Η ΒΙΟ.ΜΕ. επαναλειτουργεί στα χέρια των εργατών. Του Λευτέρη Αρβανίτη
Ένα κοινωνικό πείραμα, το μεγαλύτερο των τελευταίων ετών, στήνεται στη Θεσσαλονίκη από μια χούφτα εργατών και μια πόλη που είναι με όλη την ψυχή της στο πλευρό τους. Την Τρίτη το πρωί οι εργάτες της ΒΙΟ.ΜΕ. έβαλαν μπροστά τις μηχανές και για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια το εργοστάσιο απέκτησε ζωή, γέμισε κόσμο και χαμόγελα ελπίδας.
Δεκάδες αλληλέγγυοι βρέθηκαν στο χώρο του εργοστασίου και μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα μετά από δύο χρόνια αγώνα, οι εργαζόμενοι της πρώην κερδοφόρας επιχείρησης που με απόφαση της εργοδοσίας έβαλε λουκέτο, ξεκίνησαν και πάλι να δουλεύουν, έχοντας απαλλαγεί από αφεντικά, διευθυντές και κυρίως από το φόβο που τους καταδίωκε τα τελευταία χρόνια.
Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής εγκαταλειμμένο από την εργοδοσία του από τον Μάιο του 2011 άνοιξε με πρωτοβουλία των εργαζομένων και υπό τον πλήρη έλεγχό τους. Να σημειωθεί ότι η Βιομηχανική Μεταλλευτική (ΒΙΟ.ΜΕ.), θυγατρική της ΦΙΛΚΕΡΑΜ παράγει χημικά προϊόντα – οικοδομικά υλικά για τον κατασκευαστικό κλάδο και σύμφωνα με τους εργαζόμενους, αλλά και με στοιχεία οικονομικών περιοδικών, μέχρι να εγκαταλειφθεί ήταν μια κερδοφόρα επιχείρηση. Η εργοδοσία οδήγησε σε πτώχευση τη μητρική εταιρεία απολύοντας τους εργαζομένους της ενώ στη θυγατρική εταιρεία Βιομηχανική Μεταλλευτική κήρυξε σταδιακά στάση πληρωμών αφήνοντας το εργοστάσιο και τους εργαζόμενους στην τύχη τους.
Σε επίσχεση εργασίας από τον Μάιο του 2011, οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. διεκδικούν τα δεδουλευμένα τους και παράλληλα ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο σε 24ωρες βάρδιες καθημερινά προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό.
Από την πλευρά του ο εργοδότης ξεκαθάρισε ότι δεν ενδιαφέρεται να ξανασχοληθεί με το εργοστάσιο το οποίο όσο καιρό είναι εγκαταλειμμένο συσσώρευε ακόμα περισσότερα χρέη. Να σημειωθεί ότι οι εργαζόμενοι ήδη έχουν κάνει προσφορά εξαγοράς των μετοχών της επιχείρησης ξεκαθαρίζοντας όμως ότι δεν θα επωμιστούν τα χρέη της προηγούμενης διοίκησης. Παράλληλα έχουν καταθέσει στο υπουργείο το πρόγραμμα επανεκκίνησης της παραγωγής και διεκδικούν την οικονομική στήριξη του εγχειρήματός τους μέσω των προγραμμάτων ΕΣΠΑ για άνεργους που επιθυμούν να ξεκινήσουν δικιά τους επιχείρηση όσο και τη δημιουργία νομικού πλαισίου που θα επιτρέπει και θεσμικά τη λειτουργία του εργοστασίου από έναν εργατικό συνεταιρισμό και υπό τη διεύθυνση της γενικής συνέλευσης των εργαζομένων.
Πρώτος στόχος η χρηματοδότηση
Στη ΒΙΟ.ΜΕ., πριν κλείσει το εργοστάσιο, εργάζονταν 70 περίπου άνθρωποι. Από αυτούς οι 56 παραμένουν ακόμα άνεργοι. Το Σωματείο εκπροσωπεί συνολικά 36 από αυτούς, ωστόσο το κάλεσμα για συμμετοχή στο εγχείρημα είναι ανοικτό προς όλους τους εργαζόμενους. «Δεν έχει σημασία αν είναι στο Σωματείο ή όχι. Το Σωματείο πήρε απλά την πρωτοβουλία να ανοίξει την πόρτα και να βάλει μπροστά τα μηχανήματα», σημειώνει ο πρόεδρος του σωματείου της ΒΙΟ.ΜΕ. (και ψυχή του εγχειρήματος) Μάκης Αναγνώστου.
