από τον Δημήτρη Ουλή
Καταφεύγουμε συχνά στην παιδική χαρά με την κόρη μου –εκείνη για να παίξει με τα παιδάκια και τα χώματα, εγώ για να ξεκλέψω λίγο χρόνο σχετικής αμεριμνησίας και να διαβάσω. Το ανθρωπολογικό μου δαιμόνιο ωστόσο καιροφυλακτεί πάντοτε, ιδιαίτερα απέναντι σε περιστατικά τα οποία μου τυχαίνουν κατ’ επανάληψη (ό,τι επαναλαμβάνεται στη ζωή σας, προσέξτε το. Φέρει μαζί του πάντοτε ένα μήνυμα). Μου κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση τα ονόματα των σημερινών μικρών παιδιών. Δέκα μόνο λεπτά να παραμείνεις στην παιδική χαρά, και το αυτί σου κατακλύζεται από τις τσιρίδες και τις εκκλήσεις των μαμάδων και των γιαγιάδων, προς όλους τους θεούς, τις θεές, τους ήρωες και τις ηγερίες της αρχαίας Ελλάδας. «Νεφέλη, έλα εδώ!» «Ιάσονα πρόσεξε! Θα πέσεις!» «Δανάη, σε παρακαλώ, παίξε φρόνιμα με τα άλλα κοριτσάκια!». Οπου και να γυρίσεις το κεφάλι, ο Οδυσσέας, ο Πάρης, ο Ιάσονας, και ο Αχιλλέας τρέχουν σε ασταμάτητο κυνηγητό. Ενώ η Αριάδνη και η Δάφνη κάνουν τραμπάλα εκ περιτροπής με την Αντιγόνη και την Κλεοπάτρα.
Αλλά το κακό δεν σταματά εδώ. Διότι ακόμα κι αν σε ανύποπτο χρόνο, ακουστεί ένα συμβατικότερο όνομα, οι ίδιοι πάντοτε γονείς και κηδεμόνες θα σπεύσουν αμέσως να το γυρίσουν στο αρχαιοπρεπέστερο. Θα φωνάξουν τον Κώστα «Κωνσταντίνο», και τον Γιάννη «Ιωάννη». Θα πουν τον Μιχάλη «Μιχαήλ» και τον Νίκο «Νικόλα».
Μπροστά σε μία τέτοια σκανδαλώδη συνάρθρωση παιδοκολακείας και αρχαιοπληξίας, σκέφτομαι κατ’ αρχάς, τη μεγάλη απούσα των σύγχρονων παιδότοπων –τη Μήδεια. Το όνομα ετυμολογείται από το ρήμα μέδομαι, που σημαίνει σκέφτομαι (πρβλ. την αγγλική λέξη meditation). Και αποτελεί εξάπαντος ένα από τα ηχηρότερα παράδοξα του Ευρυπίδη, ότι ταύτισε τη Μήδεια (ίσως το πιο οργισμένο, ανοίκειο και υπερβατικό πλάσμα που έπλασε ποτέ η αρχαία ελληνική τραγωδία) με την κατεξοχήν σκεπτόμενη ύπαρξη. Εξ ου και πιστεύω ότι το σβήσιμο της Μήδειας από τα κιτάπια των σημερινών γυναικείων ονομάτων συμβολοποιεί θαυμάσια τη σχέση μας με τους αρχαίους έλληνες. Αυτούς ακριβώς τους οποίους αναμηρυκάζουμε και βροντοφωνάζουμε, αλλά ελάχιστα σκεφτόμαστε.
Αναλογίζομαι όμως και κάτι άκομα: ότι οι σύγχρονοι προγονόπληκτοι γονείς, που πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι, και κανένας άλλος, καλά θα έκαναν να βάλουν μια φορά στο μυαλό τους ότι ο χαϊδεμένος τους Αίας και η μικρή τους Αλκμήνη, ο ακριβός τους Ροδανός και η μονάκριβή τους Ιρις, το πιθανότερο είναι να καταλήξουν σερβιτόροι, παρκαδόροι και ανθρωπόμορφες γλάστρες καλλυντικών, με μισθό τριακόσια ευρώ μεικτά. Και ότι ίσως θα έπρεπε αντί να αντιμετωπίζουν τα πολύ «ιδιαίτερα» παιδιά τους σαν ημίθεους και ηγερίες, να τους προετοιμάσουν καλύτερα για το καθόλου ημιθεϊκό μέλλον που τα περιμένει, να τους υποδείξουν τρόπους επιβίωσης και αντίστασης στο καθεστώς αποικίας μέσα στο οποίο πρόκειται –τραγικά– να ενηλικιωθούν, και να τους εμφυσήσουν ένα φρόνημα περισσότερο αγωνιστικό, και λιγότερο ναρκισσιστικό.
Ναι, μικρέ μου Αινεία. Αυτό ακριβώς.
