Εγκλήματα σε βάρος των εργαζόμενων εν ώρα εργασίας

Η κυβέρνηση εγκληματεί σε βάρος του λαού με πολλαπλς τρόπους. Ένας από αυτούς είναι οι θάνατοι και οι συνοδευτικές συνέπειες λόγω των εργατικών «ατυχημάτων». Η ευθύνη-συμμετοχή της κυβέρνησης σε αυτή την κατάσταση εστιάζεται στη διάλυση της νομοθεσίας για την προστασία των εργαζόμενων, η ουσιαστική ανυπαρξία της Επιθεώρησης Εργασίας και η πλήρης ανοχή στην ασυδοσία του κεφαλαίου στην προσπάθειά του να πολλαπλασιάσει τα κέρδη του.

 Η αυξητική πορεία

Τα στοιχεία: Κατ’ αρχήν να διευκρινίσουμε ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων πρόκειται για «προμελετημένα εγκλήματα» καθώς με επιλογή των εργοδοτών με την ανοχή της κυβέρνησης δεν τηρούνται στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής και ασφάλειας για τους εργαζόμενους. Γι’ αυτό και το «ατυχήματα» στις περιπτώσεις των εργατικών πρέπει να μπαίνει σε πολύ χοντρά εισαγωγικά.

Στον Πίνακα 1 που ακολουθεί βλέπουμε την αυξητική πορεία των μεγεθών στο διάστημα 2021-2023. Ουσιαστικά μετά το λοκ-ντάουν της πανδημίας παρατηρείται διαρκής αύξηση στο θέμα των δηλωμένων ως «ατυχημάτων» και των καταγεγραμμένων «δυστυχημάτων» (θάνατοι). Παράλληλα στην ίδια κατεύθυνση κινείται και ο αριθμός των σοβαρά τραυματισμένων κατ’ έτος. Για το 2024 δεν υπάρχει ακόμα η επίσημη καταγραφή. Όμως από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει αβίαστα ότι συνεχίστηκε και κατά το έτος αυτό η δραματική αύξηση των μεγεθών. Σύμφωνα με αυτά τα δηλωθέντα εργατικά «ατυχήματα» φαίνεται ότι ξεπέρασαν τις 14.000 και οι θάνατοι τους 150.

 Πίνακας 1. Πηγή: Ετήσιες Εκθέσεις Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» και επεξεργασία στοιχείων «Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζόμενων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος – ΟΣΕΤΕΕ».

Επιδείνωση με δραματικό τρόπο παρουσιάζεται το 2025, όπως προκύπτει από τον πίνακα 2.

Πίνακας 2. Πηγή: «Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζόμενων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος».

Η χαμηλή αξιοπιστία των στοιχείων: Τα παραπάνω στοιχεία υποεκτιμούν την πραγματική κατάσταση όσον αφορά τα «ατυχήματα» στους χώρους εργασίας. Κατ’ αρχήν η εργοδοσία καταβάλλει κάθε προσπάθεια να μην δηλωθούν τα συμβάντα. Ακόμα όμως και αυτά που δηλώνονται υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο που εμφανίζονται στις ελληνικές στατιστικές και συνεπώς ανάλογα ισχύουν για το τι στοιχεία παρουσιάζει η Χώρα στην ΕΕ.

1) Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» συγκριτικά με τα ανάλογα της ΕΛΣΤΑΤ είναι πολύ υψηλότερα (παραπάνω από υπερδιπλάσια) και για τα «ατυχήματα» και για τους θανάτους.

2) Σαφέστατα τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» σε σχέση με τα ανάλογα της ΕΛΣΤΑΤ είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα, καθώς παρουσιάζονται με βάση τις πραγματοποιούμενες δηλώσεις εργατικών «ατυχημάτων» που γίνονται στην ίδια. Όμως από εκεί και μετά υπάρχουν ερωτηματικά. Ενδεικτικά στην Έκθεση για το 2022 παρουσιάζονται συνολικά θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα για τα έτη 2020-2022 αντίστοιχα 89, 100, 103. Στην έκθεση του 2023 τα νούμερα 100 και 103 (το 2020 έχει αφαιρεθεί από την τρέχουσα τριετία) γίνονται 46, 46 και μπαίνει το νέο έτος 2023 με 47. Το πως μειώθηκαν οι θάνατοι από εργατικά ατυχήματα στο μισό ένα χρόνο μετά μόνο αυτοί ξέρουν!

Η έλλειψη / ανακρίβεια των στοιχείων: Τα προαναφερθέντα στοιχεία, ειδικά όσον αφορά τους θανάτους αλλά και την σοβαρότητα της κατάστασης των εκάστοτε θυμάτων, είναι πολύ υποτιμημένα καθώς δεν υπάρχει παρακολούθηση της εξέλιξης τω περιπτώσεων αυτών και πως καταλήγουν στο τέλος. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πολυδιαφημισμένη «ψηφιακή» Ελλάδα 2.0 στις παραπάνω καταγραφές θανάτων δεν περιλαμβάνονται όσοι τραυματίστηκαν σοβαρά σε εργατικό «ατύχημα» και αργότερα πέθαναν, καθώς δεν υπάρχει μηχανισμός ώστε να παρακολουθείται η εξέλιξη της υγείας τους μετά το ατύχημα. Επίσης στις μετρήσεις αυτές δεν περιλαμβάνονται περιπτώσεις α) εργαζόμενων με ουσιαστικά εξαρτημένη εργασία οι οποίοι εμφανίζονται με βάση τα παραθυράκια της διάτρητης πλέον νομοθεσίας ως αυτοαπασχολούμενοι, εργαζόμενοι με μπλοκάκι, β) οι ανασφάλιστοι (μαύρη εργασία, γ) οι εργάτες γης, οι ναυτεργάτες και οι εργάτες ορυχείων. Τέλος στις ελληνικές στατιστικές δεν καταγράφονται οι επαγγελματικές ασθένειες και οι θάνατοι που προέρχονται από επαγγελματική νόσο. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας έχουμε περίπου 400-450 θανάτους από επαγγελματικές ασθένειες που χαρακτηρίζονται «κοινή νόσος». Με αυτούς τους τρόπους τα δημοσιοποιούμενα στοιχεία απέχουν πολύ από την οδυνηρή πραγματικότητα.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω η ΓΣΕΕ μιλά για εκρηκτική κλιμάκωση των θανάτων στην εργασία το τελευταίο διάστημα. Παράλληλα έρευνα στην οποία συμμετέχει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, υπολογίζει ότι οι θάνατοι στη χώρα μας από επαγγελματικές νόσους φθάνουν τις 2.500 χωρίς να αναφέρονται ή να καταγράφονται από κανένα αρμόδιο φορέα. Φυσικά αυτό το μέγεθος δεν έχει καμία σχέση με τις επίσημες ελληνικές στατιστικές.

Συμπερασματικά όσον αφορά τα μεγέθη που συνδέονται με τα εργατικά «ατυχήματα» τόσο από πλευράς κυβέρνησης, με τον τρόπο οργάνωσης, συλλογής και επεξεργασίας των σχετικών στατιστικών στοιχείων, όσο και η εργοδοσία για προφανείς λόγους αποκρύπτουν/υποβαθμίζουν συνειδητά τα πραγματικά στοιχεία.

 Οι κυβερνητικές ευθύνες

1) Η κοροϊδία του λαμβάνουμε μέτρα: Με δεδομένη την δραματική αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων» και των θανάτων από αυτά για το 2023, η κυβέρνηση υποτίθεται ότι έδωσε έμφαση στην αντιμετώπιση της κατάστασης για το 2024. Την 11/12/2023 σε εκδήλωση του υπουργείου Εργασίας με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια – Δύο λέξεις, ένας στόχος» ο τότε αρμόδιος υφυπουργός κ. Σπανάκης είχε δηλώσει: «Το 2024 θα είναι χρονιά δράσεων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία» και εξάγγειλε μια σειρά μέτρα. Όποιος τα διαβάσει καταλαβαίνει το μέγεθος της αοριστίας τους που φυσικά έφεραν και το ανάλογο αποτέλεσμα: «μια τρύπα στο νερό» αφού η ίδια κατάσταση με το 2023 συνεχίστηκε και το 2024 και τουλάχιστον τώρα οι σχετικές εξελίξεις τον Γενάρη 2025 πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.

2) Το νομοθετικό πλαίσιο και η αγορά λειτουργούν υπέρ των εργοδοτών: Όταν το νομοθετικό πλαίσιο έχει καταργήσει κάθε εργατικό δικαίωμα καθώς και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας ο εργοδότης είναι ο απόλυτος αφέντης που επιβάλλει τα πάντα στηριγμένος στη νομοθεσία. Έτσι έχουμε εργασιακές συνθήκες γαλέρας που φέρνουν μέχρι και το θάνατο… Πιέσεις για εντατικοποίηση της εργασίας, ατέλειωτες ώρες δουλειάς πάνω από το 8ωρο σε κάποιες περιπτώσεις χωρίς μέρα αργίας, πιέσεις για αύξηση της παραγωγικότητας, ανυπαρξία μέτρων προστασίας διότι κοστίζουν είναι το βασικό θεσμικό πλαίσιο που οδηγεί στα εργατικά «ατυχήματα» με δράστη την εργοδοσία και ηθικό αυτουργό την κυβέρνηση.

3) Η ανυπαρξία ελεγκτικού μηχανισμού: Η Επιθεώρηση Εργασίας όπως λειτουργούσε στο παρελθόν έχει καταργηθεί. Στη θέση της υπάρχει μια ανεξάρτητη αρχή η οποία δεν ελέγχεται κοινωνικά αλλά μόνο κατ’ ευφημισμό κοινοβουλευτικά. Είναι αποδυναμωμένη και υποστελεχωμένη. Ενδεικτικό της κατάστασης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΕΤΕΕ, έχει μείνει πλέον με 200 εργαζόμενους, από 400 που είχε στο παρελθόν, με τον νεότερο να είναι 50 ετών (1). Όσον αφορά τους ελέγχους και τις παρεμβάσεις της, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες είναι ανύπαρκτη, όμως η κυβέρνηση στο πλαίσιο των «απελευθερώσεων» έχει δώσει πλήρη ελευθερία σε επιχειρήσεις να λειτουργούν εκείνες τις μέρες.

Λύσεις υπάρχουν όμως είναι «απαγορευμένος καρπός», είναι έξω από τη λογική της κυβέρνησης γιατί έχουν κόστος για το κεφάλαιο αλλά και δημοσιονομικό. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφέρουμε: Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της υγιεινής και της ασφάλειας των εργαζόμενων, ενίσχυση αρμοδιοτήτων και στελέχωση της Επιθεώρησης Εργασίας, κοινωνικός έλεγχος στην Επιθεώρηση Εργασίας, μέτρα για την ενίσχυση των δεξιοτήτων των εργαζόμενων για προστασία σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας και άλλα.

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!