Μια αποκαλυπτική, νοτιοαφρικανική ματιά στο κορυφαίο αθλητικό γεγονός. Του Πάτρικ Μποντ, Ντέρμπαν, Ν. Αφρική.
Στις 11 Ιουνίου, οι Νοτιοαφρικανοί άρχισαν να πανηγυρίζουν με έναν τρόπο που θύμιζε την απελευθέρωση του Απριλίου του 1994. Ασφαλώς είναι μεγάλη τιμή για τη νεαρή μας δημοκρατία να φιλοξενεί το πιο σημαντικό παγκόσμιο αθλητικό γεγονός, εκτός από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όλοι οι απλοί άνθρωποι που εργάστηκαν σκληρά για την προετοιμασία, αξίζουν ευγνωμοσύνη και υποστήριξη, όπως και οι εθελοντές.
Μεγεθυντικός φακός της πραγματικότητας
Ωστόσο, είναι ζωτικό να σταθμίσουμε τα ψυχολογικά οφέλη, έναντι του τεράστιου κοινωνικο-οικονομικού και πολιτικού κόστους. Ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς αθλητικογράφους, ο Ντέιβ Ζίριν, αποκάλεσε το νέο στάδιο του Ντέρμπαν, Μόουζες Μαμπίντα, το εκπληκτικότερο από όσα έχει δει ποτέ, αλλά επισήμανε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα: «Πρόκειται για μια χώρα όπου υπάρχει τρομερός πλούτος και τρομερή φτώχεια, δίπλα-δίπλα. Το Παγκόσμιο Κύπελλο αντί να βοηθά, αποτελεί, απλώς, μεγεθυντικό φακό κάθε ατέλειας αυτής της μετα-απαρτχάιντ κατάστασης».
Στο Ντέρμπαν, μπορεί να δει κανείς το χειρότερο πρόσωπό μας στο δημαρχείο, όπου ο διευθυντής του δήμου (στην πραγματικότητα εκτελεί χρέη δημάρχου) Μάικλ Σάτκλιφ έχει επανειλημμένα απαγορεύσει τις διαμαρτυρίες για την πολιτική που ακολουθεί εναντίον των φτωχών. Όπως έμαθε, εκ πείρας, ένας γνωστός δημοσιογράφος (Μόργκαν Κόλινς του eNews), καθώς τον οδηγούσαν στη φυλακή όταν αποπειράθηκε να κάνει ρεπορτάζ για την απεργία των νοσοκόμων, πριν από έξι εβδομάδες, η παραβίαση των συνταγματικών δικαιωμάτων από την Αστυνομία έχει γίνει συνήθεια εδώ.
Πρόσφατα, αξιωματούχοι της κρατικής Ασφάλειας ανέφεραν στο Κοινοβούλιο ότι θα αφαιρέσουν ακόμη περισσότερα δημοκρατικά δικαιώματα από τους δημότες, επιβάλλοντας μια ζώνη αποκλεισμού 10 χλμ. γύρω από το στάδιο Μαμπίντα.
Κατά τη διάρκεια του Ιουνίου-Ιουλίου, οι ακτιβιστές της πόλης μας θα μείνουν άναυδοι από το σοκ και το δέος που θα προκαλέσουν οι «σαρωτικές πτήσεις των μαχητικών αεριωθούμενων, οι κοινές συνοριακές φρουρές με γειτονικές χώρες, οι αστυνομικές συνοδείες των κρουαζερόπλοιων και οι ομάδες των φρουρών ασφαλείας με “διπλωματική εκπαίδευση”». Ο στόχος είναι να «εμποδιστούν οι εγχώριοι εξτρεμιστές, οι απεργίες και οι διαδηλώσεις των εργαζομένων στις υπηρεσίες», είπαν οι αξιωματούχοι της Ασφάλειας, στα υπναλέα μέλη του Κοινοβουλίου.
Πόσο γελοία μπορεί να γίνει μια κυβέρνηση; Τη Δευτέρα (7/6), οι υποστηρικτές του κυβερνώντος Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου στο Συνδικάτο Μεταφορών και Συνασπισμένων Εργατών είχαν κάθε λόγο να αρχίσουν τη μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία της Νότιας Αφρικής -έτσι την περιέγραψαν- όπως και οι διαμαρτυρόμενοι υπάλληλοι υπηρεσιών που γίνονται θύματα των διεφθαρμένων εργολάβων κατασκευής κατοικιών ή των καταστροφικών πυρκαγιών που προκαλούνται, γιατί δεν παρέχεται ηλεκτρικό στους φτωχούς.