Η λειτουργία του εργοστασίου θα ξεκινήσει σταδιακά. Στις πρώτες προτεραιότητες των εργαζομένων είναι να πουλήσουν μέσω πλειστηριασμού το κατασχεμένο στοκ της επιχείρησης στα δύο τρίτα της τιμής των προϊόντων προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για την αγορά πρώτων υλών. Σύμφωνα με τον κ. Αναγνώστου, η πώληση των προϊόντων αναμένεται να φέρει στα ταμεία περίπου 200.000 ευρώ.
Στην ιστοσελίδα του Σωματείου έχει αναρτηθεί και ένας κατάλογος με τα προϊόντα και τις τιμές τους. Όπως αναφέρει ο Μάκης Αναγνώστου, τα προϊόντα θα διατεθούν μέσω πλειστηριασμού με τιμή εκκίνησης το 65% της αρχικής τιμής που αναγράφεται στον κατάλογο.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με το Σωματείο στα κινητά τηλέφωνα που αναγράφονται στο επίσημο site του σωματείου (biom-metal.blogspot.gr).
Τα χρήματα που χρειάζονται για την πλήρη επανεκκίνηση της παραγωγής είναι πολύ περισσότερα αλλά αυτά όπως και οι προμηθευτές, αναμένεται να βρεθούν. Ήδη προτάσεις έχουν γίνει από fund αλληλεγγύης στη Λατινική Αμερική όπως το Working World, μία μη κερδοσκοπική βάση στην Αργεντινή που δημιουργήθηκε για την υποστήριξη των συνεταιρισμών και την ανάκτηση εγκαταλειμμένων εργοστασίων. Το εγχείρημά αυτό πρόκειται ακόμη να στηρίξουν έμπρακτα οργανώσεις τόσο από την Ολλανδία, τη Δανία, την Αυστρία αλλά και την Ιταλία, ενώ ψηφίσματα υποστήριξης έχουν εκδώσει συλλογικότητες σε πολύ περισσότερες χώρες.
Μια πόλη στο πλευρό των εργατών
Όταν πολύ δειλά, πριν από ένα χρόνο περίπου, οι εργάτες του εργοστασίου ψέλλιζαν τη λέξη αυτοδιαχείριση, ο κόσμος τους άκουγε και γελούσε με παράπονο. «Δεν είναι ώριμες οι συνθήκες», «στον καπιταλισμό δεν γίνονται αυτά», «θέλετε να γίνετε αφεντικά στη θέση των αφεντικών». Όλα αυτά ακούστηκαν το πρώτο διάστημα που η υπόθεση της ΒΙΟ.ΜΕ. έγινε γνωστή. Λίγοι άνθρωποι βρέθηκαν στο πλευρό των εργατών και αποφάσισαν ότι για να πετύχει το εγχείρημα θέλει χρόνο, υπομονή και προσεκτικές κινήσεις.
Και τελικά τα κατάφεραν… Όργωσαν την Ελλάδα προκειμένου η υπόθεση να γίνει γνωστή, βρίσκονταν κάθε εβδομάδα στο δρόμο και συνομίλησαν με φορείς, κόμματα και συλλογικότητες που μπορούσαν να βρεθούν στο πλευρό τους. Πάλεψαν την καχυποψία και πήγαν κόντρα σε υπουργεία, δικαστήρια και αφεντικά, στην καρδιά της κρίσης και της πιο άγριας επίθεσης του νεοφιλελευθερισμού.
Σταδιακά οι συμμαχίες μεγάλωναν και δεκάδες άνθρωποι από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό στέκονταν στο πλευρό τους ηθικά και υλικά. Την προηγούμενη Δευτέρα οι εργάτες στη ΒΙΟ.ΜΕ. έζησαν το δικό τους προσωπικό θρίαμβο. Μία ημέρα πριν ανοίξει και πάλι το εργοστάσιο, χιλιάδες Θεσσαλονικείς κατέκλυσαν το Ιβανώφειο και παρακολούθησαν τη συναυλία αλληλεγγύης στους εργάτες του εργοστασίου.
Με δεδομένο ότι οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης, η αλληλεγγύη εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο και να αποτελεί βασικό πυλώνα του αγώνα. Άλλωστε, όπως λένε σε κάθε ευκαιρία και οι εργαζόμενοι, «αυτό είναι το μοναδικό και ισχυρό συνάμα όπλο μας!»