Ενώ έχουμε μπει για τα καλά στην προεκλογική περίοδο και η κυβέρνηση φιλοτεχνεί νομοσχέδια και κινήσεις για να στήσει καλύτερα το σκηνικό, ο… αφρός του πολιτικού συστήματος όλων των αποχρώσεων αναλώνεται στην τέχνη του. Την τέχνη της εκλογικής που αναβαθμίζει τον πολίτη και τον άνθρωπο, αναδεικνύοντας όλες τις αρετές του. Επειδή βέβαια η τέχνη είναι παλαιά και δοκιμασμένη στη χώρα (βλέπε Μαυρογυαλούρους και Γκόρτζους που άφησαν εποχή), ο «αφρός» συναντά σήμερα παγωμάρα, εχθρότητα και σίγουρα αδιαφορία μπροστά στην αγωνία της εκλογής ή επανεκλογής κάποιων αρχόντων. Δεν έχει φτιαχτεί ακόμα το κλίμα… Βέβαια, για να κάνουμε και μια μόνο αναφορά στα διεθνή, δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό το χάλι, δείτε τι συμβαίνει αυτές τις μέρες στη μητέρα του κοινοβουλευτισμού, στη Βουλή της Βρετανίας.
Στα «δικά μας», η πρόσφατη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ –στην οποία ο πρόεδρος Τσίπρας φέρεται να παρακάλεσε να μην βγουν όσα λέχθηκαν εντός, ενώ ήδη είχαν γίνει οι διαρροές– έκανε ορατή δια γυμνού οφθαλμού τη νευρικότητα για την επερχόμενη ήττα. Ο Παύλος Πολάκης αναγκάστηκε να υπερασπιστεί την κ. Μεγαλοοικονόμου που δέχθηκε επίθεση από την κ. Καββαδία. Ο ίδιος πάλι, διερωτήθηκε προς τον κ. Παπαγγελόπουλο, γιατί καθυστερούν άλλες υποθέσεις στη δικαιοσύνη και επιδεικνύεται τόση βιασύνη στην περίπτωση της δικής του αντιδικίας με τον κ. Στουρνάρα. Για να εισπράξει από τον αεί καραμανλικό, πρώην διοικητή της ΕΥΠ και νυν αναπληρωτή υπουργό Δικαιοσύνης την απάντηση «έχουμε πάρει την κυβέρνηση, όχι και την εξουσία»… Καταλαβαίνετε το κλίμα.
Ας προσθέσουμε μερικά ακόμα περιστατικά. Η Νίνα Κασιμάτη κατήγγειλε πως ο συνάδελφός της, βουλευτής Καραγιαννίδης φωτογράφησε το ψηφοδέλτιό της για την αναθεώρηση και την κάρφωσε στα ΜΜΕ… Ο δε Κυρίτσης μαλλιοτραβήχτηκε με τον Φίλη για τις μολότοφ, οι οποίες για τον πρώτο δεν σκοτώνουν ενώ για τον δεύτερο είναι φονικές. Ο κύριος Κυρίτσης, χωρίς να κατουρηθεί αυτή τη φορά, ζήτησε «συγγνώμη» για το λάθος του. Η Μυρσίνη Ζορμπά διαψεύδει τον γλύπτη Βαρώτσο, αλλά κανείς δεν την πιστεύει. Ο «Αϊνστάιν» και «φαναριώτης» κ. Γαβρόγλου κάνει πειράματα με τον τρόπο εισαγωγής στα ΑΕΙ, ελάχιστους μήνες πριν τελειώσει η θητεία της κυβέρνησης. Οι κύριοι Κατρούγκαλος και Κοτζιάς επιχαίρουν για την προώθηση του «μακεδονισμού», και δώστου βραβεία για τον δεύτερο και πλήθος συναντήσεων και διευθετήσεων για τον πρώτο ώστε να προχωρήσουν όλα γρήγορα. Η δε κ. Κουντουρά βραβεύθηκε ως καλύτερη υπουργός Τουρισμού στον κόσμο. Μετά τον Τσιτσιπά, τον Λάνθιμο και τον Τέντογλου του στίβου, άλλη μία διάκριση στο διεθνές πάνθεον. Ίσως και ένα βραβείο Νόμπελ για τη «χώνεψη» να ήταν καλό.
