Μέσα στους δύο τελευταίους μήνες τέσσερα κόμματα προχώρησαν σε συνέδρια, με σκοπό να προσανατολιστούν με βάση τα τρέχοντα ζητήματα και τις –όπως όλα δείχνουν– επερχόμενες εκλογές. Συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά τους Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, οι εσωτερικές τους διαδικασίες προσπάθησαν να αναμετρηθούν με βάση τις επόμενες εκλογές όπου πιθανότατα δεν θα υπάρχει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Έτσι, την ίδια στιγμή που καλλιεργείται από διάφορους παράγοντες η ιδέα μιας κυβέρνησης συνεργασίας, ενδεχόμενο που φαίνεται πως προκρίνει και ο ξένος παράγοντας για τη χώρα, οι ηγεσίες των τριών κομμάτων επιχειρούν να διαχειριστούν αυτό το ενδεχόμενο. Με την έννοια αυτή τα συνέδρια τους είχαν στόχο την εσωτερική συσπείρωση ή και το ξεκαθάρισμα αλλά και τη διαμόρφωση του αναγκαίου προεκλογικού προφίλ.
H Ν.Δ.
Το συνέδριο της Ν.Δ. δεν είχε τόσο στόχο το εσωτερικό μέτωπο, όσο την συσπείρωσή της και τη διαμόρφωση του προεκλογικού προφίλ της. Έτσι την επόμενη περίοδο θα προσπαθήσει να αντιπαρατεθεί με τη διαφαινόμενη φθορά, αντιπαραθέτοντας ένα αφήγημα παραγωγής έργου σε δύσκολες συγκυρίες και σε κρίσιμα ζητήματα όπως η εξωτερική πολιτική. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ήδη ο κ. Μητσοτάκης συχνά αναφέρεται στις συμφωνίες για την οριοθέτηση ΑΟΖ, στην κρίση του Έβρου. Ειδικό ρόλο θα παίξει η διαφήμιση της πρόσδεσης στο άρμα των ΗΠΑ, που αντανακλάται στις καλές σχέσεις, και πλασάρεται από τη Ν.Δ. ως κεντρικός παράγοντας για την ασφάλεια της χώρας. Σε αυτό το πεδίο η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αποσπάσει ό,τι μπορεί τους επόμενους μήνες, ώστε να το εντάξει στον απολογισμό της. Επιπλέον, ακόμη και για δύσκολα ζητήματα όπως η πανδημία ή οι πυρκαγιές του προηγούμενου καλοκαιριού στην Εύβοια, επιχειρείται να προβληθεί ένα προφίλ σοβαρότητας και συνέπειας, εν αντιθέσει με «το τι θα είχε συμβεί αν ήταν κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ». Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά ζητήματα, η Ν.Δ. φαίνεται να ποντάρει σε μια καλή τουριστική περίοδο που θα ανακουφίσει ορισμένα κοινωνικά στρώματα, ώστε έπειτα να μπορεί να λανσάρει πως παρά τις δυσκολίες, έδωσε οικονομικές ενισχύσεις όλη την προηγούμενη περίοδο. Εν γένει, φαίνεται πως θα επιχειρηθεί η προβολή ενός απολογισμού που να μπορεί να συγκινήσει μερίδα του ακροατηρίου της δεξιάς, με βασικά συστατικά ότι η κυβέρνηση μπόρεσε να «ανταπεξέλθει» σε εσωτερικές δυσκολίες των οποίων η ρίζα δεν βρίσκονταν σε εξωτερικούς και άρα ανυπερβλήτους παράγοντες. Παράλληλα να πει ότι στα εθνικά ζητήματα έγιναν σημαντικές κινήσεις που προωθούν τη σταθερότητα και την ασφάλεια. Αν και αυτό το εγχείρημα θα τεθεί σε δοκιμασία την αμέσως επόμενη περίοδο, τόσο από τις επιπτώσεις της ενεργειακής και οικονομικής κρίσης όσο και από τις νέες θαλάσσιες έρευνες που η Τουρκία έχει προγραμματίσει για το καλοκαίρι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Στο φόντο της άτυπης προεκλογικής περιόδου το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και η εκλογή του κ. Τσίπρα από τη βάση του κόμματος ήρθε για να ξεκαθαρίσει εσωτερικά προβλήματα, να παγιώσει την παντοδυναμία του προέδρου και να αντιπαρατεθεί με την ανοδική τάση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Από τη μια το αποτέλεσμα της εκλογής προέδρου, αναδεικνύει τον Τσίπρα ως τον μοναδικά και αδιαμφισβήτητο αρχηγό, ασχέτως του αποτελέσματος των επερχόμενων εκλογών, από την άλλη η ίδια η διαδικασία εκλογής αλλάζει περεταίρω το προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ, καθιστώντας τον και τυπικά ένα κλασικό συστημικό κόμμα. Σε ό,τι αφορά τους εσωκομματικούς συσχετισμούς, πέρα από τους «προεδρικούς», σημαντικό έδαφος έχουν κερδίσει και οι πασοκογενείς, καταλαμβάνοντας σημαντικές θέσεις, πράγμα που θα αποτελέσει και ένα ανάχωμα απέναντι στο ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ, σε ότι αφορά την μάχη για την κεντροαριστερά. Σε επίπεδο πολιτικής ατζέντας, η αξιωματική αντιπολίτευση σκοπεύει να στηριχθεί στην κυβερνητική φθορά και να ασκεί κριτική σε διαχειριστικό καθαρά επίπεδο, σε ό,τι αφορά διάφορες διαπραγματεύσεις και τη διαχείριση προβλημάτων, όπως η ενεργειακή κρίση και η πανδημία. Με τον τρόπο αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αμφισβητεί τον προσανατολισμό της χώρας σε βασικά ζητήματα αλλά προβάλλει σαν μια προοδευτικότερη και αποτελεσματικότερη διαχειριστική δύναμη. Παράλληλα, σε επίπεδο πολιτικού λόγου, το όποιο προοδευτικό στοιχείο θα εντοπίζεται κυρίως στο επίπεδο δικαιωματικών διεκδικήσεων και μεταρρυθμίσεων.
