Η όξυνση των κρατικών σχέσεων σε υψηλό επίπεδο, Ρωσίας-ΗΠΑ-Κίνας ή σε χαμηλό, Τουρκίας-Ελλάδας, είναι πλέον συχνό φαινόμενο. Σταδιακά αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είναι αιτία τρόμου για έναν καταστροφικό πόλεμο, αλλά εισαγωγή για διαπραγματεύσεις. Όπως έγινε με τη Β. Κορέα.
Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν χρόνια αυτή την τακτική αλλά υποδεικνύουν και σε συμμάχους να κάνουν το ίδιο. Χαρακτηριστικά ο Κίσινγκερ τον Οκτώβρη 1986 στην Ουάσιγκτον υπόδειξε στον Α. Παπανδρέου να προκληθεί (τεχνητή) ένταση με την Τουρκία ώστε η απειλή πολέμου να υποχρεώσει τους δυο λαούς σε διαπραγματεύσεις. Έτσι προέκυψε η λεγόμενη «κρίση του Μαρτίου» 1987 και οι συνομιλίες Παπανδρέου-Οζάλ.
Τώρα οξύνθηκε η κρίση στην Ουκρανία, αλλά η Ρωσία έδειξε ότι μπορεί να διαλύσει το Κίεβο σε χρόνο μηδέν. Ο Πούτιν, συγκαταβατικός, αποχώρησε, στην πράξη νικητής, χωρίς να ρίξει μια τουφεκιά. Το ίδιο έγινε προ δεκαετίας όταν άρχισε η κρίση στη Συρία. Ο αμερικανικός στόλος αποχώρησε άπρακτος, ύστερα από πολυήμερες περίτεχνες μανούβρες, όπου οι αρχηγοί του στόλου κατάλαβαν ότι δεν μπορούσαν να κερδίσουν μια πραγματική ναυμαχία.
Η όξυνση, ως μέθοδος διαπραγμάτευσης, δεν λειτουργεί πλέον υπέρ των ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν ανέβασε το θερμόμετρο, αποκαλώντας τον Πούτιν δολοφόνο, και μετά ζήτησε διαπραγματεύσεις. Ο Πούτιν τού απάντησε ότι η Ρωσία δεν αποδέχεται ύβρεις και έλλειψη σεβασμού και πάραυτα πήρε τη σκυτάλη η κινεζική ηγεσία με δηλώσεις του προέδρου Σι ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να μιλούν χωρίς σεβασμό στους άλλους. Η αλλαγή ύφους από Ρωσία-Κίνα ισούται με αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων.
Από τα ψηλά στα χαμηλά, ακριβώς αυτό εξόργισε και ταυτόχρονα ανησύχησε τους Τούρκους με τις δηλώσεις Δένδια ενώπιον του Τσαβούσογλου, τσαλακωμένου και ανήμπορου. Μήπως, δηλαδή, η Αθήνα αποφάσισε να αλλάξει τροπάρι. Το μυαλό των Τούρκων πήγε στο ότι οι Αμερικάνοι ενθαρρύνουν τους Έλληνες να σηκώσουν κεφάλι. Μπα, ιδέα τους ήταν, αλλά έδειξαν πόσο εύκολα τρομάζουν κι αυτοί. Εμείς φροντίσαμε να τους καθησυχάσουμε αμέσως. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι η συνάντησή του με τον Ερντογάν είναι καθορισμένη και θα γίνει όπως προγραμματίστηκε. Οι δηλώσεις Δένδια άδικα τους ανησύχησαν. Όλα έμειναν στη θέση τους, όπως ήταν.
Οι δυτικές ελίτ αποφεύγουν να απαντήσουν αν οι ΗΠΑ είναι σε πορεία αμετάκλητης παρακμής ή αν έχουν ελπίδες ανάκαμψης. Είναι, όμως, προφανές ότι η περίοδος των ΗΠΑ, ως μοναδικής υπερδύναμης, έχει παρέλθει
Οι ΗΠΑ θέλουν μα δεν μπορούν
Οι Αμερικανοί έχουν πλήρη συναίσθηση των αδυναμιών τους, εξωτερικών και εσωτερικών. Απόδειξη είναι το «φαινόμενο» Τραμπ και ο διχασμός που προκαλεί στις πολιτικές ηγεσίες αλλά και στη λαϊκή βάση. Το γεγονός ότι σύσσωμες οι ευρωπαϊκές ελίτ (και η ελληνική) βιάστηκαν να συνταχθούν με τον Μπάιντεν αποκαλύπτει απλώς τον επαρχιώτικο, εξαρτημένο και γλοιώδη χαρακτήρα τους.
