Η ελληνική κυβέρνηση τι μέτρα παίρνει για να στηρίξει και να βοηθήσει τον Ελληνισμό της Ουκρανίας;
Στέλιος Ελληνιάδης
Το ερώτημα δεν τίθεται γενικώς και αορίστως, ούτε από αντιπολιτευτική διάθεση. Τίθεται εκ των πραγμάτων, επιτακτικά και πιεστικά.
Η κατάσταση στις ανατολικές και νότιες περιοχές της Ουκρανίας όπου ζει το μεγαλύτερο κομμάτι του Ελληνισμού, πάνω από εκατό χιλιάδες Ουκρανοί πολίτες ελληνικής καταγωγής, είναι εκρηκτική! Σε συνθήκες προκαταρκτικές εμφυλίου πολέμου, με απρόβλεπτες συνέπειες, από μαζικές εκκαθαρίσεις έως και πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, τι κάνει το ελληνικό κράτος για τους Έλληνες ομογενείς;
Στο Σλαβιάνσκ, όπου εκδηλώθηκε η πρώτη επίθεση του ουκρανικού στρατού, υπάρχει ελληνική κοινότητα!
Μέχρι σήμερα, το ελληνικό κράτος, η ελληνική κυβέρνηση, πέρα από το ταξίδι αστραπή, του υπουργού Εξωτερικών Βαγγέλη Βενιζέλου, διάρκειας 22 λεπτών στη Μαριούπολη, με τις καθησυχαστικές θωπείες αορίστου περιεχομένου, δεν έχει κάνει τίποτα ουσιαστικό.
Οι Έλληνες, ενδεχομένως, βρίσκονται σε πολύ μεγάλο κίνδυνο. Για πέμπτη φορά μέσα σε ένα αιώνα. Θύματα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, θύματα του σκληρού εμφυλίου στην περίοδο αμέσως μετά την επανάσταση του 1917, θύματα των διώξεων του 1937-38, θύματα της γερμανικής ναζιστικής εισβολής και κατοχής στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, δεν πρέπει να αφεθούν μόνοι τους ανυπεράσπιστοι.
Έχοντας τραγική εμπειρία από την τροπή των συγκρούσεων όταν βρίσκονται μέσα σε διασταυρούμενα πυρά, οι Έλληνες παρακολουθούν άγρυπνα τις εξελίξεις στις περιοχές τους. Βαθιά αντιφασίστες, αλλά και πολίτες της ενιαίας Ουκρανίας, πιέζονται πανταχόθεν. Τι θα απογίνουν;
Σε διασταυρούμενα πυρά
Ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια, οι ελληνικές κυβερνήσεις έκαναν ό,τι μπορούσαν για να υπονομεύσουν τη θέση τους και να αποδυναμώσουν την παρουσία τους.
Έκοψαν τη μικρή, αλλά σημαντική επιχορήγηση που έδιναν στην Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας! Πρόσφατα, ενέκριναν χορηγία 3 χιλιάδων ευρώ, που δεν φτάνει ούτε για το πετρέλαιο του πολιτιστικού Κέντρου των Ελλήνων στη Μαριούπολη, με θερμοκρασίες -25ο! Έκοψαν τους εκπαιδευτικούς που δίδασκαν ελληνικά στα πανεπιστήμια και σε μερικά πρότυπα σχολεία. Κάτω από την πίεση της δημοσιότητας, έστειλαν εσπευσμένα στη Μαριούπολη μία εκπαιδευτικό, λίγο πριν από τις διακοπές του Πάσχα, σχεδόν στο τέλος της σχολικής χρονιάς! Έκοψαν τα προγράμματα φιλοξενίας μαθητών και συνταξιούχων που δεν έχουν ποτέ επισκεφτεί την Ελλάδα! Και σαν να μην έφταναν αυτά, αύξησαν, φέτος!, σε εξωφρενικό βαθμό, τα τέλη που υποχρεούται να καταβάλει κάθε ομογενής που θέλει να ζητήσει το ειδικό δελτίο ταυτότητας ομογενούς. Απαιτούν μια μικρή περιουσία, ίση με τους μισθούς και τις συντάξεις δύο χρόνων!, για να μπορεί να αποκτήσει κανείς ένα στέρεο δεσμό με την Ελλάδα! Δηλαδή, κάνουν ό,τι πιο απαράδεκτο μπορούν για να αποκόψουν τον Ελληνισμό από την Ελλάδα, να κλείσουν κάθε δίαυλο επαφής, για ροκανίσουν την προσπάθεια των ομογενών να διατηρήσουν τη συνοχή τους με βάση τον πολιτισμό που μεταφέρουν ευλαβικά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Με αυτή την πολιτική και αυτά τα μέτρα, η ελληνική κυβέρνηση απομονώνει τους Έλληνες, περιορίζει τις δραστηριότητές τους που κρατούν τη συνοχή και το δυναμισμό της ομογένειας, πρωτίστως τη διάδοση της γλώσσας και την έμπρακτη σύνδεσή τους με την Ελλάδα, και τους αφήνει έκθετους και ανυπεράσπιστους, στο μέσον της αναταραχής στην Ουκρανία.
