Συμφωνίες και εκβιασμοί για εγκλωβισμό των δυστυχισμένων
Του Σπύρου Παναγιώτου
Δεν είναι απλώς η επιβολή των μνημονιακών δεσμών που διαλύουν τη χώρα, ανατινάζουν τις παραγωγικές της δυνατότητες και θρυμματίζουν τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας. Δεν είναι απλώς οι καταναγκασμοί που απορρέουν από τις ευρωπαϊκές συνθήκες που εξευτελίζουν κάθε έννοια εθνικής ανεξαρτησίας και λαϊκής κυριαρχίας. Δεν είναι απλώς η επιβολή ενός ειδικού δανειακού καθεστώτος που από θέση κυριαρχίας και παράλληλα με το εγχώριο πολιτικό και οικονομικό σύστημα καταργούν τη δημοκρατία, κατακερματίζουν τη χώρα και τη μετατρέπουν σε χώρο παραδομένο στα μεγάλα οικονομικά και γεωστρατηγικά, αντικρουόμενα πολλές φορές, συμφέροντα. Όλο και πιο καθαρά αποκαλύπτεται ότι οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, αποτέλεσμα των ιμπεριαλιστικών πολέμων στη κεντρική και Μ. Ανατολή, αξιοποιούνται για την επιβολή τετελεσμένων στην Ελλάδα. Ζούμε τη στιγμή που η πιστωτική ασφυξία και το κλείσιμο των τραπεζών, ως εκβιαστικός μηχανισμός υποχώρησης της Ελλάδας έναντι των απαιτήσεων των δανειστών, έχει αντικατασταθεί με την ασφυξία μέσω των προσφυγικών ροών.
Και στις δύο περιπτώσεις, η ελληνική κυβέρνηση και το σύνολο του πολιτικού συστήματος υποχώρησε απεμπολώντας σοβαρά συμφέροντα του λαού και της χώρας.
Συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας
Η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. με τη συμμετοχή της Τουρκίας, την περασμένη Κυριακή, δεν ήταν μόνον ένα ανατολίτικο παζάρι διεκδικήσεων και ανταλλαγμάτων εκ μέρους της Τουρκίας. Λίγες μέρες μετά τα γεγονότα του Παρισιού και μέσα στην ένταση της κρίσης Ρωσίας Τουρκίας, η Ε.Ε. και η ίδια η Γερμανία στάθηκε στο πλευρό της Τουρκίας, δείχνοντας τον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της. Στην πραγματικότητα, η Ευρώπη έκλεισε τα μάτια στην εδώ και καιρό σχεδιασμένη εξαγωγή, μέσω δικτύου λαθρεμπόρων ανθρώπων, μεταναστών και προβλημάτων στις χώρες της Ευρώπης. Αντί να καταγγείλει τη στάση της και να αξιώσει μέτρα, της ανέθεσε κεντρικό ρόλο στο έλεγχο και την ανάσχεση των προσφυγικών ροών. Τα ανταλλάγματα που προσέφερε δεν είναι αμελητέα. Οικονομική ενίσχυση, σε πρώτη φάση, 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, κατάργηση της βίζας για Τούρκους υπηκόους που θα ταξιδεύουν στην Ε.Ε. από τον Οκτώβριο του 2016 και άνοιγμα κεφαλαίων που αφορούν τις ενταξιακές διαδικασίες της Τουρκίας στην Ε.Ε., παρά τη σοβαρή παραβίαση πλήθους προαπαιτούμενων.
Το γεγονός ότι οι παραχωρήσεις αυτές θα κρίνονται από την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της Τουρκίας έναντι των προσφυγικών κυμάτων, καθόλου δεν μειώνει την επιτυχία της τουρκικής πολιτικής. Και αυτό γιατί είναι σε όλους γνωστό ότι η Τουρκία ενδιαφέρεται κυρίως να αναγνωριστεί ως κρίσιμη περιφερειακή δύναμη στη περιοχή, με αυξημένες αρμοδιότητες. Στην προκειμένη περίπτωση, με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής η Τουρκία, στην ουσία, αναγορεύεται σε δύναμη φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. Την ίδια στιγμή όλα μαρτυρούν ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να θυσιάσει τα προσφερόμενα ανταλλάγματα (από ό,τι φαίνεται ούτε τα χρήματα της λείπουν, ούτε η ένταξή της στην Ε.Ε. αποτελεί στρατηγική της επιδίωξη) στο βαθμό που οι γεωπολιτικές επιδιώξεις της εξυπηρετούνται με τη συνέχιση της εξαγωγής προσφύγων. Άλλωστε, μια βδομάδα μετά, τίποτα σοβαρό δεν έχει αλλάξει στο Αιγαίο όσον αφορά τις προσφυγικές ροές, ούτε τη στάση της Τουρκίας στο Αιγαίο και την περιοχή συνολικά. Οι επιλογές της Τουρκίας έχουν, στην πραγματικότητα, «γκριζάρει» ολόκληρο το Αιγαίο, ρευστοποιώντας τα σύνορα με την Ελλάδα, έχουν περιορίσει τις διπλωματικές δυνατότητες της Ελλάδας και της Κύπρου μπροστά στο νέο Σχέδιο Ανάν για τη Κύπρο και έχουν αναγορεύσει την Τουρκία σε κρίσιμο για τους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς παίχτη της περιοχής.
