Αν κάποιος που μονάζει για χρόνια, οπότε δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στον κόσμο, αποφασίσει να επιστρέψει στα εγκόσμια και ρίξει μια ματιά στα πρωτοσέλιδα των πλέον «έγκυρων» εφημερίδων των ΗΠΑ, θα καταλάβει αμέσως ότι κάτι δεν πάει καλά στην ισχυρότερη δύναμη του πλανήτη μας. Ίσως δεν αντιληφθεί την παραδοχή ότι η βορειοαμερικανική υπερδύναμη όλο και δυσκολότερα μπορεί να επιβληθεί σε μια χαοτική διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα – αυτή η διαπίστωση δεν προορίζεται εξάλλου για ευρεία κατανάλωση… Όμως οι πολεμικοί τίτλοι όλων των βορειοαμερικανικών συστημικών ΜΜΕ κατά του Τραμπ θα του καταστήσουν σαφές ότι τα κέντρα ισχύος εντός των ΗΠΑ δεν έχουν πια μια στοιχειωδώς κοινή γραμμή σχετικά με το πώς να αντιμετωπίσουν αυτήν την ανομολόγητη αδυναμία. Έτσι, αντί με τον καιρό να καταλαγιάζει η δίχως ιστορικό προηγούμενο ανοιχτή αμφισβήτηση και επιχείρηση απονομιμοποίησης ενός εν ενεργεία προέδρου από συστημικές δυνάμεις, περιλαμβανομένων ισχυρών κύκλων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, αυτή διαρκώς δυναμώνει.
Για του λόγου το αληθές, ιδού μερικοί πρόσφατοι χαρακτηριστικοί τίτλοι βορειοαμερικανικών συστημικών ΜΜΕ: «Καθώς ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει την κλήση του [ειδικού ανακριτή] Μίλερ, ο Τραμπ καυχιέται για την ικανότητά του να λέει ψέματα» (The Washington Post). «Τα φτηνά ψέματα του Ντόναλντ Τραμπ είναι απόλυτα προβλέψιμα – και τρομακτικά» (CNN). «Μέσα σε ένα χρόνο, ο λαϊκιστής Πρόεδρος παραβίασε όλους τους κανόνες» (The Wall Street Journal). «Η εταιρεία του Τραμπ αναμεμειγμένη σε συμφωνία με πρώην πορνοστάρ» (The New York Times). «Ο Τραμπ χαρίζει ήδη στον Κιμ μια νίκη» (The Los Angeles Times). Όλα αυτά διανθίζονται με αναλύσεις –που δημοσιεύονται καθημερινά στα ίδια σοβαρά ΜΜΕ, κι όχι σε κάποια περιθωριακά έντυπα– για τη διαπλοκή του Τραμπ με Ρώσους πράκτορες που αλλοίωσαν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, την ανικανότητά του να αντιμετωπίσει απειλές στα ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ, την ανευθυνότητα που επιδεικνύει όταν κυβερνά μέσω του τουίτερ, και φυσικά μια ολόκληρη συζήτηση για το ποιος είναι ο πλέον πρόσφορος τρόπος απαλλαγής από τον «παρείσακτο» (διαρκώς τονίζεται ότι, σε αντίθεση με αυτόν, και οι 44 προκάτοχοί του είχαν πολιτική ή/και στρατιωτική προϋπηρεσία).
Ο ΥΠΕΞ της υπερδύναμης απολύεται μέσω… τουίτερ
Με το που ανέλαβε τα καθήκοντά του, στις 20 Ιανουαρίου του περασμένου χρόνου, ο Τραμπ «πλαισιώθηκε» θέλοντας και μη από στελέχη της εμπιστοσύνης του βαθέος κράτους. Όπως έδειξε ο χρόνος που μεσολάβησε, ανέχτηκε την παρουσία τους μόνο όσο δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς. Μέχρι σήμερα έχει απολύσει δεκάδες υφυπουργούς, ειδικούς συμβούλους και γραμματείς που διαφοροποιούνταν από τη γραμμή του ή δεν αφομοίωναν αρκετά γρήγορα τις κολοτούμπες του σε σημαντικά διεθνή ζητήματα (αρκετοί ακόμη έχουν εξαναγκαστεί σε παραίτηση λόγω της εμπλοκής τους σε υπό έρευνα υποθέσεις). Αλλά η πιο τολμηρή κίνησή του ήταν, οπωσδήποτε, η απόλυση –πάλι με μήνυμα στο τουίτερ– του ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον την περασμένη Τρίτη, και η αντικατάστασή του με τον μέχρι τώρα επικεφαλής της CIA, και έμπιστο του Τραμπ, Μάικ Πομπέο.
