Στο κλίμα που διαμορφώνεται στις επιχειρήσεις του Τύπου, στα ζητήματα που η πραγματικότητα και η εργοδοτική στάση βάζουν με επιθετικό τρόπο, αλλά και στην ανάγκη κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων, αν δεν καμφθούν οι εκδότες από την τετραήμερη απεργία, αναφέρεται μιλώντας στον Δρόμο ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθήνας, Αντώνης Νταβανέλλος.
Έχετε επισκεφθεί τις τελευταίες μέρες πολλούς εργασιακούς χώρους. Το κλίμα που εισπράττεται από τους συναδέλφους ποιο είναι;
Με μια αργή και βασανιστική πορεία η ΕΣΗΕΑ ανακάμπτει από την προηγούμενη κατάσταση. Οι συνελεύσεις ήταν καλύτερες του αναμενομένου και ήταν όλες σε θετική κατεύθυνση. Θα σημειώσω ότι οι συνελεύσεις στα μεγάλα «μαγαζιά», όπως το Έθνος, όπου το εργοδοτικό κομμάτι το προηγούμενο διάστημα θεωρούσε ότι θα μπορούσε να απαγορεύσει οποιαδήποτε απεργιακή κινητοποίηση στον Πήγασο, ουσιαστικά βρέθηκε με μια πολύ μικρή μειοψηφία. Στην Ελευθεροτυπία όπου είχε γίνει στην προηγούμενη απεργία η ζημιά, με το χειρισμό της ιδιοκτησίας και την έκδοση φύλλου τις ημέρες της απεργίας, τα σωματεία «ξαναμπήκαν». Μάλιστα, κέρδισαν σημαντικό ποσοστό υποστήριξης στην συνέλευση και νομίζω ότι αυτή τη φορά η Ελευθεροτυπία θα έχει την καλύτερη στάση από όλους, βγάζοντας μόνο φύλλο Πέμπτης. Και το πιο σημαντικό για μένα -γιατί θεωρώ ότι τη μεγαλύτερη ζημιά η ΕΣΗΕΑ την έκανε στο συγκρότημα Αλαφούζου- είναι ότι μετά τις απολύσεις των συναδέλφων στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση του Σκάι, τα σωματεία (και όχι μόνο η ΕΣΗΕΑ), έκαναν μια μεγάλη συνέλευση και πήραν ένα σημαντικό κομμάτι των συναδέλφων με την προοπτική της απεργίας.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι παρά την προσφυγή του Αλαφούζου στα δικαστήρια, όπου έβγαλε την 24ωρη απεργία της Τρίτης παράνομη και καταχρηστική, το θετικό κλίμα της συνέλευσης επηρέασε την πλειοψηφία του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ, η οποία επαναπροκήρυξε την απεργία. Έτσι, η 24ωρη απεργία στο Σκάι την Τρίτη έγινε με σχετική άνεση. Αυτό το θεωρώ ένα πολύ καλό βήμα -δεν τολμώ να μιλήσω ακόμη για νίκη- που, εν πάση περιπτώσει, καλύπτει τις απώλειες του προηγούμενου διαστήματος, μετά την προδοσία της ηγεσίας της ΕΣΗΕΑ και την ήττα που είχαμε στον Σκάι –και αναφέρομαι στη μείωση κατά 10% των μισθών, που υποχρεώθηκαν να υπογράψουν οι συνάδελφοι.
Άρα, σε πρώτη φάση μπορούμε να πούμε ότι η ιστορία που προωθήθηκε από τους εργοδότες για εκβιαστικές συνελεύσεις στα συγκροτήματα και εκβιαστικές αποφάσεις, δεν προχώρησε.
