Του Νίκου Ταυρή
Την Τετάρτη 9 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η γενική απεργία που έχει εξαγγελθεί εδώ και δύο μήνες από τη ΓΣΕΕ με κύριο θέμα την ακρίβεια και την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων. Παρόλο που εδώ και δύο μήνες μπορούσαν να έχουν γίνει πολλά ώστε να μην γίνεται μια γενική απεργία κάπως «κατόπιν εορτής», το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της απεργίας είναι πως τα επίσημα συνδικάτα (αλλά και άλλες δυνάμεις) ακολουθούν την πεπατημένη.
Η πεπατημένη
Δύο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της πεπατημένης. Πρώτο, δεν υπάρχουν καθόλου πολιτικές αιχμές στην απεργία, δηλαδή παραμένει σε ένα διεκδικητικό επίπεδο (ακρίβεια, τιμές, μέτρα), χωρίς καν να προβάλλονται διεκδικήσεις σοβαρές που θα μπορούσαν να συσπειρώσουν και να ανεβάσουν το ηθικό και την αγωνιστικότητα των πληττόμενων στρωμάτων (π.χ. άμεσα πλαφόν σε είδη πρώτης ανάγκης, κάτω η κοροϊδία του καλαθιού, να πληρώσουν αυτοί που λυμαίνονται το εισόδημα: εμπορικά καρτέλ, εφοπλιστές, τράπεζες και funds κ.λπ. Δεύτερον, δεν υπάρχει καμία πολιτική αιχμή: Τίποτα για την κυβέρνηση, τίποτα για το πολιτικό σύστημα και το ρόλο του, τίποτα για τον πόλεμο και την εμπλοκή της χώρας μας.
Κοντά σε αυτές τις δύο οργιώδεις ελλείψεις πρέπει να προστεθούν ακόμα τα ακόλουθα: Δύο μήνες «προετοιμασίας» χωρίς καμία κίνηση, σημαίνει ότι αφήνουμε να διαμορφωθεί η κατάσταση και μετά κάνουμε μια γενική απεργία για την τιμή των όπλων και αφού έχει διαμορφωθεί μια πολύ άσχημη κατάσταση. Η σαπίλα και η κοροϊδία που ζέχνουν στη γενική ατμόσφαιρα θα έπρεπε να έχουν αντιμετωπιστεί και θα έπρεπε να έχουν βρεθεί τρόποι και κανάλια έκφρασης της λαϊκής δυσφορίας και απόγνωσης. Τίποτα σε μια τέτοια κατεύθυνση. Επίσης θα έπρεπε να ξεπεραστεί ο κατακερματισμός μέσω των διαφορετικών συγκεντρώσεων ή αν αυτό δεν ήταν δυνατό, να επιδιωχθεί μια συνάντηση όλων μαζί για να γίνει μια μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση και διαδήλωση, τέτοια που να ανταποκρίνεται στο τίτλο «Γενική Απεργία». Όμως όχι∙ τα επίσημα συνδικάτα στις 11:30 στην Κλαυθμώνος, το ΠΑΜΕ στα Προπύλαια νωρίτερα, η εξωκοινοβουλευτική αριστερά στα Χαυτεία και ξεχωριστά οι συγκεντρώσεις και οι πορείες. Όλα αυτά είναι στην τροχιά της πεπατημένης.
Πολιτικοποίηση της αντίστασης
Κι όμως, κάτω από άλλες συνθήκες, με έμφαση στην ανάγκη πολιτικοποίησης της αντίστασης και της μαζικής πάλης (που είναι υπεραναγκαία), με αιχμές –όπως είπαμε–, θα δινόταν η ευκαιρία στον κόσμο να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του, και την αγανάχτηση προς την κυβέρνηση, προς την κλεπτοκρατία, προς την «πολεμική οικονομία», προς τη ρεμούλα και τη σαπίλα, προς το πολιτικό σύστημα, προς τους κινδύνους που εγκυμονεί ο πόλεμος και η εμπλοκή της χώρας σε αυτόν.
