Στο Βαθύ της Σάμου, μετά τη δεύτερη βραδιά του Φεστιβάλ, όπου είχαμε τη χαρά να ακούσουμε / συζητήσουμε με έναν από τους πιο σημαντικούς Γάλλους συγγραφείς αστυνομικής Λογοτεχνίας, τον Ερβέ Λε Κορ.
Νωρίτερα, μαζί με την Έρικα Αθανασίου, τον Γιάννη Μόσχο και την Έλενα Χουσνή, παρουσιάσαμε τον συλλογικό τόμο «Σκοτεινή νήσος», με αστυνομικές ιστορίες από τα ελληνικά νησιά.
Απέναντί μας τα φώτα από το Μαλαγάρι – και πως να μην πάει το μυαλό μου στο «Καπλάνι της βιτρίνας» και την Άλκη Ζέη;
Και πίνοντας το υπέροχο σαμιώτικο κρασί, κάποια στιγμή λέω στον Ερβέ Λε Κορ να τραγουδήσουμε μαζί του τη «Διεθνή». Εκείνος στα γαλλικά κι εμείς στα ελληνικά.
Σκέφτομαι πως τρεις μέρες στη Σάμο γίναμε μια παρέα. Όχι μόνο συγγραφείς και διοργανωτές, αλλά κι οι άνθρωποι που συμμετείχαν. Μικροί και μεγάλοι.
Δυστυχώς ελάχιστοι δήμοι και φορείς στη χώρα επενδύουν στο βιβλίο και στη λογοτεχνία. Συνήθως προτιμούν εκδηλώσεις-πυροτεχνήματα που δεν αφήνουν σχεδόν τίποτα πίσω τους όταν τελειώνουν και για τις οποίες ξοδεύονται πακτωλοί χρημάτων. Ρίξτε μια ματιά στη «Διαύγεια» και θα φρίξετε.
Αντιθέτως, οι λίγοι που δίνουν βάση στο βιβλίο, βλέπουν γρήγορα τους καρπούς των δράσεων τους. Από τη Καστοριά στα Χανιά κι από την Άρτα στη Βέροια ή τη Σάμο, όταν επιστρέφεις διαπιστώνεις πως οι σπόροι που έπεσαν έφεραν αποτελέσματα.
Έκανα στη Σάμο δυο «περιπάτους μυστηρίου», έναν στο Βαθύ κι έναν στο Πυθαγόρειο. Όπως είχε συμβεί και πριν δυο χρόνια που βρέθηκα στο 1ο Φεστιβάλ, η συμμετοχή των παιδιών ξεπέρασε κάθε προσδοκία μου. Και δεν εννοώ μόνο σε αριθμό, αλλά και σε ουσία.
Δυο οι στόχοι: Μια μικρή γνωριμία με την τοπική ιστορία και «τσίγκλησμα» της δημιουργικότητας των παιδιών, μέσα από τη συλλογική δημιουργία ιστοριών μυστηρίου.
Από εκεί ανοίγουν, με διασκεδαστικό τρόπο τα μονοπάτια προς τα βιβλία. Το είδα να γίνεται. Και έμαθα για παιδιά που μέσα από το Φεστιβάλ άρχισαν αν διαβάζουν, να ενδιαφέρονται για βιβλία.
Η λογοτεχνία γίνεται κομμάτι της ζωής. Και το διαπίστωσα και το πρώτο βράδυ, όπου ο Χρίστος Λάνδρου παρουσίασε το βιβλίο «Αμνοί και Λέοντες» του Γιάννη Μόσχου, συζητώντας με τον συγγραφέα. Ένα ληστρικό μυθιστόρημα και συσχετισμοί με την τοπική παράδοση. Είδαμε και μερικούς εκπληκτικούς χορούς… Και η παρουσίαση έγινε γιορτή!
Για το δεύτερο βράδυ, που ήδη αναφέρθηκα στην αρχή είχαμε την ευκαιρία αν ακούσουμε ένα βαθύτατα πολιτικοποιημένο συγγραφέα, που απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τη «στρατευμένη λογοτεχνία», απάντησε ξεκάθαρα πως όλη η λογοτεχνία είναι με τον τρόπο της στρατευμένη.
Ο Ερβέ Λε Κορ έκανε όμως κάτι ακόμη πιο σημαντικό την επόμενη μέρα. Ένα εργαστήρι δημιουργικής συγγραφής στο Αναγνωστήριο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης, ανοικτό για το κοινό, δίνοντας αφορμή και βάσεις για νέες δημιουργίες.
Το τελευταίο βράδυ, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου της Έρικας Αθανασίου «Κλικ με τακτ» πραγματοποιήθηκε στρογγυλό τραπέζι συζήτησης για τη σχέση της Λογοτεχνίας με τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στη σύγχρονη εποχή, που συντόνισε ο δημοσιογράφος Μιχάλης Σβαρνιάς.
Όλη αυτή η προσεκτική επιλογή εκδηλώσεων ξέφυγε από τις απλές παρουσιάσεις βιβλίων, δημιουργώντας αλληλεπίδραση τόσο μεταξύ κοινού και συγγραφέων, όσο και ανάμεσα στους ίδιους τους συγγραφείς.
Η αστυνομική λογοτεχνία, είναι αυτή τη στιγμή η λογοτεχνία που εμβαθύνει περισσότερο στα κοινωνικά προβλήματα, ξεφεύγοντας από τον ατομισμό και την ομφαλοσκόπηση, ακόμη κι όταν οι ήρωές της είναι μοναχικοί.
Ο Ερβέ λε Κορ δεν είναι η εξαίρεση. Υπάρχουν πολλοί συγγραφείς, ειδικά από τις χώρες της Μεσογείου που τα βιβλία τους εγχέουν έντονο το πολιτικό στίγμα. Και δεν διστάζουν να πάρουν πολιτική θέση, σε αντίθεση με μια πλειάδα συναδέλφων τους που προσπαθούν να τα έχουν καλά με όλους. Να μην δυσαρεστήσουν ίσως τους αναγνώστες τους.
Αλλά και πέρα από τη αστυνομική λογοτεχνία, τέτοιες ολοκληρωμένες δράσεις γύρω από το βιβλίο, μπορεί να μην αλλάζουν τον κόσμο, όμως βάζουν ένα μικρό λιθαράκι.
Η ελπίδα είναι να πολλαπλασιάζονται. Και φυσικά να βρουν τη στήριξη που χρειάζεται.
Κι εδώ είναι που ο καθένας θα πρέπει να το διεκδικήσει στον τόπο του…
* Το Φεστιβάλ διοργανώθηκε από τον Δήμο Ανατολικής Σάμου σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σάμου και το «Φεστιβάλ Agatha Αστυνομικής Λογοτεχνίας» και υποστηρίχθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα.
Πραγματοποιήθηκε από την Παρασκευή 27 έως την Κυριακή 29 Ιουνίου στον αύλειο χώρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης ενώ υπήρξαν και παράλληλες εκδηλώσεις στο Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης και στο Πυθαγόρειο.
Στη διάρκεια του Φεστιβάλ λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας με θέμα «Noir» από μέλη της Φωτογραφικής Ομάδας Σάμου (ΦΩΤ.Ο.Σ.)
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν με Μέγα Χορηγό την «Υδρόγειο Ασφαλιστική».