Του Λουκά Αξελού. Δεδομένης της πληθώρας των ζητημάτων που θα μπορούσε ο καθείς να θέσει ενόψει της πρώτης ουσιαστικής συνόδου της Κ.Ε. μετά το Συνέδριο, θέλω να σταθώ σε δύο, ουσιαστικά κατά τη γνώμη μου, σημεία που με τον Α ή Β τρόπο διαλανθάνουν της προσοχής μας ή τείνουν να υποτιμώνται.
Το πρώτο έχει να κάνει με το πρόσφατα διεξαχθέν Ιδρυτικό μας Συνέδριο. Σε σχέση με τη συνολική του αποτίμηση θα έλεγα ότι από τη μία θα πρέπει να αποφύγουμε τις εύκολες τοποθετήσεις, από την άλλη όμως πρέπει να προβούμε σε μια αξιολόγηση των θετικών και αρνητικών του. Με τη μορφή, λοιπόν, της απλής νύξης, παίρνοντας αφορμή τις όποιες επαφές μου με τους συνέδρους και τα μέλη μας, θα έλεγα ότι το Συνέδριο δεν διέψευσε ένα σημαντικό μέρος των φόβων τους ως προς την επίλυση των συσσωρευμένων υπαρκτών προβλημάτων. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι το ένα βήμα μπροστά δύο βήματα πίσω, είναι σταθερά ενταγμένο στην παράδοση της Αριστεράς. Ανήκα και ανήκω σε αυτούς που θεωρούν ως κεντρικό ζητούμενο την ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία/δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα. Η γνώμη μου εκ του αποτελέσματος είναι ότι ενώ προχωρήσαμε, ως ένα βαθμό, στον τομέα της αποτελεσματικότητας, αυτός δεν πραγματοποιήθηκε με την αποφασιστική κατοχύρωση των μεγάλων ιδεολογικών και πολιτικών προταγμάτων, την διεύρυνση και εμβάθυνση του πεδίου πολιτικής μας ανάλυσης ιδιαίτερα στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και τα καθόλου εθνικά ζητήματα, την προστασία της πολιτικής πανίδας και χλωρίδας και την ουσιαστικά κατοχυρωμένη λειτουργική δημοκρατική ζωή.
Ο Αλέξης Τσίπρας στην προηγούμενη Κ.Ε. επεσήμανε ορισμένες από αυτές τις πτυχές, τονίζοντας την ανάγκη ουσιαστικής αντιμετώπισής τους. Ας μην αφήσουμε να τις πάρει το ποτάμι. Τα προβλήματα σε εγκαταλείπουν όταν τα έχεις επιλύσει, ειδ’ αλλιώς θα τα βρίσκεις συνεχώς μπροστά σου.
Το δεύτερο αφορά το σημείο καμπής, αμηχανίας και αδιεξόδου που βρίσκεται, κατά την γνώμη μου, το λαϊκό κίνημα, με δεδομένη την λυσσαλέα αντίδραση των εχθρών μας και κατά πόσον ο ΣΥΡΙΖΑ στον οποίο προσβλέπουν μεγάλα τμήματα των υποτελών τάξεων, είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους.
Είναι ανάγκη χάριν της αλήθειας και μόνον να παραδεχτούμε ότι ο ριζοσπαστισμός, οι σημαντικοί κοινωνικοί και πολιτικοί αγώνες των ετών 2010-2012 έχουν υποχωρήσει. Και δυστυχώς έχουν υποχωρήσει χωρίς η Αριστερά να έχει επαρκώς αξιοποιήσει ένα σημαντικό μέρος αυτού του κεφαλαίου, είτε γιατί δεν το αντελήφθη, είτε γιατί υπήρξε επιφυλακτική απέναντί του, είτε και γιατί ήταν αντίθετη. Τα γεγονότα των πλατειών είναι νωπά και χαρακτηριστικά προσφερόμενα σε κριτική και αυτοκριτική.
Έτσι, υπό μία ορισμένη έννοια, τα πράγματα εξακολουθούν να είναι το ίδιο δύσκολα, με διάχυτη την πολυδιάσπαση, την κοινωνική σύγχυση, την απογοήτευση και την επιστροφή στις ατομικές λύσεις. Τρεισήμισι έτη μνημονίου με καθημερινή σώρευση ηττών και προβλημάτων. Εύλογο δεν είναι λοιπόν οι λαϊκές τάξεις να διερωτώνται πού είναι και τι κάνουν αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι σταθερά ενταγμένοι στο πλευρό τους;
Ο κόσμος, ανεξάρτητα από τις ευθύνες που ο ίδιος φέρει και φέρει πολλές, έχει -πάνω απ’ όλα- ως κεντρικό του ζήτημα, το ζήτημα της εμπιστοσύνης.
