Σήμερα στην Ελλάδα ο λαός, μέσα από μεγάλες κινητοποιήσεις εδώ και πολλούς μήνες, στοχοποιεί το ειδικό καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί στη χώρα, το καθεστώς της τρόικας και των μνημονίων, το καθεστώς της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης. Οι μεγάλες λαϊκές συγκεντρώσεις δονούνται από συνθήματα όπως «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία, η χούντα δεν τελείωσε το ‘73» ή «Όχι νέα κατοχή-έξω οι τροϊκανοί». Καταλαβαίνει ο λαός ότι ουσιαστικά μας κυβερνά μια χούντα, ότι αποφάσεις για το μέλλον μας λαμβάνονται στις Βρυξέλλες, την Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, ότι έχει καταλυθεί κάθε έννοια δημοκρατίας και ανεξαρτησίας, ότι για να πληρωθούν οι τοκογλύφοι δανειστές θα πρέπει να οδηγηθούμε εμείς -και κυρίως οι επόμενες γενιές- στον κοινωνικό καιάδα. Παράλληλα, ο λαός στοχοποιεί το σάπιο πολιτικό σύστημα της διαφθοράς, της διαπλοκής με την κάθε Siemens και της τυφλής υποταγής στα τελεσίγραφα των διεθνών τοκογλύφων και των ιμπεριαλιστών. Κυριαρχούν στις μεγάλες λαϊκές συγκεντρώσεις τα συνθήματα «Κλέφτες, κλέφτες», «Οι προδότες στο Γουδί», οι μούντζες απέναντι στη Βουλή, αλλά βέβαια και οι ελληνικές σημαίες, ως σύμβολο αντίστασης στην ταπείνωση, ως σύμβολο διεκδίκησης της εθνικής αξιοπρέπειας.
Όλα αυτά, ενώ απηχούν τη λαϊκή συνείδηση, ενώ είναι σε κάθετη ρήξη με το σχέδιο του ιμπεριαλισμού για την Ελλάδα που, υποτακτικότατα, υλοποιεί ο ντόπιος μεγαλοαστισμός, δυστυχώς, είναι ξένα στη μεγάλη πλειοψηφία της Αριστεράς. Ένας λαός σε πορεία προς τον ξεσηκωμό μπορεί να φέρει μια μεγάλη, ριζική -και εφικτή- αλλαγή, μια μεταπολίτευση του λαού. Μια μεγάλη ανατροπή, με προμετωπίδα τη δημοκρατία, την ανεξαρτησία, την επιβίωση και την απαλλαγή από τη θηλιά του χρέους. Στην Αριστερά όμως τι συμβαίνει; Άλλοι, λόγω συστημισμού, δεν θέλουν την ανατροπή, θέλουν ομαλές εξελίξεις, επικεντρώνουν όχι στον παλλαϊκό ξεσηκωμό αλλά πάση θυσία στις εκλογές. Άλλοι πάλι, λόγω υποκειμενισμού, δεν θέλουν αυτήν την ανατροπή, μια ανατροπή με δημοκρατικό, ανεξαρτησιακό περιεχόμενο. Τους ξενίζει. Θέλουν μια ανατροπή όπως την είχαν εδώ και δεκαετίες στο μυαλό τους, «με μιας» του συνόλου του καπιταλιστικού οικοδομήματος, πράγμα το οποίο ούτε έγινε ποτέ στην ιστορία ούτε μπορεί να γίνει.
Το σχέδιο της Αριστεράς, σήμερα, οφείλει να συγκροτηθεί από την εξέλιξη της λαϊκής συνείδησης, όπου έχει πλέον κατοχυρωθεί η στοχοποίηση του ειδικού καθεστώτος της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης, καθώς και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Αυτή η εξέλιξη, που δεν υπήρχε παλιότερα, είναι ένα νέο καθοριστικής σημασίας δεδομένο και καλεί στο να εντοπίσουμε συγκεκριμένα ποιες είναι οι κεντρικές αιχμές -όχι βέβαια η ολοκληρωτική εκπλήρωση- του δημοκρατικού ανεξαρτησιακού προτάγματος σήμερα. Παρακάτω μια πρώτη προσέγγιση:
1.Το γκρέμισμα του καθεστώτος της τρόικας, των μνημονίων και των ντόπιων στηριγμάτων του με πρώτο το σάπιο πολιτικό σύστημα. Η πλήρης ακύρωση όλων των συμβάσεων, όλων των ρυθμίσεων, όλου του ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου, της κατά μέτωπο της επίθεσης στη ζωντανή εργασία
2.Η πολιτική καταδίκη, ακόμη όμως και η παραδειγματική δικαστική τιμωρία όλων όσων υπηρέτησαν από θέσεις ευθύνης αυτό το καθεστώς, αλλά και γενικότερα όλων όσοι οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Ριζικό χτύπημα στην καθεστωτική σαπίλα, διαφθορά και διαπλοκή πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου. Κάθαρση του δημόσιου χώρου από τη διαφθορά, άμεση θεσμοθέτηση πρώτων βημάτων κοινωνικού ελέγχου (π.χ. όλες οι λειτουργίες, οι αποφάσεις, τα οικονομικά αποτελέσματα στο Διαδίκτυο), παραπέρα διαμόρφωση δομών και λειτουργιών στην κατεύθυνση ενός «νέου δημόσιου» με κοινωνικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό και κοινωνικό έλεγχο.
