Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Το ολοκαίνουργιο αστρονομικό παρατηρητήριο της Κύπρου μοιάζει με διαστημόπλοιο που βγήκε από ταινία επιστημονικής φαντασίας και ετοιμάζεται για απογείωση.
Χτισμένο σε μια βουνοκορφή στο κέντρο του νησιού και με ανεμπόδιστη θέα στον ουρανό, το Αστεροσκοπείο που χρηματοδοτήθηκε από το δημόσιο με 1,77 εκατ. ευρώ εγκαινιάστηκε τον Μάιο και πρόκειται να ανοίξει για τον κοινό αυτό τον μήνα.
Σχεδιασμένο από τον Νικόδημο και την Έλενα Τσολάκη, αδέλφια και λάτρεις της επιστημονικής φαντασίας, το αστεροσκοπείο δεν σχεδιάστηκε να μοιάζει με διαστημόπλοιο, όμως η φύση του κτηρίου οδήγησε ενστικτωδώς σε αυτή την εντύπωση.
«Ναι, από κάποιες γωνίες μπορεί να μοιάζει με διαστημόπλοιο. Ήταν αυτό πρόθεσή μας; Όχι αλλά αυτό προέκυψε» είπε η Έλενα Τσολάκη στο Reuters.
Αλτσχάιμερ: Θα μπορούσε η καφεΐνη να αποτελέσει θεραπεία;
Η καφεΐνη μπορεί άραγε να αποτελέσει στο μέλλον θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ; Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, τα αποτελέσματά της μπορεί να είναι ευεργετικά για την επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου στους ασθενείς που είναι προσβεβλημένοι σε πρώιμο στάδιο.
Διάφορες επιδημιολογικές μελέτες έχουν ήδη υπογραμμίσει πως τακτική και μέτρια κατανάλωση καφεΐνης μοιάζει να επιβραδύνει την επιδείνωση της γνωστικής ικανότητας που συνδέεται με το γήρας και τον κίνδυνο να αναπτύξει κάποιος τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η νόσος Αλτσχάιμερ χαρακτηρίζεται από διαταραχές της μνήμης, των εκτελεστικών λειτουργιών και του προσανατολισμού στο χρόνο και το χώρο.
Σε μια νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται από την επιθεώρηση «Brain», ερευνητές και ερευνήτριες στους κόλπους του γαλλικού ερευνητικού κέντρου της Λίλλης Lille Neuroscience et cognition ανέλυσαν μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από την εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ.
Διαπίστωσαν πως η παθολογική αύξηση των υποδοχέων στους οποίους στοχεύει η καφεΐνη στους νευρώνες στη διάρκεια της ανάπτυξης της νόσου ευνοεί την απώλεια συνάψεων και ως εκ τούτου την πρώιμη ανάπτυξη διαταραχών της μνήμης σε ένα ζωικό μοντέλο της νόσου.
Το 2016, η ίδια ομάδα έρευνας είχε περιγράψει έναν από τους μηχανισμούς μέσω του οποίου η καφεΐνη μπορεί να μπλοκάρει στα ζώα αυτούς τους ίδιους υποδοχείς, των οποίων η έκφραση είναι αφύσικα αυξημένη στον εγκέφαλο αυτών που έχουν προσβληθεί από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
«Μπορούμε έτσι να φανταστούμε πως, μπλοκάροντας τους υποδοχείς αυτούς, η δραστηριότητα των οποίων είναι αυξημένη στον ασθενή με Αλτσχάιμερ, η καφεΐνη μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη διαταραχών της μνήμης, ακόμη και άλλων γνωστικών και συμπεριφορικών συμπτωμάτων», δήλωσε ο Νταβίντ Μπλιμ, διευθυντής έρευνας στο INSERM (Γαλλικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας) και ένας από τους συντάκτες της μελέτης.