Το να εξισώνονται οι μη βίαιες διαμαρτυρίες με τον «εξτρεμισμό» είναι μια παλιά παράνοια του απαρτχάιντ. Σύμφωνα με τον ηγέτη της Περιβαλλοντικής Συμμαχίας του Νότιου Ντέρμπαν, Ντες Ντ’ Σα: «Την Ημέρα της Νεολαίας, στις 16 Ιουνίου, οι πολίτες του Ντέρμπαν θα κάνουν μια ειρηνική πορεία προς το δημαρχείο. Η διαταγή του Σάτκλιφ να διωχτούν οι ψαράδες από τις ακτές, με συλλήψεις και αστυνομική βία, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι».
Eμπορευματοποίηση και κέρδη για τις ελίτ
Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την εμπορευματοποιημένη ζώνη του Μουντιάλ στο Ντέρμπαν, όπου τα δημοκρατικά δικαιώματα έχουν εξαφανιστεί, ανήκει στην ίδια τη ΦΙΦΑ (Διεθνή Ομοσπονδία Ποδοσφαιρικών Ενώσεων). Μόλις λίγες δεκάδες μέτρα από εκεί που ψάρευαν οι φτωχοί για να ζήσουν, θα εγκατασταθεί το ακριβό εισαγόμενο (γερμανικό) αντίσκηνο της ΦΙΦΑ που, προφανώς, θα το στήσει μια γερμανική οικοδομική εταιρία.
Η ΦΙΦΑ θα μονοπωλεί το στάδιο Μαντίμπα ακόμη και κατά το μέγιστο μέρος του χρόνου κατά τον οποίο δεν θα γίνονται αγώνες, αποκλείοντας τους επισκέπτες από τις εγκαταστάσεις του. Το προβλεπόμενο κέρδος από τους αγώνες: πάνω από 3 δισ. δολάρια. Η κηδεμονία της ΦΙΦΑ αποβαίνει επικίνδυνη για την οικονομία, κατέθεσε ο βουλευτής του ANC Shiaan-Bin Huang. Οι έφηβοι εργάτες της εταιρίας Fashion Plastic Products and Gifts στη Σαγκάη πληρώνονταν μόλις 3 δολάρια την ημέρα για να κατασκευάσουν τις μασκότ Zakumi, που θα μπορούσαν εύκολα να παραχθούν στα εργοστάσια της περιοχής μας, τα οποία παραμένουν αδρανή.
Ο τοπικός υπεύθυνος του Μουντιάλ, Ντάνι Τζόρνταν, προέβλεπε το 2005 ότι θα είχαμε 400.000 επισκέπτες. Στην πραγματικότητα ήρθαν οι μισοί και έτσι δημιουργήθηκαν προβλήματα υπερκορεσμού στην ξενοδοχειακή αγορά, μετά την ακύρωση του ενός τρίτου των δωματίων που είχε κλείσει το πρακτορείο Match της ΦΙΦΑ.
Τα ελάχιστα οφέλη, το μεγάλο κόστος και η λαϊκή αντίσταση
Τα οφέλη από το Μουντιάλ είναι ελάχιστα και το κόστος τεράστιο για τη χώρα. Οι εκτιμήσεις φτάνουν στο παράλογο νούμερο των 5 δισ. δολαρίων. Η οικονομική φάρσα μετατράπηκε σε πολιτική τραγωδία, αφού έγιναν τουλάχιστον δύο (δυνητικά περισσότερες) δολοφονίες έντιμων πολιτικών που επέκριναν τα συμβόλαια του Μουντιάλ στην πόλη Μπομπέλα, της επαρχίας Μπουμαλάνγκα. Πάνω από 1.000 μαθητές διαδήλωσαν γιατί τα σχολεία τους, στο χώρο των οποίων ανεγέρθηκε το στάδιο της πόλης, δεν πρόκειται να ξαναχτιστούν. Γίναμε μάρτυρες και άλλων διαμαρτυριών που σχετίζονται με το Μουντιάλ, εναντίον των δημοτικών αξιωματούχων στο Γιοχάνεσμπουργ, στο Ντέρμπαν και στο Κέιπ Τάουν από μικρεμπόρους, από κατοίκους της φτωχής συνοικίας Ριβερλέα, κοντά στο ποδοσφαιρικό γήπεδο του Γιοχάνεσμπουργκ, από εργάτες εναντίον οικοδομικών εταιριών και από ακτιβιστές τεσσάρων πόλεων εναντίον των εθνικών γραφειοκρατών, που προσπαθούν να χαράξουν ξανά τα όρια των επαρχιών τους για να μετατοπίσουν τους δήμους τους σε μια πιο πλούσια επαρχία.
