Τουλάχιστον η ελπίδα… αναζητείται για τρίτη χρονιά στο Θέατρο Ελεύθερη Έκφραση με το ομώνυμο έργο του Αντώνη Σαμαράκη να μας διδάσκει πως η αλήθεια του λόγου είναι γυμνή, χωρίς λιλιά και φιοριτούρες… Της Χριστίνας Ανδρέου.
Ας αρχίσω από τη διαπίστωση πως μια παράσταση που ανεβάζεται για τρίτη χρονιά, σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Οι λόγοι είναι πολλοί, συνήθως η εμπορική της επιτυχία, ίσως το οικονομικό αδιέξοδο ενός καινούργιου έργου εν καιρώ κρίσης ή ακόμη και κάποιοι ικανοποιημένοι θεατές που την είδαν και δεν σταματούν πεισματικά να διαδίδουν το νέο πως «στην τάδε σκηνή κάτι πολύ καλό συμβαίνει…».
Δεν γνωρίζω τον λόγο που η Μαίρη Ιγγλέση αποφάσισε να ξανανεβάσει την παράσταση Ζητείται ελπίς, αλλά προσωπικά ανήκω στην κατηγορία εκείνων που θα διαδώσουν το… καλό το νέο. Και αυτό όχι γιατί πρόκειται για μια συγκλονιστική παράσταση εφ’ όλης της ύλης, αλλά γιατί πρόκειται για μια ευρύτερη θεατρική εμπειρία και μια ευκαιρία να ανακαλύψεις ξανά την αξία του έργου του Αντώνη Σαμαράκη. Να θυμηθείς πόσο επίκαιρα και προφητικά είναι τα λόγια του που γράφτηκαν το 1954, πόσο απλά και αληθινά, να νιώσεις τι σημαίνει άνθρωπος και ανθρωπιά, ακόμη και να παρηγορηθείς κατά έναν παράδοξο τρόπο, διαπιστώνοντας πως οι ρίζες του κακού για την απελπισία και την απόγνωση της κοινωνίας και του κόσμου ήταν και θα είναι πάντα οι ίδιες: «Όλα είναι τα ίδια σαν και πριν. Κι όμως είχα ελπίσει κι εγώ, όπως είχαν ελπίσει εκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλη τη γη, πως ύστερα από τον πόλεμο, ύστερα από τόσο αίμα που χύθηκε, κάτι θ’ άλλαζε. Πως θα ’ρχόταν η ειρήνη. Πως ο εφιάλτης του πολέμου δεν θα ίσκιωνε πια τη γη μας, πως δεν θα γίνονταν τώρα αυτοκτονίες για οικονομικούς λόγους…».
Δεν γνωρίζω τον λόγο που η Μαίρη Ιγγλέση αποφάσισε να ξανανεβάσει την παράσταση Ζητείται ελπίς, αλλά προσωπικά ανήκω στην κατηγορία εκείνων που θα διαδώσουν το… καλό το νέο. Και αυτό όχι γιατί πρόκειται για μια συγκλονιστική παράσταση εφ’ όλης της ύλης, αλλά γιατί πρόκειται για μια ευρύτερη θεατρική εμπειρία και μια ευκαιρία να ανακαλύψεις ξανά την αξία του έργου του Αντώνη Σαμαράκη. Να θυμηθείς πόσο επίκαιρα και προφητικά είναι τα λόγια του που γράφτηκαν το 1954, πόσο απλά και αληθινά, να νιώσεις τι σημαίνει άνθρωπος και ανθρωπιά, ακόμη και να παρηγορηθείς κατά έναν παράδοξο τρόπο, διαπιστώνοντας πως οι ρίζες του κακού για την απελπισία και την απόγνωση της κοινωνίας και του κόσμου ήταν και θα είναι πάντα οι ίδιες: «Όλα είναι τα ίδια σαν και πριν. Κι όμως είχα ελπίσει κι εγώ, όπως είχαν ελπίσει εκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλη τη γη, πως ύστερα από τον πόλεμο, ύστερα από τόσο αίμα που χύθηκε, κάτι θ’ άλλαζε. Πως θα ’ρχόταν η ειρήνη. Πως ο εφιάλτης του πολέμου δεν θα ίσκιωνε πια τη γη μας, πως δεν θα γίνονταν τώρα αυτοκτονίες για οικονομικούς λόγους…».
