Στη διοργάνωση συμμετέχει και το Πελίτι
Των Ηρώ Μπενεσάϊα και Ελλήνας Χριστοδουλάρη (*)
Αυτό το τριήμερο, 14-16 Οκτωβρίου 2016, πραγματοποιείται στη Χάγη της Ολλανδίας η Δίκη της Μονσάντο. Είναι μια παγκόσμιας κλίμακας ακτιβιστική πρωτοβουλία, συμβολικού χαρακτήρα, που διεξάγεται εκεί που βρίσκεται η έδρα του Διεθνούς Δικαστηρίου του ΟΗΕ.
Παρά τον συμβολικό της χαρακτήρα η δίκη του πολυεθνικού αυτού κολοσσού, που πρόσφατα αγοράστηκε από τη Bayer, γίνεται με όλους τους κανόνες δικονομίας που ισχύουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (όπου δεν προβλέπεται η προσφυγή πολιτών, αλλά μόνο κρατών). Στη διαδικασία συμμετέχουν επιφανείς νομικοί και επιστήμονες, και μάρτυρες που είναι πραγματικά θύματα της Μονσάντο. Έτσι οι μαρτυρίες, τα στοιχεία και η δικογραφία που θα προκύψουν θα επιτρέψουν να στοιχειοθετηθεί μια αληθινή δίκη ενάντια στη Μονσάντο.
Το κατηγορητήριο έχει συσταθεί από τα στοιχεία πραγματικών δικών, που είτε έχουν ήδη ολοκληρωθεί είτε είναι σε εκκρεμότητα. Μάρτυρες-θύματα σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι αγρότες που προσβλήθηκε η υγεία τους από τη χρήση των τοξικών λιπασμάτων, είτε επιμολύνθηκε η σοδειά τους από μεταλλαγμένους οργανισμούς και τους ζητήθηκαν εμπορικά δικαιώματα, είτε χάσανε την πιστοποίηση ότι η καλλιέργειά τους είναι καθαρή.
Η δίκη οργανώθηκε από διεθνείς οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν ως αντικείμενο και στόχο τη διατροφική ανεξαρτησία, καθώς και από επιφανείς προσωπικότητες, όπως η Vandana Shiva, ο Andre Leu, η Corinne Lepage, ο καθηγητής Gilles-Éric Séralini, η Marie-Monique Robin κ.ά. (βλ. αναλυτικά στον πλαϊνό πίνακα). Την υποστηρίζουν περισσότερες από 800 οργανώσεις σε όλον τον κόσμο.
Στη δίκη προσκλήθηκε να παραστεί και η εταιρεία, αυτή όμως προτίμησε να εκδώσει απλώς ένα δελτίο τύπου, όπου λέει ότι δεν πρόκειται για κανονική, αλλά για εικονική δίκη, χωρίς να απαντά επί της ουσίας.
Ποια είναι η Μονσάντο
Η Μονσάντο έχει την έδρα της στις ΗΠΑ και αποτελεί το σύμβολο της βιομηχανικής γεωργίας· αυτής της χημικά εντατικής μορφής παραγωγής που ρυπαίνει το περιβάλλον, απειλεί την ανθρώπινη υγεία, επιταχύνει την απώλεια βιοποικιλότητας και συνεισφέρει μαζικά στην κλιματική αλλαγή.
Το αγρο-βιομηχανικό μοντέλο που προωθεί η Μονσάντο συμβάλλει στις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά το 1/3 και είναι επίσης υπεύθυνο για την εξάντληση του εδάφους και των υδάτων, για την απώλεια ειδών, για τη φθίνουσα βιοποικιλότητα και τον εκτοπισμό εκατομμυρίων μικρών αγροτών παγκοσμίως. Πρόκειται για ένα μοντέλο που απειλεί τη διατροφική κυριαρχία των λαών, βάζοντας πατέντες στους σπόρους, προωθώντας τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) και ιδιωτικοποιώντας τη ζωή.
Σύμφωνα με τους επικριτές της, η Μονσάντο καταφέρνει να αγνοεί το ανθρώπινο και περιβαλλοντικό κόστος που προκαλούν τα προϊόντα της, και συνεχίζει τις καταστροφικές της δραστηριότητες χάρη σε μια στρατηγική συστηματικής απόκρυψης: με πιέσεις προς τις ρυθμιστικές αρχές και τις κυβερνήσεις, με καταφυγή σε ψέματα και διαφθορά, με χρηματοδότηση απατηλών ερευνών, με πιέσεις προς τους ανεξάρτητους επιστήμονες, και με τη χειραγώγηση του τύπου και των ΜΜΕ.