Πολύ απλά, ενώ δεν έχει τίποτα εναντίον μας, ενώ θα ήθελε να τα πάμε καλά, εν τούτοις εξακολουθεί να είναι επιφυλακτικός και προβληματισμένος με την στάση και την συμπεριφορά μας τόσο σε επίπεδο συγκεκριμένων καθαρών προτάσεων, όσο και σε επίπεδο δυνατότητας πρακτικής εφαρμογής τους.
Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι να διατυπώσουμε ένα καλό κείμενο απόφασης για να καταλάβουν οι λαϊκές τάξεις τις συνέπειες των μνημονίων τις οποίες υφίστανται.
Το ζήτημα είναι να αποκτήσει ο λαός την εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις πολιτικές εκείνες δυνάμεις που ταυτίζουν τα πεπρωμένα τους μαζί του.
Είναι μισή αλήθεια ότι ένα τμήμα του λαού απέχει επειδή αδιαφορεί, λουφάζει ή φοβάται. Η άλλη μισή είναι ότι δεν βλέπει, επί του παρόντος, καμία ουσιαστική εναλλακτική πρόταση. Πρόταση άμεση και απτή στα καυτά του προβλήματα.
Δείτε την αποδυνάμωση-συρρίκνωση τόσο του κινήματος των αγανακτισμένων, όσο και αυτού της ΕΡΤ, που μας αφήνει όμως, πρέπει να τονιστεί, και μια θετική παρακαταθήκη όχι πλέον στο πεδίο του αντιπαραγωγικού οικονομίστικου διεκδικητισμού, αλλά και της προσπάθειας εφαρμογής μιας άλλης λογικής, προάγγελου -ενδεχόμενα- της αναγκαίας κυοφορίας του δυϊσμού εξουσίας που πρέπει να διεκδικήσουμε σε όλες τις σφαίρες.
Συνειδητοποιούμε, άραγε, αυτό το έλλειμμα εμπιστοσύνης και τις αιτίες του;
Συνειδητοποιούμε ότι έχει να κάνει ενδεχόμενα με την ίδια την λειτουργία μας, που παρά τα θετικά της βήματα, σαφώς υπολείπεται των απαιτήσεων των καιρών;
Κοιτάξτε την προσέλευση κόσμου στις οργανώσεις μελών και θα δείτε ότι η ροή, η συμμετοχική διάθεση και ο ενθουσιασμός αντί να αυξάνουν, λόγω και της έντασης των προβλημάτων, βρίσκονται σε ένα στατικό επίπεδο με αυξανόμενα τα στοιχεία μεμψιμοιρίας και γκρίνιας. Πόσο μας ικανοποιεί αυτό;
Αρκετοί από εμάς πιστεύουμε στην αναγκαιότητα ενός νέου εθνικού και κοινωνικού μπλοκ, ενός ριζοσπαστικού πολιτικού ρεύματος που θα θέτει στο επίκεντρο της πολιτικής του την οικονομική, κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική διέξοδο, την επιβίωση -πάνω από όλα- της χώρας και του λαού μας και που θα συγκρουστεί μέχρι τέλους με τους επικυρίαρχους σπάζοντας τα μνημονιακά δεσμά.
Όμως, ειλικρινά, διερωτώμαι πόσο μπορεί να πραγματοποιηθεί ο στόχος αυτός με δεδομένη τη δυσπιστία, το έλλειμμα εμπιστοσύνης από πλευράς των λαϊκών τάξεων;
Να, λοιπόν, ένας σοβαρός λόγος που υπό μία ορισμένη έννοια ερμηνεύει το γιατί το ριζοσπαστικό-ανατρεπτικό ρεύμα δεν έχει υλοποιηθεί. Ο κόσμος ενστικτωδώς αντιλαμβάνεται ότι οι προτάσεις μας υπολείπονται στο δια ταύτα· σε συγκεκριμένες απαντήσεις που να οδηγούν σε συγκεκριμένες και αυστηρά ιεραρχημένες δράσεις.
Γνωρίζω ότι τα παραπάνω αδικούν ένα μέρος του κόσμου μας, που σε ορισμένους τομείς, οργανώσεις βάσης και συγκεκριμένες παρεμβάσεις έχει δώσει τον καλύτερό του εαυτό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, είναι ένα όλον που δεν επιτρέπεται να το τεμαχίσουμε σε «καλό» και σε «κακό». Υπό το βάρος αυτής της λογικής θα πρέπει, συνολικά και συλλογικά, να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητές μας, όσο ακόμα υπάρχει καιρός.
Ο Νικολάι Γκόγκολ έλεγε: Μην κατηγορείς τον καθρέφτη αν είσαι κακομούτσουνος.
Αλήθεια, έχουμε πρόβλημα και με τους καθρέφτες;
(Το παραπάνω άρθρο είναι η ομιλία του Λουκά Αξελού στην τελευταία Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ)
* Ο Λουκάς Αξελός είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