Οι Έλληνες, δέκατη σε μέγεθος μειονότητα σε σύνολο 130 εθνικών ομάδων, αποτελούν ένα πολύ αξιοσέβαστο κομμάτι του πολυεθνικού πληθυσμού της Ουκρανίας, που συνδέει το παρόν με το απώτερο παρελθόν του ελληνικού αποικισμού, πριν από σχεδόν τρεις χιλιάδες χρόνια. Οι Έλληνες, ζώντας αρμονικά με όλους, Ουκρανούς, Ρώσους, Τάταρους και άλλους, είναι σταθερά υπέρ της ειρήνης και της συνύπαρξης των λαών της Ουκρανίας. Πολλοί έχουν συνάψει γάμους με Ουκρανούς και Ρώσους, και έχουν παιδιά και εγγόνια από μεικτούς γάμους. Όλοι δε όσοι είναι θρησκευόμενοι, στη συντριπτική πλειονότητα είναι χριστιανοί ορθόδοξοι και οι περισσότεροι ανήκουν σε ενορίες που υπάγονται στο Πατριαρχείο της Μόσχας. Ενώ, σε όλες τους τις εκδηλώσεις, αναρτούν μαζί τις ελληνικές και ουκρανικές σημαίες.
Ασφυκτικός αποκλεισμός
Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή, οι Έλληνες έχουν σαν πρώτη γλώσσα τα ρώσικα σε ποσοστό 88%, τα ουκρανικά 5,5% και τα ρωμέικα 6,5%. Σχεδόν όλοι, ιδίως οι νέοι, γνωρίζουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, τη δεύτερη γλώσσα, οι ρωσόφωνοι τα ουκρανικά και αντιστρόφως. Μόνο τα ρωμέικα που ομιλούνται κυρίως από τους μεγαλύτερους σε ηλικία, φθίνουν. Από τη δεκαετία του ’90 κάνουν γιγαντιαία προσπάθεια, ξεκινώντας ηρωικά με αυτοδίδακτους δασκάλους, οι οποίοι σταδιακά συμπληρώνονται και αντικαθίστανται από τους αποφοίτους των τμημάτων ελληνικών σπουδών των ουκρανικών πανεπιστημίων, και δη της Μαριούπολης. Έτσι, χιλιάδες ομογενείς κάθε ηλικίας μαθαίνουν νέα ελληνικά και συνδέονται στενότερα με τον απανταχού Ελληνισμό και την ιστορική τους πατρίδα.
Οι Έλληνες της Ουκρανίας έχουν αποδείξει ότι είναι δημιουργικοί, δυνατοί και ανθεκτικοί, αλλά σήμερα το περιβάλλον τους, οι κοινωνίες τους, το βιος τους, η χώρα τους, όλα είναι εύθραυστα και απειλούνται. Όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά εμείς που δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για όλους, ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον να κάνουμε κάτι θετικό για τους ομογενείς μας.
Αυτή τη στιγμή οι Έλληνες της Ουκρανίας είναι εγκλωβισμένοι, μεταξύ σφύρας και άκμονος. Και το ελληνικό κράτος, με τα μέτρα και τις αποφάσεις του, κάνει αυτό τον αποκλεισμό ακόμα πιο ασφυκτικό.
Κάθε πολίτης, κάθε πολιτικός, κάθε δημοσιογράφος, κάθε άνθρωπος των γραμμάτων και των τεχνών, κάθε συλλογικός φορέας, κάθε κόμμα, πρέπει να αναλογιστεί τις ευθύνες που έχουμε απέναντι στον Ελληνισμό της Μαύρης Θάλασσας. Μετά τον πρόσφατο ξεριζωμό των Ελλήνων του ανατολικού Πόντου, να μην αφήσουμε μόνους και έκθετους τους Έλληνες της Ουκρανίας. Είναι μέρος του σώματος και του πνεύματός μας και κρατούν αναμμένη μέχρι σήμερα τη φλόγα που άφησαν οι Αργοναύτες στον Εύξεινο Πόντο.
Γι’ αυτό απαιτούμε να στηριχτεί ο Ελληνισμός, αμέσως! Με οικονομική βοήθεια, με δασκάλους, με ειδικά δελτία ομογενούς, με κάθε πρόσφορο μέσο! Κανένας δισταγμός, καμία ολιγωρία!