Σε δεξιά στροφή οδηγεί η πέραν της Μέρκελ Ακρο/Δεξιά
του Γιώργου Αναστασίου
Αύριο πραγματοποιούνται, επιτέλους, οι γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές. Επιτέλους, όχι όμως με την έννοια της αγωνίας για το αποτέλεσμα, αφού αυτό φαίνεται λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένο. Οι αλλαγές στις δημοσκοπήσεις της τελευταίας εβδομάδας, πάντα σε σύγκριση με τις προηγούμενες*, είναι μικρές. Φαίνεται ότι τόσο οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ όσο και οι Σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς χάνουν από 1-1,5 ποσοστιαία μονάδα προς όφελος των 4 μικρότερων κομμάτων τα οποία διαγκωνίζονται για την τρίτη θέση.
Ακόμη κι αν αυτό επιβεβαιωθεί, δεν αλλάζουν πολλά – πέρα από το γεγονός ότι τα όποια κέρδη εμφανίζεται να καρπώνεται κυρίως η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που πλέον εμφανίζει, δημοσκοπικά τουλάχιστον, διψήφια ποσοστά σε όλες τις μετρήσεις. Σε κάθε περίπτωση, έχει εξασφαλισμένη την είσοδό της στην Μπούντεσταγκ – όπως και η Αριστερά, το ακραία νεοφιλελεύθερο FDP και οι Πράσινοι. Είναι κυρίως η εμφάνιση της AfD και η ενίσχυση του FDP που θα βγάλουν μια ομοσπονδιακή βουλή στραμμένη ακόμη δεξιότερα από την απερχόμενη. Διότι μπορεί να θεωρείται απ’ όλους σίγουρο ότι η Μέρκελ θα συνεχίσει να είναι καγκελάριος, αλλά το κόμμα της σημειώνει αρκετή πτώση σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, του 2012 (τότε το CDU/CSU είχε πάρει 41,5%).
Πτώση σημειώνει εξάλλου, αν και κάπως μικρότερη, και το σοσιαλδημοκρατικό SPD – που το 2012 είχε λάβει το 25,7% των έγκυρων ψήφων. Έτσι η δεξιά στροφή, τουλάχιστον όσων Γερμανών ψηφίζουν, θα υλοποιηθεί από τα δύο μικρότερα κόμματα της Ακρο/Δεξιάς. Σε κάθε περίπτωση, το επιφώνημα «επιτέλους» αφορά την επόμενη μέρα – τόσο στο πώς θα διαχειριστεί η Μέρκελ το εσωτερικό μέτωπο (με πρώτο ερώτημα τη σύνθεση της μελλοντικής της κυβέρνησης) όσο και όσον αφορά τη στάση της Γερμανίας στην αντιμετώπιση των μεγάλων ευρωπαϊκών και διεθνών αγκαθιών.
Μεγάλος Συνασπισμός ή κάτι πιο… περιπετειώδες;
Το πρώτο ερώτημα που απασχολεί τους πάντες είναι με ποιον θα συγκυβερνήσει η Μέρκελ (διότι εδώ και πολλά χρόνια πέρασε ανεπιστρεπτί η περίοδος των μονοκομματικών κυβερνήσεων). Η ίδια φαίνεται να προτιμά μια συνέχιση του λεγόμενου «Μεγάλου Συνασπισμού» με τους Σοσιαλδημοκράτες. Σ’ αυτήν την περίπτωση, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, πρέπει να εύχεται να ξεπεράσει έστω και λίγο ο «αντίπαλός της» Μάρτιν Σουλτς τα δημοσκοπικά ποσοστά του. Με ποσοστό κάτω του 23%, ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα δυσκολευτεί να πείσει το SPD να «θυσιαστεί» για μια ακόμη θητεία υπηρετώντας το σχέδιο της Μέρκελ (διότι περί αυτού πρόκειται – και στις προηγούμενες συγκυβερνήσεις καθόλου δεν μετρούσαν για την Μέρκελ και τον Σόιμπλε οι «ευαισθησίες» των Σοσιαλδημοκρατών).
Η άλλη εναλλακτική, δηλαδή μια συνεργασία με το FDP, μπορεί να σκοντάψει σε ορισμένα ζητήματα. Καταρχήν, είναι πολύ πιθανό να μην βγαίνουν τα «κουκιά» στην Μπούντεσταγκ, οπότε θα χρειαστεί και τρίτος εταίρος – δηλαδή οι Πράσινοι, αφού τόσο το CDU/CSU όσο και το FDP έχουν αποκλείσει οποιαδήποτε σκέψη συνεργασίας με τα «άκρα», δηλαδή την AfD και την Αριστερά. Οι Πράσινοι μοιάζουν πρόθυμοι, πάντως – ο πιο βιαστικός από αυτούς, ένας βουλευτής τους στην Κάτω Σαξονία, έριξε την περασμένη εβδομάδα την τοπική συγκυβέρνηση SPD-Πράσινων μεταπηδώντας στο κόμμα της Μέρκελ! Ακόμη κι έτσι, υπάρχει άλλο ένα αγκάθι: το FDP φαίνεται να επιμένει ότι, σε περίπτωση που προτιμηθεί από τη Μέρκελ, πρέπει να πάρει το Υπουργείο Οικονομικών. Και τότε πού θα πάει ο… αρχιτέκτονας των νέων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών θεσμών της «ανοικοδομούμενης» Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε;
Κοντός ψαλμός αλληλούια – αύριο βράδυ θα συγκεκριμενοποιηθούν οι αριθμοί των εδρών, και από Δευτέρα θα αρχίσουν τα πυρετώδη παζάρια. Πάντως το μυαλό της Μέρκελ θα είναι πιθανότατα περισσότερο στα εξωτερικά, ευρωπαϊκά και διεθνή, ζητήματα που αναμένουν τη «βοήθεια» της Γερμανίας σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον όπου θαμπώνουν όλο και περισσότερο τα σταθερά σημεία αναφοράς.
* Βλ. φύλλο 373