Η κυβέρνηση Τσίπρα, αδυνατώντας να κατανοήσει ή να αρθρώσει λόγο για όλα αυτά, χαιρετίζει ως μεγάλη επιτυχία τις αποφάσεις της Ε.Ε., επιλέγοντας την πολιτική του «ναι σε όλα», έναντι των Δυτικών συμμάχων, έχοντας αποδεχθεί ως μονόδρομο και… μοίρα της χώρας τους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς σε Κύπρο Αιγαίο και Μ. Ανατολή.
Σχέδιο Grexit για τη Σέγκεν
Παρά την υποχωρητικότητα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η στάση αυτή όχι μόνο δεν εκτιμάται αλλά οδηγεί σε νέες υποχωρήσεις . Έτσι, άλλωστε, γινόταν πάντα.
Ο νέος κύκλος πιέσεων ξεκίνησε με ένα επιθετικό δημοσίευμα των Financial Times και μια οξυμένων τόνων συνεδρίαση της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων της Ε.Ε. Η Ελλάδα κατηγορείται επίσημα από τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ αλλά και εκπροσώπους χωρών της Β. και Α. Ευρώπης ότι είναι σε αδυναμία να διαφυλάξει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Κατηγορείται ακόμα ότι δεν έχει εκπληρώσει τις υποσχέσεις για δημιουργία των 5 κέντρων ελέγχου προσφύγων και μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου, δεν κάνει επαρκείς ελέγχους και προωθεί στα σύνορα με την ΠΓΔΜ οικονομικούς μετανάστες που κανονικά έπρεπε να συγκεντρώνει σε στρατόπεδα και να επαναπροωθεί στις χώρες καταγωγής τους.
Το κλείσιμο των συνόρων στην Ειδομένη και οι εντάσεις μεταξύ των προσφύγων που επικρατούν δίνουν προσχήματα για βίαια επεισόδια με την αστυνομία και κυρίως αξιοποιούνται για να καταδείξουν τις ανεπάρκειες της Ελλάδας. Στη συζήτηση με τον πιο ωμό τρόπο έχει τεθεί θέμα κατάργησης της Συνθήκης Σεγκεν, που επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση πολιτών στις χώρες της Ε.Ε. και ο περιορισμός της μεταξύ μια μικρής ομάδας χωρών, της λεγόμενης πρώτης ταχύτητας, στην Κεντρική Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις του Γ. Νταϊσελμπλουμ που αναφερόμενος στο ενδεχόμενο μιας «μικρής Σέγκεν» δήλωσε ότι «δεν το θέλουμε, αλλά μπορεί να αναγκαστούμε να το κάνουμε».
Αν και η ελληνική κυβέρνηση διαψεύδει ότι υπάρχει επίσημο σχέδιο εξόδου της χώρας από τη Συνθήκη Σέγκεν δεν μπορεί να αποκρυφτεί η ένταση των πιέσεων για την πιο αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. Την στιγμή που ο Ολλανδός επίτροπος, Φ. Τίμερμανς, ζήτησε να ανατεθεί στη Frontex η φύλαξη των ελληνικών συνόρων με την ΠΓΔΜ και η ανάπτυξη δυνάμεων ταχείας επέμβασης (Rabit) στο Αιγαίο, η ελληνική πλευρά αποδέχθηκε την αύξηση της δύναμης της Frontex κατά 600 άτομα στη μεθόριο της Ειδομένης. Εκείνο που απομένει είναι η υποχώρηση στον εκβιασμό για συνεργασία και κοινές περιπολίες με την Τουρκία.
Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να κινείται χωρίς σχέδιο στο τεράστιο πρόβλημα των μεταναστευτικών χωρών. Υπαναχωρώντας συνεχώς στις εκβιαστικές πιέσεις και επιλέγοντας να μην καταδικάσει την υποκρισία της Ε.Ε. και τα παιχνίδια της Άγκυρας και την επεκτατική της πολιτική στο Αιγαίο, βρίσκεται σήμερα μπροστά σε νέους εκβιασμούς να μετατρέψει το Αιγαίο σε απροσπέλαστο φράκτη με όποιες συνέπειες για τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.
Σε κάθε περίπτωση, όλα οδηγούν στο πολλαπλά επικίνδυνο ενδεχόμενο του εγκλωβισμού των μεταναστών στη χώρα.