Κλινική δοκιμή φάσης 3 από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομειακό Κέντρο της Λίλλης, που περιλαμβάνει 248 ασθενείς, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη. Οι μισοί ασθενείς θα λάβουν 400 mg καφεΐνης, οι άλλοι μισοί ψευδοφάρμακο.
«Αν η δοκιμή είναι θετική, αυτό θα μας παρακινήσει να αρχίσουμε μια δοκιμή μεγαλύτερης έκτασης. Εν δυνάμει αυτό μπορεί να σημάνει πως η καφεΐνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φάρμακο για τη θεραπεία αυτής της νόσου», διευκρίνισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
H Ρωσία εκτοξεύει δικό της διαστημικό σταθμό
Με τον γερασμένο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) να πλησιάζει το τέλος της ζωής του, η Ρωσία σκοπεύει να ξεκινήσει τη συναρμολόγηση δικού της τροχιακού εργαστηρίου το 2027, ανακοίνωσε την Τρίτη η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmοs.
Πρώτη θα εκτοξευτεί μια υπομονάδα παροχής ενέργειας και επιστημονικών πειραμάτων. Τρεις ακόμα υπομονάδες θα προστεθούν το 2030 και ακόμα δύο το διάστημα 2031-33, δήλωσε ο επικεφαλής της Roscosmos Γιούρι Μπορίσοφ, ο οποίος υπέγραψε το χρονοδιάγραμμα μαζί με τους διευθυντές 19 εταιρειών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.
Στο μεταξύ, η Ρωσία συνεχίζει να συμμετέχει στο πρόγραμμα του ISS μαζί με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τον Καναδά και τις χώρες της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA. Το πολυεθνικό τροχιακό εργαστήριο είναι μάλιστα ένα σπάνιο παράδειγμα αρμονικής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, εν μέσω επιδείνωσης των διμερών σχέσεων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Το 2022 η Ρωσία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αποσυρθεί από τον ISS το 2024 για να κατασκευάσει δικό της διαστημικό σταθμό. Αργότερα ανακοίνωσε ότι παρατείνει τη συμμετοχή της μέχρι το 2028, δύο χρόνια πριν φτάσει στο τέλος της ζωής του ο ISS.
Ο νέος σταθμός θα επιτρέψει στη Ρωσία να «λύσει προβλήματα επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης, εθνικής οικονομίας και εθνικής ασφάλειας, τα οποία δεν είναι δυνατό να εξεταστούν στο ρωσικό τμήμα του ISS λόγω τεχνολογικών περιορισμών και των όρων των διεθνών συμφωνιών» ανέφερε η Roscosmos.
Πρόσθεσε επίσης ότι το πλάνο που ενέκρινε ο Μπορίσοφ προβλέπει την ανάπτυξη νέου διαστημικού σκάφους για αποστολές πληρωμάτων.
Τα τελευταία χρόνια πάντως το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα έχει πληγεί από μια σειρά αποτυχιών, πιο πρόσφατα την απώλεια της πρώτης ρωσικής αποστολής στη Σελήνη έπειτα από 47 χρόνια, με το ρομποτικό σκάφος Luna 25 να συντρίβεται στην επιφάνεια του φεγγαριού.
Η μόνη χώρα που διαθέτει αυτή τη στιγμή δικό της διαστημικό σταθμό είναι η Κίνα.
Economist: η τεχνολογία αλλάζει την κατασκοπεία
Η κατασκοπεία έχει αλλάξει. Ίσως ένα από τα ενδεικτικά περιστατικά αυτής της παρατήρησης την οποία κάνει σε άρθρο του ο Economist ήταν το πως Κινέζοι χάκερς είχαν καταφέρει διεισδύσουν σε κάμερες CCTV στην Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα μέσω ενός malware το οποίο τις συνέδεε με έναν μέρος του ηλεκτρικού δικτύου της Ινδίας (πιθανώς για μελλοντικό σαμποτάζ).