Το Ντέρμπαν αποτελεί εξαιρετική περίπτωση για δύο λόγους: για το μεγαλειώδες νέο στάδιό του (που κόστισε 380 εκατ. δολάρια, 160 περισσότερα από όσα είχαν προϋπολογιστεί) και για την τεράστια αποδοκιμασία της γραφειοκρατίας και των εργολάβων οικοδομών. Ο Σάτκλιφ ευθύνεται, προσωπικά, για καταστροφές που στοίχισαν πολλά στην πόλη: για την ιδιωτικοποίηση των λεωφορείων, απ’ την οποία επωφελήθηκαν «ημέτεροι», για την αφαίρεση της γαλάζιας σημαίας από τις ακτές, λόγω μεγάλης συγκέντρωσης μικροβίων, επειδή δεν εφάρμοσε το πρόγραμμα καθαρισμού, για την προσπάθεια να αντικαταστήσει την παλιά ινδική αγορά με ένα εμπορικό κέντρο, για τις συνεχείς επιδοτήσεις μεγάλων έργων προς όφελος των ελίτ, για τις καταστροφές των υποδομών ύδρευσης/αποχέτευσης και για μια στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης που στηρίζεται στον αθλητικό τουρισμό σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής και αυξανόμενης ανόδου των φόρων αερομεταφορών, για να πούμε ελάχιστα. Το χειρότερο απ’ όλα, όπως έγραψε ο Ζίριν, είναι το «να βλέπουμε μια χώρα ήδη γεμάτη με θαυμάσια και χρησιμοποιήσιμα στάδια, να ξοδεύει σχεδόν 3 δισ. δολάρια σε νέες εγκαταστάσεις, με αδιανόητη σπατάλη πόρων». Οι αντιφάσεις είναι εμφανείς, όταν συγκρίνει κανείς το στάδιο Μαμπίντα -που οικοδομήθηκε δίπλα σε ένα γήπεδο του ράγκμπι, το οποίο θα μπορούσε να αναβαθμιστεί εύκολα και πολύ πιο φθηνά- με τις άθλιες παράγκες όπου ζουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, σε πάνω από εκατό πρόχειρους οικισμούς σε όλο το Ντέρμπαν. Τον περασμένο μήνα, οι κάτοικοι της συνοικίας Κέιτο Κρεστ επέζησαν της τέταρτης πυρκαγιάς μέσα στο 2010, στην οποία καταστράφηκαν 200 καταλύματα. Για άλλη μια φορά, ένας φούρνος που λειτουργούσε με παραφίνη αναφλέχθηκε, γιατί η πολιτική του δήμου είναι να μην παρέχει ηλεκτρισμό σε προσιτή τιμή για τους φτωχούς. Στην επαρχία μας, 49 έργα οικοδόμησης κατοικιών περιέχουν πάνω από 40.000 ελαττωματικά σπίτια, σύμφωνα με έρευνα της κυβέρνησης.
Η νέα πολιτική του δήμου είναι να αναθέσει σε ιδιωτική εταιρία συλλογής χρεών την επιβολή 9 εκατ. εκπρόθεσμων οφειλών σε 600 διαμερίσματα. Σύμφωνα με μια έκθεση του δήμου, οι εισπράκτορες του χρέους ήδη έχουν κάνει έξωση σε πολύ κόσμο, παρά τις προσπάθειες των ενοικιαστών «να πληρώσουν τους φόρους τους».
