Μια σημαντική παράσταση στο πλαίσιο του Faidra project
Της Άντας Κουγιά
Μια γυναίκα, μετανάστης από τη Βουλγαρία περνά τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα μέσω Τουρκίας και δύο Έλληνες συνοριοφύλακες τη συλλαμβάνουν. Παρά την εμφανή ταλαιπωρία της, οι συνοριοφύλακες της περνούν χειροπέδες και την ανακρίνουν.
Μέσα από την ανάκριση, τους διηγείται όλη την ιστορία της σχετικά με το πώς έφτασε μέχρι τον Έβρο μαζί με άλλους. Στη διάρκεια της αφήγησης οι συνοριοφύλακες συνειδητοποιούν ότι όλο της το βιός είναι ένα σωρό κασέτες, που τις έχει κατάσαρκα δεμένες σφιχτά πάνω στο σώμα της. Είναι όλη η περιουσία της στην ξενιτιά που επέλεξε να πάει και η ταυτότητά της. Χωρίς άλλες αποσκευές παρά μόνο τις αναμνήσεις της και με ένα πράσινο κουμπί ραμμένο πάνω της για διαβατήριο έρχεται σε μια ξένη χώρα και μην έχοντας τίποτα άλλο, καταθέτει αισθήσεις και μνήμες.
Βάζοντας την μία πίσω από την άλλη τις κασέτες στο κασετόφωνο, ζωντανεύουν πρόσωπα, γεγονότα και ιστορίες. Μέσα από τις προσωπικές μνήμες ζωντανεύει η ιστορία της Ελλάδος από 1945 και μετά και η ιστορία της μετανάστευσης σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Έτσι η σκηνή γίνεται χώρος μαρτυρίας όπου με ποιητικό τρόπο διαγράφεται η μεταναστευτική περιπέτεια της Ελλάδος και της Ευρώπης και ο σπαρακτικός άγριος αποχωρισμός οικογενειών, από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.
Η παράσταση δημιουργήθηκε στα πλαίσια του project Faidra, που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες, στο πρόγραμμα Creative Europe. Το Creative Europe είναι το μόνο πρόγραμμα που διαθέτει η Ευρώπη για την ενίσχυση του πολιτισμού και το project Faidra είναι το μόνο project που εγκρίθηκε από την Ελλάδα για το 2016. Εμπνευστής και συντονιστής του project είναι ο σκηνοθέτης Νίκος Καμτσής που κατέθεσε το πρόγραμμα μέσα από το Κέντρο Σπουδών Λαϊκού Θεάτρου, το οποίο είναι η σχολή και το ερευνητικό κέντρο του θεάτρου ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ.
Το TΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ και ο σκηνοθέτης Νίκος Καμτσής συνεργάστηκαν και συντόνισαν έξι θεατρικούς οργανισμούς από την Ιταλία «Teatro Dei Venti», τη Σουηδία «Teatre Sagohuset», τη Ρουμάνια «Artemis», την Πολωνία «Dobra Wolla», τη Βουλγαρία «Pro–Rodopi Foundation», καθώς και τον Ευρωπαϊκό οργανισμό Πρίσμα, που ανήκει επίσης στην Ελλάδα.
Το περιεχόμενο του προγράμματος είναι η μετανάστευση και η προσφυγιά. Η μετακίνηση πληθυσμών σε τεράστια νούμερα από το Β’ παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι και σήμερα. Οι εταίροι εργάστηκαν στις χώρες τους και κάνοντας μια ευρύτατη έρευνα, συνέλεξαν υλικό από μετανάστες το οποίο στη συνέχεια αποτέλεσε υλικό για την τελική παράσταση που δημιουργήθηκε και θα παρουσιαστεί 3 & 4 Ιουνίου στη Ρεματιά Χαλανδρίου, 8 Ιουνίου στο κρατικό θέατρο του Smolyan στη Βουλγαρία και τον Οκτώβριο στο Lund της Σουηδίας.
Στο επίπεδο της καλλιτεχνικής διαδικασίας όλοι οι παραπάνω θεατρικοί οργανισμοί ενεπλάκησαν και κατέθεσαν την ταυτότητα, τον τρόπο δουλειάς, τη φόρμα, τη φιλοσοφία και την τεχνική προσέγγισης του θεατρικού φαινομένου.
Το υλικό μαζεύτηκε μέσα από συζητήσεις, αφηγήσεις και εργαστήρια, workshops, με μετανάστες που είπαν την προσωπική τους ιστορία και μαρτυρία. Αργότερα, εκθέσεις και συλλογές θα διοργανωθούν στο θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ με αντικείμενα από τις χαμένες πατρίδες. Η τελική θεατρική παράσταση στηρίχθηκε σε όλο αυτό το συγκινησιακά φορτισμένο υλικό από αντικείμενα και μνήμες, πολλές φορές έντονες και πρόσφατες, πολλές φορές αμυδρές και ξεχασμένες.
