Η μεγάλη εικόνα, όπως συνήθως προσδιορίζεται το γενικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο, ενδέχεται στην εκάστοτε συγκυρία να συμπυκνώνεται σε πιο εντοπισμένες ή πιο καθολικές στιγμές όξυνσης. Τέτοιοι σταθμοί, ενδεικτικά, υπήρξαν στην περασμένη τετραετία ο ξεσηκωμός των πλατειών, η πανελλαδική κινητοποίηση για το «μαύρο στην ΕΡΤ», η κατάληψη διαρκείας στη Χαλυβουργία. Σήμερα, σε φάση παρατεταμένης, πλήρως αναντίστοιχης με την κοινωνική κατάσταση, υποχώρησης των αντιστάσεων, μπορεί άραγε να αναγνωριστεί στον αγώνα των καθαριστριών μια εστία έκφρασης των βασικών διαχωριστικών γραμμών και αποκάλυψης του πυρήνα της καθεστωτικής πολιτικής;
Τα εγχώρια, κατ’ επίφαση δημοσιογραφικά, ήθη και έθιμα στα συστημικά ΜΜΕ δοξάζονται σε παραπολιτικά τέλματα, όμως η ωμή καταστολή συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του διεθνούς τύπου (ενδεικτικό το πρωτοσέλιδο στη διεθνή έκδοση των New York Times). Ναι, πράγματι, ο αγώνας των καθαριστριών έχει κατοχυρώσει με την αλήθεια και την εμμονή του μια υπόσταση που ξεπερνάει τα τετριμμένα συνδικαλιστικά όρια. Αξιωματικά λαμβάνει σήμερα κομβικό χαρακτήρα. Η κυβερνητική επιλογή μηδενικής ανοχής το αποδεικνύει, η ευρύτητα της κοινωνικής ευαισθητοποίησης το επιβάλλει.
Και τα κοινωνικά αντανακλαστικά αλληλεγγύης και η άτεγκτη ωμή κυβερνητική στάση χρήζουν εξηγήσεων. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να κρίνεται όσον αφορά τη… βιωσιμότητά της (υπάρχει κι αυτή η βιωσιμότητα, της συγκυβέρνησης πέραν της βιωσιμότητας του χρέους, υπάρχει επίσης η βιωσιμότητα της κοινωνίας, ακόμη ουσιωδέστερο όλων) αποκλειστικά και μόνο με κριτήρια εγχώριας μικροπολιτικής. Είναι, προφανώς, κρίσιμο το αν θα ευοδωθούν οι άθλιοι σχεδιασμοί εν είδη κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος, ενόψει της προεδρικής εκλογής. Όμως, μπορεί άραγε η συγκυβέρνηση να υπάρξει αλλιώς πώς, παρά ως πειθήνιο ενεργούμενο του καθεστώτος των επικυρίαρχων (Ε.Ε. – ΕΚΤ – ΔΝΤ); Μόνο υλοποιώντας όσα επιτάσσει το καθεστώς των Μνημονίων (επιτέλους, όλο και περισσότερο στην καθομιλουμένη των στελεχών της Αριστεράς υιοθετείται ο όρος, μακάρι κι όσα σηματοδοτεί), εξαργυρώνει η κυβέρνηση την χρηστική πολιτική της υπεραξία. Και δεν επαρκεί ο «προφανής» αντίλογος. Γιατί, διαφορετικά, σε ποια εναλλακτική λύση θα επένδυαν οι δανειστές, σε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;
Συχνά η περίοδος στην οποία βρισκόμαστε έχει αντιπαραβληθεί με την φάση της καταρρέουσας κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή. Ευρωεκλογές του 2009, ήττα με 4 ποσοστιαίες μονάδες, εσπευσμένο κλείσιμο της Βουλής και πρόωρες εκλογές. Μία πιο πρόσφατη όμως σύγκριση θα είχε τη σημασία της. Ο μεγάλος ξεσηκωμός στις πλατείες της χώρας, με επίκεντρο το Σύνταγμα, κλονίζει την κυβέρνηση Παπανδρέου. Εκείνο το δραματικό απόγευμα, στα μέσα του Ιούνη του 2011, «έπεσε» η κυβέρνηση, ναυάγησε η συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. του Α. Σαμαρά και τελικά προέκυψε ανασχηματισμένη κυβέρνηση του «όλου» ΠΑΣΟΚ, με τον Ευ. Βενιζέλο σε αναβαθμισμένο ρόλο. Η κατάληξη; Το απόλυτο φιάσκο, το πραξικόπημα στις Κάννες, κυβέρνηση Παπαδήμου με στήριξη Σαμαρά, το σφαγιαστικό PSI και το σαρωτικό εκλογικό αποτέλεσμα το Μάη του 2012.
Να γιατί, παρά τη συντριπτική λαϊκή αποδοκιμασία στις Ευρωεκλογές, ακόμα και οι θεατρινισμοί Λοβέρδου ή οι χειρισμοί Κικίλια που παρέπεμψε τον Ματατζή με τη σιδερογροθιά, προδίδουν την επικίνδυνη ακροβασία μιας διαρκώς κλυδωνιζόμενης κυβέρνησης. Εφεδρείες το βαθύ σύστημα (που δεν ορίζεται στα σύνορα της χώρας, ούτε περιορίζεται σε Βρυξέλλες και Βερολίνο) είναι βέβαιο πως θα επιστρατεύσει. Αυτόματη αντιστροφή… μονόδρομου προς κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μέσω ομαλής εκλογικής εναλλαγής, μάλλον δεν προκύπτει. Σε ποτάμια και λιμάνια οι προειδοποιητικές (ή μήπως τροχιοδεικτικές;) βολές θα έπρεπε να είχαν γίνει ήδη οδυνηρά αισθητές.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε πως η Αριστερά δεν πρόκειται με σταυρωμένα χέρια να παρακολουθεί απαθής το βιασμό της Δημοκρατίας. Οι καθαρίστριες δεν σταυρώνουν τα χέρια, δεν σκύβουν τη μέση, οι απολυμένοι της ΕΡΤ, ένα χρόνο τώρα, στέλνουν μήνυμα αντίστασης και αλληλεγγύης, η κοινωνία είναι βέβαιο πως αφουγκράζεται ακόμη. Αλλά ούτε μια δικαστική απόφαση που ταυτίζεται με έναν δίκαιο αγώνα δεν μπορεί να υλοποιηθεί στο καθεστώς των Μνημονίων. Υποθήκες λοιπόν και προμηνύματα. Για την Αριστερά, για τον κόσμο της, για τις αγωνίες και τις ανάγκες του λαϊκού κόσμου. Εδώ ορίζεται ο γνώμονας, εδώ πηγάζουν τα κριτήρια.