Μετά ήρθε η Δόμνα…
Ήρθε η Δόμνα Σαμίου, α λλά και άλλοι άνθρωποι που προσέγγισαν την παράδοση με γνώση και μεράκι. Την έβγαλαν από τα μουσεία και τις καλοσιδερωμένες στολές και τη μοιράστηκαν μαζί μας. Το εκπληκτικό Μουσικό Οδοιπορικό της Δόμνας Σαμίου, από τις εκπομπές που έδειξαν τι θα μπορούσε να κάνει μια δημόσια τηλεόραση αν άφηνε ελεύθερους τους δημιουργικούς ανθρώπους, αν δεν ήταν όλα θέμα δημοσίων σχέσεων, μίζας και προπαγάνδας.
Είχε φτάσει και ώς το χωριό μου για να καταγράψει, με τη δική της ματιά, όσα ο χρόνος και η παράδοση φύλαγαν σιωπηλά εκεί. Όταν είδα, αργότερα, την εκπομπή της στη μικρή οθόνη ένιωσα πως πραγματικά είχε καταφέρει να αποδώσει το πνεύμα της περιοχής και να αποκαλύψει ακόμη και σε μας τον πλούτο της. Βρήκε αληθινούς ανθρώπους, στα πραγματικά τους γλέντια, μέσα στα σπίτια τους. Τραγούδησε μαζί τους και κατάφερε να περισώσει ένα μέρος του θησαυρού που αλλιώς θα χανόταν για πάντα στη λήθη…
…τραγούδησε…
Αυτή η χαρακτηριστική και λιτή φωνή, χωρίς διάθεση επίδειξης φωνητικών ικανοτήτων, ήταν η φωνή της άλλης Ελλάδας. Της Ελλάδας που προσπάθησαν και προσπαθούν να σκοτώσουν. Της Ελλάδας που ερημώνεται με ψευδώνυμους «Καλλικράτες», από υπηρέτες ποικίλων συμφερόντων. Άκουγα σήμερα το Τζιβαέρι με τη φωνή της… Μια ανατριχίλα! Πέρασαν τόσα και τόσα από αυτή τη γωνιά του κόσμου, για να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο και να γίνεται και πάλι το Τζιβαέρι επίκαιρο…
Αλλά και ποιος άλλος θα μπορούσε να τραγουδήσει Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας/ ποτέ δε λένε την αλήθεια/ ο κόσμος υποφέρει και πεινά κι εσείς τα ίδια παραμύθια;
…έγινε και «επικίνδυνη»
Με τα Αποκριάτικα έδειξε πως η παράδοση δεν ήταν αυτός ο χυλός που προσπαθούσαν να μας σερβίρουν. Διότι με την αθυροστομία των στίχων έδειχνε πολλά για τις ψευτιές του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού». Αίφνης, όλοι αυτοί που πιστά υπηρετούσαν την «κουλτούρα του ξέκωλου», όλοι αυτοί με τα «ιδιωτικά βίτσια και τις δημόσιες αρετές», σφόδρα ενοχλήθηκαν. Λογοκρισία, απαγόρευση μετάδοσης από το ραδιόφωνο. Ακόμη κι εδώ αν παρέθετα αποσπάσματα, φοβάμαι πως θα έβρισκαν την ευκαιρία για κάποιο τσουχτερό πρόστιμο οι Αρχές που «προστατεύουν» την ηθική μας. Διαλέγω λοιπόν κάποιους διφορούμενους στίχους:
«Να μουν-νύ μωρ έ- να μουν-νύ να μουν νύχτα στο γιαλό
να ανά ψω-λύ μωρέ να ανά ψω-λύ, να ανάψω λύχνο για να δω,
θεια μου-Νι μωρέ θεια μου-Νι, θεια μου Νικολάκαινα,
θεια μου Νικολάκαινα να μην πας για λάχανα».
Αντιγράφω από δημοσίευμα της εφημερίδας Εποχή:
«…Μπορεί να ξάφνιασε η μήνυση του ιεροψάλτη Ακρίδα κατά της Δόμνας Σαμίου για τα Αποκριάτικα. Αλλά εκείνο που κυρίως μας έριξε από τα σύννεφα (ανοήτως μάλλον!) ήταν η θέση της επίσημης χριστιανικής εκκλησίας (που ακόμα να χωριστεί από το κράτος) και του επικεφαλής της Χρ. Παρασκευαΐδη. Που εν έτει 2005 κατάφερε να δει στα χαρούμενα διονυσιακά τραγούδια “νόσον του πνεύματος, μωρία, σκότος, αφροσύνη και πόρωσιν συνειδήσεως”. Για ένα μουνί που λέγαν Γιώτα κι έναν πούτσο Παναγιώτα! Όχι, λάθος, παρατηρεί η εθνολόγος Μιράντα Τερζοπούλου. Δεν είναι μια λέξη, η λαϊκή γενετήσια λέξη που ενοχλεί. Είναι η ανατρεπτική πλευρά της παράδοσης που παραμονεύει εντός της. Επιτρέπεται η ανατροπή; Όχι. Ούτε με τα όπλα, ούτε με τις πέτρες, τα γράφιτι ή τα τραγούδια. Ούτε με το γέλιο. Αν μη τι άλλο το ένστικτο του κ. Ακρίδα ως ανθρώπου της εκκλησίας τον οδήγησε πολύ σωστά»… (Μαριάννα Τόλια, 16/1/2005).
…Ουαί υμίν
Ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος είχε δηλώσει, μεταξύ άλλων: «…Φοβερά και απαράδεκτα αυτά που ακούστηκαν στην εκπομπή της κ. Δ. Σαμίου. Θα πρέπει να καταλάβουν όσοι θέλουν να μολύνουν την πατρίδα μας με τέτοιου είδους χυδαιότητες, ανηθικότητες, βωμολοχίες και ανομίες ότι θα βρουν μπροστά τους, τους υγιώς σκεπτόμενους συνάνθρωπους μας…».
Τώρα, όλοι θα μιλήσουν υποκριτικά για τη «μεγάλη κυρία του δημοτικού τραγουδιού», για την «κυρά Δόμνα» και άλλα που συνηθίζουν να λένε όσοι ποτέ δεν ένιωσαν και δεν κατάλαβαν τίποτα. Ο κάθε Γερουλάνος. Ο κάθε κηπουρός της εξουσίας…
Αν θέλετε να ενημερωθείτε για το έργο και την προσωπικότητα της Δόμνας Σαμίου, να δείτε αποσπάσματα από σπάνιες εκπομπές και συναυλίες, μπορείτε να επισκεφθείτε το https://www.domnasamiou.gr, την επίσημη ιστοσελίδα του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου, όπου υπάρχει πλουσιότατο υλικό.