Οι δυτικές ελίτ αποφεύγουν να απαντήσουν αν οι ΗΠΑ είναι σε πορεία αμετάκλητης παρακμής ή αν έχουν ελπίδες ανάκαμψης. Είναι, όμως, προφανές ότι η περίοδος των ΗΠΑ, ως μοναδικής υπερδύναμης, έχει παρέλθει. Ωστόσο, ως τώρα, ούτε ο Τραμπ ούτε ο Μπάιντεν το έχουν αποδεχθεί δημοσίως.
Ο Κίσινγκερ (97 ετών) το έχει καταλάβει και προτείνει ένα παγκόσμιο πεντάγωνο όπου ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα με Ιαπωνία και ΕΕ θα επικρατούν. Σε άλλη εκδοχή προτείνει να επιτευχθεί διαχωρισμός της Ρωσίας από την Κίνα. Βλέπει το πρόβλημα αλλά δεν έχει λύση. Κίνα και Ρωσία δεν θα διαιρεθούν για να τις θερίσει χωριστά η Αμερική.
Οι ΗΠΑ σε έναν πολυπολικό κόσμο
Το ερώτημα αν οι ΗΠΑ μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα ισχυρό κέντρο του δυτικού καπιταλισμού, σε έναν πολυπολικό κόσμο ή αν όρος της ύπαρξής τους είναι η απόλυτη υπεροχή τους, είναι αναπάντητο από τη δυτική διανόηση. Σ’ αυτό το ερώτημα έχει δώσει απάντηση ο Σπένγκλερ, καθ’ όλα αστός, με τον τίτλο του βιβλίου του «Η παρακμή της Δύσης» που γράφτηκε πριν αλλά εκδόθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1918.
Η στρατηγική των ΗΠΑ
Από την εποχή της προεδρίας Κλίντον, οι διανοητές των ΗΠΑ κατάστρωναν σχέδια πώς να αποφύγουν την επερχόμενη κάμψη, την ίδια στιγμή της παντοκρατορίας τους, όταν είχε μόλις πέσει η ΕΣΣΔ. Η κατάληξη ήταν μια μακρόπνοη στρατηγική με στόχο τις μικρομεσαίες χώρες, αποφεύγοντας την άμεση αναμέτρηση με τις μεγαλύτερες και πιο ισχυρές. Οι ΗΠΑ κατάλαβαν ότι ακόμα και τα πιο μικρά κράτη θα μπορούσαν να προβάλουν αντίσταση σε έναν κόσμο όπου δεν θα κυριαρχούσε μια μόνο Δύναμη αλλά περισσότερες και ο καθένας θα μπορούσε να βρει κάπου καταφύγιο, όπως π.χ. η Συρία, ή η Τουρκία, στη Ρωσία. Η στρατηγική των ΗΠΑ ήταν απλή: Όχι στην κατάκτηση της χώρας, στην ανατροπή κυβερνήσεων και εγκατάσταση δικτατορίας, όπου ο κάθε Σαντάμ μπορούσε να σηκώσει κεφάλι. Αλλά εσωτερικές επαναστάσεις, οι λεγόμενες «έγχρωμες», και διάλυση των κρατικών/οικονομικών/κοινωνικών δομών. Το πιο πετυχημένο πείραμα είναι η Λιβύη, από κράτος έγινε χώρος με διάσπαρτες αντίπαλες φυλές.
Η στρατηγική αυτή στόμωσε στη Συρία και τέλειωσε προ ημερών στη Λευκορωσία, όπου απότυχε το πραξικόπημα ανατροπής (λένε και δολοφονίας) του Λουκασένκο. Η Ελλάδα διασώζει (ως τώρα) την εδαφική της ακεραιότητα επειδή το σύνολο του πολιτικού προσωπικού δεν διανοείται να θίξει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων ή να διατυπώσει αντιρρήσεις στις άνωθεν εντολές. Επειδή, όμως, υπάρχουν εκτός από τα αμερικανικά και άλλα συμφέροντα, ιδίως γερμανικά, η χώρα μετατρέπεται σταδιακά σε αποθήκη ανθρώπινων απορριμμάτων. Καλή ανάσταση.
