Και το ρεμπέτικο έχει υποστεί –μάλιστα, σε υπερθετικό βαθμό– το βάσανο των πολλών ερμηνειών με όχι λίγες στρεβλώσεις, καλοπροαίρετες και κακοπροαίρετες.
Ο Θανάσης Παπαγεωργίου είναι ένας μάστορας του θεάτρου και στην προκειμένη περίπτωση αποδεικνύει, όχι με τη μεταφορική αλλά με την κυριολεκτική έννοια, ότι είναι ένας ρεμπετοειδής μάστορας στο θέατρο. –ειδής όχι γιατί είναι «σαν» καθώς υποδύεται τον Μάρκο επί σκηνής, αλλά γιατί σου δίνει την αίσθηση ότι αυτό που εκφράζει έχει σχέση με έναν κόσμο αξιών που είναι το ζητούμενο και κάτι που έχει υπερασπιστεί με εντυπωσιακή συνέπεια και με τον τρόπο του στα 46 χρόνια της Στοάς. Οι συσχετισμοί, βέβαια, ισχύουν τηρουμένων των αναλογιών με δεδομένο ότι δεν ζούμε στο μεσοπόλεμο στη διάρκεια του οποίου αναδύθηκε στον προσφυγικό και βιομηχανικό Πειραιά, προερχόμενος από τα καθαρά νερά των Κυκλάδων, ο πατριάρχης Μάρκος Βαμβακάρης.
Ο Παπαγεωργίου είναι μέσα στο θέμα του από γνώση και από ιδιοσυγκρασία. Δεν ξέρω πόσο δυσκολεύτηκε για να καταλήξει στο συγκεκριμένο τελικό κείμενο, που «ανάπλασε» η Νάνση Τουμπακάρη αντλώντας υλικό από την «Αυτοβιογραφία» του Μάρκου στο βιβλίο της Αγγελικής Βέλλου-Κάιλ και με τη συνδρομή του Παναγιώτη Κουνάδη. Φανερό είναι, όμως, ότι εξ αρχής είχε άποψη για το πού σκοπεύει να το πάει, τι προσπαθεί να επισημάνει και τι θέλει να καταλάβει και να πάρει μαζί του φεύγοντας ο θεατής.
Εύκολη μοιάζει η υπόθεση γιατί απλός φαίνεται ο Μάρκος. Οι καταστάσεις, όμως, μέσα στις και από τις οποίες διαμορφώνεται ο καλλιτέχνης είναι ρευστές, σκληρές και πολύπλοκες. Τα συμπεράσματα, συνήθως, στον αδόκιμο νου, βγαίνουν επιπόλαια με αναγωγές σε στερεότυπες εμπειρίες και αντιλήψεις. Αυτή τη διολίσθηση προλαβαίνει ο Παπαγεωργίου ξεκαθαρίζοντας με εξαιρετικά διεισδυτικό τρόπο τα επίμαχα χωρίς να φοβάται να πατήσει στα γλιστερά σημεία.
Μάγκας και όχι κουτσαβάκης, χασικλής και δεξιοτέχνης οργανοπαίχτης, χαμάλης, γδάρτης και ποιητής, ο Μάρκος, ο Συριανός.
Οι εχθροί του ρεμπέτικου το αποδοκίμασαν, το υποβάθμισαν και το απαγόρευσαν. Και μερικοί από τους φίλους του προσπάθησαν να το εξωραΐσουν και να το αγιοποιήσουν… Από τη Στοά, το ρεμπέτικο και Μάρκος βγαίνουν όπως τους γέννησε η εποχή τους.
Μεγάλο αβαντάζ του Θανάση Παπαγεωργίου, η ισόβαθμη διπλή του ιδιότητα, του σκηνοθέτη και του ηθοποιού. Εξαιρετικός και στους δύο ρόλους. Λιτός, παραστατικός και εύστοχος στον πρώτο, φυσικός και απολαυστικός στο δεύτερο. Αυτό είναι καλό θέατρο.
(Θέατρο Στοά, Μπισκίνη 55, Ζωγράφου, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή και -μόνο στις γιορτές- Δευτέρα)