Η αποπομπή του Τίλερσον αποτελεί σαφή προειδοποίηση του Τραμπ προς το υπόλοιπο κυβερνητικό επιτελείο, ότι δεν θα ανέχεται αποκλίσεις στην πολιτική που χαράζει, ακόμη κι όταν αυτή αιφνιδιάζει τους πάντες
Οι σχέσεις του Τραμπ με τον Τίλερσον (και, σε μικρότερο βαθμό, με τον υπουργό Άμυνας Τζέιμς Μάτις) δεν ήταν ποτέ θερμές, παρόλο την προϋπηρεσία και των δύο στον «επιχειρηματικό κόσμο». Σε μια σειρά θέματα, όπως η κορεατική κρίση, και οι σχέσεις των ΗΠΑ με τις πετρομοναρχίες και η αντιμετώπιση του Ιράν, ο Τίλερσον κρατούσε πιο μετρημένη στάση. Έφτασε έτσι να θεωρείται… «περιστέρι», σε μόνιμη σύγκρουση με τον πολεμοχαρή γαμπρό του Αμερικανού προέδρου Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος συνεχώς έμπλεκε στα πόδια του Τίλερσον – ιδίως στα θέματα της Μέσης Ανατολής. Η αποπομπή του Τίλερσον αποτελεί σαφή προειδοποίηση του Τραμπ προς το υπόλοιπο κυβερνητικό επιτελείο, ότι δεν θα ανέχεται αποκλίσεις στην πολιτική που χαράζει, ακόμη κι όταν αυτή αιφνιδιάζει τους πάντες, περιλαμβανομένων και των στενότερων συνεργατών του. Αυτό συνέβη και με την αποδοχή της πρόσκλησης του Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ-ουν για διμερή συνάντηση κορυφής, ενώ μέχρι πριν λίγο (και σε αντίθεση με τον Τίλερσον) ο Τραμπ δήλωνε ότι «τελείωσε η εποχή της διπλωματίας» και απειλούσε να εξαφανίσει από προσώπου γης τη Βόρεια Κορέα.
Προς εμπορικό πόλεμο με τους πάντες;
Το ίδιο συνέβη με την απόφαση του Τραμπ να επιβάλει νέους προστατευτικούς δασμούς, αυτή τη φορά στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Μια κίνηση που πλήττει όχι μόνο την Κίνα αλλά και στενούς, υποτίθεται, συμμάχους των ΗΠΑ (με προσωρινή εξαίρεση μόνο του Καναδά και του Μεξικού). Αμέσως μετά «ευχαρίστησε για τις υπηρεσίες του» τον οικονομικό του σύμβουλο Γκάρι Κον, χρυσό παιδί της χρηματιστικής ολιγαρχίας και υποστηρικτή των πολιτικών της παγκοσμιοποίησης – μεταξύ άλλων είχε διατελέσει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της αμαρτωλής Goldman Sachs, και θεωρείται εμπνευστής της αντιδραστικής φορολογικής μεταρρύθμισης του Τραμπ. Με τέτοιο παρελθόν, ο Κον ήταν ανάμεσα σε αυτούς που αντιτάσσονταν σθεναρά στον «εθνικό προστατευτισμό» και προειδοποιούσε (μάταια) τον Τραμπ για τις «αρνητικές για όλους συνέπειες ενός διεθνούς εμπορικού πολέμου».
Επιστρέφοντας στις προεκλογικές διακηρύξεις του, που συνοψίζονταν στο σύνθημα εθνικής αναδίπλωσης «Πρώτα η Αμερική», ο Τραμπ προκαλεί βέβαια την οργή των πάντων. Πέρα από τους Κινέζους (που ήδη ετοιμάζουν αντίποινα) και τους Ευρωπαίους (που… παρακαλούν τον Τραμπ να τους εξαιρέσει «διότι είμαστε στενοί σύμμαχοι»!), ξεσηκώθηκαν και όλοι οι υπόλοιποι – περιλαμβανομένης της Λαγκάρντ και του Αζεβέντο, επικεφαλής αντίστοιχα του ΔΝΤ και του ΠΟΕ, δηλαδή δύο «ναών» της έμπρακτα αμφισβητούμενης από τον Τραμπ παγκοσμιοποίησης. Ακόμη και οι πιστοί κατά τα άλλα σύμμαχοι των ΗΠΑ Ιάπωνες εκδήλωσαν τη δυσφορία τους, με τον εκπρόσωπο του πρωθυπουργού Άμπε να ζητά (κι αυτός…) εξαίρεση των ιαπωνικών προϊόντων από τους δασμούς και τον ΥΠΕΞ Τάρο Κόνο να χαρακτηρίζει την απόφαση Τραμπ «λυπηρή» και να ανακοινώνει ότι «η Ιαπωνία θα αναγκαστεί να λάβει μέτρα κατά των ΗΠΑ».
