ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Μιχάλη Σιάχο.
Απάντηση στην πολυδιάστατη κρίση είναι η σύγκρουση «με τα Μνημόνια 1 και 2, τις επιλογές του Προϋπολογισμού και τα νέα μέτρα που θα έρθουν μετά τις εκλογές», δηλώνει, μιλώντας στο Δρόμο, η Ελένη Πορτάλιου, υποψήφια δήμαρχος Αθηναίων με την Ανοιχτή Πόλη.
Ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα της περιόδου περιγράφεται κωδικά ως «κρίση και πόλη». Πώς αντιμετωπίζει και, κυρίως, ποιες παρεμβάσεις προτείνει και προγραμματίζει η Ανοιχτή Πόλη, γι’ αυτό το ζήτημα;
Η κρίση στην πόλη από τη σκοπιά που μας ενδιαφέρει έχει τρεις διαστάσεις. Αφορά τις νέες μορφές φτώχειας ανέργων, φτωχών εργαζομένων, οικογενειών και ατόμων που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης, εξαιτίας της κοινής πολιτικής κυβέρνησης και τρόικας. Αφορά, επίσης, στη δραματική συρρίκνωση έργων και υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους: βρεφονηπιακοί σταθμοί, σχολεία, κέντρα ηλικιωμένων, ελεύθεροι χώροι, πράσινο, αθλητικές και πολιτιστικές υποδομές κ.λπ., που τώρα περικόπτονται ή ιδιωτικοποιούνται. Έτσι, ευρύτερα λαϊκά στρώματα υποβαθμίζονται διπλά – από την ακρίβεια και τη μείωση των εισοδημάτων τους αλλά και λόγω της υποχρέωσης να πληρώνουν για όλες τις παραπάνω υπηρεσίες. Μια τρίτη υποβάθμιση προκύπτει από την κλιματική αλλαγή και την οικολογική κατάρρευση του Λεκανοπεδίου, καθώς μάλιστα η «πράσινη ανάπτυξη» του ΠΑΣΟΚ είναι ο σύντομος δρόμος εκποίησης του περιβάλλοντος.
Η στάση απέναντι σ’ αυτή την πολυδιάστατη κρίση είναι η σύγκρουση, από κάθε μέτωπο που εκδηλώνονται τα προβλήματα και οι λαϊκές αντιστάσεις, με τα Μνημόνια 1 και 2, τις επιλογές του Προϋπολογισμού και τα νέα μέτρα που θα έρθουν μετά τις εκλογές. Η γειτονιά είναι προνομιακός χώρος λαϊκής αντίστασης, όχι μόνο για τα θέματα της πόλης αλλά και για τη δημιουργία δεσμών αλληλεγγύης και συνεργασίας ανάμεσα στους εργαζομένους, τους ανέργους και τους δημότες, που συχνά είναι τα ίδια πρόσωπα. Η διεθνής εμπειρία, όπου εμφανίστηκε το ΔΝΤ, είναι ενθαρρυντική. Άλλωστε, υπάρχουν ήδη κεκτημένα στις γειτονιές της Αθήνας, στα οποία συνέβαλε με όλες τις δυνάμεις της η Ανοιχτή Πόλη. Τα τοπικά κινήματα έδωσαν σημαντικούς αγώνες και κέρδισαν μικρούς και μεγάλους στόχους.
Δίνουμε μια εκλογική μάχη με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη μέρα. Σχεδιάζουμε το πώς θα εργαστούμε μαζί με τους συμπολίτες μας για να κερδίσουμε αυτά που μας ανήκουν από τον δήμο, και πώς θα ενισχύσουμε τους δεσμούς αλληλεγγύης μεταξύ των γειτόνων για να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα στη δουλειά και τη ζωή και για να στηρίξουμε, με συγκεκριμένη βοήθεια, όσους βρίσκονται στο χείλος της αβύσσου.
