Η κυβέρνηση χαρίζει με «προίκα» το δρόμο στον αγοραστή
του Νίκου Γεωργιάδη
Η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργών Μεταφορών και Οικονομικών που φέρει τις υπογραφές των Σπίρτζη-Τσακαλώτου φέρνει την Εγνατία Οδό ένα βήμα πιο κοντά στο ξεπούλημα.
Μάλιστα, προκειμένου να υλοποιηθεί ακόμη μια μνημονιακή δέσμευση προβλέπεται ότι στον οδικό άξονα της Βόρειας Ελλάδας θα υπάρχουν συνολικά 38 σταθμοί διοδίων, από τους οποίους οι 18 – δηλαδή επιπλέον 10 – θα βρίσκονται στον κύριο άξονα, ενώ θα προστεθούν ακόμη 20 σταθμοί σε κάθετους άξονες με τη μορφή των πλευρικών διοδίων.
Η τροϊκανή ΚΥΑ
Η ΚΥΑ της Εγνατίας δεν αποτελεί παρά ακόμη ένα σημάδι υποτέλειας της κυβέρνησης στους πιστωτές. Το αλλοτινό καμάρι της οδοποιίας, το οποίο θα αποτελούσε βασικό μοχλό ανάπτυξης και… εφόρμησης της χώρας στα Βαλκάνια μετατρέπεται σε μια «νύφη» 670 χλμ. Πλέον δεν αποτελεί προτεραιρότητα η σύνδεση της απομακρυσμένης Θράκης και της Ηπείρου με την υπόλοιπη χώρα, ούτε η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας λιμανιών (άλλωστε τα ξεπουλάμε κι αυτά). Μοναδικό μέλημα είναι να… προικιστεί η «νύφη» με 38 σταθμούς για τους σύγχρονους δερβεναγάδες. Έτσι όποιος θέλει να μετακινηθεί από και προς τη βόρεια Ελλάδα είτε θα πληρώσει τα 18 διόδια επί 2,4 ευρώ (εκτός των Μαλγάρων που θα παραμείνει στα 1,2) είτε θα χρησιμοποιήσει το κακοδιατηρημένο και επικίνδυνο παλιό οδικό δίκτυο.
Με αυτό το τρόπο ένα έργο αξίας 7,5 δισ. ευρώ θα περάσει στα χέρια κάποιου ξένου επενδυτικού fund από τα 20 που έχουν δηλώσει ενδιαφέρον, σύμφωνα με τον κ. Απόστολο Αντωνούδη, πρόεδρο της Εγνατία Οδός Α.Ε. Εδώ και χρόνια μεθοδεύεται η υποτίμηση και το ξεπούλημα της Εγνατίας. Τα 7,5 δισ. έγιναν 1 δισ. στο Ζάππειο του Σαμαρά, την περίοδο 2012-13 εκτιμούσαν την αξία της σε 300 εκατ. και σήμερα η «πρώτη φορά Αριστερά» αναμένεται να προχωρήσει το ξεπούλημα με 150-170 εκατ. ευρώ για 35 χρόνια.
Ξεπούλημα και πάλι ξεπούλημα
Ακόμη και να δεχτούμε τη λογική των διοδίων και της ανταποδοτικότητας όσον αφορά τη μετακίνηση, το ξεπούλημα δεν μπορεί να υποστηριχτεί ως κίνηση ανάπτυξης, όπως έγινε στις περιπτώσεις των αεροδρομίων, των λιμανιών και των άλλων υποδομών ή ακόμη και της ΠΑΘΕ. Η Εγνατία Οδός αποτελεί ένα ολοκληρωμένο έργο το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο, ευρωπαϊκούς πόρους και φυσικά τα υπάρχοντα διόδια. Το κόστος της μετακίνησης αυτή τη στιγμή ορίζεται τα 0,03 ευρώ ανά χλμ., δηλαδή, περί τα 60 εκατ. ευρώ ανά έτος. Αυτά αρκούν για τις μικρές και μεγαλύτερες συντηρήσεις του οδικού άξονα και αφήνουν ένα αποθεματικό της τάξης των 10 εκατ., τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για έργα σε κάθετους άξονες ή και στο επιβαρυμένο επαρχιακό δίκτυο.
Με τα νέα δεδομένα το χιλιομετρικό κόστος θα φτάσει τα 0,067 ευρώ, δηλαδή, ετήσια έσοδα της τάξης των 130 εκατ. Άρα, ο «επενδυτής» που θα αποκτήσει την Εγνατία Οδό θα αποσβέσει το πολύ σε 1,5 χρόνο το κεφάλαιό του και τα υπόλοιπα 33,5 χρόνια θα αποκομίζει τεράστια κέρδη χωρίς να προσφέρει απολύτως τίποτα.
Αντιπολίτευση και «τυράκι»
Οι όποιες αντιδράσεις υπάρχουν αυτή τη στιγμή είτε από τους αυτοδιοικητικούς φορείς και την κοινοβουλευτική αντιπολίτευση ή ακόμη και από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ περισσεύουν υποκρισίας. Τον περασμένο Μάιο η κυβέρνηση κατέθεσε τροπολογία η οποία προέβλεπε μεταξύ άλλων αναλογικά διόδια για τη χρήση των αυτοκινητόδρομων, χωρίς να αλλάζει όμως την ουσία της ΚΥΑ του 2014. Δύο εβδομάδες αργότερα η Μ. Χρυσοβελώνη κατέθεσε νέα τροπολογία σύμφωνα με την οποία η Εγνατία Οδός εξαιρούταν από το καθεστώς των αναλογικών διοδίων. Η επιχειρηματολόγησή της ξεκάθαρη: Η Εγνατία Οδός πάει για ξεπούλημα και οι πιστωτές δε θέλουν να υπάρχει η παραμικρή νομική δέσμευση για τον τρόπο λειτουργίας και κοστολόγησης διοδίων. Συνεπώς, σύμφωνα με τη Μ. Χρυσοβελώνη η νομοθέτηση αναλογικών διοδίων στην Εγνατία θα τορπίλιζε τη διαπραγμάτευση.
Η τροπολογία αυτή αποσιωποιήθηκε προσεκτικά από κυβέρνηση και αντιπολίτευση με την κοινωνία να εμπαίζεται ακόμη μια φορά. Χαρακτηριστική είναι η αποδοχή του δουλέματος από τον βουλευτή Καβάλας, ο οποίος εν τέλει θυμήθηκε πως συμμετείχε στην επιτροπή που επικύρωσε την εξαίρεση της Εγνατιάς Οδού από το καθεστώς των αναλογικών διοδίων. Πρόκειται για τον ίδιο που θα στηρίξει ενδεχόμενες αντιδράσεις πολιτών ενάντια στα διόδια.
Το ίδιο δούλεμα πέφτει και από τους τέσσερις περιφερειάρχες της βόρειας Ελλάδας, οι οποίοι συναντήθηκαν την περασμένη εβδομάδα και σε συμφωνία μεταξύ τους αιτούνται αναλογική χρέωση διοδίων στο σημερινό χιλιομετρικό κόστος (0,03 ευρώ/χλμ).