Ο ρόλος μου
Υποδύομαι το κορίτσι που περνάει τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα γιατί αναγκάστηκε να φύγει από την πατρίδα του. Περνάει τα σύνορα για να βρει ένα καλύτερο μέλλον, να φτάσει στη Γη της Επαγγελίας, όπως φαντάζει η Ελλάδα στα μάτια της. Περνάει πολλές περιπέτειες, αλλά τελικά καταφέρνει να διασχίσει τον φουσκωμένο Έβρο. Εκεί όμως τη συλλαμβάνουν και σιγά – σιγά αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι αυτό που φανταζόταν δεν ανταποκρίνεται και ιδιαίτερα στην πραγματικότητα.
Την ανακρίνουν με τρόπο πρακτικό, για τους συνοριοφύλακες είναι άλλη μία από τους παράνομους μετανάστες που περνούν τα σύνορα. Όμως για εκείνη είναι διαφορετικά. Πώς να τους εξηγήσει το πώς και το γιατί; Όλοι οι άνθρωποι που φεύγουν το πιο πολύτιμο αγαθό που κουβαλάνε είναι οι αναμνήσεις τους. Και εκείνη τις κουβαλάει κυριολεκτικά πάνω της. Όλα όσα έζησε τα κατέγραφε σε κασέτες. Οι φίλοι που έχασε, οι ιστορίες ανθρώπων που έφυγαν και βίωσαν τη μετάβαση στο Αλλού. Είναι τόσο έντονες οι μνήμες που ζωντανεύουν πάνω στη σκηνή. Από αυτές αγκιστρώνεται και αυτές ορίζουν το είναι της. Συνδυάζει την αθωότητα του παιδιού με το θυμό και το «νεύρο» του αγριμιού.
Θυμωμένη με την κατάσταση, θυμωμένη με τον εαυτό της που έφυγε, θυμωμένη με τη ζωή που την ανάγκασε να φύγει.
Μια καλλιτεχνική διαδικασία, όπως το Faidra Project, που προσεγγίζει ένα τέτοιο θέμα μοιραία έρχεται σε επαφή με ζητήματα κοινωνικά όπως ο φασισμός, ο ρατσισμός και η ξενοφοβία.
Το θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ
Το θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ είναι ένας πολιτιστικός οργανισμός που εκπέμπει ένα έντονο και σημαντικό πολιτιστικό-θεατρικό σήμα. Μέσα σε ένα κοινωνικό «γίγνεσθαι» τρομερά ρευστό, το θέατρο είναι ένας από τους πιο ζωντανούς θεατρικούς καλλιτεχνικούς και πολιτιστικούς οργανισμούς της χώρας.Είναι ένας πνευματικός χώρος που παράγει πολιτιστικά γεγονότα καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Για μένα είναι ο χώρος που ξεδίπλωσα όλη τη δημιουργικότητα μου σε πολλούς τομείς. Είναι η δευτερη σχολή μου, το δεύτερο πανεπιστήμιο, η επαγγελματική μου οικογένεια. Υπάρχει κλίμα συνεργασίας, συζήτησης, καλλιτεχνικής αναζήτησης, στοιχεία απαραίτητα για να έχεις ένα ουσιαστικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Όλες αυτές οι συνθήκες επιτρέπουν τη δημιουργία ουσιαστικών και ισχυρών δεσμών, έτσι υπάρχει ένα σύνολο ανθρώπων που μπορεί να λειτουργήσει ομαδικά, με απόλυτη συνέπεια σε έναν κοινό στόχο.
INFO
Κείμενο/σκηνοθεσία παράστασης: Νίκος Καμτσής (Project manager)
Σκηνικό: Νίκος Καμτσής – Μίκα Πανάγου
Κοστούμια κατασκευή αντικειμένων: Μίκα Πανάγου
Μουσική σύνθεση/Επιμέλεια: Χρήτος Ξενάκης
VIDEO (Greek-Bulgarian part): Γιώργος Αλεξίου
Πρόσωπα και ηθοποιοί: Εύα Γαλογαύρου, Νίκος Καραστέργιος, Άντα Κουγιά, Άντρια Ράπτη, Σάκης Τσινιάρος, Λαμπρινή Θάνου, Δήμητρα Μυφτάρι,
Desislava Mincheva,Veselina Babadzhankova, Anna Giniewska, Marek Kosciolek, Sonja Lindblom, Davide Filippi, Valentina Parisi, Ivan Thedor
Documentary reasearch
& game development Φούλη Παπαγεωργίου, Δημήτρης Μυλωνάς
3 & 4 Ιουνίου 2017 στις 21.00
Θέατρο Ρεματιάς Χαλανδρίου
Για κρατήσεις: 2108656004,210679535
