Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Παρακολουθούν τους παγετώνες
Επιτυχώς εκτοξεύτηκε το Σάββατο από την Καλιφόρνια ο δορυφόρος Ice, Cloud and land Elevation Satellite-2 (ICESat-2) της NASA, με σκοπό τη μέτρηση και την παρακολούθηση των παγετώνων της Γης με άνευ προηγουμένου ακρίβεια.
Ο δορυφόρος εκτοξεύτηκε από το Space Launch Complex-2 στην αεροπορική βάση Βάντεμπεργκ με τον πύραυλο Delta II της United Launch Alliance, και επίγειοι σταθμοί στο Σβάλμπαρντ της Νορβηγίας έλαβαν σήμα από το σκάφος περίπου 75 λεπτά αργότερα. Σύμφωνα με τη NASA λειτουργεί όπως προβλεπόταν και κινείται σε τροχιά γύρω από τη Γη από πόλο σε πόλο, σε ύψος466 χιλιομέτρων.
«Με αυτή την αποστολή συνεχίζουμε την εξερεύνηση των απομακρυσμένων πολικών περιοχών του πλανήτη και αυξάνουμε το επίπεδο κατανόησής μας ως προς το πόσο οι εν εξελίξει αλλαγές στους πάγους που καλύπτουν τους πόλους και αλλού επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων ανά τον κόσμο, τώρα και στο μέλλον» είπε ο Τόμας Ζούρμπουχεν της NASA.
Το ICESat-2 φέρει ένα μεμονωμένο όργανο, το Advanced Topographic Laser Altimeter System (ATLAS), το οποίο θα ενεργοποιηθεί περίπου δύο εβδομάδες μετά τη λήξη των αρχικών δοκιμών του σκάφους. Μετά το ICESat-2 θα αρχίσει να δουλεύει πάνω στην επιστημονική του αποστολή, δηλαδή τη συλλογή δεδομένων επαρκών για να μετρηθεί η ετήσια μεταβολή ύψους των παγετώνων της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής, με ακρίβεια επιπέδου απόκλισης μέχρι τεσσάρων χιλιοστών (το πάχος ενός μολυβιού).
Τα υψηλής ανάλυσης δεδομένα θα βοηθήσουν στην καταγραφή των αλλαγών στους πόλους της Γης, θα βελτιώσουν τις προβλέψεις ως προς τις μεταβολές στη στάθμη της θάλασσας, σε σχέση με το λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική και γενικά θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν τους μηχανισμούς που οδηγούν στη μείωση των επιπλεόντων όγκων πάγου, καθώς και το πώς η απώλεια αυτών των θαλασσινών πάγων επηρεάζει τον ωκεανό και την ατμόσφαιρα.
Τρόφιμα για πέταμα
Τα τρόφιμα που πετιούνται στα σκουπίδια μπορεί να αυξηθούν κατά 1/3 σε ολόκληρο τον κόσμο έως το 2030 και να ξεπεράσουν τους 2 δισ. τόνους ετησίως, με αξία 1,5 τρισ. δολαρίων. Ο ΟΗΕ έχει θέσει στόχο τη μείωση κατά το ήμισυ της απώλειας και της απόρριψης τροφίμων έως το 2030. Θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν σχεδόν 700 δισ. δολάρια από αυτή την απώλεια. Ο κόσμος θα καταφέρει να βρεθεί τουλάχιστον στα μισά του δρόμου για να πετύχει τον στόχο του να μειωθεί κατά 50% η ποσότητα των τροφίμων που καταλήγει στα σκουπίδια ως το 2030. «Χρειαζόμαστε μια αλλαγή στη στάση μας ως προς το πέταμα φαγητού. Νομίζω ότι χρειάζεται να φτάσουμε στο σημείο που απλώς θα θεωρείται απαράδεκτο να πετιέται φαγητό στα σκουπίδια», λέει η Λ. Γκούντγουϊν, του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Πόρων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Όταν αυξάνεται η θερμοκρασία
Η αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα, κατά 1ο C τα τελευταία 30 χρόνια, έχει ως αποτέλεσμα να επιταχύνεται η ανάπτυξη των φυτών και η εξατμισοδιαπνοή. Αυτό έχει επίπτωση στα σιτηρά, καθώς δεν καταφέρνουν να «ψωμώσουν» και να αποκτήσουν εκείνα τα θρεπτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ποιότητά τους. Επίσης έχουμε γενικευμένη εγκατάλειψη καλλιεργήσιμων εκτάσεων λόγω υπογονιμότητας και ερημοποίησης: Εγκαταλείφθηκαν δύο εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ μόλις τα τελευταία 3 χρόνια εγκαταλείφθηκαν περίπου 200.000 στρέμματα στη Θεσσαλία, λόγω της έλλειψης ενός οργανωμένου σχεδίου!
