Γερμανία και Γαλλία στην Τεχεράνη για εμπορικές επαφές, με τις ΗΠΑ απούσες
Αναμφισβήτητα αποτελεί μια από τις σημαντικότερες διεθνείς συμφωνίες της τελευταίας 30ετίας, αυτή που αφορά στον κατά το ήμισυ παροπλισμό του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων της Δύσης, όπως γράψαμε και στο προηγούμενο φύλλο. Η ειδική «σημασία» που κάθε δυτική χώρα ξεχωριστά αποδίδει στη συμφωνία αυτή, φάνηκε μόλις ένα 24ωρο μετά την υπογραφή της: στις αρχές της εβδομάδας οι δύο υπερ-οικονομίες της Ευρώπης, Γερμανία και Γαλλία, που αναζητούν εναγωνίως νέες αγορές για τα προϊόντα τους, έστειλαν μηνύματα υποστήριξης και μελλοντικής συνεργασίας. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις, αν και χρωματίζουν την επίδοξη συνεργασία τους με το Ιράν και με γεωπολιτικά μηνύματα-εκβιασμούς, ενδιαφέρονται ξεκάθαρα για business.
Γερμανική πρωτιά
Πρώτος πάτησε το πόδι του επί ιρανικού εδάφους ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ζ. Γκάμπριελ, για τριήμερη κιόλας επίσκεψη, στο πλαίσιο της οποίας είχε επαφές τόσο με τον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί, όσο και με τρεις υπουργούς. Συναντήθηκε επίσης με τον επικεφαλής της Τράπεζας του Ιράν, καθώς και με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της χώρας.
Ο ίδιος στις επίσημες δηλώσεις του κατά την επίσκεψή του στη χώρα, ανέδειξε τις πολιτικές σχέσεις των δύο χωρών παίζοντας το «γεωπολιτικό» χαρτί του, επισημαίνοντας πως «το βήμα που έγινε με την υπογραφή της συμφωνίας είναι ένα μεγάλο βήμα, το οποίο θα πρέπει να ακολουθήσουν τώρα άλλες ενέργειες». Τα γερμανικά ΜΜΕ είχαν προαναγγείλει το μήνυμα που θα μετέφερε ο Γκάμπριελ προς τον Ρουχανί, ότι δηλαδή η Γερμανία προτίθεται να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο με στόχο την εκτόνωση της έντασης στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Ο ίδιος φέρεται να τόνισε μιλώντας στην Ντόιτσε Βέλε, ότι «όποιος θέλει να έχει βιώσιμες σχέσεις με τη Γερμανία δεν μπορεί να θέτει υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ».
Ενθουσιασμός των Γερμανών βιομηχάνων
Ωστόσο, παρά αυτού του είδους τις πολιτικές προειδοποιήσεις του Βερολίνου (που μένει να ειδωθεί αν είναι απλά προσχηματικές), οι εκπρόσωποι του γερμανικού κεφαλαίου δεν έκρυψαν την ικανοποίησή τους για τη συμφωνία. Ικανοποίηση που έφτανε στα όρια του ενθουσιασμού, καθώς ανοίγεται γι’ αυτούς μια νέα αγορά. Σύμφωνα, μάλιστα, με όσα είπε στην Ντόιτσε Βέλε ο πρόεδρος του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (DIHK) Έρικ Σβάιτσερ, η πρόσφατη συμφωνία της Βιέννης αποτελεί σημείο καμπής και στον τομέα των διεθνών εμπορικών σχέσεων.
Οι γερμανικές εξαγωγές στο Ιράν σημείωσαν κάμψη τα τελευταία χρόνια. Μέχρι το 2007 η Γερμανία εξήγαγε όπλα στο Ιράν, ωστόσο η επιβολή κυρώσεων στη χώρα διέκοψε αυτές τις σχέσεις. Έτσι, το 2014 το Ιράν εισήγαγε τα δύο τρίτα των προϊόντων που χρειάζεται από χώρες της Ασίας και μόλις το ένα τρίτο από την Ευρώπη. Μετά τη συμφωνία, ο γερμανικός σύνδεσμος βιομηχάνων (BDI) προβλέπει ότι οι γερμανικές εξαγωγές είναι πιθανόν να εκτοξευθούν στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ μεσοπρόθεσμα, από 2,4 δισεκατομμύρια κατά το περασμένο έτος, με πρώτους τους τομείς του αυτοκινήτου, των χημικών, των υπηρεσιών υγείας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Από κοντά κι η Γαλλία
Πίσω από τη Γερμανία ακολουθεί βεβαίως η Γαλλία, με τον υπουργό Εξωτερικών της Λοράν Φαμπιούς να ανακοινώνει και εκείνος την πρόθεσή του να επισκεφθεί την Τεχεράνη. Ο Φαμπιούς κάνει ξεκάθαρα λόγο για μελλοντική κούρσα επενδύσεων σε μια πολλά υποσχόμενη αγορά, επιβεβαιώνοντας τις εντυπώσεις όσων κατηγορούν το Παρίσι ότι υποστήριξε τη συμφωνία αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους.
Υπό το κράτος των διεθνών κυρώσεων, οι γαλλικές εμπορικές συναλλαγές με το Ιράν υποχώρησαν στα 500 εκατομμύρια ευρώ το 2013, σε επίπεδο οκτώ φορές χαμηλότερο από εκείνο του 2004, σύμφωνα με έκθεση της γαλλικής Γερουσίας. Τώρα, μετά τη συμφωνία, και με ένα πληθυσμό 80 εκατομμυρίων αρκετά μορφωμένων και καταρτισμένων ανθρώπων, η ιρανική αγορά αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τις γαλλικές αυτοκινητοβιομηχανίες PSA Peugeot Citroen, Renault, καθώς και για την πετρελαϊκή Total.
Όπως πονηρά ή ανερυθρίαστα καταγράφηκε σε διάφορα tweets Γάλλων οικονομικών αναλυτών, «προλαβαίνουν να κλειστούν αρκετές δουλειές (business) έως ότου το Κογκρέσο των ΗΠΑ θυμηθεί να επικυρώσει τη συμφωνία σε δύο μήνες».
Μ.Ε.