Το ηχηρό μπαμ στην ατμόσφαιρα
Ακούστηκε από την κ. Γεννηματά. Νοιώθει το έδαφος να φεύγει κάτω από τα πόδια του ΚΙΝΑΛ. Ποτάμι και ΔΗΜΑΡ αποχαιρέτησαν από το σχήμα, ενώ ο Τσίπρας έχει προσεγγίσει πολλούς πασόκους. Την ίδια ώρα, οι αδελφοί Παπανδρέου (Γιώργος, πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς επί σειρά ετών και Νίκος, συγγραφέας και οικονομολόγος που πήρε θέση στο ευρωψηφοδέλτιο και περιφέρεται για σταυρούς ανά την Ελλάδα) δραστηριοποιούνται και οι δυο, ανεβάζοντας τις μετοχές της οικογενείας. Η σκέψη να επανέλθουν μετεκλογικά στο σκέτο «ΠΑΣΟΚ» και να υπάρξει μια αλλαγή ηγεσίας, τους δελεάζει. Βέβαια, ο ΓΑΠ δεν αποδέχεται τον πολιτικό «εξτρεμισμό» στον οποίο κατέφυγε η κ. Γεννηματά. Απλά ακολουθεί με αποστάσεις, προασπίζοντας τη δική του ιδιαιτερότητα, ενώ με νόημα δηλώνει ότι «θα τα πούμε μετά τις εκλογές».
Η πρόσθεση μπερδεύεται. Δύο Δεξιές βλέπει η κα Γεννηματά, ο Τσίπρας όποιον δεν είναι μαζί του τον αποκαλεί ακροδεξιό, ενώ στη Ν.Δ. μετράει τρεις Δεξιές και χαϊδεύει τις υπόλοιπες που μπορούν να κόψουν ψήφους από την ορίτζιναλ Δεξιά…
Τι λέει λοιπόν η Φώφη Γεννηματά; Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο Δεξιές. Η κλασική της Ν.Δ. και η νέα Δεξιά του ΣΥΡΙΖΑ. Το σχήμα «ενάντια στις δύο Δεξιές» βελτίωσε το προηγούμενο αδιέξοδο σύνθημα για «στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ», το οποίο εύκολα επέσυρε την κατηγορία πως ανοίγει τον δρόμο στην επάνοδο της Δεξιάς. Αν χάσει ο ΣΥΡΙΖΑ ποιος θάρθει; Η Ν.Δ. Τώρα με το εύρημα για «δύο Δεξιές», η κ. Γεννηματά προσπαθεί να πείσει ότι το ΚΙΝΑΛ θα είναι ο ρυθμιστής των εξελίξεων και θα διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο. Βέβαια, ο συσχετισμός δυνάμεων δεν της επιτρέπει να πει ότι το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ θα είναι ο κύριος πόλος συσπείρωσης της Κεντροαριστεράς στην Ελλάδα. Η επιβίωσή του από την πίεση του (αναιμικού) διπολισμού που στήνουν ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., δείχνει και τα όρια, τα αδιέξοδα ενός φορέα, του οποίου τη γραμμή και τον ρόλο απορροφά εδώ και καιρό ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΙΝΑΛ –το ίδιο επίσης ισχύει για όλη την εξωσυριζική Αριστερά– δεν είναι σε θέση να εισπράξει τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ και να δείξει κάποια ανοδική τάση. Φανερή ανοδική τάση, δεν εμφανίζει κανένα κόμμα. Αυτό έχει την ερμηνεία του στην απόσταση που κρατά ο κόσμος απέναντι στο πολιτικό σύστημα συνολικά.
Η κ. Γεννηματά, όμως, έθεσε ένα ζήτημα. Δεν έχουμε μία Δεξιά, αλλά τουλάχιστον δύο. Μήπως έχουμε κι άλλες;
Το μέτωπο του Τσίπρα
Γνωρίζοντας ο Αλ. Τσίπρας ότι θα χάσει στις εκλογές, προσπαθεί με το σχήμα «προοδευτική συμπαράταξη» Αριστεράς-Κεντροαριστεράς (και ολίγης από Οικολόγους) να περιορίσει την έκταση της ήττας. Να πλασαριστεί ως ο αδιαμφισβήτητος διαχειριστής της αντιπολίτευσης ή βασικός παίκτης στα μετεκλογικά παίγνια. Στήνει λοιπόν ένα μέτωπο ενάντια στην «ακροδεξιά και νεοφιλελεύθερη» Ν.Δ. και ειδικά στον Μητσοτάκη. Θα επιθυμούσε τριγμούς μέσα στη Ν.Δ., αφού είναι γνωστό ότι υπάρχουν τρεις καταστάσεις εκεί μέσα (τρεις Δεξιές): Καραμανλική, σαμαρική και μητσοτακική. Με την καραμαλνική έχει γέφυρες ο Τσίπρας (Προεδρεία, Παπαγγελόπουλος, Παπακώστα κ.λπ.). Με τις άλλες δύο είναι σε πόλεμο. Ο Μητσοτάκης είναι βολικός αντίπαλος για αυτόν, «τον έχει» όπως νομίζει.