Καθηγητής Ν. Δαναλάτος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Γ. Κολλάτος. thessaliatv.gr
Τα έντομα, ως μεζέδες…
Ακρίδες, τριζόνια και αλευροσκούληκα έχουν ήδη επιτραπεί ως τροφές στην Ελβετία και εντάσσεται η «εκτροφή» τους για πρώτη φορά στις αγροτικές δραστηριότητες, που επιδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό! Σύμφωνα με το σκεπτικό της νέας στρατηγικής αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον η σημασία των εντόμων στο διαιτολόγιό μας, αλλά και στην κτηνοτροφία. «Είναι προς το συμφέρον των αγροτών να προβλέπουν εγκαίρως τις μελλοντικές διατροφικές συνήθειες και να προσαρμόζονται στις ανάγκες της αγοράς», είπε ο Ουρς Σνάιντερ, αντιπρόεδρος της ελβετικής ομοσπονδίας αγροτικών συλλόγων. Θεωρείται πάντως ότι τα έντομα θα αξιοποιηθούν λιγότερο στο διαιτολόγιο ανθρώπων και περισσότερο ως ζωοτροφή, εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης, που μπορεί να υποκαταστήσει ή να συμπληρώσει τη σόγια και άλλες ζωοτροφές.
Neue Zürcher Zeitung
Κατά της φτώχειας, αλλά με ποιο τίμημα;
«Είμαστε έτοιμοι να δρομολογήσουμε μια σύγχρονη και δυναμική εταιρική σχέση με τους εταίρους μας στην Αφρική, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό. Αυτή η νέα εταιρική σχέση θα αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την από κοινού αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων, από την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας μέχρι την ειρήνη, την ασφάλεια, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη βιώσιμη ανάπτυξη για όλους»… Τάδε έφη ο Ν. Μίμιτσα, επίτροπος Διεθνούς Συνεργασίας της E.E., 22/6/2018. Όλες οι χώρες είναι πρώην αποικίες των Ευρωπαίων αποικιοκρατών, που έχουν ειδικές συμβάσεις, χωρίς δασμούς. Και επειδή δεν παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα προς τα βιομηχανικά, όλα καλά για τους Βορειοευρωπαίους. Όμως επειδή παράγουν αγροτικά προϊόντα ανταγωνιστικά προς του Νοτιοευρωπαίους, είναι αντιμέτωπες π.χ. με τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα…
Μετεωρίτες στη Σελήνη
Το πρόγραμμα παρατήρησης NELIOTA του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) κατέγραψε μία φωτεινή λάμψη πρόσκρουσης από μετεωροειδή που έπεσε στην επιφάνεια της Σελήνης.
Γι’ αυτή την καταγραφή χρησιμοποιήθηκε ένα εξειδικευμένο όργανο με ψηφιακές κάμερες τελευταίας τεχνολογίας στο τηλεσκόπιο του ΕΑΑ, στο Κρυονέρι Κορινθίας. Η λάμψη καταγράφηκε σε 12 διαδοχικές εικόνες και διήρκησε 0,4 δευτερόλεπτα.
Το ερευνητικό πρόγραμμα NELIOTA του ΕΑΑ αναπτύχθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και είναι το πρώτο διεθνώς που μπορεί να εκτιμήσει τη θερμοκρασία αυτών των λάμψεων πρόσκρουσης.
Το NELIOTA χρησιμοποιεί ένα αναβαθμισμένο τηλεσκόπιο με διάμετρο κατόπτρου 1,2 μέτρων του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του ΕΑΑ κοντά στο Κρυονέρι, σε υψόμετρο 900 μέτρων, στο όρος Κυλλήνη. Ένα αυτοματοποιημένο λογισμικό αναλύει το βίντεο της παρατήρησης και εντοπίζει τις τυχόν λάμψεις στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι κάμερες είναι εφοδιασμένες με κατάλληλα φίλτρα που επιτρέπουν την εκτίμηση της θερμοκρασίας των λάμψεων της πρόσκρουσης.
Το NELIOTA ενδιαφέρει τον ESA, ο οποίος παρακολουθεί τα ουράνια αντικείμενα, τους αστεροειδείς, κομήτες και μετεωρίτες που πλησιάζουν τη Γη και μπορεί να πέσουν πάνω της. Γι’ αυτό τον σκοπό μελετά τη συχνότητα και την κατανομή της πτώσης των μετεωριτών και άλλων τέτοιων μικρών αντικειμένων στην επιφάνεια της Σελήνης.
Στο πλαίσιο του προγράμματος NELIOTA καταγράφονται αυτόματα οι προσκρούσεις στο φεγγάρι, ακόμη και των πολύ μικρών μετεωριτών βάρους λίγων γραμμαρίων, οι οποίες προκαλούν αχνές αναλαμπές, διάρκειας μικρότερης του ενός δευτερολέπτου.
Στην επιφάνεια της Γης φθάνουν μόνο πιο μεγάλοι μετεωρίτες, καθώς οι μικρότεροι καίγονται στην ατμόσφαιρα κατά την πτώση τους. Όμως στη Σελήνη, που δεν έχει ατμόσφαιρα, είναι δυνατό με το κατάλληλο τηλεσκόπιο να παρατηρήσει κανείς και τους παραμικρούς μετεωρίτες να πέφτουν στην επιφάνειά της και αφήνουν το αποτύπωμά τους.
Οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν πόσο συχνά πέφτουν τέτοια σώματα και πόσο απειλητικά μπορεί να είναι για έναν δορυφόρο σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη ή για μία μελλοντική διαστημική αποστολή της ESA.
Πηγή: neliota.astro.noa.gr/ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
