Ανάλυση του Θανάση Σούμπλη για τα αποτελέσματα του Α’ γύρου των Περιφερειακών Εκλογών με αναλυτικά στοιχεία και πίνακες. Τα συμπεράσματα για κάθε κόμμα και οι πολιτικές προοπτικές.
Πώς θα διαβάσετε σωστά τους πίνακες
1. Αύξηση αποχής και άκυρων – λευκών με μείωση έγκυρων
Στον Α΄ γύρο των πρόσφατων Περιφερειακών Εκλογών είχαμε σε σχέση με τις Βουλευτικές του 2009: α) αύξηση της αποχής κατά 1.082.761, β) αύξηση των άκυρων – λευκών κατά 356.608 και γ) συνολική μείωση των έγκυρων κατά 1.439.369. Έτσι τα έγκυρα κατέβηκαν περίπου στο επίπεδο των Ευρωεκλογών του 2009 και βέβαια είναι λιγότερα κατά 1.230.000 περίπου από τις Νομαρχιακές Εκλογές του 2006. Οι μειώσεις αυτές των έγκυρων μόνον στην απαξίωση του πολιτικού συστήματος από τους πολίτες μπορούν να αποδοθούν. Η τάση αυτή φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και έτσι στις επόμενες βουλευτικές εκλογές αναμένεται ότι τα έγκυρα θα κυμανθούν από 6.000.000 σε 6.350.000, δηλαδή λιγότερα κατά 500.000–850.000 από τις Βουλευτικές του 2009. Επειδή δεν έγιναν exit-polls δεν έχουμε στοιχεία για την εκτίμηση της αποχής ανά κόμμα, αλλά από τις δημοσκοπήσεις που έγιναν πριν τις εκλογές προκύπτει ότι η αποχή έπληξε κατά σειρά το ΠΑΣΟΚ, τη Ν.Δ., τον ΛΑΟΣ αλλά και την Αριστερά λίγο.
2. Πολιτικό προεκλογικό κλίμα
Το προεκλογικό κλίμα εστιάστηκε βασικά στην υπεράσπιση ή στην αντίθεση στο Μνημόνιο για το πρόβλημα του Δημόσιου Χρέους.
Συνολικά οι πολίτες που υποστήριξαν συνδυασμούς μπορούν να διαχωριστούν ως κάτωθι: α) υπέρ του Μνημονίου 2.175.663 ή 40,15% (ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ, Ντ. Μπακογιάννη), β) κατά του Μνημονίου 2.941.455 ή 54,28% (Ν.Δ., ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, αντιμνημονιακό ΠΑΣΟΚ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) και γ) σε αυτούς που οι συνδυασμοί που υποστήριξαν δεν ετάχθησαν υπέρ του Μνημονίου αλλά δεν το περιέλαβαν στην προεκλογική τους ατζέντα και προπαγάνδα και χαρακτηρίζονται ως λοιποί και είναι 301.855 ή 5,57% (Δημ. Αριστερά, Οικολόγοι–Πράσινοι, άκρα Δεξιά). Βέβαια ο διαχωρισμός αυτός δεν έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία και δεν μπορεί να ενοποιήσει τους κατά του Μνημονίου που είχαν διαφορετική στάση για την αντιμετώπιση του Δημόσιου Χρέους: αναγνώριση και αποπληρωμή με άλλο μείγμα πολιτικής (Ν.Δ.), επαναδιαπραγμάτευση (ΣΥΝ, Ριζοσπαστική Αριστερά), άρνηση πληρωμής του από τα λαϊκά στρώματα (ΚΚΕ) ή άρνηση αναγνώρισης και παύση πληρωμής του (ΑΝΤΑΡΣΥΑ).