Ποιος, λοιπόν, αντιπροσωπεύει στο Ντέρμπαν τη βασική επιτροπή υποδοχής του Μουντιάλ; Η ελίτ της πόλης που την αποτελούν, κατά κύριο λόγο, παραδόπιστοι οι οποίοι παίζουν καλά το χαρτί της φυλής (ειδικότητα του Σάτκλιφ, παρ’ ότι είναι λευκός), πλουτίζουν και μιλούν σαν αριστεροί, ενώ πορεύονται προς τα δεξιά;
Ο Τρέβορ Φίλιπς, πρώην διευθυντής της πρώτης ποδοσφαιρικής ένωσης της Νότιας Αφρικής αναρωτιέται: «Τι στην ευχή θα κάνουμε ένα ποδοσφαιρικό στάδιο 70.000 θέσεων στο Ντέρμπαν, όταν τελειώσει το Μουντιάλ; Το Ντέρμπαν έχει δύο ποδοσφαιρικές ομάδες που τις παρακολουθούν λίγες χιλιάδες. Θα ήταν πιο λογικό να χτιστούν μικρότερα στάδια πιο κοντά στην ενδοχώρα όπου αγαπούν το ποδόσφαιρο και να χρησιμοποιηθούν τα υπόλοιπα χρήματα για να χτιστούν εγκαταστάσεις προπόνησης στις γειτονιές». Οι τοπικοί νικητές σ’ αυτό το Μουντιάλ δεν θα είναι οι ποδοσφαιριστές μας ούτε οι ομάδες του ράγκμπι, που οι αξιωματούχοι της πόλης πιστεύουν ότι θα γεμίζουν, κάποια μέρα, τα τεράστια στάδια, αλλά αντίθετα οι μεγάλες εταιρίες και οι πολιτικά διαπλεκόμενοι μαύροι διεφθαρμένοι επιχειρηματίες. Όταν τα φώτα σβήσουν και περάσει ο ποδοσφαιρικός ενθουσιασμός, και οι διαμαρτυρίες συνεχιστούν πιο επίμονα, οι τοπικές ελίτ θα συνειδητοποιήσουν ότι ήταν μεγάλο λάθος να διεξάγουν αυτούς τους αγώνες με τόσο επιζήμιο και αλαζονικό τρόπο. Θα μάθουν αυτό που εμείς ήδη γνωρίζουμε: το κυνηγητό του κέρδους και η αυθεντική χαρά που συνδέεται με το πιο αγαπημένο άθλημα στον κόσμο είναι πράγματα ασυμβίβαστα.
Μεγεθυντικός φακός της πραγματικότητας
Ωστόσο, είναι ζωτικό να σταθμίσουμε τα ψυχολογικά οφέλη, έναντι του τεράστιου κοινωνικο-οικονομικού και πολιτικού κόστους. Ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς αθλητικογράφους, ο Ντέιβ Ζίριν, αποκάλεσε το νέο στάδιο του Ντέρμπαν, Μόουζες Μαμπίντα, το εκπληκτικότερο από όσα έχει δει ποτέ, αλλά επισήμανε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα: «Πρόκειται για μια χώρα όπου υπάρχει τρομερός πλούτος και τρομερή φτώχεια, δίπλα-δίπλα. Το Παγκόσμιο Κύπελλο αντί να βοηθά, αποτελεί, απλώς, μεγεθυντικό φακό κάθε ατέλειας αυτής της μετα-απαρτχάιντ κατάστασης».
Στο Ντέρμπαν, μπορεί να δει κανείς το χειρότερο πρόσωπό μας στο δημαρχείο, όπου ο διευθυντής του δήμου (στην πραγματικότητα εκτελεί χρέη δημάρχου) Μάικλ Σάτκλιφ έχει επανειλημμένα απαγορεύσει τις διαμαρτυρίες για την πολιτική που ακολουθεί εναντίον των φτωχών. Όπως έμαθε, εκ πείρας, ένας γνωστός δημοσιογράφος (Μόργκαν Κόλινς του eNews), καθώς τον οδηγούσαν στη φυλακή όταν αποπειράθηκε να κάνει ρεπορτάζ για την απεργία των νοσοκόμων, πριν από έξι εβδομάδες, η παραβίαση των συνταγματικών δικαιωμάτων από την Αστυνομία έχει γίνει συνήθεια εδώ.
