Του Δημήτρη Κοδέλα
Δεν στέγνωσε το μελάνι του τελευταίου νόμου-δώρο στους εργολάβους των δρόμων και ήρθαν νέες αυξήσεις στα διόδια.
Για να αντιμετωπιστεί η «ανωτέρα βία» (αυτό επικαλέστηκε το υπουργείο για να αναθεωρήσει τις Συμβάσεις Παραχώρησης), που εμπόδισε τους παραχωρησιούχους να υλοποιήσουν τις συμβάσεις που οι ίδιοι υπέγραψαν και οι οποίες προέβλεπαν ότι η ευθύνη χρηματοδότησης είναι αποκλειστικά δικό τους θέμα, ήρθε το «έξω από ‘δω» (αλλά πάντα χρήσιμο για τους εργολάβους) Δημόσιο να προσφέρει πακτωλό χρημάτων για να συνεχιστούν τα έργα ως δημόσια χρηματοδοτούμενα μεν, παραχωρημένα σε ιδιώτες, δε!
Έτσι, η ευθύνη χρηματοδότησης από δικό τους θέμα έγινε αποκλειστικά δικό μας θέμα.
Στη «σκληρή» αυτή διαπραγμάτευση φαίνεται ότι από τη μεριά του Δημοσίου δεν τέθηκε καν το ζήτημα των διοδίων. Η ανωτέρα βία που ασκείται στους πολίτες, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν από τα τέλη κυκλοφορίας και την ασφάλιση του οχήματός τους μέχρι το υπέρογκο κόστος διοδίων και καυσίμων, δεν φαίνεται να απασχόλησε τους διαπραγματευτές.
Η λειτουργία των διοδίων σε αυτού του τύπου τις συμβάσεις βασίζεται στην αρχή της πληρωμής από το χρήστη σημαντικού μέρους της κατασκευής και συντήρησης των αυτοκινητοδρόμων. Πρόκειται για ένα μοντέλο κοινωνικά άδικο που επιβαρύνει δυσανάλογα τα πιο φτωχά στρώματα. Για παράδειγμα, το κόστος διοδίων για τη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη (με επιστροφή) υπερβαίνει το 10% του κατώτατου μισθού ή αλλιώς αντιστοιχεί σε περίπου δύο ημερομίσθια. Και, φυσικά, δεν συζητάμε το τι σημαίνει για τους εργαζόμενους η διέλευση από 4-5 σταθμούς διοδίων για να πάνε στη δουλειά τους, όπως συμβαίνει στη Β.Α. Αττική.
Σκανδαλώδεις πρωτοτυπίες
Φτάσαμε, όμως, πέραν αυτής της αρχής που ρίχνει τα βάρη στους χρήστες επιβαρύνοντας δυσανάλογα τα πιο φτωχά στρώματα, να έχουμε και τις εξής σκανδαλώδεις πρωτοτυπίες:
α) Πληρώνουμε διόδια για δρόμους που χρησιμοποιούμε αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί τα έργα – ούτε καν στα αντίστοιχα τμήματα. Η αρχή που χρησιμοποιείται εδώ είναι «ο χρήστης προπληρώνει για έργο που ΘΑ κατασκευαστεί και στο μέλλον ΘΑ απολαύσει!».
β) Πληρώναμε διόδια για δρόμους όπου τα έργα έχουν παγώσει! Η αρχή που χρησιμοποιήθηκε εδώ είναι η αρχή «ο χρήστης πληρώνει, βρέξει-χιονίσει!».
γ) Ειδικά σε συνθήκες μαζικής φτωχοποίησης και με την παραμονή των διοδίων σε δυσθεώρητα ύψη, η αρχή τελικά που εφαρμόζεται είναι «ο χρήστης δεν μπορεί να είναι άνεργος, χαμηλόμισθος, φτωχός».
Ειδικά το τελευταίο, μετατρέπει τη μετακίνηση σε προνόμιο για λίγους παραβιάζοντας βασικές συνταγματικές αρχές όπως η αρχή της συνεισφοράς των Ελλήνων πολιτών «χωρίς διακρίσεις ανάλογα με τις δυνάμεις τους», καθώς και η ελεύθερη κίνηση των Ελλήνων πολιτών εντός της χώρας ελλείψει μάλιστα ασφαλών παράδρομων ή επιλογής άλλων μέσων μετακίνησης όπως το τρένο από το οποίο τα 2/3 της χώρας είναι αποκλεισμένα.
Αυτές τις μέρες, έρχονται μάλιστα νέες αυξήσεις καθώς και νέοι σταθμοί διοδίων. Όμως πέρα από τις αυξήσεις, που προκαλούν ολόκληρη την κοινωνία, έχουμε και σκανδαλώδεις, δήθεν μειώσεις! Αναφέρομαι στην Ε.Ο. Κορίνθου-Πατρών όπου το αντίτιμο μειώθηκε κατά 19%, από 3,10 σε 2,50 ευρώ, τη στιγμή που το προς κατασκευή έργο μειώθηκε κατά 60%, αφού με τις νέες συμβάσεις αφαιρέθηκαν τα 164 χλμ. Πάτρας-Τσακώνας κι έμειναν μόνο τα 120 χλμ. μέχρι την Πάτρα! Παράλληλα, η Ολυμπία Οδός αυξάνει τα διόδια από 3,20 σε 3,70 για τη διαδρομή Ελευσίνα-Αθήνα!
Το ζήτημα των αυτοκινητοδρόμων και των διοδίων είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς η όποια «ανάπτυξη» οργανώνεται με τέτοιο τρόπο και σε τέτοια κατεύθυνση ώστε οι εγχώριοι και υπερεθνικοί εργολάβοι, χωρίς κανένα ρίσκο, να απομυζούν άφθονο κρατικό χρήμα. Το ίδιο ισχύει και με τη διαχείριση απορριμμάτων, την ενέργεια, το νερό. Ένας «κρατισμός» της διαπλοκής που ιδιωτικοποιεί τα κέρδη και κοινωνικοποιεί κόστος, ρίσκα, ζημιές.
Κοινωνικοποίηση της χώρας
Μια μεγάλη αναγεννητική αλλαγή στη χώρα σημαίνει και μια πορεία κοινωνικοποίησης της ίδιας της χώρας της οποίας τα ιμάτια διαμοιράζονται στις οικονομικές ελίτ, σε funds και κάθε λογής αρπακτικά. Κοινωνικοποίηση των υποδομών, των αγαθών, της γης. Μια κοινωνικοποίηση η οποία δεν είναι κυρίως θέμα κάποιων νόμων αλλά προϋποθέτει την ολόπλευρη ενεργοποίηση του λαού μας ώστε να γίνει διαμορφωτής και πρωταγωνιστής μιας άλλης πορείας, για να σπάσει το σάπιο πολιτικό σύστημα της μίζας και της απομύζησης, για να υπάρξει δικαιοσύνη και πραγματική Δημοκρατία. Για να γίνει κυρίαρχος στον τόπο του και όχι μετανάστης σε άλλες πατρίδες ή ακόμα και στη δικιά του!
* Ο Δημήτρης Κοδέλας
είναι βουλευτής Αργολίδας του ΣΥΡΙΖΑ