Τα της παράστασης
Η παράσταση ανήκει στην κατηγορία «δραματοποιημένη λογοτεχνία». Η συγκεκριμένη κατηγορία είναι δύσκολη από μόνη της. Αν και προσφέρεται για πειραματισμούς και καινοτομίες από τους συντελεστές, εντούτοις είναι εξαιρετικά φιλόδοξο να σχεδιάσεις έτσι το έργο που να κρατήσεις από την αρχή μέχρι το τέλος σε εγρήγορση τον θεατή μετατρέποντας σε διαρκή διάλογο αυτό που ο συγγραφέας υπαινίσσεται ή περιγραφικά παρουσιάζει. Η θεατρική απόδοση των διηγημάτων του Σαμαράκη από την Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη και η σκηνοθετική προσέγγισή τους από τη Μαίρη Ιγγλέση ήταν επιτυχημένη, αφού στιγμή δεν νιώθεις βαρεμάρα, αντίθετα μπαίνεις μέσα στο όλον της. Αν, και, έλειπε το στοιχείο της έκπληξης, του διαφορετικού, αυτό που θα απογείωνε λιγάκι τα πράγματα… Και οι τέσσερις ηθοποιοί, ο Γιάννης Τσιώμου, η Τζένη Οικονόμου, ο Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος και η Μαίρη Ιγγλέση -απίστευτα δωρική ως μάνα που χάνει τον μονάκριβό της γιο- είχαν παλμό, πάθος, αλλά και μέτρο. Μιλούσαν τα λόγια τους και δεν τα διάβαζαν… Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Πέννυς Αμπλά αδιάφορα όμορφα, ενώ η μουσική του Νότη Μαυρουδή αποτελεί από μόνη της λόγο για να δει κανείς την παράσταση.
Η παράσταση ανήκει στην κατηγορία «δραματοποιημένη λογοτεχνία». Η συγκεκριμένη κατηγορία είναι δύσκολη από μόνη της. Αν και προσφέρεται για πειραματισμούς και καινοτομίες από τους συντελεστές, εντούτοις είναι εξαιρετικά φιλόδοξο να σχεδιάσεις έτσι το έργο που να κρατήσεις από την αρχή μέχρι το τέλος σε εγρήγορση τον θεατή μετατρέποντας σε διαρκή διάλογο αυτό που ο συγγραφέας υπαινίσσεται ή περιγραφικά παρουσιάζει. Η θεατρική απόδοση των διηγημάτων του Σαμαράκη από την Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη και η σκηνοθετική προσέγγισή τους από τη Μαίρη Ιγγλέση ήταν επιτυχημένη, αφού στιγμή δεν νιώθεις βαρεμάρα, αντίθετα μπαίνεις μέσα στο όλον της. Αν, και, έλειπε το στοιχείο της έκπληξης, του διαφορετικού, αυτό που θα απογείωνε λιγάκι τα πράγματα… Και οι τέσσερις ηθοποιοί, ο Γιάννης Τσιώμου, η Τζένη Οικονόμου, ο Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος και η Μαίρη Ιγγλέση -απίστευτα δωρική ως μάνα που χάνει τον μονάκριβό της γιο- είχαν παλμό, πάθος, αλλά και μέτρο. Μιλούσαν τα λόγια τους και δεν τα διάβαζαν… Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Πέννυς Αμπλά αδιάφορα όμορφα, ενώ η μουσική του Νότη Μαυρουδή αποτελεί από μόνη της λόγο για να δει κανείς την παράσταση.
Το tip του θεατή
Παραπάνω μίλησα για θεατρική εμπειρία. Και αναφερόμουν στη φιλοξενία του Θεάτρου Ελεύθερη Έκφραση που απολαμβάνει ο θεατής στο μιας άλλης εποχής φουαγιέ. Πραγματικά, σε αυτό το θεατράκι της Κυψέλης είναι προστάτης ο… Ξένιος Ζευς. Αρωματικό τσάι και ζεστός καφές κατά την είσοδο, τσίπουρο και παξιμάδι κατά την έξοδο, προσφερμένα πάντα με χαμόγελο. Χατζηδάκις να ντύνει το μουσικό background και μια έκθεση-αφιέρωμα στον Αντώνη Σαμαράκη στους ανά γύρω τοίχους να σε προετοιμάζει γι’ αυτό που θα ακολουθήσει…
Παραπάνω μίλησα για θεατρική εμπειρία. Και αναφερόμουν στη φιλοξενία του Θεάτρου Ελεύθερη Έκφραση που απολαμβάνει ο θεατής στο μιας άλλης εποχής φουαγιέ. Πραγματικά, σε αυτό το θεατράκι της Κυψέλης είναι προστάτης ο… Ξένιος Ζευς. Αρωματικό τσάι και ζεστός καφές κατά την είσοδο, τσίπουρο και παξιμάδι κατά την έξοδο, προσφερμένα πάντα με χαμόγελο. Χατζηδάκις να ντύνει το μουσικό background και μια έκθεση-αφιέρωμα στον Αντώνη Σαμαράκη στους ανά γύρω τοίχους να σε προετοιμάζει γι’ αυτό που θα ακολουθήσει…
Σχόλια
