Στο τεύχος 6 του περιοδικού «Τετράδια Μαρξισμού», δημοσιεύτηκε ένα εκτενές κείμενο του καθηγητή Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Πατρών Χρήστου Γεωργίου. Μεταφέρουμε ένα απόσπασμα:
Προκειμένου ο όρθιος Άνθρωπος (Homo erectus) να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις της φύσης, πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια, υποβλήθηκε σε μια επιλεκτική πίεση για τη διεύρυνση των εγκεφαλικών ικανοτήτων του που αύξησε και τον όγκο του εγκεφάλου του. Επέλεξε να παρατείνει τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας των νεογνών του, αξιοποιώντας την για την ανάπτυξη ικανοτήτων μάθησης προς απόκτηση ευέλικτης σκέψης, ικανότητας σχεδιασμών και ανάπτυξης δημιουργικότητας. Έτσι, η εξελικτική περιβαλλοντική πίεση ασκήθηκε σε μια νέα αναδυόμενη δομή, τον μετωπιαίο λοβό, που επιτρέπει χωροχρονικές ταξινομήσεις των σκέψεων σε ιστορικές κατηγορίες και τη δημιουργία νέων οριζόντων μέσω δημιουργικών ιδεών. Αυτές οι ικανότητες έπρεπε, και χρειάζεται ακόμα και σήμερα, να σχεδιαστούν εξαρχής σε κάθε νεογέννητη ζωή. Κι αυτό διότι οι χωροχρονικές διανοητικές ικανότητες του μετωπιαίου λοβού δεν προέρχονται από κάποιο γενετικό πρόγραμμα αποτυπωμένο στο DNA, αλλά δημιουργούνται με την αναδιάρθρωση του νευρικού συστήματος που είχε αναπτυχθεί έως τη γέννηση. Και αυτό συμβαίνει κατά τις περιόδους της παιδικής και της νεανικής ηλικίας, που έχουν διευρυνθεί χρονικά στο ανθρώπινο είδος. Εξ’ αυτής της πραγματικότητας και μόνο, οι κοινωνίες υποχρεούνται να παρέχουν σε κάθε παιδί όλες εκείνες τις δυνατότητες ανάπτυξης/ενίσχυσης του μετωπιαίου λοβού του, που θα του επιτρέπουν να αναπτύσσει χωροχρονικές διανοητικές ικανότητες. Δηλαδή, ανάπτυξη περιέργειας, θάρρους, θέλησης, κοινωνικής συμπεριφοράς, λήψης αποφάσεων και ικανότητας πρόβλεψης για το σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. […]
Τα αισθητήριακινητικά πεδία του φλοιού του παιδικού εγκεφάλου αξιοποιούνται βέλτιστα μόνο όταν ωριμάζουν πλήρως στα καθορισμένα χρονικά παράθυρα της παιδικής και νεανικής ηλικίας. Μόνο τα πλήρως ώριμα πρωτεύοντα και δευτερογενή νευρωνικά δίκτυα του φλοιού θα επιτρέψουν στον ενήλικα άνθρωπο να δημιουργεί εντός αφηρημένων πρότυπων σκέψης και να διαχειρίζεται λελογισμένα τα ψηφιακά μέσα, ή ακόμα και να συντάσσει προγράμματα/αλγορίθμους για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτό το απολύτως απαραίτητο για τις διαδικασίες σκέψης νευρωνικό υπόβαθρο αμφισβητείται από την ψηφιοποίηση. Συνιστά επικίνδυνη πλάνη η διαδεδομένη αντίληψη ότι το σύγχρονο παιδί μπορεί να μάθει το χειρισμό των ψηφιακών μέσων με ελάχιστη τεχνική προσπάθεια. Σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες, ο παιδικός εγκέφαλος δεν θα είναι προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο ούτε για τα επόμενα χίλια χρόνια. Κι αυτό διότι οι γνωστικές διανοητικές επιδόσεις εξαρτώνται από τη χρονικά παρατεταμένη ωρίμανση των πρωτογενών και δευτερογενών νευρωνικών δικτύων του παιδικού εγκεφαλικού φλοιού, προκειμένου να αποκτήσει μετέπειτα ικανότητες συνδυαστικής σκέψης. Αντιθέτως, τα ψηφιακά μέσα δρουν ως παράγοντες ακραίας επιτάχυνσης της φυσιολογικής ωρίμανσης των λειτουργικών συστημάτων του φλοιού, ενώ είναι αθεράπευτα εθιστικά. […]
Συνεπώς, αν επιτρέψουμε τη συνέχιση αυτής της πορείας, μια ολόκληρη γενιά ψηφιακά εκτεθέντων παιδιών θα παραμείνει εγκεφαλικά στα επίπεδα των παιδιών της λίθινης εποχής. Τα παντοδύναμα ψηφιακά μέσα καθιστούν ανίκανο το παιδί να απορροφήσει τις βασικές γνώσεις που προσπαθεί ο δάσκαλος να εγκαταστήσει στον εγκεφαλικό φλοιό του. Σε παιδιά και νέους χωρίς κοινωνικές ή ιστορικές γνώσεις αδυνατεί ο εγκεφαλικός φλοιός τους να αποκτήσει δεξιότητες μέσω συσχέτισης με ποικίλες εμπειρίες, με αποτέλεσμα οι πληροφορίες να περιβάλλονται από σύννεφα ασάφειας. Άγχος, επιθετικότητα και πολλά άλλα ψυχικά ελλείμματα εντείνονται σε κάθε ψηφιακά εκτιθέμενο μαθητή, διότι παρακάμπτεται η αναγκαία διαδικασία αργής διανοητικής και συναισθηματικής αποσύνδεσης από τον γονέα και διότι αναπτύσσεται υπό καθεστώς διανοητικής αποσταθεροποίησης και έλλειψης αυτενέργειας.»
