Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ένα «απίστευτα σπάνιο» κομμάτι του Άρη –το μεγαλύτερο που έχει βρεθεί ποτέ στη Γη– πουλήθηκε για 4,3 εκατομμύρια δολάρια (3,2 εκατομμύρια λίρες) σε δημοπρασία στη Νέα Υόρκη την Τετάρτη. Ο μετεωρίτης, γνωστός ως NWA 16788, ζυγίζει 24,5 κιλά και έχει μήκος σχεδόν 38,1 εκατοστά, σύμφωνα με τον οίκο Sotheby’s. Ανακαλύφθηκε σε μια απομακρυσμένη περιοχή του Νίγηρα τον Νοέμβριο του 2023 και είναι 70% μεγαλύτερο από το επόμενο μεγαλύτερο κομμάτι του Άρη που έχει ανακτηθεί, ανέφερε ο οίκος δημοπρασιών.
Οι μετεωρίτες είναι τα υπολείμματα βράχου που απομένουν μετά τη διέλευση ενός αστεροειδούς ή κομήτη από την ατμόσφαιρα της Γης. Ο οίκος δημοπρασιών Sotheby’s περιέγραψε τον μετεωρίτη, ένα κοκκινωπό καφέ πέτρωμα, ως «απίστευτα σπάνιο». Μόνο περίπου 400 μετεωρίτες από τον Άρη έχουν βρεθεί ποτέ στη Γη. «Αυτό είναι το μεγαλύτερο κομμάτι του Άρη στον πλανήτη Γη. Οι πιθανότητες να φτάσει από εκεί εδώ είναι αστρονομικά μικρές», δήλωσε η Κασσάνδρα Χάτον, αντιπρόεδρος επιστήμης και φυσικής ιστορίας στον οίκο Sotheby’s, σε βίντεο που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο. «Θυμηθείτε ότι περίπου το 70% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από νερό. Είμαστε λοιπόν απίστευτα τυχεροί που αυτό προσγειώθηκε στην ξηρά αντί για τη μέση του ωκεανού όπου μπορέσαμε να το βρούμε». Παραμένει ασαφές πού θα καταλήξει ο μετεωρίτης, καθώς οι πληροφορίες σχετικά με την πώληση θα παραμείνουν εμπιστευτικές. Πρόσθετοι φόροι και τέλη ανέβασαν τη συνολική τιμή της πέτρας σε περίπου 5,3 εκατομμύρια δολάρια, ανέφερε ο οίκος Sotheby’s.
Στη δημοπρασία της Τετάρτης, η οποία περιελάμβανε περισσότερα από 100 αντικείμενα, ένας σκελετός κερατόσαυρου από τα τέλη της Ιουρασικής περιόδου πουλήθηκε για 26 εκατομμύρια δολάρια και το κρανίο ενός Παχυκεφαλόσαυρου πουλήθηκε για 1,4 εκατομμύρια δολάρια.
Δύο τεράστιες μαύρες τρύπες συγκρούστηκαν στο διάστημα
Οι επιστήμονες ανίχνευσαν κυματισμούς στον χωροχρόνο από τη βίαιη σύγκρουση δύο τεράστιων μαύρων τρυπών που συγκρούστηκαν η μία με την άλλη πολύ πέρα από την μακρινή άκρη του Γαλαξία μας. Οι μαύρες τρύπες, η καθεμία με μάζα μεγαλύτερη από 100 φορές τη μάζα του Ήλιου, άρχισαν να περιστρέφονται η μία γύρω από την άλλη πριν από πολύ καιρό και τελικά συγκρούστηκαν μεταξύ τους σχηματίζοντας μια ακόμη πιο ογκώδη μαύρη τρύπα, περίπου 10 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Το συμβάν είναι η πιο μαζική συγχώνευση μαύρης τρύπας που έχει καταγραφεί ποτέ από ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων και έχει αναγκάσει τους φυσικούς να επανεξετάσουν τα μοντέλα τους για το πώς σχηματίζονται τα τεράστια αντικείμενα. Το σήμα καταγράφηκε όταν χτύπησε ανιχνευτές στη Γη, οι οποίοι είναι αρκετά ευαίσθητοι ώστε να ανιχνεύουν κραδασμούς στον χωροχρόνο χιλιάδες φορές μικρότερους από το πλάτος ενός πρωτονίου. «Αυτά είναι τα πιο βίαια γεγονότα που μπορούμε να παρατηρήσουμε στο σύμπαν, αλλά όταν τα σήματα φτάνουν στη Γη, είναι τα πιο αδύναμα φαινόμενα που μπορούμε να μετρήσουμε», δήλωσε στον Guardian, ο καθηγητής Μαρκ Χάναμ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Εξερεύνησης της Βαρύτητας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ. «Μέχρι τη στιγμή που αυτά τα κύματα ξεβράζονται στη Γη, είναι μικροσκοπικά».
