Ένα νέο εγχείρημα με παλιά… συνταγή.
Το περασμένο Σαββατοκύριακο (20-21 Νοεμβρίου) διεξήχθη το πρώτο συνέδριο της Ομοσπονδίας της Αριστεράς (Federazione della Sinistra) στην Ρώμη που εγκαινιάζει ένα νέο εγχείρημα στον πολύπαθο χώρο της ιταλικής Αριστεράς.
Το συνέδριο ήταν η κατάληξη συζητήσεων και διεργασιών που κράτησαν περίπου έναν χρόνο και συμμετείχαν σε αυτές αρκετές πολιτικές δυνάμεις της πολυκερματισμένης ιταλικής Αριστεράς. Στο συνέδριο δεν έφτασαν όλες οι δυνάμεις που πήραν μέρος στις διεργασίες αλλά μόνο αυτές που μπόρεσαν να συμφωνήσουν σε μια πολιτική πλατφόρμα και πολιτική γραμμή. Πρέπει να σημειωθεί ότι το 2008, μετά την τρομακτική αποτυχία του συνασπισμού Ουράνιο Τόξο – Αριστερά, που για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αριστερά δεν είχε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, ήταν η πλέον δύσκολη χρονιά και οδήγησε σε πολλές περιπέτειες και διασπάσεις. Για να είναι πιο καθαρή η εικόνα πρόκειται για μια Αριστερά που υπό το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε συγκεντρώσει στις εκλογές του 1976 34%, όντας το μεγαλύτερο κομμουνιστικό κόμμα της Δύσης. Έτσι ξεκίνησε ένας διάλογος μεταξύ δυνάμεων που είχαν αναφορά στον κομμουνισμό (που δεν δέχονταν την αποκομμουνιστικοποίηση) και σε δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς για να προχωρήσει ένα νέο ελπιδοφόρο πολιτικό εγχείρημα.
Τελικά οι δυνάμεις που έδωσαν ζωή στην Ομοσπονδία της Αριστεράς είναι το Κόμμα της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, το Κόμμα των Ιταλών Κομμουνιστών, η συλλογικότητα Σοσιαλισμός 2000 και η συλλογικότητα Εργασία και Αλληλεγγύη. Ως ιδεολογία τους δηλώνουν τον κομμουνισμό και το σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Σύμβολο της ομοσπονδίας είναι το σφυροδρέπανο σε κόκκινη σημαία, από κάτω φόντο η ιταλική σημαία (παλιό σύμβολο του ΚΚΙ) και σε σφραγίδα γύρω γράφεται το «Ομοσπονδία της Αριστεράς).
Η πολιτική γραμμή του νέου οργανισμού είναι μια παραλλαγή της γραμμής που ακολουθήθηκε την τελευταία δεκαετία και συνίσταται σε αυτό που ονομάζεται «3 ενότητες». Ενότητα για να φύγει ο Μπερλουσκόνι, ενότητα με εγχειρήματα της Αριστεράς (αλλά εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί πρόκειται για καθαρόαιμη κεντροαριστερά) και ενότητα όσων απαρτίζουν το εγχείρημα.
Πολιτικά επισπεύτηκαν οι διαδικασίες για την δημιουργία της Ομοσπονδίας γιατί η πολιτική κρίση στην Ιταλία μπορεί να οδηγήσει σύντομα σε εκλογές. Μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο οι κύριες δυνάμεις της Ομοσπονδίας (Επανίδρυση και Κόμμα Ιταλών Κομμουνιστών) θέλουν να εξασφαλίσουν την κοινοβουλευτική παρουσία της Ομοσπονδίας και των κομμάτων τους και έτσι έθεσαν με επιτακτικό τρόπο τη συγκρότηση αλλά και την αντιμπερλουσκονική πολιτική γραμμή. Όπως ήταν φυσικό μια σειρά δυνάμεις της ανιτκαπιταλιστικής Αριστεράς που κριτίκαραν ακριβώς αυτήν την πλατφόρμα, η οποία στο επίκεντρό της είχε πάντα τον κυβερνητισμό (είτε με την απ΄ ευθείας συμμετοχή σε κεντροαριστερές κυβερνήσεις, είτε με τη στήριξή τους έμμεσα, με ψήφο εμπιστοσύνης ή ακόμα και με αποχή από την ψηφοφορία…) και την κεντροαριστερή διαχείριση, δεν μπορούσαν παρά να πάρουν αποστάσεις από το εγχείρημα (βλέπε κάτω την κριτική του Δικτύου Κομμουνιστών Ιταλίας που παρακολούθησε όλες τις διεργασίες με την ιδιότητα του παρατηρητή και παρενέβη σε όλο το διάλογο που προηγήθηκε).
