Μετά το θρίαμβό του στις βουλευτικές εκλογές του 2016*, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ετοιμάζεται για άλλον έναν περίπατο: σε δύο εβδομάδες θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές στη Ρωσία, και η μοναδική αγωνία του μάλλον αφορά το πόσο ψηλά θα φτάσει. Ενδεικτικά, στην προχθεσινή ετήσια πολύωρη ομιλία του για την κατάσταση της Ρωσίας έδειξε εντυπωσιακή αυτοπεποίθηση, αφού δεν σπατάλησε έστω και ένα λεπτό για να επικρίνει τους εσωτερικούς αντιπάλους του. Αντίθετα, περιορίστηκε να εξάρει τα νέας γενιάς ρωσικά όπλα, που «καθιστούν άχρηστα τα δυτικά αντιπυραυλικά συστήματα», και να υπενθυμίσει στους Δυτικούς ότι «ήρθε η ώρα να ακούσετε τη Ρωσία». Για την εσωτερική κατάσταση, υποσχέθηκε βελτίωση της υγείας και της παιδείας και, κυρίως, δραστική μείωση του αριθμού των πολιτών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας.
Ο 66χρονος σήμερα Πούτιν αναμένεται να αυξήσει κι άλλο το 63,6% που είχε πάρει το 2012 και να εκλεγεί για τέταρτη, εξαετή προεδρική θητεία. Θα το καταφέρει, αντισταθμίζοντας την όποια «κόπωση» της μεγάλης πλειοψηφίας των Ρώσων από τα 18 χρόνια που κυβερνά, επειδή δεν έχει κανέναν σοβαρό αντίπαλο. Δεν υπάρχει κανείς που μπορεί να επισκιάσει το γεγονός ότι στα μάτια των εκλογέων είναι ο Πούτιν που ξανάκανε τη Ρωσία υπερδύναμη, πόσο μάλλον κάποιος ικανός να εκμεταλλευθεί την υπαρκτή κοινωνική δυσαρέσκεια και να προτείνει ένα διαφορετικό μοντέλο. Η μοναδική σκιά για τον Πούτιν θα είναι, ενδεχομένως, το ποσοστό της αποχής – στην οποία καταφεύγουν όσοι δεν θέλουν να τον ψηφίσουν, αλλά δεν βρίσκουν και καμία αξιόπιστη εναλλακτική στους υπόλοιπους υποψήφιους (ήδη στις προεδρικές εκλογές του 2012 η αποχή είχε προσεγγίσει το 35%).
Χαριστική βολή για το Κ.Κ. η επιλογή Γκρουντίνιν;
Άλλωστε ο Πούτιν διαθέτει και ρεζέρβα ψήφων προς λεηλασία: κυρίως αυτούς που μέχρι πρόσφατα κατευθύνονταν στο «επίσημο» Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Επιλέγοντας ως προεδρικό υποψήφιο τον 58χρονο εκατομμυριούχο Πάβελ Γκρουντίνιν, η ηγεσία του Κ.Κ. φαίνεται να έδωσε τη χαριστική βολή στην ήδη απογοητευμένη βάση του. Ο Γκρουντίνιν άρχισε να εργάζεται στη δεκαετία του ’80 ως μηχανικός σε ένα σοβχόζ όπου δούλευε και ο πατέρας του. Όμως τη δεκαετία του ’90 βρέθηκε να είναι ιδιοκτήτης του! Εξέλιξη ελκυστική για τον ίδιο βέβαια, που σήμερα είναι ένας «μεσαίος» Ρώσος ολιγάρχης (και πρώην υποστηρικτής του Πούτιν), αλλά όχι και για τους ψηφοφόρους που είχαν απομείνει στο Κ.Κ. Δηλαδή ανθρώπους απηυδισμένους να βλέπουν τη μετατροπή «στελεχών» της σοβιετικής εποχής σε πλούσιους μέσα από την αρπαγή του δημόσιου πλούτου. Έτσι, για πρώτη φορά στη μετασοβιετική εποχή, οι δημοσκοπήσεις δίνουν μονοψήφιο ποσοστό στον υποψήφιο του Κ.Κ.
Κατά πόδα τον ακολουθεί ο ακροδεξιός Ζιρινόφσκι, που κι αυτός πλέον δεν απειλεί οποιονδήποτε – πόσο μάλλον τον Πούτιν. Ακόμη πιο ακίνδυνοι είναι οι υπόλοιποι υποψήφιοι, σχεδόν όλοι τους (πλην του κομμουνιστή Μαξίμ Σουράικιν) φανατικοί οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού και φίλοι της Δύσης, που μόνιμα καβγαδίζουν για τα πρωτεία σε ένα ισχνό εκλογικό ακροατήριο. Οι πιο διαφημισμένοι από αυτούς, ο «παλαίμαχος» Γιαβλίνσκι και η τηλεπερσόνα Ξένια Σομπτσάκ, κόρη του πρώην γελτσινικού δημάρχου της Πετρούπολης, θα είναι ευχαριστημένοι αν ξεπεράσουν το 1%. Όσο για τον αγαπημένο της Δύσης Αλεξέι Ναβάλνι**, στον οποίο απαγορεύθηκε η συμμετοχή λόγω καταδίκης του σε υπόθεση διαφθοράς, θα έπρεπε να είναι ευχαριστημένος που θα αποφύγει την ταπείνωση: όσο θεωρούνταν υποψήφιος, οι δημοσκοπήσεις του έδιναν παρόμοια ποσοστά με αυτά των υπόλοιπων δεξιών.
* Βλ. άρθρο «Εκλογές γίνονται και στη Ρωσία», φύλλο 326.
** Βλ. άρθρο «Ναβάλνι, ένας δημοκράτης made in USA», φύλλο 353.