Τα στοιχεία για τη σύγκρουση της μαύρης τρύπας έφτασαν λίγο πριν τις 2 μ.μ. ώρα Ηνωμένου Βασιλείου στις 23 Νοεμβρίου 2023, όταν δύο ανιχνευτές με έδρα τις ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον και τη Λουιζιάνα, που λειτουργούσαν από το Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων με Συμβολόμετρο Λέιζερ (Ligo), ενεργοποιήθηκαν ταυτόχρονα. Ο ξαφνικός σπασμός στον χωροχρόνο προκάλεσε τους ανιχνευτές να τεντωθούν και να συμπιεστούν για ένα δέκατο του δευτερολέπτου, μια φευγαλέα στιγμή που κατέγραψε τη λεγόμενη φάση ringdown καθώς οι συγχωνευμένες μαύρες τρύπες σχημάτιζαν μια νέα που «χτύπησε» πριν κατακαθίσει. Η ανάλυση του σήματος αποκάλυψε ότι οι συγκρουόμενες μαύρες τρύπες είχαν 103 και 137 φορές τη μάζα του Ήλιου και περιστρέφονταν περίπου 400.000 φορές πιο γρήγορα από τη Γη, κοντά στο θεωρητικό όριο για τα αντικείμενα. «Αυτές είναι οι υψηλότερες μάζες μαύρων τρυπών που έχουμε μετρήσει με βεβαιότητα με βαρυτικά κύματα», δήλωσε ο Hannam, μέλος της επιστημονικής συνεργασίας Ligo. «Και είναι παράξενες, επειδή βρίσκονται στο εύρος των μαζών όπου, λόγω κάθε είδους περίεργων πραγμάτων που συμβαίνουν, δεν περιμένουμε να σχηματιστούν μαύρες τρύπες».
Οι περισσότερες μαύρες τρύπες σχηματίζονται όταν τα τεράστια αστέρια ξεμένουν από πυρηνικά καύσιμα και καταρρέουν στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Τα απίστευτα πυκνά αντικείμενα παραμορφώνουν τον χωροχρόνο τόσο πολύ που δημιουργούν έναν ορίζοντα γεγονότων, ένα όριο μέσα στο οποίο ούτε το φως δεν μπορεί να διαφύγει. Οι φυσικοί στο Ligo υποψιάζονται ότι οι μαύρες τρύπες που συγχωνεύτηκαν ήταν οι ίδιες προϊόντα προηγούμενων συγχωνεύσεων. Αυτό θα εξηγούσε πώς έγιναν τόσο ογκώδεις και γιατί περιστρέφονταν τόσο γρήγορα, καθώς οι συγχωνευόμενες μαύρες τρύπες τείνουν να προσδίδουν περιστροφή στο αντικείμενο που δημιουργούν. «Έχουμε δει ενδείξεις αυτού στο παρελθόν, αλλά αυτό είναι το πιο ακραίο παράδειγμα όπου αυτό πιθανώς συμβαίνει», είπε ο Hannam. Οι επιστήμονες έχουν ανιχνεύσει περίπου 300 συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών από τα βαρυτικά κύματα που παράγουν. Μέχρι τώρα, η πιο μαζική γνωστή συγχώνευση παρήγαγε μια μαύρη τρύπα με μάζα περίπου 140 φορές τη μάζα του ήλιου. Η τελευταία συγχώνευση παρήγαγε μια μαύρη τρύπα με μάζα έως και 265 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο. Λεπτομέρειες θα παρουσιαστούν στη συνάντηση GR-Amaldi στη Γλασκώβη.