Η ιστορία της μπορεί επομένως να αποτελέσει ένα εγχειρίδιο ατιμωρησίας προς όφελος των πολυεθνικών και των στελεχών τους, των οποίων οι δραστηριότητες συμβάλλουν στην κρίση του κλίματος και της βιόσφαιρας και απειλούν την ασφάλεια στον πλανήτη.
Αναλυτικά οι κατηγορίες
Σύμφωνα με το επεξεργασμένο κατηγορητήριο, το δικαστήριο που γίνεται αυτό το τριήμερο θα πρέπει να εκτιμήσει:
1. Εάν η Μονσάντο παραβίασε μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητές της το δικαίωμα για ένα ασφαλές, υγιεινό και βιώσιμο περιβάλλον, όπως αναγνωρίζεται από τη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
2. Εάν παραβίασε το δικαίωμα στην τροφή όπως ορίζεται από τη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και τη Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών.
3. Εάν παραβίασε το δικαίωμα πρόσβασης στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας.
4. Εάν παραβίασε την ελευθερία που είναι απαραίτητη για την επιστημονική έρευνα.
5. Εάν είναι συνένοχη στη διεξαγωγή εγκλημάτων πολέμου, προμηθεύοντας υλικά προς το στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών στο πλαίσιο της επιχείρησης “Ranch Hand” το1962 στο Βιετνάμ.
6. Εάν οι παρελθούσες και οι παρούσες δραστηριότητες της Μονσάντο θα μπορούσαν να συγκροτήσουν αδίκημα οικοκτονίας (πρόκληση σοβαρής βλάβης στο περιβάλλον, ώστε να διαφοροποιούνται σε σημαντικό βαθμό και με διάρκεια τα παγκόσμια κοινά αγαθά ή οι λειτουργίες οικοσυστημάτων επί των οποίων βασίζονται ορισμένες ανθρώπινες ομάδες).
Το δικαστήριο θα βασιστεί στις «Κατευθυντήριες Αρχές για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα» που υιοθετήθηκαν από τον ΟΗΕ το 2011 και θα εκτιμήσει επίσης τις πιθανές ποινικές ευθύνες στο πλαίσιο του Καταστατικού της Ρώμης, βάσει του οποίου δημιουργήθηκε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης το 2002.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το έγκλημα της οικοκτονίας το δικαστήριο θα εκτιμήσει τη συμβολή της Μονσάντο και θα εξετάσει κατά πόσο το Καταστατικό της Ρώμης που καθιερώθηκε το 2002 από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο πρέπει να αναθεωρηθεί έτσι ώστε να συμπεριληφθεί σ’ αυτό και το έγκλημα της οικοκτονίας και να επιτραπεί η δίωξη των φυσικών ή νομικών προσώπων που είναι ύποπτοι για την τέλεση αυτού του αδικήματος.
Λαϊκή Συνέλευση για το μέλλον της τροφής και του πλανήτη
Παράλληλα με τη Δίκη γίνεται και Λαϊκή Συνέλευση για το μέλλον της τροφής και του πλανήτη. Πρόκειται για μια μεγάλη συνάντηση κινημάτων, υπερασπιστών των παραδοσιακών σπόρων, αγροτών, οικοκαλλιεργητών και απλών πολιτών, που σκοπό έχει την συζήτηση και την ανάδειξη λύσεων στο θέμα της διατροφικής κυριαρχίας και της προστασίας του ανθρώπου και της τροφής.
Στην ουσία της η Δίκη της Μονσάντο μαζί με την Λαϊκή Συνέλευση, προτάσσει δύο από τις μεγαλύτερες αξίες των ανθρώπινων κοινωνιών διαχρονικά και πανανθρώπινα. Τη δύναμη και την αξία της Δικαιοσύνης και την ισχύ της Δημοκρατίας. Αυτόν τον κόσμο επιθυμούμε και επιζητούμε.
Θέλουμε η διατροφή μας να βασίζεται στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στην αποκεντρωμένη κατοχή των σπόρων, στην αγροοικολογία και στο σεβασμό για τα δικαιώματα των αγροτών, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.
