Η δολοφονία των χρυσαυγιτών, η απαξίωση του πολιτικού συστήματος και η αναζήτηση εναλλακτικής από τα ισχυρά κέντρα. Του Κώστα Δημητριάδη
Σε ένα ιδιαίτερα ασταθές πολιτικό σκηνικό, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να ξεπεράσει τα αδιέξοδα της πολιτικής της, επιλέγοντας τη χωρίς ανάπαυλα εξαπόλυση ακραίων επιθετικών ενεργειών εναντίον της κοινωνίας (τα ΜΑΤ στην ΕΡΤ είναι το μέχρι αυτή τη στιγμή προεξάρχον σε μια ατελείωτη σειρά καθημερινών επεισοδίων), η δολοφονική επίθεση κατά των μελών της Χ.Α. φαίνεται να εισάγει στοιχεία που δεν έχουν αποκαλύψει ακόμα την πλήρη δυναμική τους και τα οποία, σε καμία περίπτωση, δεν φαίνεται να προσφέρονται για απρόσκοπτη διαχείριση από την κυβερνητική πλευρά.
Ενδεικτική της εκτίμησης αυτής είναι η μεταβολή του τόνου του Μεγάρου Μαξίμου και των προπαγανδιστικών του φωνών στα ΜΜΕ. Μετά από μια αρχική ισχυρή προβολή του θέματος στη λογική ενός τρομοκρατικού άκρου και με τη γνωστή παραγωγή συνδέσεων που οδηγούν, συνειρμικά, στις κοινωνικές αντιστάσεις και την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, οι επόμενες μέρες είδαν τους τόνους να πέφτουν χωρίς πάντως να αλλάζει ο προσανατολισμός.
Μια πρώτη ανάγνωση των συνεπειών -όχι αβάσιμα- εστιάζει κυρίως στη δυνατότητα που παρέχεται στη Χ.Α. να αναστρέψει το εις βάρος της κλίμα. Για την κυβέρνηση προκύπτει μια πιο αντιφατική εικόνα. Με σημαντική την ανάσα που φαίνεται να της δίνει τόσο η απομάκρυνση της προσοχής απο τα θέματα της οικονομίας, όσο και ο χειρισμός του ζητήματος της βίας στη διπολικού χαρακτήρα σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και από την άλλη πλευρά, με περιπλοκές άδηλης έκτασης που παραπέμπουν στην εκλογική κινητικότητα ανάμεσα σε Ν.Δ. και Χ.Α. Παράλληλα, είναι εμφανής η πρόσθετη δυσκολία που προκύπτει για τον ΣΥΡΙΖΑ και τη δυνατότητά του να αποκτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και να δημιουργήσει ένα μη αναστρέψιμο ρεύμα ενεργητικής υποστήριξής του.
Όμως μια τέτοια ανάγνωση δεν φαίνεται να εξαντλεί το θέμα.
Ένα στοιχείο που χρειάζεται ιδιαίτερη αξιολόγηση είναι η διαπίστωση ότι έχουμε ήδη μπει σε μια φάση μετάβασης για το πολιτικό σύστημα. Από τη μια πλευρά, ισχυρά κέντρα ισχύος εγχώρια και εξωχώρια ήδη προεξοφλούν μια τέτοια διαδικασία αλλαγών και εκδηλώνουν ποικιλοτρόπως το ενδιαφέρον τους για την επόμενη μέρα. Απο την άλλη, είναι κραυγαλέα η απονομιμοποίηση όλων των πλευρών του πολιτικού συστήματος στη συνείδηση ευρύτατων τμημάτων της κοινωνίας και ιδιαίτερα εκείνων που βιώνουν με τους σκληρότερους όρους τον κοινωνικό αποκλεισμό, διαδικασία που διαφαίνεται ότι ενισχύεται σημαντικά απο τις τελευταίες εξελίξεις και τείνει να πάρει γενικευτικό χαρακτήρα.
Σε τέτοιες συνθήκες, λοιπόν, δεν είναι αστήρικτη η εκτίμηση ότι η στόχευση της δολοφονικής επίθεσης θα έπρεπε να συνδεθεί, κυρίως, με την επιδίωξη άμεσης χειραγώγησης και επίτασης της αποδιοργάνωσης του κοινωνικού σώματος και ιδιαίτερα εκείνου του τμήματός του που τείνει να αποξενωθεί από τους παραδοσιακούς «εντός συστήματος» τρόπους πολιτικής έκφρασης.
Και είναι ακριβώς αυτό το σημείο της οικοδόμησης σχέσεων ουσίας με τα πλατιά στρώματα του λαού που δεν βλέπουν φώς στο αδιέξοδο που βιώνουν, που ωθούνται στην πλήρη σύγχυση και που πολύ εύλογα δυσπιστούν σε μια πολιτική πρόταση που όλο και περισσότερο στριμώχνεται από τα πράγματα στο να αποδέχεται τις σκοπιμότητες, τη ρηχότητα και τις μισές αλήθειες μιας κυβερνητικής εναλλαγής, που αποτελεί τον πιο σοβαρό κόμπο που έχει να λύσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Και, τέλος, αν και σημαντικό μέρος της συζήτησης των ημερών αναδεικνύει τους κινδύνους από μια υιοθέτηση της στρατηγικής της έντασης με αναφορά στην ιταλική εμπειρία της δεκαετίας του ’70, εντούτοις δεν θα έπρεπε να παραβλεφθεί ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται επιτείνει, σε τελική ανάλυση, την αδυναμία όλων των πλευρών του πολιτικού συστήματος να ασκήσουν οδηγητικό πολιτικό ρόλο, αφήνοντας το δρόμο ανοικτό και σε άλλα ενδεχόμενα, που παραπέμπουν περισσότερο προς το άλλο εκείνο επεισόδιο της ιταλικής πολιτικής ζωής, όπου μετά από μιά σαρωτική κατεδάφιση και αναδόμηση του πολιτικού συστήματος, αναδύθηκε ένας νέος πολιτικός χάρτης με ανανεωμένη την κυριαρχία μιας σύμφυσης οικονομικών συμφερόντων, ΜΜΕ και κράτους.