Πριν από την κατασκευή των πρώτων ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων τη δεκαετία του 1990, οι επιστήμονες μπορούσαν να παρατηρήσουν το σύμπαν μόνο μέσω ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όπως το ορατό φως, το υπέρυθρο και τα ραδιοκύματα. Τα παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων παρέχουν μια νέα εικόνα του σύμπαντος, επιτρέποντας στους ερευνητές να δουν γεγονότα που διαφορετικά τους ήταν κρυμμένα.
Βουτιά από την στρατόσφαιρα στο Βόρειο Πόλο
Τρεις Ρώσοι κατέκτησαν το παγκόσμιο ρεκόρ πτώσης με αλεξίπτωτο από τη στρατόσφαιρα της Γης στο Βόρειο Πόλο την περασμένη εβδομάδα, σε μια αποστολή που χρησίμευσε επίσης ως δοκιμή ενός νέου πρωτότυπου συστήματος επικοινωνιών για χρήση στην Αρκτική, δήλωσε στο Reuters ένας από τους διοργανωτές του εγχειρήματος. Οι Mikhail Korniyenko, Alexander Lynnik και Denis Yefremov έπεσαν από ένα αεροπλάνο Ilyushin-76 σε ύψος 10.500 μέτρων και πέρασαν περίπου δυόμισι λεπτά σε ελεύθερη πτώση πριν ανοίξουν τα αλεξίπτωτά τους σε ύψος 1.000 μέτρων πάνω από το έδαφος. Η κάθοδος καταγράφηκε σε ένα εντυπωσιακό βίντεο. Και οι τρεις υπέστησαν κάποια κρυοπαγήματα στα μάγουλά τους, παρά το γεγονός ότι φορούσαν θερμαινόμενες μάσκες, δήλωσε ο διοργανωτής Nikita Tsaplin. Καθώς βούτηξαν με ταχύτητα άνω των 300 χλμ/ώρα, η θερμοκρασία του αέρα των -50 βαθμών Κελσίου έμοιαζε με -70 βαθμούς Κελσίου. Προσγειώθηκαν κοντά στην πολική βάση Barneo της Ρωσίας, όπου ο Tsaplin δήλωσε ότι μπόρεσαν να τροφοδοτήσουν έναν διακομιστή χρησιμοποιώντας γεννήτριες ντίζελ και να δημιουργήσουν σύνδεση με έναν δορυφόρο. Ο εξοπλισμός είχε πέσει νωρίτερα από χαμηλότερο υψόμετρο, σύμφωνα με το Reuters.
Πέθανε ο πρώτος άνθρωπος που έκανε ελεύθερη πτώση από την στρατόσφαιρα
Όπως αναφέρουν οι πρώτες πληροφορίες από ιταλικά μέσα ενημέρωσης, το δυστύχημα σημειώθηκε στην παραθαλάσσια περιοχή Porto Sant’Elpidio. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά ο 56χρονος έχασε τον έλεγχο του εξοπλισμού του και συνετρίβη στην πισίνα ξενοδοχειακού συγκροτήματος. Μάλιστα, κατά την πτώση του, φέρεται να προσέκρουσε πάνω σε γυναίκα –εργαζόμενη στο κατάλυμα– η οποία τραυματίστηκε ελαφρά. Αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν πως ο Μπάουμγκαρτνερ ένιωσε αδιαθεσία λίγο πριν απογειωθεί. Αυτός είναι κι ο λόγος που οι Αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο να υπέστη καρδιακό επεισόδιο εν πτήσει. Η επίσημη αιτία θανάτου αναμένεται να επιβεβαιωθεί μετά τη διενέργεια νεκροψίας.
Ο Φέλιξ Μπάουμγκαρτνερ έγινε παγκοσμίως γνωστός το 2012, όταν εκτέλεσε το θρυλικό άλμα από τη στρατόσφαιρα στο πλαίσιο του προγράμματος Red Bull Stratos. Από ύψος σχεδόν 39 χιλιομέτρων (127.852 πόδια), έσπασε το φράγμα του ήχου με το σώμα του και σημείωσε τρία παγκόσμια ρεκόρ. Η σκηνή της πτώσης μεταδόθηκε ζωντανά σε όλο τον κόσμο, προσελκύοντας περισσότερους από 8 εκατομμύρια θεατές στο YouTube.
