Αναγκαία συμπεράσματα ενόψει της πανελλαδικής κινητοποίησης της 5ης Μάρτη. Του Νίκου Γεωργιάδη
Πάνω από ένας μήνας πέρασε από τη μέρα που πρωτοάρχισαν να βγαίνουν στους δρόμους οι αγρότες, παρατάσσοντας τα τρακτέρ τους σε 40 περίπου διαφορετικά μπλόκα. Όπως ανακοίνωσαν οι ίδιοι, μπορεί να αποσύρονται από τα μπλόκα αλλά οι κινητοποιήσεις τους θα συνεχιστούν ακολουθώντας νέες μορφές, αρχής γενομένης από την πανελλαδική κινητοποίηση στην Αθήνα, στις 5 Μάρτη. Ένας πρώτος κύκλος έκλεισε, ο οποίος μας επιτρέπει να κάνουμε μια ανασκόπηση βγάζοντας κάποια συμπεράσματα.
Τα τρακτέρ δεν βρέθηκαν στο δρόμο σε κενό και ουδέτερο χρόνο. Οι φετινές αγροτικές κινητοποιήσεις ξεκίνησαν μετά από μια σειρά διαφόρων κλάδων και εργασιακών ομάδων. Ναυτεργάτες, τραπεζοϋπάλληλοι, εργαζόμενοι στα ΜΜΜ και στον κλάδο Υγείας είναι μόνο μερικοί που προηγήθηκαν των αγροτών. Σίγουρα, όμως, δεν συμπαρέσυρε ο ένας κλάδος τον άλλο, ούτε οι αγρότες κινητοποιήθηκαν για να διεκδικήσουν απλά κάποιες αποζημιώσεις, κίνηση η οποία τους έχει χρεωθεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Οι φετινές κινητοποιήσεις είχαν πολλές ιδιαιτερότητες σε σχέση με αυτές προηγούμενων ετών και ταυτόχρονα θα μπορούσαν να έχουν παίξει ένα σημαντικότερο και κεντρικότερο ρόλο.
Τα δύο κεντρικά αιτήματα ήταν η ανάγκη να μειωθεί το κόστος παραγωγής και να υπάρχει ένας κεντρικός σχεδιασμός από μεριάς του κράτους σε ό,τι αφορά την παραγωγή τους. Στην πραγματικότητα οι αγρότες με τα αιτήματά τους απάντησαν στο δίπολο το οποίο θέτει η σημερινή πραγματικότητα. Στο «θα παράξουμε ή θα καταντήσουμε έρημη χώρα;» οι αγρότες πήραν ξεκάθαρη θέση: «Αλλάξτε πολιτική για να μπορέσουμε να μπούμε στα χωράφια μας. Να παράξουμε για την πατρίδα μας και για τα παιδιά μας».
Ενωτική διάθεση
Ένα άλλο ιδιαίτερο στοιχείο των φετινών κινητοποιήσεων ήταν η διάθεση για ενωτικές κινήσεις και δράσεις μεταξύ των «χρωματισμένων» μπλόκων. Πάνω από 20 χρόνια πέρασαν για να βρεθούν σε κοινά μπλόκα όλες οι δυνάμεις των αγροτών στο πανελλαδικό συντονιστικό της Νίκαιας. Το Μνημόνιο, το βάθεμα της παραγωγικής αποδιάρθρωσης, η φτωχοποίηση των μικρών και μικρομεσαίων αγροτών ήταν οι λόγοι που 34 μπλόκα από τις Σέρρες ώς την Κρήτη συντόνισαν τη δράση τους και μάλιστα οι κοινές αυτές αποφάσεις διαφυλάσσονταν σαν κόρη οφθαλμού από τους αγρότες.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον και ιδιαίτερο στοιχείο ήταν το γεγονός ότι οι αγρότες δεν προχώρησαν εξαρχής σε αποκλεισμούς των εθνικών οδών. Αντίθετα, προχωρούσαν σε μικρής διάρκειας κλεισίματα των εθνικών οδών, καθώς και σε δράσεις όπως ανοίγματα σταθμών διοδίων, πορείες στο κέντρο των πόλεων, καταλήψεις σε περιφέρειες κ.ά.
Η πλατύτητα και το μαζικό της απεύθυνσης των αιτημάτων, το ενωτικό των κινητοποιήσεων, οι διαφορετικές μορφές αγώνα μαζί με το συνεχές κάλεσμα των αγροτών προς την κοινωνία και τους εργασιακούς και επιστημονικούς φορείς για κοινές δράσεις, για συζήτηση και για να δείξουν τη συμπαράστασή τους ήταν από τα βασικά στοιχεία τα οποία απέτρεψαν τον κοινωνικό αυτοματισμό που προσπάθησε να επιβάλει η μνημονιακή συγκυβέρνηση σε αγαστή συνεργασία, όπως πάντα, με τα μεγάλα δημοσιογραφικά συγκροτήματα.
Η κλιμάκωση των αγροτικών κινητοποιήσεων συνέπεσε με τη γενική απεργία της 20ής Φλεβάρη. Μετά από πολλά χρόνια είδαμε τους αγρότες με τα πανό τους να αφήνουν τα μπλόκα και να συμμετέχουν στα μπλοκ των κινητοποιήσεων που καλούσαν σωματεία και συνδικάτα. Η συγκεκριμένη απεργία ήταν πράγματι μια ευκαιρία για να συναντηθούν πολλά και διάφορα αγωνιζόμενα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας.
Έλειψαν τα κεντρικά συνθήματα
Ήταν όμως αρκετός, γι’ αυτή την περίοδο, ένας συντονισμός του αγροτικού κόσμου με τον κόσμο της εργασίας για τη διεξαγωγή μιας κινητοποίησης στο πλαίσιο μιας 24ωρης απεργίας – και μάλιστα ο καθένας με τα δικά του αιτήματα; Πόσο επικίνδυνη θα ήταν μια τέτοια διαδικασία για μία κυβέρνηση σαν αυτή του Σαμαρά, τη στιγμή μάλιστα που φαίνεται να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, παρά τα πολύ σημαντικά πλήγματα που έχει δεχτεί;
Δυστυχώς, η απεργία της 20ής Φλεβάρη ήταν «μια από τα ίδια», κυρίως σε ό,τι αφορά το επίπεδο των αιτημάτων. Αντί να προωθηθούν κεντρικά συνθήματα και γενικές στοχεύσεις που να ενοποιούν χώρους και κοινωνικές ομάδες, ο κάθε εργασιακός και κοινωνικός χώρος είχε τα ιδιαίτερα αιτήματά του. Και το κυριότερο, η Αριστερά δεν έκανε τίποτα για να ξεπεραστεί αυτή η «κακή συνήθεια».
Ας αναλογιστούμε πόσο πιο πραγματική και με μεγαλύτερη διάρκεια θα ήταν η σύνδεση του αγροτικού κόσμου με τους εργαζόμενους που ζουν σε καθεστώς ελαστικότητας και ανασφάλειας, με τους πάνω από 1,2 εκατομμύρια ανέργους, με τους χιλιάδες νέους επιστήμονες που ετοιμάζονται να μεταναστεύσουν, αν είχε τεθεί με επίταση το αίτημα για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Πόσο θα μπορούσε να συμβάλει το αίτημα για πραγματική δημοκρατία μορφοποιώντας την αγανάκτηση της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας απέναντι στο τροϊκανό καθεστώς της υποτέλειας και στο σάπισμα του υπάρχοντος διεφθαρμένου και διαπλεκόμενου πολιτικού συστήματος.
Τέτοια συνθήματα και στοχεύσεις μπορούν να αποτελέσουν τον ενοποιητικό άξονα όλων των προηγούμενων κινητοποιήσεων αλλά και αυτών που θα έρθουν με το νέο κύκλο αγώνων που άνοιξε η απεργία της 20ής Φλεβάρη. Γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρο ότι έχουμε ανάγκη από τη συγκρότηση ενός πολιτικού ρεύματος διεξόδου και αλλαγής. Ενός ρεύματος που θα οδηγήσει τη χώρα σε μια φάση ανασυγκρότησης, αναγέννησης, ανεξαρτησίας και κοινωνικής χειραφέτησης.
