Μια ομάδα χωρίς προέδρους–«σωτήρες», αλλά με μέλη που αποφασίζουν, ψηφίζουν και ελέγχουν
Των Νίκου Μάλλιαρη * – Αντώνη Λιάσκου *
Τι έρχεται στο νου μας, όταν ακούμε τις λέξεις «ποδοσφαιρικός σύλλογος»; Οι περισσότεροι θα δίναμε ως ορισμό μια ποδοσφαιρική ομάδα επαγγελματιών παικτών, εγχώριων και αλλοδαπών, μια διοίκηση όπου πρόεδρος είναι ο ιδιοκτήτης – λεφτάς, αυτός που «τα σπρώχνει» και αναλόγως με τα «πόσα σπρώχνει», τόσο πιο ισχυρή γίνεται η ομάδα. Υπάρχει, επίσης, ένας αριθμός οπαδών, οι οποίοι πληρώνουν για εισιτήρια, αγοράζουν προϊόντα, αντιμετωπίζονται περισσότερο ως πελάτες μαγαζιού παρά ως μέλη της ομάδας και συνήθως δεν έχουν κανένα λόγο στις αποφάσεις που παίρνονται για το μέλλον του συλλόγου. Αυτή είναι, σε αδρές γραμμές, η εικόνα ενός ποδοσφαιρικού κλαμπ στην Ευρώπη, αντίστοιχη προς το χειρότερο είναι στην Ελλάδα.
Η επόμενη λογική ερώτηση είναι «τι διαφορετικό θα μπορούσε να γίνει»; Η απάντηση βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά της Ιβηρικής και λέγεται F.C. Barcelona. Θα μπορούσαν να γραφτούν βιβλία (όπως και έχει γίνει άλλωστε), για την ιστορία της και να μην αφορούν καθόλου το ποδοσφαιρικό κομμάτι. Η Barca, άλλωστε, όπως περηφανεύονται οι οπαδοί της, είναι mes que un club, κάτι παραπάνω από σύλλογος. Όλα ξεκινούν από τον τρόπο που διοικείται, αφού τον πρώτο λόγο έχει ο κόσμος, καθώς αυτός αποφασίζει ποιος και πώς θα διοικήσει.
Δύναμή της τα μέλη της
Ιδιοκτήτης – λεφτάς – σωτήρας δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ο σύλλογος και εκλεγμένες διοικήσεις που τον υπηρετούν. Στις δαπάνες υπάρχει διαφάνεια και κανείς δεν βάζει χρήματα από την τσέπη του ή χρήματα στην τσέπη του. Ο εκάστοτε πρόεδρος δεν είναι ισόβιος, αλλάζει υποχρεωτικά μετά από 8 χρόνια θητείας. Τα μέλη έχουν δικαίωμα πρότασης δυσπιστίας, αν διαπιστώσουν ότι οι θεμελιώδεις αρχές του καταστατικού –βάσει των οποίων πορεύεται ο σύλλογος για 110 χρόνια– παραβιάζονται. Κάποιες δαπάνες είναι συγκεκριμένες και δεν μπορεί καμία διοίκηση να τις περικόψει. Για παράδειγμα, να δίνεται συγκεκριμένο ποσοστό επί του ετήσιου προϋπολογισμού σε κοινωφελή ιδρύματα. Η Barca είναι διαφορετική από τους άλλους. Είναι διαφορετική γιατί στη φανέλα της, επί χρόνια, δεν υπήρχε διαφήμιση. Ο κόσμος της δεν το ήθελε και το επέβαλλε στις διοικήσεις. Όταν μπήκε κάποια στιγμή στη φανέλα διαφήμιση, ήταν της Unicef. Ο σύλλογος όχι μόνο δεν παίρνει χρήματα από αυτή τη διαφήμιση, αντίθετα, δίνει 2 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο στη Unicef!