Το «ακραίο κέντρο» έχει καταφέρει να διαταχθεί ώστε να διαχειριστεί την ενδεχόμενη αδυναμία σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, συμφωνώντας μάλιστα στους βασικούς άξονες για τον γενικό προσανατολισμό της χώρας
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
Δεδομένου του γεγονότος ότι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αναδεικνύεται σε μεσολαβητή για τον σχηματισμό κυβέρνησης στις επόμενες εκλογές από οποιονδήποτε εκ των Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, το συνέδριό του θα πρέπει να ειδωθεί υπό αυτή την οπτική. Τόσο σε εσωκομματικό όσο και σε επίπεδο συσπείρωσης ο κ. Ανδρουλάκης θα προσπαθήσει από τη μια να συσπειρώσει και να ισορροπήσει τις διάφορες πτέρυγες και από την άλλη να παγιώσει ή ακόμη και να «ψηλώσει» την ανοδική τάση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, που εμφανίστηκε έπειτα από την εκλογή του, με σκοπό να μπορέσει να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ειδικό βάρος στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης και άρα να μπορεί να διεκδικήσει πρόσωπα και θέσεις που να δώσουν πολιτικό χώρο στο κόμμα του ώστε να αναδειχθεί σε κόμμα με κυβερνητικές δεξιότητες, αντί για να αποτελέσει μπάλωμα σε μια κυβέρνηση, πράγμα που θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά ζημιογόνο. Υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να ειδωθούν δηλώσεις τύπου «ούτε Ν.Δ., ούτε ΣΥΡΙΖΑ», καθώς στην πράξη το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχει συμφωνήσει και ψηφίσει σημαντικές κινήσεις της Ν.Δ., ασκώντας κριτική σε δευτερεύοντα ζητήματα και τονίζοντας διαρκώς την ανάγκη για ευρεία «εθνική συνεννόηση».
Τα κάστανα από τη φωτιά
Συνολικά και τα τρία κόμματα φαίνεται πως μπόρεσαν σε ένα βαθμό να πετύχουν, όσα ήταν εφικτά από τις εσωτερικές τους διαδικασίες. Με την έννοια αυτή το «ακραίο κέντρο» έχει καταφέρει να διαταχθεί ώστε να διαχειριστεί την ενδεχόμενη αδυναμία σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, συμφωνώντας μάλιστα στους βασικούς άξονες για τον γενικό προσανατολισμό της χώρας. Αυτά βέβαια εφόσον μέχρι τις ερχόμενες εκλογές υπάρξει μια περίοδος σχετικής σταθερότητας, Ωστόσο, η πολυοργανική συστημική κρίση, ο πόλεμος και η άνευ όρων προσχώρηση στο στρατόπεδο των ΗΠΑ, οι εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, ακόμη και αναπάντεχα γεγονότα όπως π.χ. καλοκαιρινές πυρκαγιές, είναι βέβαιο πως θα ξεπεράσουν και θα δημιουργήσουν αναταράξεις στους κομματικούς σχεδιασμούς, δημιουργώντας φαινόμενα που είναι δύσκολο να ενταχθούν σε σχέδια με εκλογικές βλέψεις. Επιπλέον, οι εξελίξεις στην διεθνή σκακιέρα τείνουν να οδηγούν τους «συμμάχους» μας να μην ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την πολιτική επιβίωση των «μικρών» εγχώριων παικτών και να προβλέπουν σε πολυκομματικές λύσεις, που θα μπορούν να βγάλουν πιο εύκολα τα κάστανα από τη φωτιά.