Πρόσφατα, αξιωματούχοι της κρατικής Ασφάλειας ανέφεραν στο Κοινοβούλιο ότι θα αφαιρέσουν ακόμη περισσότερα δημοκρατικά δικαιώματα από τους δημότες, επιβάλλοντας μια ζώνη αποκλεισμού 10 χλμ. γύρω από το στάδιο Μαμπίντα.
Κατά τη διάρκεια του Ιουνίου-Ιουλίου, οι ακτιβιστές της πόλης μας θα μείνουν άναυδοι από το σοκ και το δέος που θα προκαλέσουν οι «σαρωτικές πτήσεις των μαχητικών αεριωθούμενων, οι κοινές συνοριακές φρουρές με γειτονικές χώρες, οι αστυνομικές συνοδείες των κρουαζερόπλοιων και οι ομάδες των φρουρών ασφαλείας με “διπλωματική εκπαίδευση”». Ο στόχος είναι να «εμποδιστούν οι εγχώριοι εξτρεμιστές, οι απεργίες και οι διαδηλώσεις των εργαζομένων στις υπηρεσίες», είπαν οι αξιωματούχοι της Ασφάλειας, στα υπναλέα μέλη του Κοινοβουλίου.
Πόσο γελοία μπορεί να γίνει μια κυβέρνηση; Τη Δευτέρα (7/6), οι υποστηρικτές του κυβερνώντος Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου στο Συνδικάτο Μεταφορών και Συνασπισμένων Εργατών είχαν κάθε λόγο να αρχίσουν τη μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία της Νότιας Αφρικής -έτσι την περιέγραψαν- όπως και οι διαμαρτυρόμενοι υπάλληλοι υπηρεσιών που γίνονται θύματα των διεφθαρμένων εργολάβων κατασκευής κατοικιών ή των καταστροφικών πυρκαγιών που προκαλούνται, γιατί δεν παρέχεται ηλεκτρικό στους φτωχούς.
Το να εξισώνονται οι μη βίαιες διαμαρτυρίες με τον «εξτρεμισμό» είναι μια παλιά παράνοια του απαρτχάιντ. Σύμφωνα με τον ηγέτη της Περιβαλλοντικής Συμμαχίας του Νότιου Ντέρμπαν, Ντες Ντ’ Σα: «Την Ημέρα της Νεολαίας, στις 16 Ιουνίου, οι πολίτες του Ντέρμπαν θα κάνουν μια ειρηνική πορεία προς το δημαρχείο. Η διαταγή του Σάτκλιφ να διωχτούν οι ψαράδες από τις ακτές, με συλλήψεις και αστυνομική βία, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι».
Eμπορευματοποίηση και κέρδη για τις ελίτ
Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την εμπορευματοποιημένη ζώνη του Μουντιάλ στο Ντέρμπαν, όπου τα δημοκρατικά δικαιώματα έχουν εξαφανιστεί, ανήκει στην ίδια τη ΦΙΦΑ (Διεθνή Ομοσπονδία Ποδοσφαιρικών Ενώσεων). Μόλις λίγες δεκάδες μέτρα από εκεί που ψάρευαν οι φτωχοί για να ζήσουν, θα εγκατασταθεί το ακριβό εισαγόμενο (γερμανικό) αντίσκηνο της ΦΙΦΑ που, προφανώς, θα το στήσει μια γερμανική οικοδομική εταιρία.
Η ΦΙΦΑ θα μονοπωλεί το στάδιο Μαντίμπα ακόμη και κατά το μέγιστο μέρος του χρόνου κατά τον οποίο δεν θα γίνονται αγώνες, αποκλείοντας τους επισκέπτες από τις εγκαταστάσεις του. Το προβλεπόμενο κέρδος από τους αγώνες: πάνω από 3 δισ. δολάρια. Η κηδεμονία της ΦΙΦΑ αποβαίνει επικίνδυνη για την οικονομία, κατέθεσε ο βουλευτής του ANC Shiaan-Bin Huang. Οι έφηβοι εργάτες της εταιρίας Fashion Plastic Products and Gifts στη Σαγκάη πληρώνονταν μόλις 3 δολάρια την ημέρα για να κατασκευάσουν τις μασκότ Zakumi, που θα μπορούσαν εύκολα να παραχθούν στα εργοστάσια της περιοχής μας, τα οποία παραμένουν αδρανή.