Η διαφορετικότητα περνάει και στο ποδόσφαιρο. Πόσες ομάδες από τις επιτυχημένες της Ευρώπης σήμερα, έχουν τόσους παίκτες από τις ακαδημίες τους στην πρώτη ομάδα; Το 2009 η Barca κατέκτησε και τους 6 τίτλους που διεκδίκησε (πρωτάθλημα, Κύπελλο, Σούπερ Καπ Ισπανίας, Τσάμπιονς Λιγκ, Σούπερ Καπ Ευρώπης, Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων), δημιουργώντας ένα ανεπανάληπτο ρεκόρ στο ποδοσφαιρικό στερέωμα.
Μεγαλύτερη αξία, όμως, από το ίδιο το επίτευγμα έχει το γεγονός ότι τους περισσότερους παίκτες (8 ή και 9 στους 11) που την έφτασαν στην κατάκτηση του απόλυτου, τους δημιούργησε η ίδια. Από μικρά παιδιά έμαθαν να αγωνίζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε κάποια στιγμή να πλαισιώσουν την πρώτη ομάδα.
Την ίδια πορεία ακολούθησε και ο προπονητής της Πεπ Γκουαρντιόλα στην καριέρα του, τόσο ως ποδοσφαιριστής όσο και ως τεχνικός. Όσο για το μεγάλο αστέρι της Barca, τον Λιονέλ Μέσι, εντάχτηκε στο σύλλογο στην ηλικία των 13!
Γιατί Barca
Γιατί, λοιπόν, να είναι κάποιος Έλληνας υποστηρικτής της Barca; Ένας παλαιότερος θα απαντούσε: Για τη δημοκρατικότητα, για τους κοινωνικούς αγώνες, για τα όσα τράβηξε από τους φασίστες του Φράνκο (εκτέλεση προέδρου, ανατινάξεις γραφείων, φακέλωμα μελών από την αστυνομία, αλλαγή ονόματος και πολλά ακόμα) και δεν έσβησε, για το γεγονός ότι στον ισπανικό εμφύλιο, έδινε αγώνες στην Αμερική και τα χρήματα πήγαιναν στις Διεθνείς Ταξιαρχίες κ.λπ. Ένας περισσότερο ποδοσφαιρόφιλος θα ανέφερε τον Μαραντόνα, τον Κρόιφ, τον Ροναλντίνιο, το Μέσι και το θεαματικό ποδόσφαιρο που βλέπει στο χορτάρι.
Τελικά, η απάντηση είναι μάλλον πιο απλή: Την αγαπάμε γιατί αντιμετωπίζει το ποδόσφαιρο διαφορετικά από αυτό που προσπαθούν κάποιοι να μας πείσουν ότι είναι. Το αντιμετωπίζει ακόμα ως ένα λαοφιλές παιχνίδι, που συγκινεί τον κόσμο, τον οποίο θέλει δίπλα της συμμέτοχο σε όσα συμβαίνουν. Δεν τον θέλει πελάτη και καταναλωτή στις επιχειρηματικές δραστηριότητες κάποιων ιδιωτών. Τα χρήματα που βγάζει ο σύλλογος από κάθε δραστηριότητα, επιστρέφουν στο σύλλογο και ανήκουν σε αυτόν. Η Barca έχει διασφαλίσει με τον τρόπο διοίκησής της ότι δεν θα υπηρετήσει ποτέ την επιδίωξη οποιουδήποτε για κέρδος και αυτό θα επιβεβαιωθεί ξανά σε λίγους μήνες, όταν πάνω από 160.000 μέλη θα προσέλθουν στις κάλπες για να εκλέξουν νέα διοίκηση. Μπορεί η Barca να πορεύεται μόνη της και κόντρα στα «χρηστά ήθη», όμως δεν είναι διατεθειμένη να αλλάξει.
* Ο Νίκος Μάλλιαρης είναι μέλος του Δ.Σ.του Συνδέσμου Φίλων Barcelona Αθήνας και μέλος του F.C. Barcelona.
* Ο Αντώνης Λιάσκος είναι μέλος του Συνδέσμου Φίλων Barcelona Αθήνας.