Η επίθεση αυτή δεν αποκαλύφθηκε από κάποια ινδική ή δυτική υπηρεσία πληροφοριών, αλλά από την Recorded Future, μια εταιρεία στο Σόμερβιλ της Μασαχουσέτης.
Η κινεζική αυτή επίθεση και η ανακάλυψή της αποτελεί μόνο ένα μικρόκοσμο στο πως δρουν μυστικές υπηρεσίες σήμερα. Το διαδίκτυο και οι συσκευές που συνδέονται με αυτό βρίσκονται παντού, προσφέροντας ευκαιρίες για παρακολούθηση, παγίδευση στόχων και μυστικές επιχειρήσεις. Οι οντότητες που το παρακολουθούν και ενεργούν βάσει αυτού, είναι συχνά ιδιωτικές εταιρείες και όχι κυβερνητικές υπηρεσίες, σημειώνει ο Economist.
Οι κάμερες στην Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα ήταν μεταξύ των περισσότερων από 1 δισεκατομμύριο αντίστοιχες που έχουν εγκατασταθεί παγκοσμίως, μέρος ενός αναπτυσσόμενου δικτύου παρακολούθησης που έχει κάνει τη ζωή των αξιωματικών των μυστικών υπηρεσιών και των πρακτόρων που πρέπει να στρατολογήσουν πιο δύσκολη, προσθέτει.
Καθώς ο κόσμος μετατοπίστηκε από τους ταχυδρόμους στον τηλέγραφο και στο ραδιόφωνο, οι μυστικές υπηρεσίες «μηχανοποιήθηκαν και βιομηχανοποιήθηκαν», γράφει ο πρώην ιστορικός της CIA, Μάικλ Γουόρνερ.
Αυτό όμως που διαφέρει σήμερα, σημειώνει ο Economist, είναι ότι η ψηφιακή τεχνολογία έχει εισχωρήσει σε κάθε γωνιά της ζωής. Υπάρχουν πλέον 8,5 δισεκατομμύρια smartphones παγκοσμίως, μέρος μιας επανάστασης κατά την οποία το κόστος των καμερών, των μικροφώνων, των πομπών GPS και άλλων αισθητήρων έχει πέσει κατακόρυφα και η παγκόσμια διείσδυση του διαδικτύου εκτοξεύτηκε από 35% το 2013 σε 67% το 2023. Παράλληλα, οι αλγόριθμοι και η υπολογιστική ισχύς για την αξιοποίηση του χείμαρρου των δεδομένων έγιναν εκθετικά πιο ικανοί και αποδοτικοί.
Αυτό έχει αλλάξει τα πράγματα που ενδιαφέρουν τους κατασκόπους. Οι μυστικές υπηρεσίες έχουν αναλάβει όχι μόνο να παρακολουθούν την τεχνολογία των αντιπάλων τους αλλά και να διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται. Οι δυτικές υπηρεσίες ασφαλείας ανησυχούν ότι η κινεζική επιρροή στα προϊόντα που συνδέονται στο διαδίκτυο, από το TikTok έως τα αυτοκινούμενα αυτοκίνητα, θα μπορούσε να γίνει εργαλείο για τη συλλογή δεδομένων, την πολιτική ανάμειξη ή το σαμποτάζ σε καιρό πολέμου.
Ο Economist προσθέτει πως η τεχνολογία κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο έχει περιπλέξει τις επιχειρήσεις. Η ανάπτυξη επίσης της «πανταχού παρούσας επιτήρησης» έχει καταστήσει δυσκολότερη την απόκρυψη της ταυτότητας των αξιωματικών των μυστικών υπηρεσιών, τη μετακίνησή τους με ψευδώνυμο και δυσκολότερη τη συνάντησή τους με πράκτορες χωρίς να συλληφθούν. Η εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου αποκάλυψε τις συνέπειες της αποτυχίας των μυστικών υπηρεσιών.
Πηγή: ΟΤ