(*) Η Ηρώ Μπενεσάϊα είναι αρχιτέκτονας, η Ελλήνα Χριστοδουλάρη είναι οστεοπαθητικός. Και οι δύο είναι μέλη του Πελίτι. Στη συγγραφή του κειμένου βοήθησε και η Βάσω Κανελλοπούλου.
Η Μονσάντο πηγή υψηλής τοξικότητας
Από την αρχή του 20ου αιώνα η Μονσάντο έχει αναπτύξει προϊόντα υψηλής τοξικότητας που έχουν αποτελέσει αιτία μόνιμων βλαβών στο περιβάλλον, καθώς και ασθενειών ή θανάτων χιλιάδων ανθρώπων, όπως:
- PCBs (πολυχλωριωμένα διφαινύλια). Ένας από τους δώδεκα επίμονους οργανικούς ρύπους (POP) που επηρεάζουν τη γονιμότητα των ανθρώπων και των ζώων.
- 2,4,5 Τ (2,4,5-τριχλωροφαινοξυοξικό οξύ). Ένα συστατικό-που περιέχει διοξίνη- του αποφυλλωτικού Agent Orange, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τον αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ και συνεχίζει να προκαλεί γενετικές ανωμαλίες και καρκίνο.
- Lasso. Ένα ζιζανιοκτόνο που είναι τώρα απαγορευμένο στην Ευρώπη.
- RoundUp. Το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο ζιζανιοκτόνο στον κόσμο και αιτία του μεγαλύτερου σκανδάλου της σύγχρονης ιστορίας σχετικά με την υγεία και το περιβάλλον. Αυτό το τοξικό ζιζανιοκτόνο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τους γενετικά τροποποιημένους (ΓΤ) σπόρους σε μονοκαλλιέργειες μεγάλης κλίμακας, κυρίως για την παραγωγή σόγιας καλαμποκιού και ελαιοκράμβης για ζωοτροφές και βιοκαύσιμα.
Τα κυριότερα μέλη της επιτροπής κατά της Μονσάντο
Η Δρ.Vandana Shiva, ακτιβίστρια παγκόσμιας ακρινοβολίας, ιδρύτρια της Navdanya και του δικτύου Seed-Freedom για την απελευθέρωση των παραδοσιακών σπόρων, την κατάργηση των πατεντών και φυσικά πολέμιος των μεταλλαγμένων οργανισμών (ΓΤΟ).
Η Corinne Lepage, δικηγόρος, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τέως υπουργός Περιβάλλοντος.
Η Marie-Monique Robin, βραβευμένη δημοσιογράφος, συγγραφέας και σκηνοθέτης. Έχει κάνει πλήθος ντοκυμαντέρ, μεταξύ των οποίων και το “The World according to Monsanto”, που έχει μεταφραστεί σε 22 γλώσσες.
Ο Gilles-Éric Séralini, καθηγητής και ερευνητής μοριακής βιολογίας. Έγινε γνωστός χάρη στις μελέτες του πάνω στους μεταλλαγμένους οργανισμούς και στα παρασιτοκτόνα. Ειδικότερα γνωστή είναι η τοξικολογική μελέτη που έκανε στο CRIIGEN και δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβρη του 2012, αμφισβητώντας την ασφάλεια των ΓΤ καλαμποκιού και του Roundup σε αρουραίους.
Ο Andre Leu, συγγραφέας του βραβευμένου βιβλίου The Myths of Safe Pesticides (Οι μύθοι των ασφαλών παρασιτόνων). Είναι πρόεδρος της IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements), ένα δίκτυο-ομπρέλλα που περιλαμβάνει 800 αγροοικολογικές ομάδες σε 125 χώρες.
Το Πελίτι στη Χάγη και στην Ελλάδα
Το Πελίτι συμμετέχει στη Λαϊκή Συνέλευση και στα εργαστήρια που διεξάγονται εκεί κατά τη διάρκειά της, εκπροσωπούμενο από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη και τη Βάσω Κανελλοπούλου.
Το Σαββατοκύριακο 15-16 Οκτωβρίου οργανώνονται σε όλη την Ελλάδα εκδηλώσεις ενημέρωσης για τη Δίκη.
Το Σάββατο στις 15/10, 11.30 πμ – 4.00 μμ στον πεζόδρομο της Κοραή το Πελίτι, μαζί με άλλες ομάδες σποροφύλαξης της Αττικής, θα πραγματοποιήσουν ενημερωτική εκδήλωση με παράλληλη προσφορά παραδοσιακών σπόρων.