3. Πολιτικά κόμματα
α. Για το ΠΑΣΟΚ
Υπέστη μεγάλη υποχώρηση, χάνοντας 1.150.182 ψήφους από τις Βουλευτικές του 2009. Συνολική εκτίμηση: α) έχασε 120.000 προς συνδυασμούς του αντιμνημονιακού ΠΑΣΟΚ (Γ. Δημαράς στην Αττική και Γ. Καλούδης στα Ιόνια), β) είχε θετικό ισοζύγιο σε σχέση με τη Ν.Δ. κατά 50.000 (μάλλον ψηφοφόροι της Ν.Δ. προσκείμενοι στην Ντ. Μπακογιάννη), γ) είχε αρνητικό ισοζύγιο σε σχέση με το ΚΚΕ κατά 30.000 ψήφους, δ) αρνητικό ισοζύγιο προς ΣΥΝ και Ριζοσπαστική Αριστερά (Αλαβάνος) κατά 70.000 ψήφους, ε) αρνητικό ισοζύγιο προς ΛΑΟΣ κατά 60.000 ψήφους, στ) προς Οικολόγους-Πράσινους αρνητικό ισοζύγιο κατά 20.000, ζ) 900.000 ψηφοφόροι του, του 2009, πήγαν στην αποχή ή σε άκυρο – λευκό και η) συγκράτησε από τους ψηφοφόρους του 2009 περίπου το 65% αυτών.
β. Για τη Ν.Δ.
Υπέστη σημαντική υποχώρηση χάνοντας 546.723 ψήφους από τις Βουλευτικές του 2009. Συνολική εκτίμηση: είχε αρνητικό ισοζύγιο α) με το ΠΑΣΟΚ 50.000, β) με το ΚΚΕ 15.000, γ) με τον ΛΑΟΣ 90.000, δ) με τον ΣΥΡΙΖΑ 15.000, ε) με την Ντ. Μπακογιάννη στην Κρήτη 40.000, στ) με το αντιμνημονιακό ΠΑΣΟΚ 90.000, ζ) με τους Οικολόγους-Πράσινους 10.000, η) 250.000 ψηφοφόροι της, του 2009, πήγαν στην αποχή ή σε άκυρο λευκό και θ) συγκράτησε από τους ψηφοφόρους της του 2009 περίπου το 80% αυτών.
γ. Για το ΚΚΕ
Είχε σημαντική επιτυχία αυξάνοντας τις ψήφους του από τις Βουλευτικές του 2009 κατά 72.143 και το ποσοστό του από 7,54% σε 10,87%. Συνολική εκτίμηση: είχε θετικό ισοζύγιο α) με το ΠΑΣΟΚ 30.000 και β) με τη Ν.Δ. 15.000. Συγκράτησε περίπου το 95% των ψηφοφόρων του των Βουλευτικών του 2009 και πήρε και 50.000 ψήφους από παλαιότερους ψηφοφόρους που στις Βουλευτικές του 2009 απείχαν.
δ. Για τον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ
Σταθεροποιημένος περίπου στα ποσοστά του με ελάχιστη μείωση (4.39% από 4.60% το 2009) αλλά έχασε 77.629 ψήφους.
Συνολική εκτίμηση: είχε θετικό ισοζύγιο α) με το ΠΑΣΟΚ 70.000 και β) με τη Ν.Δ. 15.000. Περίπου 25.000 και πλέον ψηφοφόροι του κατευθύνθηκαν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και 70.000 προς τη Δημοκρατική Αριστερά. Περίπου 10% των ψηφοφόρων του, του 2009, απείχε τώρα και πήρε 150.000 περίπου από τους ψηφοφόρους του 2009 και 33.000 παλαιότερους ψηφοφόρους του που στις Βουλευτικές του 2009 απείχαν. Από την συσπείρωση δυνάμεων που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2009 ένα 32,5% παρέμεινε στον ΣΥΝ, ένα 22,5% πήγε με την Δημοκρατική Αριστερά και 15% με τη Ριζοσπαστική Αριστερά (Α. Αλαβάνος).