Έχετε μιλήσει για ένα φτηνό κοινωνικό και οικολογικό πρόγραμμα για την Αθήνα. Μπορείτε να μας πείτε πιο συγκεκριμένα τι αφορά;
Όπως σας είπα ήδη, έχουμε πάντα ανοιχτά τα μέτωπα απέναντι στην κυβερνητική πολιτική στο δήμο (αφαίρεση πόρων κατά 40%, απολύσεις, αυταρχισμός). Παράλληλα, μπορούμε να εφαρμόσουμε αμέσως ένα φτηνό κοινωνικό και οικολογικό πρόγραμμα παρεμβάσεων στις γειτονιές της Αθήνας. Μεταφέροντας υπαρκτούς πόρους που, σήμερα, σπαταλώνται σε ανώνυμες εταιρίες και έργα χωρίς κοινωνική ανταποδοτικότητα και με το δυναμικό του δήμου, χωρίς εξωτερικές εργολαβίες, είναι δυνατόν να βελτιωθεί σημαντικά η καθημερινότητα των κατοίκων στην πόλη. Μπορούν να αξιοποιηθούν υπάρχοντα κτίρια του δήμου για κοινωνικές υποδομές, να φυτευτούν αδόμητοι δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι, να εφαρμοστεί το δίκτυο ποδηλατοδρόμων που υπάρχει στα σχέδια και να αποκτήσουν προτεραιότητα η καθαριότητα και η ανακύκλωση.
Υπάρχει θέμα απολύσεων συμβασιούχων στον Δήμο της Αθήνας; Τι έκταση έχει πάρει και ποια είναι η θέση της Ανοιχτής Πόλης;
Στο Δήμο Αθηναίων, υπάρχουν 11.500 εργαζόμενοι. Από αυτούς περίπου 2.000 εργάζονται με επισφαλές εργασιακό καθεστώς. Καθώς η δημοτική αρχή Κακλαμάνη δεν έκανε τα προηγούμενα χρόνια τίποτε για τη μονιμοποίηση των συμβασιούχων, παρά το γεγονός ότι αυτοί καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, σήμερα λόγω της απαγόρευσης προσλήψεων που επιβάλλει το Μνημόνιο, οι συμβασιούχοι αντιμετωπίζουν πραγματικά τον κίνδυνο της απόλυσης. Ο μόνος λόγος που βρίσκονται ακόμη στις θέσεις τους είναι γιατί οι ίδιοι -και με δικές τους δαπάνες- έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και έχουν κερδίσει την πρώτη φάση της δικαστικής μάχης.
Όπως καταλαβαίνετε, το ζήτημα είναι κυρίως πολιτικό. Η Ανοιχτή Πόλη υποστηρίζει το τέλος της εργασιακής ομηρίας αυτών των εργαζομένων και τη μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Το αίτημα είναι αντικείμενο αγώνων των ίδιων αλλά και της συγκρότησης ενός κοινωνικού και πολιτικού μετώπου για να ανατραπεί το Μνημόνιο.
Το ζήτημα των μεταναστών, ειδικά στο κέντρο της Αθήνας, παίρνει σοβαρότατες διαστάσεις. Από τη μια έχουμε κυκλώματα να νέμονται το κέντρο της πόλης και από την άλλη, φασιστικές ομάδες οι οποίες εξαπολύουν όλο και πιο συχνά εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Ο Καμίνης, μάλιστα, τα έβαλε με τις ιερόδουλες. Η Ανοιχτή Πόλη προωθεί κάποιες λύσεις γι’ αυτό το ζήτημα;
Τα θέματα των μεταναστών και προσφύγων, της καταναγκαστικής πορνείας και των ναρκωτικών, συζητιούνται με απίστευτη υποκρισία και με βασικό άξονα την καταστολή των θυμάτων και των απελπισμένων.
Πριν από 10 χρόνια δεν είχαμε Αφγανούς, Ιρακινούς και Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Τώρα με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στους οποίους μετέχει η χώρα μας, έχει δημιουργηθεί πρόβλημα πρώτα απ’ όλα για τους ίδιους τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες ζώνες. Πριν από 10 χρόνια το λεγόμενο «παραεμπόριο» δεν ενοχλούσε κανέναν. Σήμερα που ο κόσμος δεν έχει να αγοράσει ούτε τα στοιχειώδη, διώκονται οι μικροπωλητές. Γενικά, αναζητούνται αποδιοπομπαίοι τράγοι. Οι ευθύνες για τα προβλήματα στο κέντρο αφορούν, αρχικά, το κεντρικό κράτος και στη συνέχεια τον Δήμο Αθηναίων.
Η πολιτική εγκλεισμού των προσφύγων στη χώρα εισόδου τους έχει χρεοκοπήσει. Πρέπει ν’ αναθεωρηθεί το Δουβλίνο ΙΙ και όσοι θέλουν να μπορούν να φεύγουν προς την Ευρώπη. Η κυβερνητική πολιτική ανανέωσης της άδειας παραμονής των μεταναστών, μόνο εάν έχουν ένα πολύ μεγάλο αριθμό ενσήμων, είναι απαράδεκτη γιατί τους μετατρέπει σε μη νόμιμους. Επίσης, χάνονται ευρωπαϊκά κονδύλια, τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ, για κοινωνικές πολιτικές που αφορούν τις παραπάνω κατηγορίες συμπολιτών μας.
Στο κέντρο δρουν συμμορίες παράνομης διακίνησης ναρκωτικών και ανθρώπων –μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα θύματα της καταναγκαστικής πορνείας, που κατά βάναυσο τρόπο ο κ. Καμίνης αποκάλεσε πόρνες της Πατησίων και ζήτησε να συλληφθούν από την ΕΛΑΣ. Δρουν, επίσης, γύρω από το κέντρο και στις γειτονικές συνοικίες ακραία ρατσιστικά στοιχεία που τρομοκρατούν, μόνο με τη φυσική τους παρουσία, Έλληνες και ξένους και πουλούν προστασία στα μαγαζιά.
Τι πρέπει να γίνει: Πρωτ’ απ’ όλα το, κατ’ ευφημισμόν, υπουργείο Προστασίας του Πολίτη πρέπει να διαλύσει τα παράνομα κυκλώματα και να συλλάβει τους εμπόρους, να πατάξει το κοινό έγκλημα και να διαλύσει τις παρακρατικές ομάδες, επιβάλλοντας την τάξη και την ηρεμία και καλύπτοντας τις προσπάθειες που γίνονται από κινήσεις κατοίκων και ΜΚΟ για να επικρατήσουν η συμφιλίωση, ο διάλογος και η ειρηνική συνύπαρξη.
Το κλειδί, μετά την αποφόρτιση της ατμόσφαιρας, είναι η κοινωνική πολιτική. Τι να πούμε, όμως, όταν όλες οι δομές της καταρρέουν, λόγω δραματικών περικοπών πόρων; Ο ΟΚΑΝΑ έχει να καλύψει μια λίστα αναμονής-ντροπής 3.500 εξαρτημένων ατόμων, οι εργαζόμενοι στις θεραπευτικές κοινότητες μένουν για μήνες απλήρωτοι, όταν δεν δίδονται άδειες προσωρινής εργασίας στους πρόσφυγες, όταν εξαθλιωμένοι άνθρωποι συνωστίζονται στα συσσίτια του δήμου κ.λπ., κ.λπ. Όσον αφορά το δήμο η σχετική αναρμοδιότητά του δεν αποτελεί άλλοθι απραξίας. Το Δημοτικό Συμβούλιο οφείλει να αφυπνιστεί και να ξεκινήσει εκστρατεία πίεσης προς το κεντρικό κράτος, να ενισχύσει τις δημοτικές κοινωνικές δομές και να υλοποιήσει την υποχρέωσή του στα θέματα καθαριότητας και ευπρεπισμού της πόλης.
