του Θέμου Χ. Στοφορόπουλου*
Η επίσκεψη του Ερντογάν φώτισε ξανά τον επεκτατισμό της τουρκικής αστικής τάξης σε βάρος της πατρίδας μας, όπως τον εκφράζουν και τον προωθούν οι εκάστοτε κυβερνήσεις της Άγκυρας. Πρόκειται για μια στρατηγική που στηρίζεται στην κατάργηση όσων συμφωνήθηκαν στην Λωζάννη το 1923.
Τότε, η Τουρκία είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα στην Κύπρο αναγνωρίζοντας την προσάρτησή της στη Βρετανία. Σήμερα, με ευθύνη και της αστικής Ελλάδας, ο «Αττίλας» πατάει με τη μπότα του το 40% της μεγαλονήσου, επιβάλλοντας εκεί εθνοκάθαρση και εποικισμό, ενώ απειλεί τις ελεύθερες περιοχές.
Τότε, η Τουρκία είχε ζητήσει να προσαρτήσει τη Σαμοθράκη και να έχουν «ουδέτερη και ανεξάρτητη πολιτική ύπαρξη» η Λήμνος, η Μυτιλήνη, η Χίος, η Σάμος και η Ικαρία. Στην Λωζάννη, αναγνωρίσθηκε, φυσικά, η πλήρης κυριαρχία της Ελλάδας σε όλα αυτά τα νησιά. Και η μεν Σαμοθράκη και η Λήμνος είχαν αφοπλισθεί ως μέρη του συστήματος των Στενών των Δαρδανελίων, το οποίο όμως επαναστρατικοποιήθηκε αργότερα, με τη Συνθήκη του Μοντρέ (1936). Για τα άλλα, τέσσερα, νησιά είχε προβλεφθεί, στη Λωζάννη, περιορισμός των εξοπλισμών τους, αλλά τέτοιος που να μην είναι «στο έλεος της Τουρκίας» (όπως λένε τα επίσημα πρακτικά). Όμως η Άγκυρα έτσι τα θέλει και τολμάει να ζητάει τον αφοπλισμό τους ακόμα και μετά την εισβολή της στην Κύπρο.
Με τη Συνθήκη Ειρήνης του 1923, η Τουρκία είχε παραιτηθεί, υπέρ της Ιταλίας, από κάθε δικαίωμα επί των Δωδεκανήσων. Αυτό, όμως, δεν εμπόδισε την τουρκική ηγεσία να επιδιώξει, το 1935 και το 1939, οριστική ή «προσωρινή» κατάληψή τους, ενώ, αφότου απελευθερώθηκαν, προβάλλει, υστερόβουλα και χωρίς καμία νομιμοποίηση, τη θέση ότι πρέπει να μην έχουν μέσα άμυνας.
Η Τουρκία στην Λωζάννη χρειάσθηκε να υποβάλει ειδικό αίτημα, και να το δικαιολογήσει με συγκεκριμένα επιχειρήματα, για να της δοθούν οι νησίδες που κείνται σε απόσταση τριών μιλίων από τις ακτές της. Τώρα όμως, εποφθαλμιά ελληνικά νησάκια τα οποία βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση και αποτελούν αναπόσπαστες συνιστώσες του ελληνικού αρχιπελάγους. Είναι η περίφημη θεωρία «των γκρίζων ζωνών» που επιχειρεί να εξαλείψει το άρθρο 12 της Συνθήκης Ειρήνης.
Η Τουρκία μετέρχεται απειλή και χρήση βίας όπως δείχνουν η κατοχή στην Κύπρο, το casus belli, η κρίση των Ιμίων, οι παραβιάσεις, οι αναβαθμίσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και η χρησιμοποίησή τους στη Συρία, αλλά και στο βόρειο Ιράκ όπου επίσης η Τουρκία επιδιώκει αναθεώρηση της Λωζάννης
Την παραβίαση της Λωζάννης στο Αιγαίο συμπληρώνει η έλλειψη συμμόρφωσης με τα διεθνώς καθολικά αποδεκτό Δίκαιο της Θάλασσας. Η Τουρκία, μας απειλεί με πόλεμο (casus belli) αν διευρύνουμε μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια την αιγιαλίτιδα ζώνη και τον αντίστοιχο εναέριο χώρο και βυθό της χώρας μας, αν και όπου θελήσουμε. Αλλά και στα χωρικά ύδατα ή στον εναέριο χώρο που τώρα έχουμε είναι χιλιάδες οι τουρκικές παραβιάσεις.
Επιπλέον, η Τουρκία δεν έχει ξεχάσει τη Δυτική Θράκη, την «ουδετεροποίηση» της οποίας απαιτούσε στην Λωζάννη. Σήμερα είναι φανερή η πρόθεσή της να εκμεταλλευθεί τη μουσουλμανική μειονότητα.
Τόσο στα σύνορα της Θράκης όσο και στις ακτές της Μικράς Ασίας βρίσκονται τουρκικές στρατιωτικές μονάδες με σαφή επιθετικό χαρακτήρα. Η Τουρκία μετέρχεται απειλή και χρήση βίας όπως δείχνουν η κατοχή στην Κύπρο, το casus belli, η κρίση των Ιμίων, οι παραβιάσεις, οι αναβαθμίσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και η χρησιμοποίησή τους στη Συρία, αλλά και στο βόρειο Ιράκ όπου επίσης η Τουρκία επιδιώκει αναθεώρηση της Λωζάννης. Την οποία, πάντως, έχει πετύχει απόλυτα στην Πόλη, στην Ίμβρο και την Τένεδο, απ’ όπου έχει διώξει τους Έλληνες.
Η πείρα διδάσκει ότι ως όργανα του τουρκικού επεκτατισμού θα λειτουργήσουν τόσο η συνεργασία τμημάτων του ελληνικού και του τουρκικού κεφαλαίου, όσο και «τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης» ή οι «διερευνητικές συνομιλίες» που διαβρώνουν τα ελληνικά δικαιώματα χωρίς να μειώνουν την τουρκική επιθετικότητα. Μόνον η πάλη των λαών στην Ελλάδα και στην Τουρκία μπορεί να τα προστατεύσουν.
* O Θέμος Χ. Στοφορόπουλος είναι πρώην Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο
