Και από τους διαδρόμους στους… υπονόμους της διαπλοκής. Του Δημήτρη Υφαντή
Mε βάση τα διαδραματιζόμενα στην παρούσα συγκυρία, αυτό που ανακύπτει, όλο και πιο εμφατικά ως καθοριστικό στοιχείο, είναι η επικέντρωση σε ό,τι καταγράφεται ως «κεντρικό πολιτικό σκηνικό». Με μία έννοια, αυτό υπονοούσαν τα πολιτικά και δημοσιογραφικά στελέχη του καθεστωτικού μπλοκ, όταν απευθυνόταν χλευαστικά στον ΣΥΡΙΖΑ μετά την κατάθεση της πρότασης μομφής: «Το καλοκαίρι, με το κλείσιμο της ΕΡΤ, ο Τσίπρας δήλωνε πως η κυβέρνηση θα πέσει στους δρόμους κι όχι στους διαδρόμους της Βουλής, τώρα που έπεσαν στο κενό οι εκκλήσεις σας για λαϊκή εξέγερση, επιστρέψατε στους… διαδρόμους».
Μετά την αποσκίρτηση της Θ. Τζάκρη από την κυβερνητική πλειοψηφία και τη δήλωση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, πως όσοι κυβερνητικοί βουλευτές καταψηφίσουν μέτρα και ρυθμίσεις θα τύχουν πλατιάς λαϊκής επιδοκιμασίας, φαίνεται πως αυτή η διαπίστωση επαληθεύεται. Κι ίσως για περισσότερη ακρίβεια πρέπει να διασαφηνιστεί πως τώρα το θέατρο της αντιπαράθεσης δεν εντοπίζεται αποκλειστικά στο πολιτικό πεδίο, αλλά δείχνει να μετατοπίζεται, αν όχι να εγκαθίσταται στο επικοινωνιακό πεδίο. Όχι μόνο με την έννοια αυτού που έχουμε συνηθίσει ως «επικοινωνιακή» πολιτική, πρόκειται για κάτι διαφορετικό ποιοτικά.
Με δική τους πρωτοβουλία τα εκδοτικά συγκροτήματα της διαπλοκής εμπλέκονται απροκάλυπτα σε θέση μάχης στην πολιτική αντιπαράθεση. Τα πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα της εβδομάδας στα Νέα βγάζουν μάτι, όμως καλό είναι να επισημανθεί πως τα «τύμπανα του πολέμου» είχαν ηχήσει λίγο διάστημα πριν. Και μάλιστα τα πυρά δεν εξαντλούνταν στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στόχευαν το ίδιο το πρωθυπουργικό κέντρο και τους… ατάκτους της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Η Kαθημερινή στο κεντρικό της σημείωμα με την έναρξη των διαπραγματεύσεων (λέμε τώρα) με την τρόικα σάλπισε επειγόντως οπισθοχώρηση από τις κορώνες «σθεναρής αντίστασης» στις πιέσεις των δανειστών και αμέσως μετά ο Α. Καρακούσης με κύριο άρθρο του στο ηλεκτρονικό Βήμα στόλισε με πολλά κοσμητικά επίθετα όσους από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ απειλούν να τινάξουν στον αέρα, τώρα στο παρά πέντε, το συμφωνημένο μονόδρομο. Άρα, η γραμμή ήταν δεδομένη κι οι προειδοποιήσεις προς πάσα κατεύθυνση είχαν επιδοθεί αρμοδίως. Κοινώς, αυτοί τα… είπανε και τα συμφωνήσανε κιόλας, όπως αποδείχτηκε από την άμεση ευθυγράμμιση του Σαμαρά και του Βενιζέλου. Σε τέτοιο βαθμό, επίσης, ώστε στο έντυπο Βήμα αυτή τη φορά, την προηγούμενη Κυριακή, δημοσιεύτηκαν φαρδιά-πλατιά σενάρια αναδιάταξης του ίδιου του κυβερνητικού σχήματος και πάλι με την υπογραφή του Α. Καρακούση κι υπό τον εύγλωττο τίτλο «Πολιτική κουζίνα».
Άρα, συμπερασματικά, ποσώς έθιξε τα κοινοβουλευτικά τους ήθη η δήλωση του Αλ. Τσίπρα. Οι επιδιώξεις τους είναι βαθύτερες από την εξαπόλυση μιας ακόμη συκοφαντικής εκστρατείας λάσπης και διαστρέβλωσης και, πιθανώς, εκεί στήνονται οι παγίδες για την Αριστερά και την υπόθεση της αντίστασης απέναντι στον όλεθρο που καθημερινά ερημώνει το κοινωνικό σώμα.
Είναι σήμερα υπαρκτός ο κίνδυνος να συρθεί, δηλαδή να εκφυλιστεί η πολιτική μάχη σε έναν χαρτοπόλεμο ανακοινώσεων και δημοσιευμάτων, σε μια εικονική σκιαμαχία. Ο κατακλυσμός χαρακτηρισμών με αλλεπάλληλες εναλλαγές και σε παροξυσμικό κρεσέντο έχει -εντέλει- ως μοναδικό καταστάλαγμα την απόλυτη έλλειψη νοήματος. Και, βέβαια, πολύ έντεχνα και επιδέξια απαλείφεται από τα γραπτά και τις οθόνες οποιαδήποτε, όχι μόνο συσχέτιση, αλλά και παραπομπή που θα ακουμπάει στις αγωνίες και τις αναζητήσεις της κοινωνίας που συνθλίβεται και πασχίζει για διέξοδο.
Έτσι ο Τσίπρας θα είναι διαρκώς και ταυτοχρόνως και κόλπο των Αμερικανών και υποχείριο των σταλινικών, και νομοταγής στην Ευρωζώνη και υπερασπιστής της βίας, και υποκινητής της αποστασίας, και, και… Όσοι αντιστέκονται θα είναι και εξτρεμιστές και βολεμένες συντεχνίες, και εγκάθετοι του παλαιοπασοκισμού, που αναζητούν ρουσφέτια στην αυριανή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Προκύπτει… μύλος, αλλά η επιδίωξη είναι πέρα από τη σπίλωση και την απαξίωση, η εμπλοκή της Αριστεράς σε ένα επικοινωνιακό ξεκατίνιασμα και παράλληλα το τσουβάλιασμα των αγώνων σε έναν χυλό λαϊκισμού και ανομίας.
Οι σειρήνες των διαδρόμων και των… υπονόμων είναι πιθανόν να κατασκευάζουν όχι μόνο συνεργούς ή και «αποστάτες», ας πούμε, μια κι είναι επίκαιρο, αλλά και πρωτότυπα και χρήσιμα θύματα, που τα σέρνουν και τα εγκλωβίζουν στους δικούς τους κανόνες του (επικοινωνιακού) πολέμου κι έτσι τα παγιδεύουν, τα αφοπλίζουν και τα απενεργοποιούν.
Ας δοθεί βάρος σε ένα αντίστροφο παράδειγμα, ίσως και με την έννοια του υποδείγματος. Δόθηκε μικρή δημοσιότητα στην επίσκεψη του προέδρου και της αντιπροσωπείας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ στις αγωνιζόμενες καθαρίστριες έξω από το υπ. Οικονομικών. Πήγαν αυτοί εκεί, στο πεζοδρόμιο στην κυριολεξία, δεν τις δέχτηκαν στους… διαδρόμους της Βουλής. Γεννιέται εδώ ένας αντίστροφος συμβολισμός που αναζητάει τα αντίστοιχά του, τα νοήματά του και τις συνεπαγωγές του.