Σε πρώτη φάση μπορούμε να πούμε ότι το γεγονός πως επανήλθε η ΕΣΗΕΑ με πρόταση για τετραήμερη απεργιακή κινητοποίηση, με μια προσεκτικότερη οργάνωση και με κάποια βήματα πιο κοντά στις παραδόσεις του μαχητικού συνδικαλισμού, εννοώ με συζητήσεις στα μαγαζιά, με παρουσία, με προπαγάνδα, κάλυψε τις απώλειες που είχαν υποστεί τα σωματεία στην προηγούμενη σαρανταοκτάωρη και άφησε το περιθώριο να εκδηλωθεί μια πιο μαχητική διάθεση που -ούτως ή άλλως- υπάρχει στον κλάδο. Έτσι, νομίζω ότι η επιχείρηση που στήνανε οι εργοδότες για να απαντήσουν στη απεργία, μέσω των ψηφοφοριών στα συγκροτήματα, έπεσε στο κενό. Από αυτή την άποψη οι εργοδότες υποχρεώνονται σε αναδίπλωση αυτή την στιγμή, σε ό,τι αφορά την τετραήμερη απεργία.
Η κατάσταση που διαμορφώνεται στον Τύπο, στο πλαίσιο και της γενικότερης οικονομικής κρίσης, αναδεικνύει νομίζω και το ζήτημα της αναξιοπιστίας, περισσότερο από ό,τι σε προηγούμενες φάσεις. Υπάρχει αυτός ο προβληματισμός σε επίπεδο εργαζομένων, σωματείων κ.λπ.;
Αυτός ο προβληματισμός είναι πολύ έντονος μέσα στις γραμμές των εργαζομένων στον Τύπο. Έχουμε ορισμένα πολύ προκλητικά τέτοια παραδείγματα. Η απόλυση του Άρη Χατζηστεφάνου μιλάει από μόνη της, η απόλυση του κ. Ρούσσου από το Κέρδος, επίσης, μιλάει από μόνη της, γιατί ήταν μια απόλυση επειδή ο συντάκτης αρνήθηκε τη λογοκρισία σε ένα κείμενο για το Ασφαλιστικό. Πρέπει να το πούμε καθαρά: Δεν είναι μερίδα του Τύπου, είναι όλος ο Τύπος που δίνει μάχη στο πλευρό της κυβέρνησης για το Μνημόνιο και για τα συμφέροντα των εργοδοτών. Νομίζω ότι έχουμε ταυτόχρονα πολλές πλευρές κρίσης στον Τύπο. Από τη μια έχει σκάσει η φούσκα του ’89 και οι εργοδότες επιχειρούν να φορτώσουν όλο το κόστος αυτής της φούσκας στις πλάτες των εργαζομένων στην ενημέρωση. Έχει σκάσει η κρίση του καπιταλισμού, η γενική οικονομική κρίση και αυτό επιτείνει την επιθετικότητα των εργοδοτών, γιατί ξέρουν ότι δεν θα επιβιώσουν όλοι και ότι με τι συσχετισμό θα βγουν όσοι επιβιώσουν, θα έχει πολύ μεγάλη σημασία. Έτσι παρακολουθούμε, για παράδειγμα, τον ανταγωνισμό μεταξύ Μπόμπολα, Αλαφούζου και Ψυχάρη -πάντα μέσα στο πλαίσιο της γραμμής ενάντια στα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα. Όλα τα μεγάλα ΜΜΕ, είναι στο πλευρό της κυβέρνησης και του Μνημονίου και αυτό δημιουργεί μια φοβερή κρίση αξιοπιστίας. Εγώ νομίζω ότι υπάρχει ερμηνεία για την απώλεια των φύλλων στην κυκλοφορία και την πτώση της τηλεθέασης στα δελτία ειδήσεων. Πολύ μεγάλο τμήμα οφείλεται στο ότι πια δεν βλέπονται, δεν διαβάζονται. Είναι σκέτη προπαγάνδα και δεν είναι ενημέρωση.
Άρα, είναι κρίσιμο, και για το συνδικαλιστικό κομμάτι, μια επανασύνδεση των συντακτών ή των εργαζόμενων γενικότερα στο Τύπο με την υπόλοιπη κοινωνία, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της επίθεσης.
