Δεν θα νικήσει ο φόβος
«… και σαν πρώτα ανδρειωμένη/ χαίρε ω χαίρε λευτεριά!» τραγουδούσε ψιθυριστά και με κοίταζε με συγκινημένα ματάκια.
Η αλήθεια είναι πως σ’ εκείνη την τάξη υπήρχαν 29 συγκινημένα ζευγάρια ματιών, καθώς η νηπιαγωγός έδειχνε, όχι μόνο στα μικρά παιδιά, αλλά και σε εμάς τα μεγαλύτερα, τις φοιτήτριες, μαρτυρίες από το Πολυτεχνείο.
Νοέμβριος 1973: Mια κοπέλα γράφει γράμματα στον φίλο της που βρίσκεται στη φυλακή. Βεβαίως έχει προηγηθεί ο ξυλοδαρμός του.
Συχνό φαινόμενο, βλέπετε, ήταν τότε και οι φυλακίσεις και οι ξυλοδαρμοί.
Ο κόσμος δεν μπορούσε να κυκλοφορήσει, φοβόταν.
Ναι, αντί για σχέσεις εμπιστοσύνης, για διάλογο, για ελεύθερη έκφραση, όπως έλεγε η φοιτήτρια αυτή στα γράμματά της, δέσποζε ο φόβος. Ένας δικτάτορας, με το έτσι θέλω, είχε αποφασίσει να επιβληθεί στον κόσμο και να του στερήσει την ελευθερία του, με όπλο του τη βία.
Στις 17 Νοέμβρη 1973, το τανκ εισέβαλε στο Πολυτεχνείο και πολλά νέα παιδιά (καλή ώρα στην ηλικία μου) σκοτώθηκαν. Γιατί; Για την ελευθερία.
Τα μικρά παιδιά μας κοίταζαν με δέος, λες και «η φοιτήτρια» ήμασταν εμείς. Λες και το «είμαστε αδέλφια σας, μη μας σκοτώσετε!» είχε νόημα για εκείνα. Λες και είχαν επίγνωση πως η ελευθερία δεν είναι απλό δικαίωμα που μπορεί κάποιος να σου το στερήσει.
Είναι επιλογή. Με όποιο τίμημα.
Όσο και αν κάποιος σου λέει «Δεν σου επιτρέπω να είσαι ελεύθερος», εσύ φέρεσαι ως ελεύθερος, γιατί δεν μπορεί κανείς να σου πει τι θα πεις, τι θα ακούσεις, τι θα διαβάσεις, πού θα κυκλοφορήσεις. Εσύ αποφασίζεις για εσένα και δεν ενοχλείς, ούτε βλάπτεις κανέναν συνάνθρωπό σου ασκώντας αυτό το δικαίωμά σου.
14 Νοεμβρίου 2015: Λαμβάνω ένα μήνυμα από μια καλή φίλη: «να προσέχεις εκεί που θα πας». Ενημερώνομαι για την κατάσταση. Πατάω το κουμπί (όχι το ραδιοφωνικό, το άλλο, του υπολογιστή) και βλέπω τίτλους όπως «Λουτρό αίματος στο Παρίσι» και «Εάν η Ευρώπη αλλάξει από φόβο οι Τζιχαντιστές έχουν ήδη νικήσει».
Βία. Ξανά βία. Παντού βία.
Το γνωρίζαμε τόσα χρόνια πως κάποιος μας ελέγχει οικονομικά και πως ό,τι και να κάνουμε γι’ αυτό, είμαστε Dust in the wind που λένε και οι Κansas. Το παλεύαμε όμως. Γιατί είχαμε την ελευθερία μας. Όσο δύσκολα και αν ήταν τα πράγματα, μπορούσαμε να μιλήσουμε, να γράψουμε, να ενημερωθούμε, να κυκλοφορήσουμε.
Το «λουτρό αίματος» δεν ξεκίνησε τώρα. Ξεκίνησε με την πολλαπλή δολοφονία στο Charlie Hebdo και με άλλες δολοφονίες που δεν τις είδαμε εγώ κι εσύ, μα δεν σημαίνει πως δεν έγιναν. Και σήμερα, λουτρό αίματος, ξανά.
Ξέρετε, στο Νηπιαγωγείο μαθαίνουμε για τον σεβασμό, την αγάπη και την αποδοχή.
Είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσω πώς ένα παιδί τεσσάρων ετών καταλαβαίνει απλά, με λίγες εικόνες και ένα σύνθημα, ενώ ενήλικες –που υποτίθεται πως έχουν περισσότερες εμπειρίες στη ζωή τους, όχι ότι είναι πιο ξύπνιοι– δεν καταλαβαίνουν.
Η κοπέλα αφηγείται: «Δεν ξέρω αν το γράμμα μου θα φτάσει σε σένα, σου γράφω όμως, γιατί είναι ένας τρόπος να ξεπερνώ τον φόβο μου. Τα πράγματα δεν πάνε καλά Γιάννη. Μας απειλούν. Ή θα τους φάμε ή θα μας φάνε».
«Μίλησε ο Ομπάμα, έκτακτες συσκέψεις στην Ευρώπη. Πιθανότατα να γίνουν σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα… Προς το παρόν ανακοίνωσαν ότι θα χτυπήσουν Ρώμη, Βερολίνο και Λονδίνο», συνεχίζει η φίλη μου.
«Θέλουν να μας ελέγχουν με τον φόβο Γιάννη».
«Ο Πύργος του Άιφελ έσβησε τα φώτα σε ένδειξη πένθους, ο κόσμος άνοιξε τα σπίτια του σε όσους είναι ταξιδιώτες εκεί και δεν μπορούν να φτάσουν ώς το ξενοδοχείο τους…».
«Καλέσαμε τον κόσμο σε βοήθεια και η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη. Κόσμος στους δρόμους, παντού. Δεν το πιστεύαμε στην αρχή. Είμαστε αδέλφια, μας δίνουν απίστευτη δύναμη. Θα νικήσουμε».
«Εάν η Ευρώπη αλλάξει από φόβο οι Τζιχαντιστές έχουν ήδη νικήσει», συνεχίζει η κυρία με το άρθρο.
«… και σαν πρώτα ανδρειωμένη/ χαίρε ω χαίρε λευτεριά…», τραγουδούσαν. Τραγουδούσαμε.
Η δική μας πραγματικότητα, ναι, εμάς των 29 και πολλών άλλων που κατανοούν τη σπουδαιότητα του να είσαι ελεύθερος, δεν είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα. Δεν είναι το πένθος. Είναι η ελευθερία.
Αυτοί οι άνθρωποι τώρα, οι 130 νεκροί, θα έπρεπε να είναι κάπου εκεί έξω και να τραγουδούν.
Το ξέρουμε πως, παρά το γεγονός πως τόσος κόσμος κάποτε αγωνίστηκε για να είμαστε ελεύθεροι, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, δεν είχαμε την ευκαιρία τα τελευταία χρόνια να ζήσουμε την ζωή μας όπως θέλουμε. Και αναρωτιόμασταν, «είναι τώρα αυτό ελευθερία;».
Όμως, τραγουδούσαμε, μιλούσαμε, κυκλοφορούσαμε.
Ακόμα και φτωχός να είσαι, ξέρεις πως είσαι εδώ και μπορείς να παλέψεις από την αρχή, με όπλο σου την αλληλεγγύη και την υγεία.
Μετά, ο φόβος.
Μετά, μπαμ!
Και δυο ματάκια να μας κοιτάζουν με περηφάνια και συγκίνηση που ο αγώνας κατά της βίας είχε, τελικά, αποτέλεσμα.
Και εμείς, οι νέοι του 2015, οι σημερινοί φοιτητές (και μη), να βλέπουμε τη βία να γιγαντώνεται, ίσως όχι με τη μορφή ενός τανκ έξω από την πόρτα του Πολυτεχνείου, αλλά με ένα απλό «μπαμ», έναν κρότο. Και μετά; Τι θα γίνει μετά;
Θα έχουμε τη δύναμη; Θα είμαστε όλοι αδέλφια; Θα παλέψουμε;
Γιατί είναι πλέον γεγονός πως η βία γιγαντώνεται, στα χρόνια του δήθεν πολιτισμού και της δήθεν δημοκρατίας.
«Ψωμί, παιδεία, ελευθερία» φώναξαν οι φωνούλες τους.
Σε λίγες μέρες θα κάνουν και γιορτή.
Ποιος να τους πει πως η βία επανήλθε;
«Εδώ Πολυτεχνείο…»
«Εδώ Ευρώπη….».
Δεν θα νικήσει ο φόβος.
Θα νικήσει το ελεύθερο αύριο των παιδιών μας.
Σταματία Καλλιβωκά