Κατά γενική ομολογία, η Ανοιχτή Πόλη όλο το προηγούμενο διάστημα αποτέλεσε την ουσιαστική αντιπολίτευση στον Ν. Κακλαμάνη. Θα μπορούσε η Ανοιχτή Πόλη να αποτελέσει, σήμερα, την απάντηση στη διοίκηση και τα έργα Κακλαμάνη; Η υποψηφιότητα Καμίνη είναι εναλλακτική πρόταση;
Η απάντηση στο ερώτημά σας βρίσκεται στο έργο μας που περιγράφει την εναλλακτική απάντηση και τον τρόπο εφαρμογής της. Ό,τι θετικό έγινε στον Δήμο Αθηναίων ήταν αποτέλεσμα της ενεργοποίησης των κινημάτων πόλης και του λαϊκού κόσμου στις γειτονιές, με την καθοριστική συμβολή της Ανοιχτής Πόλης. Θυμίζουμε: Άγιος Παντελεήμονας, Αγορά Κυψέλης, αδέσποτα ζώα, Ακαδημία Πλάτωνος, Άλσος Παγκρατίου, ανακύκλωση, Γαζία, Γκάζι, διατηρητέα Αρεοπαγίτου, Διοχάρους, Ελαιώνας, επέκταση μετρό – τραμ, ΚΑΠΑΨ, κεραίες κινητής τηλεφωνίας, Κολούμπια, κτήμα Δρακόπουλου, Κύπρου και Πατησίων, λόφοι Φιλοπάππου, Λόφος Λαμπράκη, λόφος Στρέφη, παιδικοί σταθμοί, Πανόρμου, μητροπολιτικό πάρκο Γουδή, πάρκο Ναυαρίνου, περιοχή Προμπονά, πλατεία Α’ Νεκροταφείου, ποδηλατόδρομοι, Προαστιακός, προσφυγικά Αλεξάνδρας, προσφυγικά Πανόρμου, Σεράφειο, σχολική στέγη, Τουρκοβούνια, τραπεζοκαθίσματα – ηχορύπανση.
Η υποψηφιότητα Καμίνη έλαβε την πλήρη υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ και του πρωθυπουργού προσωπικά, γι’ αυτό και πλαισιώνεται από πρώτης γραμμής κυβερνητικά στελέχη. Ο κ. Καμίνης αποδέχεται, κατά δήλωσή του, το Μνημόνιο ως δεδομένο, επομένως δεν προτίθεται να συγκρουστεί με την κυβερνητική πολιτική και να διεκδικήσει, μεταξύ άλλων, το 40% των κεντρικών πόρων για το δήμο, αλλά να διαχειριστεί τη φτώχεια.
Η Αριστερά και σε αυτές τις εκλογές εμφανίζεται με πολλά πρόσωπα και πολλές εκφράσεις – και δεν αναφέρομαι στον Δήμο της Αθήνας. Στις συνθήκες που διαμορφώνει η κρίση, μήπως στις 8 Νοεμβρίου θα μιλάμε -σε επίπεδο χώρας- για ακόμα μια χαμένη ευκαιρία της Αριστεράς;
Στις 8 Νοεμβρίου θα πρέπει να μιλήσουμε για μια αναγέννηση της Αριστεράς, ζητώντας συγγνώμη, πρώτα απ’ όλα, από τον κόσμο της. Όλα πρέπει να τεθούν από μηδενική βάση, σε ρήξη με τις εξουσιαστικές αντιλήψεις, την αποξένωση των ηγετικών στελεχών από τους αριστερούς και τις εμφύλιες έριδες. Αυτές οι πρακτικές συντελούν στην απομάκρυνση από την κοινωνία, στην αδυναμία παραγωγής συνεκτικής πολιτικής και ουσιαστικής συμβολής μας στα κοινωνικά μέτωπα αντίστασης κατά της κυβερνητικής πολιτικής.