Την Τρίτη ο Κριστόφ Χόισγκεν, Γερμανός πρέσβης στον ΟΗΕ, κατηγόρησε εκ νέου σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας τη Ρωσία για «εισβολή στην Ουκρανία το 2015». Πιο συγκεκριμένα, ισχυρίστηκε ότι «Ρώσοι στρατιώτες ενεπλάκησαν άμεσα τόσο με την κατάληψη του Μινσκ όσο και με την κατάληψη του Ντοντέτσκ». Φυσικά επρόκειτο για λάθος, αφού το Μινσκ δεν είναι ουκρανική πόλη, αλλά πρωτεύουσα της Λευκορωσίας. Αυτός που φαίνεται να το διασκέδασε περισσότερο απ’ όλους ήταν ο Ρώσος πρέσβης Βασίλι Νεμπένζια που, απαντώντας, είπε ότι «ο φίλος μου ο Κριστόφ, ισχυριζόμενος πως η Ρωσία κατέλαβε το Μινσκ το 2015, υπέπεσε σε φροϋδικό ολίσθημα» (δηλαδή άθελά του αποκάλυψε μύχιες σκέψεις, καταπιεσμένα συναισθήματα, υποσυνείδητους φόβους).
Και συνέχισε αλύπητα ο Ρώσος το δούλεμα: «Αυτό που εγώ θυμάμαι είναι ότι ο ρωσικός στρατός κατέλαβε, όντως, το Βερολίνο. Αλλά αυτό συνέβη αρκετά παλαιότερα από το 2015, αν δεν απατώμαι. Είναι βέβαια αλήθεια ότι τότε, πριν καταλάβουμε το Βερολίνο, είχαμε απελευθερώσει και το Μινσκ», είπε. Και ολοκλήρωσε την απάντησή του βάζοντας την τελευταία πρόκα στο φέρετρο που είχε ετοιμάσει για τον Γερμανό συνάδελφό του: «Εξάλλου, δεν είχαμε κανένα λόγο να καταλάβουμε το Μινσκ το 2015, αφού εκεί ζουν οι αδελφοί και σύμμαχοί μας Λευκορώσοι. Γενικότερα, δεν έχουμε σχέδια εισβολής σε οιοδήποτε μέρος. Αν δεν κάνω λάθος, οι παρεμβάσεις σε τρίτες χώρες είναι δική σας μέθοδος, όπως παρατηρούμε σαφώς τώρα σε μια συγκεκριμένη χώρα στη Λατινική Αμερική». Κάπως έτσι ο χερ Χόισγκεν επανήλθε απότομα στην… πραγματική πραγματικότητα.
Μέρκελ-Μακρόν θέλουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο
Αυτό το διασκεδαστικό (τουλάχιστον για τους Ρώσους) επεισόδιο έλαβε χώρα σε μια στιγμή που η Γερμανία ξαναθέτει επί τάπητος το αίτημά της να αποκτήσει, με οποιονδήποτε τρόπο, μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του διεθνούς οργανισμού – όπου, από συστάσεως ΟΗΕ, μόνιμα μέλη είναι οι πέντε νικητές του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου: ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία και Γαλλία. Εδώ και χρόνια το Βερολίνο, δειλά στην αρχή και έπειτα πιο εμφατικά, ζητούσε να τροποποιηθούν οι μεταπολεμικές διευθετήσεις και να προσαρμοστούν στα «νέα δεδομένα». Σε αυτά τα πλαίσια διεκδικούσε μόνιμη παρουσία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ – όχι απευθείας, ώστε να μην προκαλέσει ανακλαστικές αντιδράσεις, αλλά μέσω της Ε.Ε. Ζητούσε δηλαδή η Ε.Ε. να αποκτήσει μόνιμη έδρα (έστω και εις βάρος της Γαλλίας), θεωρώντας ότι με αυτόν τον έμμεσο τρόπο θα αποκτήσει επιτέλους και η Γερμανία το πρεστίζ που «της αξίζει».
Όμως όλα αυτά τροποποιήθηκαν δραστικά στην πρόσφατη συνάντηση Μέρκελ-Μακρόν στο Άαχεν, την πόλη-σύμβολο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους, που αρκετοί φαντασιώνονται ως πρόδρομο της Ε.Ε. (εξ ου και η καθιέρωση του ευρωπαϊκού Βραβείου Καρλομάγνος – το οποίο πέρυσι άξια απονεμήθηκε στον Μακρόν…). Εκεί λοιπόν οι επικεφαλής των δύο ισχυρότερων δυνάμεων της παραπαίουσας και διχασμένης Ε.Ε., στην οποία επιχειρούν να προσφέρουν τεχνητή αναπνοή, υπέγραψαν ένα «σύμφωνο συνεργασίας και ολοκλήρωσης» που, μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι η Γαλλία θα στηρίξει την προσπάθεια της Γερμανίας να αποκτήσει μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έτσι επιχειρούν και οι δύο πλευρές να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους: το μεν Παρίσι να μην μοιραστεί τη μόνιμη έδρα του, το δε Βερολίνο να πάρει κι αυτό μία ολοδική του, κι όχι ως εκπρόσωπος της Ε.Ε.