Μα χρειάζεται η μέγιστη δυνατή πλατύτητα, και πρέπει να ξεκινάμε από τα μέτρα που πλήττουν τον κόσμο, θα ειπωθεί σαν αντίλογος σε όσα γράφονται εδώ. Δεν είναι έτσι: Τα θέματα που θίγουμε είναι πολύ πλατιά, τα καταλαβαίνει ο κόσμος, μόνο η συνδικαλιστική γραφειοκρατία κάνει ότι για αυτά δεν είναι έτοιμος ο κόσμος ή ότι αν τεθούν τέτοια ίσως να επηρεαστεί αρνητικά η μαζικότητα της απεργίας.
Ο λόγος που δεν θέτουν αιχμές και πολιτικά ζητήματα είναι δομικός. Πρώτο, γιατί δεν θέλουν να αμφισβητηθεί το γενικό πλαίσιο στο οποίο κινούνται τα συστημικά πολιτικά κόμματα. Δεύτερο, γιατί η αναπαραγωγή των συνδικαλιστικών δομών γίνεται πιο ανώδυνα μέσα από ένα σκέτα «διεκδικητικό» πλαίσιο. Τρίτο, η πολιτικοποίηση και οι αιχμές μπορεί να δημιουργήσουν καταστάσεις που να μην μπορούν να ελεγχθούν με τους κλασικούς τρόπους (άλλωστε υπάρχει και η πείρα των γενικών απεργιών στα χρόνια των μνημονίων και ιδιαίτερα η πρώτη, της 5ης Μάη 2010). Άρα προσέχουν, στήνουν την απεργία νοικοκυρεμένα με τον «γνωστό τρόπο». Κι αυτά όλα σε μια κατάσταση που δεν πρέπει να είναι η γενική απεργία «μια από τα ίδια».
Από την άλλη, ο επίσημος συνδικαλιστικός κόσμος, αλλά και οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ ερμηνεύουν την κατάσταση σαν αποτέλεσμα ενός «καθίσματος» του κόσμου, χωρίς ποτέ να αναρωτιόνται για τις δικές τους ευθύνες για το «κάθισμα» αυτό. Ο «κόσμος», ναι, είναι κουρασμένος και απογοητευμένος, αλλά έχει βγάλει και μια πείρα για τον τρόπο και τον τύπο της κίνησης και της συμπεριφοράς των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Αλλά την ίδια στιγμή που απεχθάνεται τα καπέλα και τα στημένα, αν υπήρχε μια πιο αυθεντική, πιο ακηδεμόνευτη, πιο εκφραστική κίνηση των διαθέσεων της κοινωνίας, ο κόσμος για άλλη μια φορά θα έδειχνε πως μπορεί να είναι πιο μπροστά από τον συνδικαλιστικό στρώμα. Το «κάθισμα» ή το «πάγωμα» του κόσμου δεν μπορεί να είναι άλλοθι ή και φερετζές για ευθύνες δεκαετιών τέλματος του συνδικαλιστικού και εργατικού κινήματος, απραξίας των επίσημων συνδικάτων και ανοικτής συνεργασίας τους με το σύστημα.
Το «να μην είναι μια από τα ίδια» θα μπορούσε να είναι μια απαίτηση μέσα στον κόσμο για να ξαναπάρει βηματισμό και να συμμετέχει πιο ενεργά ένα υπαρκτό δυναμικό. Γιατί οι όροι είναι τέτοιοι που υπάρχει ανάγκη να κινητοποιηθεί ο κόσμος, υπάρχει περισσότερο παρά ποτέ η ανάγκη να αντισταθούμε σε όσα γίνονται και όσα ετοιμάζουν.
Η απεργία θα είναι πιο μαζική, ίσως ορισμένοι χώροι να δώσουν έναν πιο ζωντανό «ήχο» και τόνο. Σωματεία που είναι σε κινητοποίηση, νέα συνδικάτα ή σωματεία νέων εργαζομένων, μπορούν και πρέπει να είναι χώροι συσπείρωσης δυνάμεων που θέλουν να εκφραστούν.
ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ ΤΗΣ ΚΟΕ
Το όραμα του πολιτικού κόσμου και των παγκόσμιων ελίτ σε μια απλή φράση. Αυτό έχει να προσφερθεί στις κοινωνίες και τους λαούς τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα. Γιατί έχουμε πόλεμο. Γιατί στο προσκήνιο βρίσκονται πια κατ’ αποκλειστικότητα οι ζωτικοί χώροι, τα ΝΑΤΟϊκά εδάφη, τα στρατόπεδα, οι ενεργειακοί πόροι. Για να ρουφήξουν ό,τι έχει απομείνει από μπόλικα χρόνια οικονομικής κρίσης, για να επιβληθούν ακόμα πιο σκληρές «καταστάσεις έκτακτης ανάγκης», για να επεκταθούν με νέους τρόπους και σε νέα πεδία το κεφάλαιο αλλά και οι αποικιοκρατίες της εποχής μας. Πορτοφόλι μαζί και ελευθερία, φτώχεια σε πολλών ειδών γκέτο, προσαρμογή με επιδόματα και δόσεις καταστολής, αλλοτριώσεις. Και η Ελλάδα σε υπαρξιακή απειλή, μαζί της κι εμείς ως κοινωνία αλλά και ως άνθρωποι.
Είναι σίγουρο ότι υπάρχει ελπίδα;
Το ερώτημα δεν μπορεί να στριμώχνεται σε τετριμμένες απαντήσεις, γενικόλογες και παντός καιρού, σε πρακτικές ανούσιες και «μία από τα ίδια». Έχουν δοκιμαστεί πολλά αλλά και πολλοί τα τελευταία χρόνια. Έχουν καταρρεύσει αυταπάτες, εκλογικές και κινηματικές, φαεινές, αφελείς και ιδιοτελείς, έχουν δοθεί πιστοποιητικά νομιμοφροσύνης και υπακοής από πολλούς που πορεύονται αγωνιστικά έως πολύ αγωνιστικά. Δεν υπάρχει σήμερα ένα ρεύμα μέσα στην ελληνική κοινωνία, μια κίνηση φρέσκια που να εμπνέει και να κινητοποιεί μαζικά, να δίνει υπόσταση στην ανησυχία, να λειτουργεί πέρα κι έξω από τη μεγάλη και δομική συμπολίτευση, να υπερασπίζεται τη χώρα, να αντιστέκεται πραγματικά. Αυτή η έλλειψη πρέπει να καλυφθεί. Και μπορεί να καλυφθεί γιατί –παρόλα όσα– παλιά και νέα φορτία, αξίες, κεκτημένα, τρόποι και σκέψεις γόνιμες, σκιρτήματα νέων ανθρώπων, υπάρχουν ακόμα μέσα στην ελληνική κοινωνία. Για τους υπόλοιπους έχει αρχίσει… η προεκλογική περίοδος.
Κι έτσι μόνο «Όλοι στην απεργία!»…
Τα καλέσματα στην απεργία…
Παραθέτουμε τις αφίσες και το υλικό με το οποίο καλούν τα συνδικάτα στην απεργία. Στη διακήρυξη της ΓΣΕΕ δεν θα βρείτε λέξη για την κυβέρνηση. Υπάρχουν μόνο μέτρα και ακρίβεια απρόσωπα, χωρίς κάποιος να τα παίρνει ή να τα υλοποιεί. Λέξη και για την Ε.Ε. Στα καλέσματα μέσω αφισών λείπει οποιαδήποτε πολιτική αιχμή, δεν υπάρχει καμία αναφορά στον πόλεμο, στην πολεμική οικονομία, στις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που επιβάλλουν ή ακόμα και στο θέμα της δημοκρατίας γενικά, στην κοινωνία, στην πολιτεία, στους χώρους δουλειάς.
Οι δύο πρώτες αφίσες που κυκλοφόρησαν. Χωρίς κανένα πολιτικό αίτημα, χωρίς καμία πολιτική ή αντικυβερνητική αιχμή, χωρίς καμία αναφορά στον πόλεμο (λες και δεν έχουν σχέση όλα όσα συμβαίνουν με τον πόλεμο και την «πολεμική οικονομία»).
Στη συνέχεια το ΠΑΜΕ κυκλοφόρησε άλλες δύο αφίσες σχετικά με την απεργία που προσπαθούν να θέσουν πιο αγωνιστικά τα θέματα, πάλι όμως χωρίς αιχμές πολιτικές, αντικυβερνητικές ή αντιπολεμικά ζητήματα.