Ο τοπικός υπεύθυνος του Μουντιάλ, Ντάνι Τζόρνταν, προέβλεπε το 2005 ότι θα είχαμε 400.000 επισκέπτες. Στην πραγματικότητα ήρθαν οι μισοί και έτσι δημιουργήθηκαν προβλήματα υπερκορεσμού στην ξενοδοχειακή αγορά, μετά την ακύρωση του ενός τρίτου των δωματίων που είχε κλείσει το πρακτορείο Match της ΦΙΦΑ.
Τα ελάχιστα οφέλη, το μεγάλο κόστος και η λαϊκή αντίσταση
Τα οφέλη από το Μουντιάλ είναι ελάχιστα και το κόστος τεράστιο για τη χώρα. Οι εκτιμήσεις φτάνουν στο παράλογο νούμερο των 5 δισ. δολαρίων. Η οικονομική φάρσα μετατράπηκε σε πολιτική τραγωδία, αφού έγιναν τουλάχιστον δύο (δυνητικά περισσότερες) δολοφονίες έντιμων πολιτικών που επέκριναν τα συμβόλαια του Μουντιάλ στην πόλη Μπομπέλα, της επαρχίας Μπουμαλάνγκα. Πάνω από 1.000 μαθητές διαδήλωσαν γιατί τα σχολεία τους, στο χώρο των οποίων ανεγέρθηκε το στάδιο της πόλης, δεν πρόκειται να ξαναχτιστούν. Γίναμε μάρτυρες και άλλων διαμαρτυριών που σχετίζονται με το Μουντιάλ, εναντίον των δημοτικών αξιωματούχων στο Γιοχάνεσμπουργ, στο Ντέρμπαν και στο Κέιπ Τάουν από μικρεμπόρους, από κατοίκους της φτωχής συνοικίας Ριβερλέα, κοντά στο ποδοσφαιρικό γήπεδο του Γιοχάνεσμπουργκ, από εργάτες εναντίον οικοδομικών εταιριών και από ακτιβιστές τεσσάρων πόλεων εναντίον των εθνικών γραφειοκρατών, που προσπαθούν να χαράξουν ξανά τα όρια των επαρχιών τους για να μετατοπίσουν τους δήμους τους σε μια πιο πλούσια επαρχία.
Το Ντέρμπαν αποτελεί εξαιρετική περίπτωση για δύο λόγους: για το μεγαλειώδες νέο στάδιό του (που κόστισε 380 εκατ. δολάρια, 160 περισσότερα από όσα είχαν προϋπολογιστεί) και για την τεράστια αποδοκιμασία της γραφειοκρατίας και των εργολάβων οικοδομών. Ο Σάτκλιφ ευθύνεται, προσωπικά, για καταστροφές που στοίχισαν πολλά στην πόλη: για την ιδιωτικοποίηση των λεωφορείων, απ’ την οποία επωφελήθηκαν «ημέτεροι», για την αφαίρεση της γαλάζιας σημαίας από τις ακτές, λόγω μεγάλης συγκέντρωσης μικροβίων, επειδή δεν εφάρμοσε το πρόγραμμα καθαρισμού, για την προσπάθεια να αντικαταστήσει την παλιά ινδική αγορά με ένα εμπορικό κέντρο, για τις συνεχείς επιδοτήσεις μεγάλων έργων προς όφελος των ελίτ, για τις καταστροφές των υποδομών ύδρευσης/αποχέτευσης και για μια στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης που στηρίζεται στον αθλητικό τουρισμό σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής και αυξανόμενης ανόδου των φόρων αερομεταφορών, για να πούμε ελάχιστα. Το χειρότερο απ’ όλα, όπως έγραψε ο Ζίριν, είναι το «να βλέπουμε μια χώρα ήδη γεμάτη με θαυμάσια και χρησιμοποιήσιμα στάδια, να ξοδεύει σχεδόν 3 δισ. δολάρια σε νέες εγκαταστάσεις, με αδιανόητη σπατάλη πόρων». Οι αντιφάσεις είναι εμφανείς, όταν συγκρίνει κανείς το στάδιο Μαμπίντα -που οικοδομήθηκε δίπλα σε ένα γήπεδο του ράγκμπι, το οποίο θα μπορούσε να αναβαθμιστεί εύκολα και πολύ πιο φθηνά- με τις άθλιες παράγκες όπου ζουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, σε πάνω από εκατό πρόχειρους οικισμούς σε όλο το Ντέρμπαν. Τον περασμένο μήνα, οι κάτοικοι της συνοικίας Κέιτο Κρεστ επέζησαν της τέταρτης πυρκαγιάς μέσα στο 2010, στην οποία καταστράφηκαν 200 καταλύματα. Για άλλη μια φορά, ένας φούρνος που λειτουργούσε με παραφίνη αναφλέχθηκε, γιατί η πολιτική του δήμου είναι να μην παρέχει ηλεκτρισμό σε προσιτή τιμή για τους φτωχούς. Στην επαρχία μας, 49 έργα οικοδόμησης κατοικιών περιέχουν πάνω από 40.000 ελαττωματικά σπίτια, σύμφωνα με έρευνα της κυβέρνησης.
