Δεδικαίωται;

Ο θάνατος είναι κάτι μπροστά στο οποίο στέκεται με σέβας κάθε ον που είναι ανθρώπινο, εκτός από κάτι περιπτώσεις τύπου Χίλαρι Κλίντον που ανέκραξε «ούρα!» όταν πληροφορήθηκε το λιντσάρισμα του Καντάφι από τους «επαναστάτες» της και τη δολοφονία του Μπιν Λάντεν από τους κομάντος της.

Σε ανθρώπινο επίπεδο, ο θάνατος του πρώην προέδρου της Τσεχίας Βάτσλαβ Χάβελ δεν μπορεί παρά να προκαλεί λύπη. Όμως, τα πράγματα αλλάζουν όταν εισέρχονται τα πεπραγμένα του κάθε εκλιπόντος. Πιθανώς ο Χάβελ να είχε περάσει στην ιστορία του τόπου του σαν ένας ηρωικός καλλιτέχνης που επέκρινε τη γραφειοκρατικοποίηση και την επακόλουθη σκληρότητα και ανελευθερία του σοσιαλιστικού καθεστώτος στην πατρίδα του. Αν δεν…
Αν δεν τον επαινούσε ο Κίσινγκερ ως αγωνιστή της ελευθερίας και ηρωικό μεταρρυθμιστή (Διπλωματία σ. 846) που «υπονόμευσε τη σοβιετική κυριαρχία αλλά και το κομμουνιστικό καθεστώς».
Θα μπορούσε να μη δώσει κανείς σημασία στα λόγια ενός ανυπόληπτου προσώπου, όπως είναι ο Κίσινγκερ, που δεν τολμά να ταξιδέψει έξω από τις ΗΠΑ για να μην τον συλλάβει κανείς ως εγκληματία πολέμου, αν δεν…
Αν δεν υπήρχε η πράξη.
Παρά τις αγιογραφικές περιγραφές, λέει ο Μπινού Κάμπμαρκ (Counterpunch 20/12), και υπάρχει πλήθος από αυτές, θα έπρεπε να θυμηθούμε τις έντονες «αντιφάσεις» της ζωής του Χάβελ. Στη δεκαετία του 1980, δηλαδή πριν από την κατάρρευση του καθεστώτος στην Τσεχοσλοβακία και ενώ εθεωρείτο ο πιο δημοφιλής αντιφρονών, ως εμπνευστής της Χάρτας 77, ο Χάβελ ήταν απασχολημένος με την υπονόμευση των ανταγωνιστών του (αντιφρονούντων επίσης) με μοχθηρή αναλγησία. Επικαλείται, δε, ένα άρθρο του Σλαβόι Ζίζεκ, στο London Review of Books (28/10/1999), που υπενθύμιζε στους αναγνώστες: «Όταν εμφανιζόταν ένας πιθανός ανταγωνιστής, άρχιζαν να κυκλοφορούν αμφίβολες φήμες σχετικά με τους δεσμούς του αντιπάλου με τη μυστική αστυνομία».
Κι αυτό θα μπορούσε να το παραβλέψει κανείς, ως μια εμπαθή και αναπόδεικτη κατηγορία. Αν δεν…
Αν δεν ακούγαμε τον Β. Χάβελ να μιλά με πάθος για ανθρωπιστικές αρχές, ενώ ενστερνιζόταν και νομιμοποιούσε με το ηθικό κύρος που του απέδιδαν οι Δυτικοί τις «ανθρωπιστικές επεμβάσεις» και τους πολέμους του ΝΑΤΟ. Ήταν από αυτούς που μετέβαλε τα ανθρώπινα δικαιώματα σε φετίχ και συγκάλυψε την πολιτική εκμετάλλευσή τους για σκοπούς παντελώς άσχετους με τον ανθρωπισμό. Σε έναν πόλεμο σαν της Γιουγκοσλαβίας όπου ο Μιλόσεβιτς, το «απόλυτο κακό», βρισκόταν στο καταφύγιο, τη στιγμή που σκοτώνονταν αθρόα παιδιά, μανάδες και γέροντες από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι εκ Θεού», υποστήριξε σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο του Καναδά το 1999, ενώ τα κράτη είναι δημιούργημα του ανθρώπου. Ο Καναδάς συμμετείχε στη νατοϊκή εκστρατεία και του δόθηκε από τον Χάβελ η ηθική άφεση με πλήρη επισημότητα.
Δεν είδαμε κανένα κράτος να πεθαίνει πνιγμένο στο αίμα, σωριασμένο μέσα στη λάσπη, κομματιασμένο από τις βόμβες, είδαμε όμως πολλά ανθρώπινα σώματα κατακρεουργημένα από τους «ανθρωπιστικούς» πολέμους έκτοτε.
Σε μια ομιλία που τη βρίσκει κανείς στο Διαδίκτυο, με τίτλο Η ομιλία που δεν πρέπει να ξεχαστεί ποτέ, ο Β. Χάβελ είπε το 1989: «Από δω και πέρα δεν θα μπούμε σε καμία συμμαχία (πολιτικοστρατιωτική)». Η Τσεχική Δημοκρατία έγινε μέλος του ΝΑΤΟ επί προεδρίας του, το σημαδιακό έτος 1999.
Παραμονές του πολέμου στο Ιράκ, συνυπέγραψε την Επιστολή των 8 που δημοσιεύτηκε στη Wall Street Journal (20/1/2003), με την οποία οι ηγέτες της «Νέας Ευρώπης» τάσσονταν στο πλευρό του Μπους.
Στην Ομιλία που δεν πρέπει να ξεχαστεί ποτέ έλεγε: «Είκοσι χρόνια η επίσημη προπαγάνδα ισχυριζόταν ότι είμαι στην υπηρεσία του ιμπεριαλισμού…».
Ίσως όχι τα είκοσι χρόνια προ του 1989, αλλά ποιος θα είχε ισχυρές αμφιβολίες για τα επόμενα;                                

Σχόλια