Για μια ακόμη φορά η κυβέρνηση, η Πολιτεία, η ΕΠΟ και οι ΠΑΕ είναι ανίκανες να διασφαλίσουν την ομαλή διεξαγωγή του ελληνικού πρωταθλήματος. Πρωταγωνιστές στο νέο επεισόδιο του σίριαλ «ελληνικό ποδόσφαιρο» είναι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, o Ολυμπιακός του Βαγγέλη Μαρινάκη και ο ΠΑΟΚ του Ιβάν Σαββίδη. Ο πόλεμος μεταξύ των δύο πρόεδρων είχε αυτή τη φορά μεγάλες πολιτικές προεκτάσεις. Έτσι και αλλιώς η σύγκρουσή τους δεν είναι αμιγώς ποδοσφαιρική αλλά έχει αρκετά ακόμα επίδικα. Η πλευρά Μαρινάκη, μετά την αλλαγή κυβέρνησης, θεωρεί ότι οι πολιτικές συνθήκες είναι πιο κατάλληλες για να καταφέρει ένα σοβαρό χτύπημα στον αντίπαλό της. Ενώ η πλευρά Σαββίδη ήταν, για ακόμα μια φορά, έκθετη για την υπόθεση πολυΐδιοκτησίας με τη Ξάνθη. Είχαμε έτσι τα πορίσματα της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού (ΕΕΑ) που εντόπισαν παραβάσεις και φωτογράφισαν ποινές υποβιβασμού για ΠΑΟΚ και Ξάνθη, για να ακολουθήσουν έπειτα οι μεγάλες αντιδράσεις. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν τις είχε μετρήσει ακριβώς ή μπορεί και να σύρθηκε σ’ αυτή την αντιπαράθεση από τις πρωτοβουλίες του Λ. Αυγενάκη. Και κάπου εκεί αρχίζουν οι κωλοτούμπες, μιας και ο στόχος είναι η ικανοποίηση όλων των εμπλεκόμενων. Ενώ διαγράφεται από ευρωβουλευτής ο Θ. Ζαγοράκης, ψηφίζεται στη Βουλή τροπολογία που νομοθετεί ότι οι παραβάσεις πολυϊδιοκτησίας θα τιμωρούνται πλέον με αφαίρεση βαθμών και όχι με υποβιβασμό. Η απώλεια ψήφων και το πολιτικό κόστος που θα πληρώσει στη Βόρεια Ελλάδα οδήγησαν σε τέτοιες σπασμωδικές κινήσεις που εξέθεσαν πολλαπλά την κυβέρνηση.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει «γραμμάτια» να εξοφλήσει προς τους ιδιοκτήτες των ΠΑΕ, αφού αυτοί αποτελούν πλέον οργανικό κομμάτι του. Τους στηρίζει και το στηρίζουν
Ακόμα ο πρωθυπουργός εξήγγειλε από το βήμα της Βουλής ότι θα έρθει σε συνεννόηση με την UEFA και τη FIFA με σκοπό τη σύνταξη μνημονίου ανάταξης και επανεκκίνησης για το ελληνικό ποδόσφαιρο – το ενδιαφέρον είναι ότι από αυτές τις συνεννοήσεις έχει αποκλειστεί ο υφυπουργός Αθλητισμού Λ. Αυγενάκης. Αν δεν συμμορφωθούν οι ΠΑΕ στη διαδικασία αθλητικού μνημονίου, τότε θα κινήσει διαδικασίες για να επιβληθεί ο αποκλεισμός των ελληνικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Την ίδια στιγμή ο Κ. Μητσοτάκης ξεχνάει ότι το ελληνικό ποδόσφαιρο βρίσκεται ήδη υπό ξένη εποπτεία χωρίς ως τώρα κανένα αποτέλεσμα. Ενώ και η τροπολογία που ψήφισε στη Βουλή η Ν.Δ. είναι αντίθετη όχι μόνο με το καταστατικό της ΕΠΟ αλλά και αυτά της UEFA και της FIFA. Γι’ αυτό και ο ΠΑΟΚ προσπαθεί να αποδείξει το διαβλητό της απόφαση της ΕΕΑ μήπως και γλυτώσει τις βαριές τιμωρίες.
Μύλος, με λίγα λόγια. Μια κυβέρνηση που καταπατά κάθε νομιμότητα στο όνομα της νομιμότητας. Βέβαια όλα αυτά δεν είναι καινούρια αφού το «έργο» παίζεται ξανά και ξανά τα τελευταία χρόνια. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί κανένας κυβερνητικός, πρώην ή νυν, δε θέλει να τα «βάλει» με τις μεγάλες ΠΑΕ και τους έμμισθους οπαδικούς στρατούς των προέδρων. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει «γραμμάτια» να εξοφλήσει προς τους ιδιοκτήτες των ΠΑΕ, αφού αυτοί αποτελούν πλέον οργανικό κομμάτι του. Τους στηρίζει και το στηρίζουν.