Η νέα πολιτική του δήμου είναι να αναθέσει σε ιδιωτική εταιρία συλλογής χρεών την επιβολή 9 εκατ. εκπρόθεσμων οφειλών σε 600 διαμερίσματα. Σύμφωνα με μια έκθεση του δήμου, οι εισπράκτορες του χρέους ήδη έχουν κάνει έξωση σε πολύ κόσμο, παρά τις προσπάθειες των ενοικιαστών «να πληρώσουν τους φόρους τους».
Ποιος, λοιπόν, αντιπροσωπεύει στο Ντέρμπαν τη βασική επιτροπή υποδοχής του Μουντιάλ; Η ελίτ της πόλης που την αποτελούν, κατά κύριο λόγο, παραδόπιστοι οι οποίοι παίζουν καλά το χαρτί της φυλής (ειδικότητα του Σάτκλιφ, παρ’ ότι είναι λευκός), πλουτίζουν και μιλούν σαν αριστεροί, ενώ πορεύονται προς τα δεξιά;
Ο Τρέβορ Φίλιπς, πρώην διευθυντής της πρώτης ποδοσφαιρικής ένωσης της Νότιας Αφρικής αναρωτιέται: «Τι στην ευχή θα κάνουμε ένα ποδοσφαιρικό στάδιο 70.000 θέσεων στο Ντέρμπαν, όταν τελειώσει το Μουντιάλ; Το Ντέρμπαν έχει δύο ποδοσφαιρικές ομάδες που τις παρακολουθούν λίγες χιλιάδες. Θα ήταν πιο λογικό να χτιστούν μικρότερα στάδια πιο κοντά στην ενδοχώρα όπου αγαπούν το ποδόσφαιρο και να χρησιμοποιηθούν τα υπόλοιπα χρήματα για να χτιστούν εγκαταστάσεις προπόνησης στις γειτονιές». Οι τοπικοί νικητές σ’ αυτό το Μουντιάλ δεν θα είναι οι ποδοσφαιριστές μας ούτε οι ομάδες του ράγκμπι, που οι αξιωματούχοι της πόλης πιστεύουν ότι θα γεμίζουν, κάποια μέρα, τα τεράστια στάδια, αλλά αντίθετα οι μεγάλες εταιρίες και οι πολιτικά διαπλεκόμενοι μαύροι διεφθαρμένοι επιχειρηματίες. Όταν τα φώτα σβήσουν και περάσει ο ποδοσφαιρικός ενθουσιασμός, και οι διαμαρτυρίες συνεχιστούν πιο επίμονα, οι τοπικές ελίτ θα συνειδητοποιήσουν ότι ήταν μεγάλο λάθος να διεξάγουν αυτούς τους αγώνες με τόσο επιζήμιο και αλαζονικό τρόπο. Θα μάθουν αυτό που εμείς ήδη γνωρίζουμε: το κυνηγητό του κέρδους και η αυθεντική χαρά που συνδέεται με το πιο αγαπημένο άθλημα στον κόσμο είναι πράγματα ασυμβίβαστα.
*Ο Π. Μποντ διευθύνει το Κέντρο της Κοινωνίας των Πολιτών του Πανεπιστημίου KwaZulu-Natal. Ολόκληρο το άρθρο του δημοσιεύεται στο ηλεκτρονικό περιοδικό Counterpunch, 11-13 Ιουνίου.
Σχόλια