Επίσης, πονηρά τροφοδοτεί κι όλες τις υπόλοιπες Δεξιές που υπάρχουν ή μπορεί να εμφανιστούν. Η σκέψη είναι απλή. Όλες είναι χρήσιμες γιατί κόβουν το ποσοστό της Ν.Δ. Τον Τσίπρα, ενώ κόπτεται για την άνοδο της ακροδεξιάς και του φασισμού στην Ευρώπη, δεν τον χαλάει μια ενίσχυση της Χ.Α. εφόσον αυτή είναι σε βάρος της Ν.Δ. και ακυρώνει την πιθανή αυτοδυναμία της τελευταίας. Παιχνίδι να γίνεται. Η πρόσθεση όμως μπερδεύεται. Δύο Δεξιές η Γεννηματά, ο Τσίπρας όποιον δεν είναι μαζί του τον αποκαλεί ακροδεξιό, βλέπει στη Ν.Δ. τρεις Δεξιές και χαϊδεύει τις υπόλοιπες που μπορούν να κόψουν ψήφους από την ορίτζιναλ Δεξιά.
Στην εποχή της αποαριστεροποίησης
Όποιος αυτοαποκαλείται «Αριστερά», καλό είναι να αντιλαμβάνεται δύο πράγματα. Πρώτο, οι διαχωριστικές και η πολιτική γεωγραφία που γνωρίζαμε τις τελευταίες 5 δεκαετίες, έχουν ξεφτίσει και ξεπεραστεί. Δεύτερο, έχουμε μπει σε έναν κύκλο αποαριστεροποίησης με κυρίαρχα τα μεταμοντέρνα χαρακτηριστικά. Η Αριστερά σούμπητη έχει προσχωρήσει στην παγκοσμιοποίηση (άρα είναι η σύγχρονη επιθετική Δεξιά), είτε έχει παραμείνει ως δεινοσαυρικό ομοίωμα, ακίνδυνο και χωρίς καμιά πολιτική εναλλακτική.
Επομένως ναι, ευδοκιμούν πολλές «Δεξιές» που διαιωνίζουν την υπάρχουσα κατάσταση, ανεξάρτητα από το τι δηλώνουν και πώς αυτοπαρουσιάζονται. Ο αυτοπροσδιορισμός, ως δικαίωμα, δεν θα τους βοηθήσει πολύ. Συντήρηση θα είναι, όπως κι αν ονομαστούν. Την ίδια στιγμή, όποιοι κάνουν παρόμοιες διαπιστώσεις, θα πρέπει να βλέπουν με σαφήνεια ότι δεν έχει προβάλλει η εναλλακτική, κι ούτε την έχουν. Αυτή πρέπει να οικοδομηθεί. Και μάλιστα, όχι με υλικά του παρελθόντος (ιδέες, προγράμματα, πρόσωπα κ.λπ.).
Μια τελευταία παρατήρηση. Ας ξαναδούμε τη φωτογραφία της ορκωμοσίας της τελευταίας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ συν-πλην ΑΝΕΛ. Απ’ όλα έχει ο μπαχτσές. Δεξιούς, αριστρερούληδες, κεντρώους, οικολόγους, πασόκους, ανθρώπους που ψήφισαν ένα, δυο ή και τρία μνημόνια (για να μη χάνουμε τον λογαριασμό). Αν προβάλουμε αυτή την εικόνα στο άμεσο προσεχές μέλλον, τι μπορούμε να δούμε; Μια «μεγάλη συμπαράταξη» με κορμό τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ, συν τα «λοιπά» που θα σπεύσουν. Προσοχή όμως, αυτή δεν θα είναι συνταγή εγχώριας ανάγκης. Θα είναι σχήμα που θα έχει επιβληθεί από τις διαδικασίες αποσταθεροποίησης και από τους συμβιβασμούς των επικυρίαρχων. Κάτι ξέρουν οι πρέσβεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας στην Ελλάδα, οι κύριοι Τζέφρι Πάιατ και Γενς Πλέτνερ…