Θα θυμούνται οι αναγνώστες μας την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία η κυβέρνηση το 2019 κατήργησε εν μία νυκτί το αυτοδιοίκητο του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων. Τότε, στη θέση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΕΘΕΑ που εκλεγόταν από τις οικογένειες των θεραπευομένων, τα μέλη της Επανένταξης και τους εργαζόμενους, διορίστηκε ένα Δ.Σ. με κομματικά κριτήρια. Αυτό προκάλεσε τεράστια προβλήματα στο σημαντικό έργο του ΚΕΘΕΑ, πλήττοντας το ίδιο το θεραπευτικό του μοντέλο.
Στο θέμα αυτό έχουμε μια σημαντικότατη εξέλιξη. Τις τελευταίες μέρες του 2021 έγινε γνωστό ότι το Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι η ΠΝΠ του 2019 είναι αντισυνταγματική με το σκεπτικό ότι αυτή «καταλύει τη βασική θεραπευτική αρχή του ΚΕΘΕΑ, για τη συμμετοχή των θεραπευομένων και των οικογενειών τους στη διοίκησή του» όπως μας ενημερώνει ο Γιώργος Μπαρδάνης με μια λιτή ανακοίνωση εκ μέρους του τελευταίου δημοκρατικά εκλεγμένου Δ.Σ., του οποίου ήταν και πρόεδρος.
Η απόφαση του αρμόδιου τμήματος του ΣτΕ θέτει επιτακτικά σε πολιτικό επίπεδο την ανάγκη να ξεπεραστεί η υφιστάμενη προβληματική κατάσταση που δημιούργησε η ΠΝΠ του 2019 και να παρθούν άμεσα νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα έχουν την αποδοχή τόσο των άμεσα εμπλεκομένων όσο και συνολικά της κοινωνίας και των θεσμικών της εκπροσωπήσεων
Η υπόθεση θα περάσει και από την ολομέλεια του ΣτΕ για αμετάκλητη κρίση αλλά δημιουργεί ήδη νέα δεδομένα, καθώς δεν αναμένεται να αμφισβητηθεί η ορθότητα της απολύτως τεκμηριωμένης απόφασης του αρμόδιου Τμήματος. Πρόκειται λοιπόν για μεγάλη δικαίωση όσων υποστήριξαν το αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ και την ανάγκη να λειτουργεί στην ελληνική κοινωνία ένας τέτοιου επιπέδου αυτοδιοικούμενος δημοκρατικός οργανισμός. Δεν είναι μικρό πράγμα να βγαίνει αντισυνταγματική μια ΠΝΠ, ειδικά αν σκεφτούμε ότι δεν απορρίφθηκαν πλήθος άλλων Πράξεων που σωρηδόν εκδόθηκαν από όλες τις κυβερνήσεις στα χρόνια των μνημονίων.
Η απόφαση αυτή δίνει συνέχεια στον επίμονο συλλογικό αγώνα που δύο χρόνια τώρα δίνεται για το αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ. Αλλά και καθιστά επισφαλή και μετέωρη την παραμονή μιας διοίκησης που μέχρι σήμερα παράγει μόνο αδράνεια και δυσλειτουργία. Είναι γνωστό άλλωστε ότι πριν λίγους μήνες, η διορισμένη διοίκηση συνέταξε ένα προσχέδιο νόμου που συνάντησε την αντίδραση μεγάλου μέρους της κοινωνίας και αποσύρθηκε. Το σχέδιο αυτό ακόμα… ξαναγράφεται. Αντίθετα οι εργαζόμενοι, μέσα από τον σύλλογο τους, συνέταξαν με πρωτότυπες συμμετοχικές διαδικασίες την δική τους συνολική πρόταση για τον οργανισμό. Φαίνεται μάλιστα να έχει κλειστεί ήδη συνάντηση για την κατάθεσή της στο υπουργείο, στο φόντο πλέον των νέων εξελίξεων.
Στο μεταξύ, ο διορισμένος πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ κ. Χρήστος Λιάπης λογάριαζε να έχει παραιτηθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου από τη θέση του για να πολιτευτεί με τη Ν.Δ. στα Τρίκαλα! Εκεί κατάντησαν τον μεγαλύτερο φορέα απεξάρτησης της χώρας, να περιμένει ποιος θα τον διοικεί με βάση τις καραμπόλες στις κομματικές λίστες. Η απόφαση όμως του Τμήματος του ΣτΕ έβαλε φρένο στις φιλοδοξίες του, αφού έγινε γνωστή μια δυο μέρες πριν την προθεσμία παραίτησης. Έτσι, ενδεχόμενη παραίτηση του κ. Λιάπη θα έμοιαζε να ολοκληρώνει την εικόνα αποδόμησης των χειρισμών που η κυβέρνηση έκανε αυτά τα χρόνια για το ΚΕΘΕΑ. Αφού λοιπόν από τη Ν.Δ. φαίνεται να του «ξέκοψαν» τη θέση στο ψηφοδέλτιο, τώρα με ανακοίνωσή του ποιεί την ανάγκη φιλοτιμία, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Κρίνω πως προέχει η ολοκλήρωση του έργου που μου ανατέθηκε»…
Το μέχρι τώρα «έργο» της διορισμένης διοίκησης, πάντως, έχει αφήσει τον οργανισμό στον αυτόματο πιλότο, αφού δεν την εμπιστεύονται οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, όπως φαίνεται και από τη στάση των συλλόγων οικογενειών και εργαζομένων. Το κρίσιμο είναι ότι η υπολειτουργία του ΚΕΘΕΑ έχει αντίκτυπο στο επίπεδο των υπηρεσιών του, οι οποίες μειώνονται τη στιγμή που οι ανάγκες αυξάνονται εν μέσω της πανδημίας.
Σε αυτό το περιβάλλον, η απόφαση του αρμόδιου τμήματος του ΣτΕ θέτει επιτακτικά σε πολιτικό επίπεδο την ανάγκη να ξεπεραστεί η υφιστάμενη προβληματική κατάσταση που δημιούργησε η ΠΝΠ του 2019 και να παρθούν άμεσα νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα έχουν την αποδοχή τόσο των άμεσα εμπλεκομένων όσο και συνολικά της κοινωνίας και των θεσμικών της εκπροσωπήσεων.
Νίκος Ταυρής