του Χρήστου Βαγγέλη
«Ο κόσμος μάς έλεγε τρελούς. Εάν δεν ήμασταν τρελοί, δεν θα εκάμαμεν την Επανάστασι»
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Όποιος επιχειρήσει με έναν μηχανικό τρόπο να εξηγήσει την Ελληνική Επανάσταση πιθανότατα να εμπέσει σε σφάλμα, και αυτό γιατί οι διεργασίες που συνετέλεσαν για να λάβει χώρα αυτό το σπουδαίο γεγονός ήταν αρκετά σύνθετες.
Η επέτειος για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση βρίσκει την Ελλάδα κάτω από πολύ ιδιαίτερες συνθήκες. Η επιλογή του εορτασμού της από την πολιτική ηγεσία μαρτυρά το πώς στέκεται ο καθένας μπροστά σε αυτό το μεγάλης ιστορικής σημασίας γεγονός. Οι ικεσίες της κυβέρνησης σε Ρώσους, Γάλλους και Άγγλους να δώσουν το «παρών» όχι απλά απέχει από τον χαρακτήρα της επετείου αλλά τροφοδοτεί και τη μηδενιστική αντίληψη γύρω από ένα γεγονός που συχνά πυκνά ακούμε: «Εάν δεν ήταν οι Μεγάλες Δυνάμεις…» και «Χάρη σε αυτούς υπάρχουμε…!», αποτάσσοντας τις ζωές τόσων αγωνιστών που θυσιάστηκαν για την ελευθερία.
Με λίγα λόγια, ο εορτασμός για την εθνικής μας ανεξαρτησία έρχεται να αποδοθεί -σε αυτή την δύσκολη συγκύρια- στην αντίληψη που διέπει το πολιτικό σύστημα του τόπου, δηλαδή σε αυτή της υποταγής. Και ποιος εορτασμός της αρμόζει; Σύμφωνα με την προσωπική μου αντίληψη η διάλυση ενός λαού δεν έρχεται μέσα από βομβαρδισμούς και στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος που κατοικεί αλλά μέσα από την αποδοχή της μοίρας του. Η καταδίκη ενός λάου έρχεται όταν αρχίσει να ξεχνάει τις παραδόσεις, τις μνήμες και τους ήρωές της, όταν δηλαδή αποδέχεται μια ασυνέχεια στην ιστορική του πορεία ως έθνος. Με πιο σαφή τρόπο, θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε το εξής: Θα υπήρχε Ελληνική Επανάσταση χωρίς τη διατήρηση του ελληνισμού μέσα στην τουρκοκρατία;
Όπως είναι φυσικό, με το «αν» δεν γράφεται ιστορία. Ωστόσο, η ήδη γραμμένη ιστορία μάς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν είναι δυνατόν να μελετάμε τα δύο ζητήματα μεμονωμένα. Η Ελληνική Επανάσταση ένωσε ετερόκλητα κομμάτια της κοινωνίας τόσο σε τάξεις, όπως έμπορους, αγρότες, προεστούς όσο και σε ταυτότητα όπως έλληνες και αρβανίτες ,κάτω από μια υπόθεση. Ο ελληνισμός που κατάφερε να επιζήσει μέσα από χιλιάδες δυσκολίες ήταν αυτός που έφερε τη φλόγα για να γραφτεί στο ημερολόγιο του κόσμου άλλη μια ημερομηνία. Όσοι την πολέμησαν ή την πρόδωσαν έφεραν πάνω τους τη δουλικότητα, η οποία εν τέλει πολέμησε.
Έχουν συμπληρωθεί 200 χρόνια από την επανάσταση και μία από τις πρώτες ειδήσεις που εμφανίζονται στην επίσημη σελίδα της επιτροπής αφορούν δηλώσεις του αμερικανού πρέσβη Παιτ για τις κοινές ιδέες που υπερασπιζόσαστε. Μα αλήθεια, ποιες είναι αυτές; Ο ελληνικός λαός διαλυμένος οικονομικά, στη δίνη μιας πανδημίας, και σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση καλείται να αμφισβητήσει την ιστορική ασυνέχεια που προσπαθούν να του επιβάλουν. Οι μνήμες μας οφείλουν να παραμείνουν ζωντανές και οι λαϊκοί ήρωες να μας εμπνεύσουν, ώστε να αποφύγουμε τη διάλυση .Η ιστορική μνήμη δεν είναι ΕΑΜ, Πολυτεχνείο, τελειώσαμε… Φτάσαμε στο σήμερα μέσα από τρικυμιές. Δυστυχώς, έρχονται κι άλλες και πρέπει να μας βρούνε έτοιμους. Να μην καθιερωθεί η υποτέλειά σας στο νέο αφήγημα της ιστορίας μας! Στους «προοδευτικούς» του: «Πολεμώ κάθε τι ελληνικό», αρκεί μια συνδρομή στο Netflix, στους ακροδεξιούς μια παρέλαση των ουκ και δυο ντουφεκιές, στον δημοκρατικό κόσμο του τόπου η άρνηση στις νομοτέλειες.
«Όταν η διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια
του λαού και δεν εισακούη τα παράπονα του, το να κάμη
τότε ο λαός, ή κάθε μέρος του λαού, επανάστασιν, ν’
αρπάξη τα άρματα και να τιμωρήση του τυράννους του,
είναι το πλέον ιερόν απ’ όλα τα δίκαια του και το πλέον
απαραίτητον απ’ όλα τα χρέη του.»
Ρήγας (Φεραίος) Βελεστινλής,
Νέα Πολιτική Διοίκησις