ε. Για τον ΛΑΟΣ
Είχε πτώση κατά 0,77 % σε ποσοστό και πήρε 122.568 ψήφους λιγότερους. Συνολική εκτίμηση: είχε θετικό ισοζύγιο α) με το ΠΑΣΟΚ 60.000 ψήφους, β) με τη Ν.Δ. 90.000 (ενίσχυση από ψηφοφόρους της Ντ. Μπακογιάννη). Περίπου 50% των ψηφοφόρων του απείχε (ίσως γιατί ψήφισε το Μνημόνιο) και πήρε και 113.000 ψηφοφόρους του των Βουλευτικών του 2009.
στ. Για τους Οικολόγους-Πράσινους
Είχαν άνοδο σε ποσοστό από 2,53% στο οριακό 2,99%. Οι ψήφοι τους μειώθηκαν κατά 11.412. Συνολική εκτίμηση: είχαν θετικό ισοζύγιο α) με το ΠΑΣΟΚ 20.000 και β) με τη Ν.Δ. 10.000 ψήφους. Περίπου 15% των ψηφοφόρων τους απείχε και πήραν 132.000 από τους ψηφοφόρους τους του 2009. Πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να ξεπεράσουν το 3% στις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
ζ. Για τη Δημοκρατική Αριστερά
Πήρε ποσοστό 2,17% και 117.532 ψήφους. Απορρόφησαν περίπου το 25% των ψήφων του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ των Βουλευτικών του 2009. Το ποσοστό που πήρε δεν είναι ικανοποιητικό ώστε να ελπίζει σε είσοδο της στη Βουλή αυτόνομα σε επόμενες βουλευτικές εκλογές.
η. Για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Παρουσίασε σημαντικότατη άνοδο τετραπλασιάζοντας τις ψήφους της και πενταπλασιάζοντας το ποσοστό της. Πήρε 72.222 ψήφους περισσότερους και κυρίως: από ΣΥΡΙΖΑ 25.000, από λοιπά κόμματα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς 25.000 ψήφους, και από ΚΚΕ και λοιπά κοινοβουλευτικά κόμματα τα υπόλοιπα. Έχει πλέον τη δυνατότητα να εξασφαλίσει σημαντικό ρόλο στην υπόθεση της ενότητας δράσης της Αριστεράς αλλά πάνω σε συγκεκριμένους στόχους.
θ. Για το αντιμνημονιακό ΠΑΣΟΚ
Εξασφάλισαν πάνω από 250.000 ψήφους μαζί με μέρος των ψήφων του Α. Μητρόπουλου στην Αθήνα. Από τις επόμενες κινήσεις τους θα εξαρτηθεί εάν μπορέσουν να ενωθούν σε ένα φιλολαϊκό σχηματισμό, που θα μπορέσει να εξασφαλίσει την είσοδό του σε νέα Βουλή στις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
4. Πολιτικές προοπτικές
Το ΠΑΣΟΚ έχασε το ¼ της δύναμής του και δεν μπορεί να στηρίζεται πλέον στην ανοχή του κόσμου του που το ψήφισε το 2009, μπροστά στα επόμενα σκληρά μέτρα που θα πάρει. Εάν χειροτερέψει η κατάσταση θα αναγκαστεί να κάνει βουλευτικές εκλογές, όπου το ίδιο με 33%, το μελλοντικό κόμμα της Ντ. Μπακογιάννη με ποσοστό 7% και ο ΛΑΟΣ με 4% μπορούν να κατακτήσουν συνολικά 170 και πλέον έδρες σε νέα Βουλή.
Η Ν.Δ. παρόλο το ότι συγκράτησε ένα σημαντικό ποσοστό 32,28% έναντι του 33,48% των Βουλευτικών του 2009, θα υποστεί και άλλες απώλειες όταν η Ντ. Μπακογιάννη κάνει κόμμα. Πάντως ο Αντ. Σαμαράς εδραίωσε τη θέση του σαν αρχηγός της.
Το ΚΚΕ μπορεί πλέον να παίξει σημαντικότερο ρόλο στη δημιουργία μετώπου της Αριστεράς αλλά και ευρύτερου λαϊκού μετώπου, πάνω όμως σε συγκεκριμένους στόχους όπως: 1) τη μη αναγνώριση του Δημόσιου Χρέους που ήδη έχει αποπληρωθεί περίπου 2 φορές και τη μη αποπληρωμή του 85% αυτών, δηλαδή των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου που κατέχουν οι τράπεζες, 2) την έξοδο από το ευρώ με ειδικές πια σχέσεις με την Ε.Ε., 3) την εθνικοποίηση των μεγάλων τραπεζών και τον έλεγχο της κίνησης κεφαλαίων, 4) την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με άξονα το κράτος, που βέβαια πρέπει να εξυγιανθεί, 5) την ενίσχυση του εισοδήματος των εργαζομένων αλλά και τη στήριξη των αυτοαπασχολούμενων, της μικρομεσαίας αγροτιάς και άλλων μικρομεσαίων παραγωγικών επιχειρήσεων, 6) την καταγγελία όλων των σκανδαλωδών μεγάλων συμβάσεων κατασκευών και προμηθειών του Δημοσίου, σε συνδυασμό με το χτύπημα της αισχροκέρδειας του μεγάλου κεφαλαίου μέσα από μια ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση που θα φορολογεί τις ανώνυμες εταιρίες με κλιμακωτή φορολόγηση ανάλογα και με το ποσοστό κέρδους τους και 7) την ενίσχυση της δημοκρατίας και της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας.
Εάν δεν τραβήξει αυτόν το δρόμο και ξανακλειστεί ξανά ερμητικά στο καβούκι του, μπορεί να εξασφαλίσει κάποια μικρή περαιτέρω ενίσχυσή του αλλά δεν θα έχει ευρύτερη και δυναμική προοπτική στις εξελίξεις που έρχονται.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν καταφέρει να ξεπεράσει τα προβλήματα συνοχής του, θα μπορέσει να συμμετάσχει και σε νέα Βουλή. Βέβαια πρέπει να αποσαφηνίσει τη θέση του σε συγκεκριμένους κρουστικούς άμεσους στόχους και να απαλλαγεί από τα σύνδρομα της ακαθόριστης πολυπολιτισμικότητας και της μεταμοντέρνας θεώρησης των ταξικών και κοινωνικών αντιθέσεων μέσα στη Νέα Τάξη πραγμάτων.
Τώρα, μπροστά στο Β΄ γύρο των Περιφερειακών και Δημοτικών Εκλογών μία γραμμή πρέπει να διακατέχει όλους τους αριστερούς:
• Μαυρίστε τους υποψήφιους του δικομματισμού και του ΛΑΟΣ, ρίχνοντας άκυρο ή λευκό στην κάλπη.
• Δείξτε αριστερή αλληλεγγύη και ψηφίστε τους αριστερούς υποψήφιους που πέρασαν στο Β’ γύρο.
• Βροντοφωνάζω, λοιπόν, ξανά το σύνθημα που έλεγα το 1989: Ούτε με τα μουλάρια ούτε με τα γαϊδούρια.
• Με δυνάμεις της αστικής τάξης μπορούμε να πολεμήσουμε μαζί μόνο όταν οι ερπύστριες του κατακτητή εισβάλουν στη χώρα μας.
* Ο Θανάσης Σούμπλης είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, μετα-αναλυτής δημοσκοπήσεων & εκλογικός αναλυτής αποτελεσμάτων την τελευταία δεκαετία, στρατευμένος πάνω από 40 χρόνια στην Αριστερά, που ανήκει από γεννησιμιού του.
Πώς θα διαβάσετε σωστά τους πίνακες των αποτελεσμάτων
Για καλύτερη κατανόηση των αποτελεσμάτων συντάχθηκαν δύο συγκριτικοί πίνακες για κάθε μία από τις 13 νέες περιφέρειες. Στον πρώτο πίνακα μιας εκάστης περιφέρειας φαίνονται τα αποτελέσματα κάθε κόμματος, που συμμετείχε στις Βουλευτικές εκλογές του 2009.
