Μερικές σκέψεις με αφορμή τις ιδιωτικοποιήσεις στο Πολυτεχνείο Κρήτης
του Αλέξη Θεοδωρίδη
Με έγγραφο το οποίο αναρτήθηκε στο diavgeia.gov.gr, στις 31 Μαΐου, αναφέρεται ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της «Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας και του Τεχνολογικού Πάρκου του Πολυτεχνείου Κρήτης» διαθέτει για 25ετή μίσθωση και αξιοποίηση τα ακίνητα της Πρώην Μεραρχίας Κρητών και των Πρώην Φυλακών Στρατώνων στην εταιρεία με την επωνυμία Belvedere Μονοπρόσωπη ΕΠΕ, Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις (η οποία σχετίζεται και με την ισραηλινών συμφερόντων εταιρεία Ambassador Resisted) έναντι 8,9 εκατομμυρίων ευρώ. Στο κτίριο της Πρώην Μεραρχίας Κρητών στεγάζεται από το 2004 η κατάληψη Rosa Nera, η οποία πλέον αποτελεί και το κέντρο των σχετικών κινητοποιήσεων, συνελεύσεων και εκδηλώσεων.
Μετά την επισημοποίηση της ιδιωτικοποίησης των κτηρίων άνοιξε και δημόσια η αντιπαράθεση θέσεων και επιχειρημάτων σχετικά με αυτή την επιλογή. Στο παρακάτω σημείωμα θα γίνει λόγος όχι τόσο για το επίδικο ζήτημα αλλά για τον ίδιο το ρόλο του Ιδρύματος όπως διαφαίνεται σε αυτή τη συγκυρία.
Η αντιμετώπιση της επιστήμης και της έρευνας με όρους της αγοράς οδηγεί και στην αντιμετώπιση του συνόλου της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τους ίδιους όρους. Γιατί boutique ξενοδοχείο και όχι ένας ανοιχτός χώρος πολιτισμικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου; Τι σημαίνει η μία επιλογή για τους\τις φοιτητές\-τριες και για την κοινωνία, και τι σημαίνει η άλλη; Το Πολυτεχνείο ως επιχείρηση ενδιαφέρεται μόνο για τα οικονομικά οφέλη υπάγοντας κάθε άλλο ρόλο του σε αυτά. Το Πολυτεχνείο ως πυλώνας πολιτισμού και εκπαίδευσης (στο οποίο η οικονομική διάσταση θα υπηρετούσε τον καθαυτό ρόλο του και όχι το αντίστροφο) σίγουρα θα είχε άλλο λόγο και άλλες στοχεύσεις.
Η κουλτούρα του ανταγωνισμού
Η αγοραία αντίληψη της εκπαιδευτικής διαδικασίας συνεπάγεται και παραγωγή αντίστοιχων ιδεών στην πολυτεχνειακή κοινότητα. Παρά το στοιχείο της συνεργατικότητας που «από φύση» υπάρχει σε εκπαιδευτικές κοινότητες, αναπτύσσεται ως αυταπόδεικτη αξία και πρότυπο η κουλτούρα του ατομισμού και του ανταγωνισμού. Δε δίνεται έμφαση στη σφαιρική γνώση παρά μόνο στον εφοδιασμό με γνώσεις και δεξιότητες που κάνουν το άτομο «ανταγωνιστικό», δηλαδή επιθυμητό από την αγορά. Αυτό σημαίνει πως η αλληλοβοήθεια μετριάζεται ή αποκτά εργαλειακό χαρακτήρα, αφού όσο πιο λίγοι τόσο πιο «ανταγωνιστικοί». Η κριτική ικανότητα γίνεται περιττή και η δημιουργικότητα τοποθετείται στα στενά πλαίσια των προσταγών της αγοράς. Οι έννοιες του μηχανικού και της μηχανής αρχίζουν να μπερδεύονται. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να ιδωθεί και η αυξανόμενη εντατικοποίηση. Πόσο «καλούς» μηχανικούς βγάζει, από την άποψη της ουσιαστικής τεχνικής δεξιότητας μέχρι την ευρεία και κοινωνική ματιά για τα τεχνικά θέματα;