Είναι αποφασιστικό στοιχείο αυτό που λες και έχουμε αρκετά τέτοια παραδείγματα. Όταν έκλεισε η Απογευματινή ήταν συγκλονιστικές οι αυτοκριτικές διαπιστώσεις των συναδέλφων, όπως «αυτά που τώρα αντιμετωπίζουμε, έπρεπε να τα είχαμε σκεφθεί νωρίτερα, όταν γράφαμε για άλλους απεργιακούς αγώνες». Αυτό το είχαμε και νωρίτερα σε άλλα Μέσα κ.λπ. Αυτό είναι η μια πλευρά. Η δεύτερη πλευρά είναι ότι οργανώνοντας τη μάχη για να σώσουμε τα βασικά εργατικά δικαιώματα, η πλειοψηφία των συναδέλφων αντιλαμβάνεται ότι αυτό δεν αφορά μόνο εμάς, αφορά γενικότερα τους εργαζομένους και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Από εδώ και πέρα πώς πρέπει να κινηθεί ο κλάδος, μετά και την τετραήμερη απεργία, η οποία είναι μια πρώτη επιτυχία;
Δεν τολμώ ακόμη να μιλήσω για επιτυχία. Η τετραήμερη είναι ίσως το πρώτο βήμα ανακοπής μιας κατρακύλας προς την άβυσσο. Είναι πολύ σημαντικό, γιατί τα πράγματα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο. Νομίζω ότι τρομάζει κάπως τους εργοδότες, τους βάζει την ιδέα ότι το παρακάνανε και ότι μπορεί να προκαλέσουν πολύ σημαντικές αντιδράσεις με όλα όσα έχουν προωθήσει. Για παράδειγμα, οι χθεσινές προτάσεις της ένωσης ιδιοκτητών σε όλους τους μισθούς πάνω από τα 1.200 ευρώ μεικτά να κόψουν 15%, προκάλεσαν στο Έθνος μια πολύ εύκολη συνέλευση για τα σωματεία. Οι εκδότες είναι υποχρεωμένοι να σκεφθούν τέτοια πράγματα και δεν νομίζω ότι έχει φτάσει ακόμα η ώρα να υποχωρήσουν. Άρα, θα υπάρξει ζήτημα συνέχειας, μετά την τετραήμερη απεργία. Η γνώμη που θα προβάλλει η Συσπείρωση Δημοσιογράφων – Δούρειος Τύπος είναι ότι θα χρειασθεί να πάμε σε μια γενική συνέλευση της ΕΣΗΕΑ και ταυτόχρονα σε μια πολύ καλή σχέση με τα άλλα σωματεία στον Τύπο, όπου από τη μεριά μας να θέσουμε το ζήτημα της κλιμάκωσης. Ότι εάν οι εργοδότες δεν υποχωρήσουν στο ζήτημα της Σύμβασης, πρέπει να πάμε σε μια πιο μεγάλη, πιο δύσκολη, πιο σημαντική απεργία και κινητοποίηση. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να πάρουμε Σύμβαση. Αν αφήσουμε τον κλάδο χωρίς Σύμβαση, δημιουργείται ένα βαρομετρικό χαμηλό που θα το πληρώσουμε με πολλούς τρ όπους.
Θεωρείτε ότι, εκ των πραγμάτων, πλέον μπαίνει με πιο επιτακτικό τρόπο το θέμα του συνδικάτου Τύπου;
Το θέμα του συνδικάτου Τύπου είναι μεγάλη ιστορία που, εκ των πραγμάτων, υπήρχε εδώ και πολύ καιρό. Αυτή τη στιγμή το διασωματειακό είναι μια οργάνωση, όχι όμως ότι καλύπτει το κενό. Είναι ένας τρόπος διαχείρισης του κενού και μπαίνει η προοπτική, υπό τις υπάρχουσες συγκυρίες, να συζητηθεί το συνδικάτο Τύπου. Νομίζω ότι μέσα από όλη αυτή την εμπειρία της ήττας των σωματείων στην προηγούμενη φάση και την προσπάθεια τώρα να ανακάμψουν, βγαίνει ένα συμπέρασμα ότι χρειάζεται μια τελείως διαφορετική πολιτική και μια διαφορετική συνδικαλιστική ηγεσία. Μια ηγεσία, όμως, άμεσα συνδεδεμένη με τα μέλη του σωματείου, που θα φέρνει ένα καινούργιο συνδικαλιστικό ρεύμα και το οποίο θα έχει σημαία την ενότητα μεταξύ δημοσιογράφων, προσωπικού και τεχνικών.
