«Διαπίστωναν, για μιαν ακόμα φορά, πως η σωματική ασθένεια δεν ερχόταν ποτέ μόνη της, αλλά συνοδευόταν πάντα από ηθικά δεινά (οικογένεια, ανικανοποίητοι έρωτες) που της έδιναν τη βαθύτητά της. Αντιλαμβάνονταν έτσι –και αντίθετα με την κοινή γνώμη– ότι, αν ένα από τα φρικτά πλεονεκτήματα της ανθρώπινης μοίρας ήταν να πεθαίνει κανείς μόνος του, αυτό δεν ήταν μια εικόνα λιγότερο σκληρή και λιγότερο αληθινή από το ότι ο άνθρωπος δεν πεθαίνει ποτέ πραγματικά μόνος»
Αλμπέρ Καμύ, Πανούκλα –2η εκδοχή– από τα «Σημειωματάρια Ιανουάριος 1942-Μάρτιος 1951», εκδόσεις Πατάκη
Η «Πανούκλα» του Αλμπέρ Καμύ την εποχή της πανδημίας έχει γίνει ένα βιβλίο αναφοράς με τα όσα ο μεγάλος συγγραφέας έγραψε κάποτε συμβολικά, αλλά στη σύγχρονη εποχή από ένα σύμβολο έγιναν βιωμένη πραγματικότητα.
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς τα «Σημειωματάρια», απ’ όπου και η παράθεση πιο πάνω καθώς εκεί σχεδιάζεται ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα.
Ο ίδιος γράφει σε μια σημείωση πως «όλη η τέχνη του Κάφκα συνίσταται στο ότι υποχρεώνει τον αναγνώστη να ξαναδιαβάσει». Στην πραγματικότητα το ίδιο ισχύει και για τον Καμύ.
Και η «Πανούκλα» που διαβάζουμε σήμερα είναι απολύτως διαφορετική από αυτή που διαβάσαμε στα χρόνια της εφηβείας μας…
Με αυτές τις σκέψεις στο μυαλό διάβασα για μια εκδοχή της «Πανούκλας» που αυτές τις μέρες ανέβηκε στο θέατρο. Σκηνοθέτις είναι η Πηνελόπη Φλουρή που συνεργαζόμενη με την ομάδα Abnormal, μετά τον «Ξένο» (Bios, 2016) καταπιάνεται με την «Πανούκλα» και την παρουσιάζει σε έναν εμβληματικό χώρο – στο ιστορικό Ξενοδοχείο Μπάγκειον μέχρι τις 12 Ιουνίου.
Υπότιτλος είναι «Ωδή στον Θάνατο» και χαρακτηρίζεται ως χοροθεατρική παράσταση.
Οι συντελεστές της σημειώνουν μεταξύ άλλων:
«Η “Πανούκλα” του Αλμπέρτ Καμύ αποτελεί αφορμή να μιλήσουμε για την “Πανούκλα” του σήμερα, για όλα όσα πεθαίνουν γύρω μας και μέσα μας, γελώντας με αυτά, τραγουδώντας και πενθώντας για αυτά. Η παράσταση φωτογραφίζει έναν κοινά αποδεχτό αλλά ταυτόχρονα παράλογο κόσμο, στον οποίο ζούμε. Κάθε πλάσμα πασχίζει για την προσωπική του ελευθερία, όμως “κανείς δεν θα είναι ποτέ ελεύθερος όσο υπάρχουν μάστιγες”. Το εμβληματικό αυτό κείμενο, η “Πανούκλα” του Καμύ, έρχεται να συναντήσει την Ελλάδα του σήμερα και το “παράλογο” ξεκινά! Ο κεντρικός ήρωας αφηγείται όλα τα γεγονότα που συνέβησαν σε μια πόλη που έπεσε επιδημία πανούκλας, και σε δεύτερο επίπεδο παρακολουθούμε τους ήρωες-αντιήρωες, “σε μια πόλη τελείως μοντέρνα”, να βρίσκονται μέσα στη διαδικασία ενός μαθήματος που περιλαμβάνει σωματικές ασκήσεις και αναπνοές. Τα πρόσωπα του έργου εξαντλούνται σωματικά για να βρεθούν στο αιώνιο Παρόν, αναζητώντας την ισορροπία, την ψυχική και σωματική γαλήνη και την αποδοχή. Οι ήρωες-αντιήρωες θα τραγουδήσουν, θα χορέψουν, θα γελάσουν μέχρι θανάτου. Θα καταρρεύσουν, θα ξανασηκωθούν, θα ζήσουν το παράλογο, θα το αποδεχτούν, θα μείνουν στην άκρη παρατηρώντας το, θα περιμένουν ως το τέλος.
Η παράσταση σκιαγραφεί την ανθρώπινη συμπεριφορά, την ανάγκη για την ύπαρξη νοήματος όταν όλα καταρρέουν γύρω μας και μέσα μας. Το έργο αυτό επιβεβαιώνει το παράλογο της ύπαρξης, το παράλογο του κόσμου κι αποτελεί μία κραυγή απόγνωσης και απελπισίας απέναντι στον φόβο του θανάτου, βασισμένο στην ηχηρή γραφή του Α. Καμύ “Από την στιγμή που θα γεννηθούμε είμαστε καταδικασμένοι να πεθάνουμε.”…»
Σύμφωνα με το σκηνοθετικό σημείωμα, «στη δουλειά αυτή κινητήριος δύναμη υπήρξε η αίσθηση και η ατμόσφαιρα της πρώτης ανάγνωσης του έργου της “Πανούκλας” του Καμύ, μες στην οποία συναντά κανείς ένα άκρως μονότονο και δίχως ζωή μοντέρνο κόσμο γεμάτο αντιφάσεις. Με ενδιέφερε η αποτύπωση σωματικών αντιδράσεων όταν κανείς βιώνει την απώλεια, τη μοναξιά και την απειλή του θανάτου. Έτσι το σώμα αποτελεί το πιο ισχυρό όπλο και μέσο για να ειπωθεί η ιστορία. Το σώμα ως κίνηση, ως δόνηση, ως παλμός. Το σώμα που καταρρέει και φθείρεται. Το σώμα που ουρλιάζει. Το σώμα που στέκεται, αναπνέει. Το σώμα που περιμένει…»
INFO
Σκηνοθεσία-Διασκευή Κειμένου: Πηνελόπη Φλουρή / Ομάδα Abnormal
Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρία Καραθάνου
Κίνηση: Ανδρονίκη Μαραθάκη
Σχεδιασμός Φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σχεδιασμός αφίσας: Μαριθέα Χατζή
Αφηγητής: Τάσος Ράπτης
Παίζουν: Ανδρέας Μυλόπουλος, Αναστασία Τζελέπη, Πηνελόπη Φλουρή
Μουσικός επί σκηνής: Φίλιππος Δραγούμης
Επικοινωνία παράστασης: Ευαγγελία Σκρομπόλα
Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή, έως 12 Ιουνίου στο Μπάγκειον | 21:15