Ένας θεσμός του αθλητισμού βυθίζεται έτσι ολοένα και περισσότερο στη διαφθορά, τη σήψη και την απαξίωση. Η σημερινή κατάντια του ελληνικού ποδοσφαίρου είναι καθρέφτης της συνολικής διάλυσης πολλών πτυχών της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας. Η μαφιοποίηση του επαγγελματικού αθλητισμού είναι κομμάτι της γενικότερης μαφιοποίησης. Η υπέρμετρη ενδυνάμωση ολιγαρχών, καναλαρχών, ιδιοκτητών ΠΑΕ και οπαδικών στρατών δηλητηριάζει το πολιτικό κλίμα, κάνοντας τη χώρα να μοιάζει όλο και περισσότερο με «μπανανία» και προτεκτοράτο.
Το παρασιτικό σύμπλεγμα
Αν κάποιος δει τη βαθύτερη ουσία των όσων παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες με αφορμή τις εξελίξεις στο ποδόσφαιρο, θα βρεθεί απέναντι στο φαινόμενο μαφιοποίησης της πολιτικής ζωής. Σε προηγούμενο φύλλο του Δρόμου (φ. 368, 8/7/2017) είχαμε γράψει γι’ αυτό. Το γενικότερο ξεπούλημα των τελευταίων χρόνων, η κατάρρευση κοινωνικών δομών, η αποχώρηση του κράτους από μια σειρά πεδία, άνοιξε τον δρόμο σε κάθε είδους μαφίες και μαφιόζους να μεγαλουργήσουν. Με όχημα τις ποδοσφαιρικές ομάδες, αποκτήθηκε έλεγχος σε πόλεις ολόκληρες, με τρεις μάλιστα από αυτές (Πειραιάς, Νέα Φιλαδέλφεια, Βόλος) να διοικούνται από συγκεκριμένα συμφέροντα, βάζοντας στην άκρη τους πολιτικούς «διαμεσολαβητές».
Πολιτική διαδικασία και υπόκοσμος δημιουργούν ένα νέο, επικίνδυνο, παρασιτικό σύμπλεγμα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μεγέθυνε σε σημαντικό βαθμό τα φαινόμενα μαφιοποίησης. Η εναγώνια προσπάθεια αναζήτησης ερεισμάτων στον οικονομικό κόσμο οδηγούσε στην ανάγκη παραχωρήσεων σε όποιον ήταν διατεθειμένος να «επενδύσει» στην κυβέρνηση. Η προσπάθεια δημιουργίας ενός Συριζικού κράτους (μηχανισμού) ώστε να κρατηθεί ο έλεγχος και η παρουσία του Αλ. Τσίπρα έσπρωξε σε συμβιβασμούς και συμφωνίες με Μελισσανίδηδες, Μαρινάκηδες, Σαββίδηδες, που από υπόδικοι τη μια μέρα βρέθηκαν σε καίριες θέσεις του μιντιακού συστήματος την επόμενη. Το χρήμα, που έπρεπε να ρέει, υπάρχει σε αφθονία σε τέτοια περιβάλλοντα κι όχι στα κονδύλια από Ε.Ε, αφού οι συνθήκες σκληρής επιτροπείας επιβάλλουν να υπολογίζεται και το τελευταίο σεντ. Βέβαια, τα καλά φιλέτα παραμένουν πάντα αποκλειστικό προνόμιο των μεγάλων γεωπολιτικών παικτών και δυνάμεων. Μόνο που έτσι χάνεται εντελώς ο έλεγχος της πολιτικής διαδικασίας.
Πολιτικό σύστημα και ξεπεσμός
Οι πολιτικοί σχηματισμοί εκπροσωπούν συμφέροντα και διαμεσολαβούν οικονομικές δυνάμεις, μέσω της πολιτικής διαδικασίας και του ελέγχου της. Οι επιφανείς πολιτικοί της αστικής τάξης ήταν αυτοί που έθεταν κανόνες, ήξεραν να προωθούν τα διάφορα συμφέροντα, έκαναν επιλογές που μερικές φορές δεν άρεσαν σε τμήματα του κεφαλαίου. Προσπαθούσαν να δουν πιο συνολικά τα συμφέροντα της τάξης τους. Το ζήτημα του εάν ο έλεγχος της πολιτικής διαδικασίας θα είναι στο πολιτικό-κομματικό προσωπικό και τους πολιτικούς ηγέτες ή γενικά στις δυνάμεις της αγοράς, στον υπουργό Οικονομικών ή στο Γιούρογκρουπ και το Χίλτον, ή ακόμα χειρότερα σε ένα λαθροπολιτικό σύμπλεγμα έχει μεγάλη σημασία.
