Όταν η κυβέρνηση και όλοι οι περί τον τουρισμό αρμόδιοι έλεγαν ότι η Ελλάδα πρέπει να εντάξει την ιστορία της στο τουριστικό προϊόν, δύσκολα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι κυριολεκτούν. Κι όμως, από ό,τι φαίνεται, το τουριστικό «πακέτο» περιλαμβάνει και αρχαία και ανασκαφές. Τουλάχιστον στην περίπτωση της Μεσσήνης. Όπως ανακοινώνει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), διαπίστωσε με έκπληξη ότι στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών υπάρχει ανάρτηση που προσκαλεί «ομάδες ενηλίκων ατόμων, που θα διαμένουν στη Μεσσηνία, να λάβουν μέρος στο προσεχές πρόγραμμα της ανασκαφής και συντήρησης στην Αρχαία Μεσσήνη (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014) έναντι συγκεκριμένου αντιτίμου». Στην ανακοίνωση του ΣΕΑ αναφέρεται επίσης ότι «γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα της Μεσσηνίας διαφημίζει το εν λόγω “τουριστικό πακέτο” στους πελάτες του, χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση ή άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού»!
Τρεις κίνδυνοι
Οι αρχαιολόγοι υπογραμμίζουν ότι η άδεια ανασκαφής, μελέτης και έρευνας δίνεται σε Ιδρύματα και φορείς (στην προκειμένη περίπτωση στην Αρχαιολογική Εταιρεία) για την προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και όχι για την απευθείας εξωθεσμική εμπορική εκμετάλλευσή τους! «Οι κίνδυνοι που συνεπάγεται η συμμετοχή ανθρώπων άσχετων με την αρχαιολογία στη διαδικασία της ανασκαφής, της αναστήλωσης ή της συντήρησης, είναι προφανείς: από την αλλοίωση της ανασκαφικής τεκμηρίωσης (που είναι η βάση της επιστημονικής έρευνας), μέχρι και τη λαθροχειρία από πλευράς συμμετεχόντων. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι η επιστημονική έρευνα να εκπέσει σε αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης, πόσο μάλλον εκμετάλλευσης από έναν ιδιώτη» σημειώνει ο ΣΕΑ, που ξεκαθαρίζει ότι: «είμαστε υπέρμαχοι του ανοίγματος της ανασκαφικής εμπειρίας στο κοινό […]
Τέτοιες δράσεις, που προφανώς πραγματοποιούνται δωρεάν από τους ίδιους τους ερευνητές, στόχο έχουν να φέρουν τους πολίτες σε επαφή με τη διαδικασία παραγωγής της επιστημονικής γνώσης και τις μεθόδους της αρχαιολογικής επιστήμης κι όχι να καταστήσουν την επιστημονική έρευνα σε “προσοδοφόρα ενασχόληση”».
«Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και τα κινητά αρχαία που έρχονται στο φως με τις ανασκαφές αποτελούν δημόσιο αγαθό […] δεν μπορεί να αποτελεί “πακέτο” πολυτελούς πολιτιστικού τουρισμού» τονίζουν οι αρχαιολόγοι, σημειώνοντας ότι: «Εκφράζουμε την ανησυχία μας για τη χαρακτηριστική άνεση με την οποία ένας ιδιώτης (ξενοδοχειακό συγκρότημα) θεωρεί ότι μπορεί να διαφημίζει “πακέτα” που περιλαμβάνουν “συμμετοχή σε ανασκαφή”, χωρίς καμία έγκριση από το ΥΠΠΟΑ. Ποιο είναι το επόμενο βήμα άραγε; Οι ιδιωτικές ανασκαφές στην αυλή των ξενοδοχείων;»
