Του Γιάννη Νικολόπουλου
Περίεργη η ατμόσφαιρα των τελευταίων ημερών. Πολεμική, πνιγηρή και δυσοίωνη. Ατμόσφαιρα απογοήτευσης, οργής, ελπίδας χωρίς πλέον φτερά. Μνημόνιο λοιπόν. Τρίτο μνημόνιο. Αυτήν τη φορά για να σωθούν ταυτόχρονα η χώρα – ακριβέστερα, οι τράπεζες της χώρας, αλλά και η κυβέρνηση της Αριστεράς(;).
Αλήθεια, πόσο «αριστερή» είναι πλέον μια κυβέρνηση, ή πιο συγκεκριμένα, πόσο «αριστερός» είναι ο πυρήνας αυτής της κυβέρνησης όταν επιστρέφει μέσω ενός δημοψηφίσματος με συντριπτικό αποτέλεσμα, ένα τελεσίγραφο υποταγής, ένα τελεσίγραφο συνέχισης της λιτότητας, ένα τελεσίγραφο κοινωνικής εξαθλίωσης και οικονομικής καταστροφής, και μετά προσυπογράφει αυτό το τελεσίγραφο, εμπλουτισμένο προς το χειρότερο, ως κείμενο συνθηκολόγησης και ανακοινωθέν τερματισμού έξι περίπου μηνών διαπραγματεύσεων και αντιπαράθεσης – εικονικής, πραγματικής, ουσιαστικής, επιδερμικής, χρονοβόρας, εκβιαστικής, κάποια στιγμή θα πρέπει να μάθουμε τις λεπτομέρειες αυτής της εξάμηνης πορείας, για να μπορούμε να κρίνουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια και πληρότητα όσα συνέβησαν.
Το αποτέλεσμα όμως δεν αλλάζει. Και οι πιο πιστοί οπαδοί της κατάληξης –ο ίδιος ο πρωθυπουργός για παράδειγμα– δεν φείδονται χαρακτηρισμών: δύσκολα, σκληρά, έξω από το πρόγραμμα και τα πιστεύω της κυβέρνησης και των στελεχών της, επώδυνα… Χάθηκε και ο «έντιμος συμβιβασμός», πήγε περίπατο και ο επιθετικός προσδιορισμός «αριστερή», όταν αναφέρθηκε στην πολυφορεμένη «παρένθεση» της κυβέρνησης.
Η αλήθεια δεν κρύβεται. Και λιτότητα, και περικοπές μισθών και συντάξεων, και ομαδικές απολύσεις –με… τη βέλτιστη πρακτική– και νέα φοροεπιδρομή, πλήττοντας τους συνήθεις υπόπτους, και δημόσια περιουσία στο σφυρί της εκποίησης, και πλειστηριασμοί, και αποπολιτικοποίηση –διάβαζε: έλεγχος κομβικών τομέων από τα διευθυντήρια Βρυξελλών και Βερολίνου και τις εγχώριες, φιλικά προσκείμενες, δυνάμεις της «ευθύνης»– της διοίκησης, της ΕΛΣΤΑΤ, για αρχή, της Γραμματείας Εσόδων στη συνέχεια, του Γενικού Λογιστηρίου κατόπιν, του –διακοσμητικού πια– υπουργείου Οικονομικών στο τέλος. Προφήτης ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας και συντάκτης της πρότασης αναθεώρησης του Συντάγματος της Ν.Δ., που συμπεριλάμβανε μόνιμες υπηρεσιακές ηγεσίες Προϋπολογισμού στα οικονομικά υπουργεία…
Έγραψα Σύνταγμα και θυμήθηκα πόσο… συνταγματικά νόμιμο είναι να επιβάλλεται η κύρωση με νόμο ενός απλού ανακοινωθέντος κάποιου άτυπου, ανύπαρκτου δηλαδή, οργάνου όπως το Eurogroup, από Κοινοβούλιο κράτους μέλους. Ψιλά γράμματα. Αλλά τι ψάχνουμε τέτοιες στιγμές. Ο Ντόναλντ Τουσκ μας πληροφόρησε μέσα από τις σελίδες της Καθημερινής ότι «το ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα βασίζεται στη λιτότητα. Η λιτότητα είναι το θεμέλιο της ευημερίας της Ευρώπης». Ώρα να αλλάξουμε τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 1 του Συντάγματος, φίλοι «ευρωπαϊστές», στα μέτρα της πρόσφατης ψήφου της Εκάλης και της Φιλοθέης: Θεμέλια του πολιτεύματος είναι η πρώην λαϊκή και κάτι λίγα από κυριαρχία, και η ευημερία της Ευρώπης.
Κάποιοι κουνούν το δάχτυλο. «Άνοιξε η συζήτηση για το χρέος», λένε. Πετύχαμε να συζητείται η αναδιάρθρωση – πάει η λέξη διαγραφή, την έφαγαν οι διαπραγματεύσεις και τα ανακοινωθέντα. Αναδιάρθρωση σα να λέμε αντικατοπτρισμός στην έρημο που αλλάζει θέσεις και χάνεται στο βάθος του ορίζοντα, πάντα εκεί και συνεχώς μακριά, ψεύτικος και κάλπικος, ο μύχιος πόθος του διψασμένου και καταπονημένου οδοιπόρου στην έρημο, για μια όαση και νερό, που μετατρέπεται σε παρήγορη οφθαλμαπάτη. Και στην έρημο της λιτότητας –«θεμέλιο της ευημερίας της Ευρώπης»– τέτοιες οφθαλμαπάτες μπορεί να εξελιχθούν σε εξαιρετικά επικίνδυνες πυξίδες.
