από τον Δημήτρη Ουλή
Ο ιστορικός του μέλλοντος ο οποίος θα θελήσει να διερευνήσει τη στάση της ορθοδόξου ημών Εκκλησίας κατά την πρώτη δεκαετία της κρίσης στην Ελλάδα, πιστεύω ότι θα βρεθεί προ εκπλήξεως: από τη μία μεριά, θα διαπιστώσει την κατίσχυση ενός πνεύματος ευσεβώς συμβιβαστικού και εμμέσως υποστηρικτικού του μνημονιακού status quo, πασπαλισμένο με μπόλικες δόσεις χριστεπώνυμης φιλανθρωπίας και θεολογίας της υπομονής1. Από την άλλη, θα παρατηρήσει ότι τα ζητήματα απέναντι στα οποία η Εκκλησία πραγματικά «στύλωσε τα πόδια της», ήταν εκείνα τα οποία έθιξαν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, το κύρος και τα προνόμιά της: το μονοπώλιο, δηλαδή, της συμβολικής της εξουσίας πάνω στους σημαντικότερους σταθμούς της κοινωνικής ζωής ενός ανθρώπου: τη γέννηση, το γάμο, τη βάπτιση των παιδιών, το θάνατό του. Η δυνατότητα ληξιαρχικής ονοματοδοσίας των νηπίων, ο πολιτικός γάμος, το σύμφωνο συμβίωσης, η οσονούπω νομοθετική κατοχύρωση της καύσης των νεκρών, συνιστούν λίγες μόνο από τις χειρονομίες κατάφωρης υφαρπαγής αυτής της συμβολικής εξουσίας εκ μέρους του κράτους· χειρονομίες, οι οποίες επαναθέτουν με επιτακτικό τρόπο το αίτημα νομιμοποίησης της Εκκλησίας στην ελληνική κοινωνία.
Δεν αποτελεί σύμπτωση ότι, για να ανταποκριθεί στο αίτημα αυτό, η Εκκλησία αντλεί πλέον κατ’ αποκλειστικότητα από δύο και μόνο πεδία: τον εθνικισμό και την αντιαιρετική πολεμική. Τον εθνικισμό, γιατί η απώλεια της εθνικής κυριαρχίας, σε συνδυασμό με την προϊούσα μετατροπή της Ελλάδας σε στρατόπεδο «φιλοξενίας» προσφύγων καθιστά αναγκαίο, τουλάχιστον για μια σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινωνίας, ένα φαντασιακό αντίβαρο: μια Εκκλησία από Έλληνες, με Έλληνες και για Έλληνες. Αλλά και από την αντιαιρετική πολεμική, γιατί αποτελεί κοινό τόπο ότι κάθε θρησκευτική ταυτότητα συγκροτείται πάντοτε έναντι ενός υπαρκτού ή επινοημένου Αντίχριστου. Μέχρι χθες γνωρίζαμε τις τρεις σημαντικότερες μετενσαρκώσεις αυτού του Αντίχριστου: τον Πάπα, τον Εβραίο και τον Μασόνο. Λίαν προσφάτως, όμως, πληροφορούμαστε ότι ο Αντίχριστος μπορεί επίσης να μετενσαρκωθεί «διαχεόμενος» σε ανατολικά συστήματα σωματικών πειθαρχιών. Εξού και η Μητρόπολη Γλυφάδος καταγγέλλει με σχετική ανακοίνωσή της την απόφαση της ελληνικής πολιτείας να εισαγάγει τη διδασκαλία του ζίου-ζίτσου2 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Προβάλλει δε ως βασικό επιχείρημά της τη συνάφεια του τελευταίου με τον βουδισμό Ζεν, και επομένως τη ριζική ασυμβατότητά του προς τις διδασκαλίες των αγίων και θεοφόρων πατέρων ημών.
Μπαίνει κανείς στον πειρασμό να σκεφθεί πόσο «σαπάκι» πρέπει να είναι μια Εκκλησία η οποία δεν αισθάνεται απειλημένη από την οριστική διάλυση του κοινωνικού ιστού που επιτελεί η εφαρμογή του 3ου Μνημονίου, αλλά από το ζίου-ζίτσου. Την ίδια στιγμή, όμως, αναλογίζεται κανείς την κατάσταση αδιεξόδου και τέλειας ανυποληψίας στην οποία πρέπει να έχει περιέλθει, ώστε να επινοεί τέτοιους αντιπάλους. Αλλά ας μην ξαφνιαζόμαστε. Προκειμένου να διεκδικήσει ξανά τη λεία της και να νομιμοποιήσει τη σωτηριολογική της αποκλειστικότητα, δεν αποκλείεται στο μέλλον η Εκκλησία να καταγγείλει ως αίρεση όχι απλώς το ζίου-ζίτσου, αλλά ακόμα και το Μάτσου Πίτσου.
(1) Διαβάστε, για παράδειγμα, το κουτοπόνητο στις υπεκφυγές του διάγγελμα της Ιεράς Συνόδου για την κρίση, με τίτλο Προς το λαό, στο https://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/prostolao/44.pdf.
(2) Δείτε σχετικό δημοσίευμα στο https://www.news.gr/ellada/koinonia/article/252704/h-ekklhsia-apotassetai-ton-satana-toy-zioy.html