3. Άμεση αποκατάσταση πολιτικών ελευθεριών του λαού, ελευθερία οργάνωσης του λαού και αποφασιστικά δικαιώματα στις μορφές που παίρνει αυτή. Μέτρα ώστε να μπορεί ο λαός να ασχολείται με τα κοινά, να «σηκωθεί από τον καναπέ», δημοψηφίσματα για όλα τα σημαντικά θέματα με αίτημα των πολιτών. Ελεύθερες διαδηλώσεις, σπάσιμο της κρατικής τρομοκρατίας, κατάργηση κατασταλτικών μονάδων, κατάργηση μυστικών υπηρεσιών και χαφιεδισμού. Ελεύθερος συνδικαλισμός, σπάσιμο της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και τρομοκρατίας, απαγόρευση και διάλυση φασιστικών και παρακρατικών μηχανισμών.
4. Ελεύθερη πληροφόρηση και ενημέρωση, απαγόρευση στο μεγάλο κεφάλαιο να έχει ΜΜΕ, κοινωνικοποίηση των ΜΜΕ, άνοιγμά τους σε συνδικάτα, κοινωνικές οργανώσεις, λαϊκές δυνάμεις.
5. Δήλωση μη αναγνώρισης του δημόσιου χρέους που βρίσκεται στα χέρια τραπεζών, αγορών, ΕΚΤ, ΔΝΤ, μεγάλων ιμπεριαλιστικών χωρών, ξένων και ντόπιων πλουτοκρατών, γιατί ακριβώς αυτοί είναι που ευθύνονται για το χρέος. Άμεση παύση πληρωμών στους τοκογλύφους δανειστές. Διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και επιστροφή του κατοχικού δανείου. Διεκδίκηση επιστροφής πληρωμών από πανωτόκια της χρεομηχανής, αλλά και από αποικιοκρατικές συμβάσεις σε βάρος του Δημοσίου.
6. Ελεύθερες και τίμιες εκλογές. Ανάδειξη Συντακτικής Συνέλευσης, που θα αποφασίσει το νέο Σύνταγμα, μέσα από μια παλλαϊκή δημοκρατική διαβούλευση.
7. Οργάνωση και κινητοποίηση του λαού μέσα από πρωτότυπες μορφές δικτύωσης και αλληλεγγύης, για να δοθεί άμεση και πρακτική λύση στο ζήτημα της επιβίωσης.Άμεση αντιμετώπιση της φτώχειας, της πείνας, των επιδημιών και των αρρωστιών και του πολύπλευρου κοινωνικού αποκλεισμού. Να μη στερηθεί τα βασικά ούτε ένας άνθρωπος ούτε ένα παιδί ούτε ένας νέος εργαζόμενος ούτε ένας συνταξιούχος. Απαγόρευση των πλειστηριασμών για τα μικρά και μεσαία εισοδήματα. Πρώτα βήματα αποκατάστασης της ζωντανής εργασίας: Για όλους εργασία, αξιοπρέπεια, ασφάλιση και πρόνοια.
8. Πέρασμα των τραπεζών σε δημόσιο έλεγχο -καθώς ήδη με τον πακτωλό των δισ. που σκανδαλωδώς τους έχουν δοθεί θα μπορούσαν να έχουν εξαγοραστεί από το Δημόσιο (και μάλιστα… πολλές φορές). Ακόμη, δήμευση της περιουσίας όλων όσων λήστεψαν το δημόσιο πλούτο, είτε απολαμβάνοντας υπερτιμολογημένες κρατικές προμήθειες είτε παίρνοντας μίζες είτε μη πληρώνοντας φόρους κεφαλαίου (ακόμη και αυτούς τους ελάχιστους που προβλέπονται). Αναγκαστικά μέτρα (έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων, αναδρομική φορολόγηση μεγάλου κεφαλαίου, ακόμη και συλλήψεις κ.λπ.) προκειμένου να «γυρίσουν πίσω τα κλεμμένα» (ή όσο περισσότερα γίνεται από αυτά). Σε άμεση συσχέτιση: ανακούφιση των μικρών και μεσαίων νοικοκυριών από το βραχνά των ιδιωτικών χρεών.