Στον δεύτερο πίνακα κάθε περιφέρειας φαίνονται τα αποτελέσματα των περιφερειακών εκλογών της 7/11/2010. Όλα τα στοιχεία έχουν ληφθεί από την ιστοσελίδα του υπ. Εσωτερικών. Σε όλες τις περιφέρειες εκτός της Αττικής έχουν ενσωματωθεί τα αποτελέσματα του 100% των εκλογικών τμημάτων, ενώ στην Αττική αυτά που είχαν ενσωματωθεί μέχρι της 10 π.μ. της Τετάρτης 10/11/2010 (98,32%).
Για να είναι δυνατή η σύγκριση των αποτελεσμάτων και μάλιστα των Βουλευτικών 2009 και Περιφερειακών 2010 έγινε προσπάθεια στον Πίνακα των Περιφερειακών να υπάρχει αντιστοίχηση με τις εκλογικές περιφέρειες (νομούς) των εκλογών του 2009. Τούτο δεν κατέστη δυνατόν στις περιφέρειες Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης όπου στις περιφερειακές εμφανίζονται μαζί, καθώς και στις περιφέρειες της Αττικής, όπου η Α’ και ‘Β Αθηνών εμφανίζονται μαζί, όπως και η Α’ και Β’ Πειραιά, ενώ στο Υπόλοιπο Αττικής ξεχωρίζονται η Δυτική Αττική και η Ανατολική. Ίσως τούτο καταστεί δυνατόν μετά την τελική επεξεργασία των τελικών αποτελεσμάτων την επόμενη εβδομάδα.
Στους πίνακες των πρόσφατων περιφερειακών εμφανίζεται το όνομα του υποψηφίου καθώς και η στήριξη του από το αντίστοιχο κόμμα ή κόμματα που τον υποστήριξαν επίσημα. Στις περιπτώσεις που είχαμε συνεργασίες κομμάτων έχουν εκτιμηθεί ορθολογικά και ξεχωριστά οι ψήφοι κάθε συνεργαζόμενου κόμματος.
Κάτω από κάθε πίνακα κάθε περιφέρειας εμφανίζονται οι ψήφοι των κομμάτων (και υποψηφίων) που ετάχθησαν υπέρ του Μνημονίου ΠΑΣΟΚ-ΛΑΟΣ-ανεξ. Υποψήφιος Ντ. Μπακογιάννη στην Κρήτη, οι ψήφοι των κομμάτων (και υποψηφίων), που ετάχθησαν κατά του Μνημονίου Ν.Δ., ΚΚΕ, ΣΥΝ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αντιμνημονιακοί από ΠΑΣΟΚ, ενώ στους ΛΟΙΠΟΥΣ αναφέρονται τα κόμματα Δημ. Αριστερά, Οικολόγοι Πράσινοι και οι υποψήφιοι της άκρας δεξιάς στην Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησο, που μπορεί να μην έχουν ταχθεί υπέρ του Μνημονίου, αλλά δεν εστίασαν την προεκλογική τους εκστρατεία στο Μνημόνιο.
Τέλος, στον Πίνακα της πρώτης σελίδας του φακέλου εμφανίζονται τα συγκριτικά αποτελέσματα των Ευρωεκλογών 2009, των Βουλευτικών 2009, καθώς και των Περιφερειακών 2010. Ακόμη εμφανίζονται οι διαφορές ψήφων και ποσοστών μεταξύ των Περιφερειακών 2010 και Βουλευτικών 2009. Στον πίνακα αυτό αναγράφονται και οι εγγεγραμμένοι, οι ψηφίσαντες, τα άκυρα – λευκά και τα έγκυρα. Έτσι είναι δυνατή η σύγκριση και της πρόσθετης αποχής που παρουσιάστηκε, αλλά και της αύξησης των άκυρων – λευκών και της μείωσης των εγκύρων.
Θ.Σ.