Εδώ και χρόνια το Βερολίνο ζητούσε να τροποποιηθούν οι μεταπολεμικές διευθετήσεις και να προσαρμοστούν στα «νέα δεδομένα». Είναι όμως αμφίβολο αν τα γερμανικά όνειρα μπορούν να υλοποιηθούν αφού, δίχως σχέδιο ή δυνατότητα να επιβάλει μια ενιαία και ανεξάρτητη ευρωπαϊκή γραμμή υπό την ηγεμονία της, η κάποτε βροντερή γερμανική μπότα αντιμετωπίζεται πλέον από πολλούς «εταίρους» ως… σανδάλι
Τα εμπόδια είναι μάλλον ανυπέρβλητα για το Βερολίνο
Είναι αμφίβολο αν τα γερμανικά όνειρα μπορούν να υλοποιηθούν. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι όποιες γκάφες των «βιαστικών» και αλαζονικών Γερμανών στον ΟΗΕ. Ούτε η κοροϊδία που υπόκεινται π.χ. από τους Ρώσους όταν επιχειρούν άτσαλα να ανακτήσουν τον ρόλο που πάντα φιλοδοξούσαν να παίζουν στην Ουκρανία – έστω και ως βοηθοί των ΗΠΑ, πλέον (διότι μάλλον αποτελούν παρελθόν οι φιλοδοξίες αυτόνομης ευρωπαϊκής, δηλαδή γερμανικής, επιρροής). Σημαντικότερο πρόβλημα είναι καταρχήν το κατά πόσον η Ρωσία –κατά δεύτερο λόγο και η Κίνα– έχει λόγο να συναινέσει στο αίτημα μιας όλο και πιο ευρωατλαντικής Γερμανίας. Υπάρχει όμως κι άλλο ένα, εξίσου σημαντικό πρόβλημα, ή ερώτημα: πόσο το πάλαι ποτέ αδιαμφισβήτητο Βερολίνο έχει σήμερα το κύρος και την πραγματική ισχύ να εμφανίζεται ως «εκπρόσωπος» μιας Ε.Ε. σε αποδρομή;
Με έναν ασταθή και κατ’ όνομα μόνο Μεγάλο Συνασπισμό, και δίχως σχέδιο ή δυνατότητα να επιβάλει μια ενιαία και ανεξάρτητη ευρωπαϊκή γραμμή υπό την ηγεμονία της, η κάποτε βροντερή γερμανική μπότα αντιμετωπίζεται πλέον από πολλούς «εταίρους» ως… σανδάλι. Μπορεί η κυβέρνηση Τσίπρα να μην βρήκε λέξη να ψελλίσει για το θρασύ γερμανικό αίτημα. Αλλά οι συνήθεις ύποπτοι της Ε.Ε., δηλαδή οι Ιταλοί, δεν μάσησαν τα λόγια τους: «Γερμανία και Γαλλία μας κοροϊδεύουν όταν προσπαθούν να εξασφαλίσουν στο Βερολίνο μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ», δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε, προσθέτοντας: «Είναι γελασμένοι αν νομίζουν ότι θα προσυπογράψουμε τις ιδιοτελείς αποφάσεις τους». Αφού δεν μιλούν οι «αριστεροί» (και πώς να μιλήσουν τα κατοικίδια της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών;), ας καλύψουν το κενό οι «λαϊκιστές», που δεν χάνουν ευκαιρία να βγάλουν γλώσσα στην ευρωκρατία.
Αναζωπύρωση της έντασης στην Ουκρανία
Με πρωτοβουλία της Μόσχας πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την κατάσταση στην Ουκρανία, στην οποία έλαβε χώρα η ταπεινωτική για το Βερολίνο ανταλλαγή διαξιφισμών μεταξύ του Ρώσου και του Γερμανού πρέσβη. Πέρα όμως από την ειρωνεία προς τον Γερμανό συνάδελφό του, ο Ρώσος πρέσβης Βασίλι Νεμπένζια κατήγγειλε συνολικά τη Δύση ως υπεύθυνη για τις προβοκάτσιες του Κιέβου και για την πολιτική και στρατιωτική ενθάρρυνση που παρέχουν οι δυτικές πρωτεύουσες στο ακροδεξιό ουκρανικό καθεστώς, ωθώντας το σε «απερίσκεπτες ενέργειες». Την ίδια στιγμή, ο βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μίροσλαβ Τζένκα προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω επιδείνωσης της ανθρωπιστικής κρίσης, καθώς οι δυνάμεις του Κιέβου και των αυτονομιστών πλησιάζουν και πάλι επικίνδυνα μεταξύ τους στις γκρίζες ζώνες μεταξύ δυτικής και ανατολικής Ουκρανίας. Μία από τις αιτίες είναι ο ακροδεξιός «εμφύλιος» ενόψει των προεδρικών εκλογών που έχουν προκηρυχθεί στην Ουκρανία για το τέλος Μαρτίου, όπου η επανεκλογή του νυν προέδρου Ποροσένκο απειλείται από άλλους ακροδεξιούς υποψήφιους. Έτσι, όλοι διαγκωνίζονται για το ποιος θα αναδειχθεί ως πιστότερος σύμμαχος της Δύσης, αυξάνοντας τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης. Στη φωτογραφία, φιλορώσοι αυτονομιστές συνοδεύουν στο κέντρο του Ντονέτσκ ακροδεξιούς παραστρατιωτικούς αιχμαλώτους που πολεμούσαν για λογαριασμό του Κιέβου.