Ο ξεπεσμός της πολιτικής διαδικασίας στο σύμπλεγμα που αναφέρουμε δείχνει αδυναμία του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η αυταπάτη ότι θα «μανιπουλαριστεί» το σύμπλεγμα αυτό στη βάση των αναγκών της νέας κυβέρνησης Ν.Δ. δείχνει ήδη τα αδιέξοδα της.
Όμως ο ξεπεσμός αυτός ενδιαφέρει και όσους αγωνίζονται ενάντια στο καθεστώς. Γιατί η δημιουργία του συμπλέγματος αυτού έχει σημαντική ιδεολογική, διαβρωτική επίδραση στο λαό και τις υποτελείς τάξεις. Εθίζει στην αποδοχή των «προϊόντων του εγκλήματος», δυναμώνει στοιχειακές τάσεις στην παραβατικότητα, μετατρέπει εργαζόμενους, οπαδούς και πολίτες σε χειροκροτητές ολιγαρχών. Σαν η ζωή, η εργασία και το μέλλον να εξαρτώνται από τα διάφορα φέουδα κι όχι από το «κακό δημόσιο» που ξεχαρβαλώνεται διαρκώς.
«Η Ελλάδα χωρίζεται στα δύο»
Αυτό ήταν το σύνθημα του πανό με το οποίο έκαναν πορεία κάποιες χιλιάδες οπαδοί του ΠΑΟΚ την Πέμπτη που μας πέρασε. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί χρησιμοποιείται αυτό το διχαστικό και διχοτομικό σύνθημα σε μια περίοδο που η ακεραιότητα της χώρας ήδη βρίσκεται υπό απειλή.
Δεν αρκεί το «αντιδρούν οι χαζοί για τις ομάδες» για να περιγράψει αυτό που συμβαίνει σε μια μερίδα του κόσμου στη Θεσσαλονίκη και τη Β. Ελλάδα. Σε αυτό το σύνθημα, στη σύγκρουση Βορρά-Νότου, Αθήνας-Θεσσαλονίκης, βρίσκει στρεβλή έκφραση, το αίσθημα αδικίας που βιώνει ο κόσμος στη Β. Ελλάδα. Βέβαια η ίδια αυτή η αδιέξοδη λογική είναι που οδηγεί εν τέλει στην ενσωμάτωση της Β. Ελλάδας στο σύστημα του «κράτους των Αθηνών» στον ρόλο του διαρκώς ριγμένου.
Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, ολιγάρχες, παλιούς και νέους να παίζουν το χαρτί του τοπικισμού, προσπαθώντας να εμφανιστούν σαν τοπικοί σωτήρες. Ο σωτήρας του Πειραιά, του Βόλου, της Βόρειας Ελλάδας. Με όχημα κάποια ομάδα, οπαδικούς στρατούς, ΜΜΕ και στενές σχέσεις με το κομματικό σύστημα, έχουν χωρίσει την χώρα σε σύγχρονα φέουδα. Τα όσα ζούμε τελευταία είναι η κορυφή του παγόβουνου απ’ τον επιχειρηματικό πόλεμο συμφερόντων που εκφράζεται και μέσα από την αντιπαράθεση Μαρινάκη-Σαββίδη, και στο επίκεντρο έχει λιμάνια, ενεργειακούς δρόμους, διεθνή συμφέροντα κ.λπ.
Πίσω απ’ την αντιπαράθεση αυτή, φανερώνονται και διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα, και άξονες επιρροής κυρίως ΗΠΑ, Ρωσίας, αλλά και άλλων δυνάμεων (Γερμανία, Τουρκία, Κίνα). Όταν οι ισχυροί σε βλέπουν σαν χώρο, και οικόπεδο προς αξιοποίηση, είναι λογικό να υποδαυλίζουν διχαστικές λογικές και να ποντάρουν στους πολλούς εμφυλίους για να δημιουργήσουν χώρο για τα δικά τους συμφέροντα.
Βασική ευθύνη για την πυροδότηση αυτού του διχασμού φέρει το πολιτικό σύστημα. Και σε κάθε περίπτωση η αντιπαράθεση αυτή είναι επιζήμια για τη χώρα μας. Έχουμε την «κακιά συνήθεια» εμείς οι Έλληνες, όταν είμαστε εν όψει ενός μεγάλου εθνικού κινδύνου, να «σκοτωνόμαστε» μεταξύ μας. Σε μια εποχή που κρίνεται η βιωσιμότητα του Ελληνισμού σε Ελλάδα και Κύπρο, σε μια εποχή που απαιτεί εθνική ενότητα, όσοι παίζουν το χαρτί του διχασμού, παίζουν με τη φωτιά.