9. Δρομολόγηση των πρώτων βημάτων της παραγωγικής ανασυγκρότησης, με στόχο την κάλυψη της εσωτερικής αγοράς, πρώτ’ απ’ όλα στον τομέα της διατροφής, της ενέργειας, του φάρμακου κ.λπ. Συγκράτηση όλου του επιστημονικού δυναμικού στη χώρα, όχι στη μετανάστευσή του, αξιοποίησή του στην ανασυγκρότηση των παραγωγικών τομέων, των κοινωνικών τομέων και του τομέα της Έρευνας. Δασμολόγηση όλων των προϊόντων που προέρχονται από χώρες με εξευτελιστικές συνθήκες εργασίας.
10. Διεκδίκηση ισότιμης διεθνούς θέσης, αλληλεγγύη με όλους τους λαούς του κόσμου, περιφερειακές συνεργασίες ειδικά σε Μεσόγειο και Βαλκάνια, περιφρούρηση της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Άρνηση να χρησιμοποιείται η χώρα ως ορμητήριο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων με τις ξένες βάσεις και τις στρατιωτικές διευκολύνσεις.
Όλο αυτό το πλέγμα διεκδικήσεων και κατευθύνσεων δεν αποτελεί ένα πακέτο «θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό». Η κοινωνική αντιπαράθεση για την κατοχύρωσή του, απέναντι στον ιμπεριαλισμό και τον αστισμό, θα είναι οξύτατη. Δεν μπορεί παρά να επιβληθεί μέσα από έναν παλλαϊκό ξεσηκωμό, μέσα από μεγάλους αγώνες και μεγάλες θυσίες.
Από την άλλη μεριά, μπροστά σε αυτήν τη δυνατότητα (ναι, πια μιλάμε για δυνατότητα!) είναι πραγματικά μεμψιμοιρία, να κριτικάρει κανείς ότι δεν στοχοποιείται συνολικά και «με μιας» το γκρέμισμα του καπιταλιστικού συστήματος στην Ελλάδα. Ναι, έτσι είναι. Αλλά τι απαντάμε; Πρώτον, είναι τεράστιο λάθος να εστιάζει κανείς π.χ. στη διαγραφή του χρέους, στην έξοδο από την Ευρωζώνη, στις εθνικοποιήσεις και στην αναδιανομή του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου, και να «ξεχνά»(!) τις πολιτικές προϋποθέσεις. Να αγνοεί δηλαδή το γκρέμισμα του ειδικού καθεστώτος και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Και επιπλέον να το θεωρεί σαν κάτι απλό, ανούσιο, ίσως και ενσωματώσιμο. Πρόκειται για οικονομισμό, σωστότερα για οικονομισμό στο τετράγωνο! Δεύτερο, είναι άκρατος υποκειμενισμός να θεωρεί κανείς ως μικρής σημασίας αυτό το τεράστιο βήμα στη λαϊκή συνείδηση, τη στοχοποίηση του ειδικού καθεστώτος και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Και να ζητά να δικαιωθεί η υποκειμενική του υπερ-επαναστατική φρασεολογία για συνολική ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος «με μιας», αδιαφορώντας αν αυτό μπορεί να κατοχυρωθεί στη λαϊκή συνείδηση. Τρίτο, είναι στενόμυαλη ιδεοληψία να μην αντιλαμβάνεται κανείς ότι ένας λαός, εξεγερμένος και πεισμωμένος, ανοίγοντας το δρόμο για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική διέξοδο της χώρας, πετυχαίνοντας αυτό που σήμερα θέλει και ποθεί, τη μεταπολίτευση του λαού, στη συνέχεια θα μπορεί να ανοίξει ακόμη βαθύτερες προοπτικές και δεν θα είναι καθόλου εύκολο να τον σταματήσουν οι συστημικές δυνάμεις.
Συμπερασματικά, το αίτημα για πραγματική Δημοκρατία δεν είναι ένα «πακέτο θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό» αλλά ένα πολύ προωθητικό, αντισυστημικό αίτημα, «κοντινό» στη λαϊκή συνείδηση. Πετυχαίνοντας αυτό που είναι σήμερα το πιο προχωρημένο σημείο του ορατού πολιτικού ορίζοντα, τη μεταπολίτευση του λαού και κάνοντας όλη την αναγκαία δουλειά ζύμωσης και υποδομής μέσα έναν λαό που βρίσκεται σε αναβρασμό (π.χ. συνολική ρήξη με ιμπεριαλισμό, ΝΑΤΟ, Ε.Ε., ευρώ, δυνατότητα παραγωγικής ανασυγκρότησης και αυτοδύναμης ανάπτυξης, νέα κοινωνική υπευθυνοποίηση, νέα σχέση ατομικού – συλλογικού νέου τύπου οργάνωση της παραγωγής όχι με βάση το κέρδος κ.λπ.), τότε και μόνον τότε, ανοίγονται σε επόμενη φάση νέες μεγάλες δυνατότητες βαθύτερης αντιπαράθεσης με το σύστημα της εξάρτησης, της εκμετάλλευσης και του πολέμου. Πρόκειται για μια εφικτή πορεία. Θα συνεχίσει, άραγε, η Αριστερά να την υποτιμά;