Η σημασία για την ελληνική Αριστερά
Η Αριστερά στην Ιταλία και στην Ελλάδα περιλαμβάνεται στην κατηγορία των αποτυχημένων προσπαθειών να υπάρξει μια διαφορετική πορεία τα τελευταία χρόνια, σε αντίθεση με τα παραδείγματα της Γερμανίας ή της Πορτογαλίας, όπου ενωτικά ριζοσπαστικά εγχειρήματα γνώρισαν ανάπτυξη και ρίζωσαν στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα.
Από μια άποψη, η πορεία του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ και οι περιπέτειες της ιταλικής Αριστεράς (υπό τις διάφορες ταμπέλες) θέτουν μερικά ζητήματα πολιτικής γραμμής και ιδεολογικής φυσιογνωμίας που πρέπει να αξιολογηθούν σοβαρά. Υπάρχει όμως και μία ακόμα διαφορά ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις: ο πολιτικός μεταμορφισμός της ιταλικής Αριστεράς (πολλές μεταλλαγές και κυριαρχία του «κάνω πολιτική») πέρα από τα αρνητικά που έχει, δείχνει πως υπάρχει μια τόλμη και δοκιμάζονται σχήματα και εγχειρήματα, ενώ στην περίπτωση της χώρας μας παρατηρείται ένας «οργανωτικός κομφορμισμός» και μια διστακτικότητα να δοκιμαστούν μορφές και εγχειρήματα που μπορεί να δώσουν μια ώθηση στο τέλμα που υπάρχει.
Από την άποψη αυτή, όσοι θέλουν να μάθουν και από προσπάθειες με τις οποίες δεν συμφωνούν πέρα για πέρα, για όσους θέλουν να διδαχθούν, είναι αναγκαίο να μελετώνται και να αξιολογούνται τα εγχειρήματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς ακόμα κι αν πρόκειται να υπάρχει μια έντονα κριτική στάση απέναντί τους.
Από την άποψη αυτή, ας παρατηρήσουμε λίγο το εγχείρημα της Ομοσπονδίας της Αριστεράς. Η λέξη «ομοσπονδία» δεν παραπέμπει σε μια ενιαία οργάνωση αλλά σε διακριτά μέρη που συναποτελούν έναν πολιτικό οργανισμό. Η δύναμη κάθε μέρους είναι περίπου: Κομμουνιστική Επανίδρυση 44%, Κόμμα Ιταλών Κομμουνιστών 29%, Σοσιαλισμός 2000 14% και Εργασία και Αλληλεγγύη 13%. Επομένως, έχουμε δύο κύριες οργανωτικές δομές και δύο πιο μικρές.
Στο συνέδριο υιοθετήθηκε ένα προσωρινό καταστατικό στο οποίο παρουσιάζουν ενδιαφέρον ορισμένα σημεία, όπως: Στα διάφορα όργανα και επιτροπές δεν μπορεί μια οργάνωση να έχει απόλυτη πλειοψηφία, ισχύει το «ένας σύντροφος μία ψήφος» και οι αποφάσεις σε όλα τα επίπεδα παίρνονται με πλειοψηφία των ψηφισάντων.
Στην περίπτωση που δεν συγκεντρώνεται αυτή η πλειοψηφία, «είναι δυνατό να υποβληθεί σε δημοψήφισμα μεταξύ όλων των εγγεγραμμένων σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο για τα εσωτερικά δημοψηφίσματα».
Διαβάστε ακόμα: Η πορεία της ιταλικής αριστεράς, Το Δίκτυο Κομμουνιστών Ιταλίας για την Ομοσπονδία της Αριστεράς