Συνεχίστηκαν και την περασμένη εβδομάδα στη Σαουδική Αραβία οι ιδιόμορφες συνομιλίες μεταξύ αντιπροσωπειών από ΗΠΑ, Ρωσία και Ουκρανία, αναζητώντας νέα βήματα στην ήδη συμφωνημένη εκεχειρία των 30 ημερών σε επιθέσεις κατά ενεργειακών υποδομών. Μετά από τρεις ημέρες χωριστών διαπραγματεύσεων (πρώτα ΗΠΑ-Ρωσίας και έπειτα ΗΠΑ-Ουκρανίας), ανακοινώθηκε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ ναυτικών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα, που συνοδεύεται από μέτρα για το άνοιγμα της εμπορικής οδού από το λιμάνι της Οδησσού. Το καθεστώς που θα διέπει τη ναυτιλία και το εμπόριο από το λιμάνι της Οδησσού φαίνεται ότι απασχολεί σοβαρά τόσο τη Ρωσία όσο και τις ΗΠΑ, καθώς πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι Ουκρανία και Βρετανία βρίσκονται σε προχωρημένες συζητήσεις για την παραχώρηση του λιμανιού στη Βρετανία και την εγκατάσταση ναυτικής βάσης, με αντάλλαγμα τη συνέχιση της βρετανικής στήριξης στο Κίεβο. Η αμερικανική πλευρά παρουσίασε τη νέα συμφωνία ως μεγάλη επιτυχία της πολιτικής Τραμπ, θεωρώντας ότι ανοίγει έτσι ο δρόμος για την επίτευξη μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης».
Ωστόσο η Ρωσία δήλωσε ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόνο μετά την άρση δυτικών κυρώσεων κατά ρωσικών τραπεζών, αλλά και των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στο διεθνές εμπόριο τροφίμων-λιπασμάτων και στην παραγωγή γεωργικών μηχανημάτων, καθώς και όλων των περιορισμών κατά ρωσικών πλοίων που σχετίζονται με αυτούς τους τομείς. Η Ουάσιγκτον σχολίασε σχετικά ότι οι ΗΠΑ «θα βοηθήσουν να αποκατασταθεί η πρόσβαση της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά για εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων». Αντιφατικές ήταν οι δηλώσεις του Κιέβου. Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η νέα συμφωνία της Τζέντα είναι βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και απόδειξη ότι η Ουκρανία επιθυμεί ειρήνη. Όμως αργότερα ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας προειδοποίησε ότι η κίνηση των ρωσικών πολεμικών πλοίων πέρα από το «ανατολικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας» θα αντιμετωπιστεί ως παραβίαση της συμφωνίας και ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια της Ουκρανίας», οπότε «η Ουκρανία θα μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα αυτοάμυνας».
«Ειρήνη» με ζητούμενο ευρύτερες διευθετήσεις
Οι συζητήσεις ΗΠΑ-Ρωσίας για τους όρους και τις προϋποθέσεις μιας «διαρκούς ειρήνης», όπως άλλωστε και αυτός καθαυτός ο πόλεμος στην Ουκρανία όπως εξελίσσεται, δεν αφορούν αποκλειστικά τη σύγκρουση με τη Ρωσία. Αποτελούν το έδαφος πάνω στο οποίο επιχειρούνται μεγάλης κλίμακας αναδιαρθρώσεις στο εσωτερικό του Δυτικού κόσμου. Στην περίοδο Μπάιντεν οι ΗΠΑ κατάφεραν να σύρουν την Ευρώπη σε έναν μεγάλο πόλεμο στο έδαφός της, υποχρεώνοντάς την να αποδεχθεί την επιδίωξη πλήρους αποδυνάμωσης της Ρωσίας ως προϋπόθεση για την ανακατάληψη θέσεων για παγκόσμια ηγεμονία. Το τίμημα ήταν η εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ, η καταστροφική εμπλοκή της σε έναν πόλεμο δίχως τέλος και η σημαντική οικονομική επιβάρυνση των χωρών-ατμομηχανών της Ε.Ε. λόγω της ανατίναξης εξαιρετικά ευνοϊκών σχέσεων με τη Ρωσία.
Τώρα η διοίκηση Τραμπ, στο έδαφος του ίδιου αγώνα για οικονομική ανάκαμψη των ΗΠΑ ως προϋπόθεση για την επαναφορά της σε θέση πλανηταρχικής δύναμης, επιδιώκει μια προσεκτική επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία, φορτώνοντας στην Ευρώπη τα βάρη του πολέμου της Ουκρανίας αλλά και της άμυνάς της. Αναδεικνύεται λοιπόν ότι τα «δύο ρεύματα» στη Δύση, αυτό δηλαδή που επιλέγει πόλεμο και εκείνο που επικαλείται την «ειρήνη», λειτουργούν ταυτόχρονα και εξ αντικειμένου μέσα στο ίδιο πλαίσιο. Στην προσπάθεια δηλαδή κατίσχυσης της Δύσης σε βάρος των ανταγωνιστικών δυνάμεων σε ολόκληρο τον πλανήτη – η οποία περνά σήμερα μέσα από την ανάγκη προσφυγής σε μεγάλης κλίμακας αναδιαρθρώσεις, τόσο οικονομικές όσο και προσανατολισμού της Ε.Ε.
Η Ρωσία αντιμετωπίζει ευνοϊκά τη νέα πολιτική Τραμπ, καθώς έχει ανάγκη επανασύνδεσης της οικονομίας της με τον δυτικό κόσμο, έστω και μερικά. Έχει ακόμα ανάγκη να καμφθούν οι ανησυχίες της ρωσικής οικονομικής ολιγαρχίας από τον πολύχρονο εξοβελισμό της από τις δυτικές αγορές. Το ερώτημα είναι αν μέσα από τέτοιες διεργασίες είναι δυνατή η εξεύρεση λύσεων για μόνιμη και δίκαιη ειρήνη στην Ουκρανία και στα άλλα ανοικτά μέτωπα του πλανήτη. Πώς θα αντιδράσουν οι λαοί όταν οι μάσκες πέσουν και κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο;