Η επιστήμη στην υπηρεσία της αγοράς παραιτείται από τον ρόλο ανασυγκρότησης της παραγωγής που θα μπορούσε να έχει σε μια χώρα που βιώνει τη μνημονιακή καταστροφή. Αντί τα Ιδρύματα να ασκήσουν κριτική στα υπάρχοντα μοντέλα ανάπτυξης και να διοχετεύσουν την γνώση που παράγεται στην υπόθεση της εύρεσης εναλλακτικών αντίθετων στην εξαρτημένη μεταπρατική οικονομία και βασισμένων στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, συμμετέχουν σε αυτή ως επιχειρηματίες που «πιάνουν την καλή». Στα Χανιά τον τελευταίο καιρό εμφανίζεται έντονα στεγαστικό πρόβλημα λόγω της υπέρμετρης τουριστικοποίησης. Η πόλη μετατρέπεται σε μεγάλο ξενοδοχείο και γίνεται αφιλόξενη για τους μη-ιδιοκτήτες κατοίκους της. Αντί λοιπόν το Πολυτεχνείο Κρήτης να ερευνήσει το τι πραγματικά προσφέρει και τι στοιχίζει στον τόπο και στους κατοίκους αυτή η άναρχη τουριστικοποίηση, επενδύει σε αυτή.
Ένας αντίστοιχος μηχανισμός
Η συγκεκριμένη λογική απαιτεί έναν αντίστοιχο διοικητικό μηχανισμό να την υπηρετεί. Επομένως, η αδιαφάνεια, οι κρυφές συνεδριάσεις και η κουλτούρα της σιωπής και ανοχής (που καλλιεργείται σε φοιτητές και καθηγητές) δεν είναι άξια απορίας. Ένα μέλος του ακαδημαϊκού προσωπικού που αντιτίθεται στην κουλτούρα και τις αποφάσεις του καθηγητικού κατεστημένου δεν πρέπει να προσμένει ακαδημαϊκή ανέλιξη. Από την άλλη μεριά η ακαδημαϊκή, οικονομική, ακόμα και πολιτική (*) ανέλιξη αποτελούν κίνητρα για τη στήριξη και υλοποίηση αυτών των αποφάσεων. Από τη στιγμή που ο φοιτητικός συνδικαλισμός είναι αναντίστοιχος των περιστάσεων, η φοιτητική κοινότητα οφείλει να εφεύρει τις αναγκαίες μορφές, να σκεφτεί και να υλοποιήσει τη δημοκρατία μέσα στο Ίδρυμα. Να απελευθερώσει το Πολυτεχνείο Κρήτης το οποίο τελεί υπό κατάληψη από ιδιοτελείς μηχανισμούς, καριερίστες και συμφέροντα.
Οι αδυναμίες και οι ελλείψεις της παραπάνω επιχειρηματολογίας αφορούν κυρίως την απουσία συγκροτημένης εναλλακτικής πρότασης στα αναφερθέντα επίπεδα. Αυτές πρέπει να προσανατολίσουν τη σκέψη και τη δράση μας ως φοιτητική κοινότητα το επόμενο διάστημα. Να προβληματιστούμε και να παλέψουμε για ένα δημοκρατικό Ίδρυμα που να αποτελεί πυλώνα ανασυγκρότησης της παραγωγής, της κοινωνίας, του πολιτισμού.
* Δείτε την ανακοίνωση του Πολυτεχνείου Κρήτης για το θάνατο του Κ. Μητσοτάκη και παλιότερη βράβευσή του, συνδιοργάνωση αθλητικής εκδήλωσης με το ΝΑΤΟ κοκ