«Ο φίλος του Πούτιν»
Μέχρι πού θα φτάσει η αμφισβήτηση και απονομιμοποίηση του Τραμπ από ισχυρά κέντρα εκτός και εντός ΗΠΑ, περιλαμβανομένου μεγάλου τμήματος του ρεπουμπλικανικού μηχανισμού και πολλών παραγόντων του χρηματοπιστωτικού συστήματος; Οι πανηγυρισμοί των συστημικών ΜΜΕ για την οριακή νίκη των Δημοκρατικών στις αναπληρωματικές εκλογές στην Πενσιλβάνια (προπύργιο του Τραμπ), οι συνεχιζόμενες επίσημες έρευνες για τη ρωσική ανάμειξη στην εκλογή Τραμπ (αυτήν την εβδομάδα ο ειδικός ανακριτής έστειλε κλήση στην εταιρεία του Τραμπ «να ανοίξει τα αρχεία της»), αλλά και η εντυπωσιακή προβολή των μαθητικών κινητοποιήσεων σε πολλές πολιτείες ενάντια στην οπλοκατοχή, δείχνουν ότι θα χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα για να επιτευχθεί ο στόχος της απαλλαγής από έναν πρόεδρο που θεωρείται «υπεύθυνος για την αυξανόμενη αναξιοπιστία των ΗΠΑ». Στη φωτογραφία, το έργο ενός Λιθουανού γραφίστα ο οποίος… εκλαϊκεύει τις κατηγορίες που αποδίδονται στον Τραμπ. Σύμφωνα με τα λόγια του Λιθουανού, «πρόκειται για πρόβλεψη ενός μέλλοντος που μπορεί να ζήσουμε»…
Πέφτει κανείς από τα σύννεφα;
Η τοποθέτηση του διευθυντή της CIA Πομπέο στη θέση του παυθέντος ΥΠΕΞ Τίλερσον και, ακόμη περισσότερο, η ανάληψη της διοίκησης της CIA από τη μέχρι τώρα υποδιευθύντρια Τζίνα Χάσπελ, θα αποτελέσει νέα ευκαιρία αντιπαράθεσης μεταξύ αντιμαχόμενων πτερύγων του βορειοαμερικανικού κατεστημένου. Ήδη πολλοί Δημοκρατικοί αλλά και Ρεπουμπλικάνοι, μέλη του Κογκρέσου (που πρέπει να εγκρίνει διορισμούς σε τέτοιες θέσεις), δηλώνουν ότι θα αποτρέψουν την τοποθέτηση της Χάσπελ επικεφαλής της CIA. Και τα μεγαλύτερα ΜΜΕ των ΗΠΑ από την περασμένη Τετάρτη θυμίζουν… αριστερίστικα έντυπα, καθώς εκδηλώνουν την ιερή τους αγανάκτηση λόγω της εμπλοκής της Χάσπελ σε βασανιστήρια κρατουμένων (ορθότερα, απαχθέντων) της CIA.
Πρόκειται για ρεσιτάλ υποκρισίας. Φυσικά και οι κατηγορίες που της αποδίδουν ευσταθούν 100%. Αλλά η Χάσπελ, και ολόκληρος ο μηχανισμός της CIA, δεν έκανε του κεφαλιού της. «Εκτελούσε εντολές»… Και είναι κοινό μυστικό ότι, από την ίδρυσή της και μέχρι σήμερα, η CIA αποτελεί την πλέον επικίνδυνη και δολοφονική κρατική οργάνωση σε διεθνές επίπεδο, ειδικευμένη σε γενοκτονίες, πραξικοπήματα, αιματηρές προβοκάτσιες, πατρονάρισμα τρομοκρατικών οργανώσεων, υποκίνηση πολεμικών συρράξεων, σχολές βασανιστών, μυστικά μπουντρούμια κ.ά., ων ουκ έστι αριθμός. Με αυτήν την έννοια, η Χάσπελ, με την… ευδόκιμη προϋπηρεσία δεκαετιών, αποτελεί τον κατάλληλο άνθρωπο στην κατάλληλη θέση. Εκτός κι αν αίφνης ο βορειοαμερικανικός ιμπεριαλισμός μετανόησε και αποφάσισε να μπει στον ίσιο δρόμο…